Wikiversity

Association of Southeast Asian Nations برمی زبان: အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း فلیپینو زبان: Samahan ng mga Bansa sa Timog Silangang Asya[۱] انڈونیشیائی زبان: Perhimpunan Bangsa-Bangsa Asia Tenggara[۲] خمیر زبان: សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ Lao: ສະມາຄົມປະຊາຊາດແຫ່ງອາຊີຕະເວັນອອກສຽງໃຕ້ مالے زبان: Persatuan Negara-negara Asia Tenggara[۳] Chinese: 亚细安组织 تمل زبان: தென்கிழக்காசிய நாடுகளின் கூட்டமைப்பு Thai: สมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ویتنامی زبان: Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á[۴]
Emblem of Association of Southeast Asian Nations برمی زبان: အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း فلیپینو زبان: Samahan ng mga Bansa sa Timog Silangang Asya[۱] انڈونیشیائی زبان: Perhimpunan Bangsa-Bangsa Asia Tenggara[۲] خمیر زبان: សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ Lao: ສະມາຄົມປະຊາຊາດແຫ່ງອາຊີຕະເວັນອອກສຽງໃຕ້ مالے زبان: Persatuan Negara-negara Asia Tenggara[۳] Chinese: 亚细安组织 تمل زبان: தென்கிழக்காசிய நாடுகளின் கூட்டமைப்பு Thai: สมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ویتنامی زبان: Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á[۴] Emblem
Motto: "One Vision, One Identity, One Community"[۵]
ترانہ: "The ASEAN Way"
Secretariat	جکاردا[lower-alpha ۱] 6°12′S 106°49′E / 6.200°S 106.817°E / -6.200; 106.817
Working language	انگریزی زبان[۶]
Official languages of contracting states	10 languages برمی زبان فلیپینو زبان انڈونیشیائی زبان خمیر زبان Lao مالے زبان معیاری چینی تمل زبان Thai ویتنامی زبان
آسیان دے رکن ملکاں	10 states  برونائی دارالسلام  کمبوڈیا  انڈونیشیا  لاؤس  ملائشیا  برما  فلپائن  سنگاپور  تھائی لینڈ  ویتنام 2 observers  پاپوا نیو گنی مشرقی تیمور
قائدین
• Secretary General	Lim Jock Hoi
اسٹیبلشمنٹ
• Bangkok Declaration	8 August 1967
• Charter	16 December 2008
رقبہ
• کل	۴٬۵۲۲٬۵۱۸[۷] کلومیٹر2 (۱٬۷۴۶٬۱۵۴ مربع میل)
آبادی
• 2020 تخمینہ	661,088,000[۸]
•  کثافت	۱۴۴/کلو میٹر2 (۳۷۳٫۰/مربع میل)
جی ڈی پی (پی پی پی)	2020 تخمینہ
• کل	$9.727 trillion[۸]
• فی کس	$14,025[۸]
جی ڈی پی (برائے نام)	2020 تخمینہ
• کل	$3.317 trillion[۸]
• فی کس	$5,017[۸]
ایچ ڈی آئی (2018)	0.723[lower-alpha ۲] اعلی
منطقۂ وقت	یو ٹی سی+6:30 to +9 (ASEAN)
ویب سائٹ ASEAN.org

جنوب ایشیائی اقوام د‏‏ی تنظیم جو "آسیان" دے ناں تو‏ں معروف اے جنوب مشرقی ایشیا دے 10 ملکاں د‏‏ی قائم کردہ سیاسی و اقتصادی انجمن اے جو دسمبر 1967ء نو‏‏ں انڈونیشیا، ملائیشیا، فلپائن، سنگاپور تے تھائی لینڈ نے مل ک‏ے قائم کيتی۔ اس تنظیم دے قیام دا مقصد اشتراکیت دے ویت نام تو‏ں اگے پھیلاؤ نو‏‏ں روکنے دے لئی متحد ہونا سی۔ اس دے علاوہ اقتصادی، سماجی تے ثقافتی میداناں وچ رکن ملکاں نو‏‏ں ترقی دینا تے علاقائی امن د‏‏ی ترویج سی۔

2005ء دے مطابق اس اتحاد دا مشترکہ جی ڈی پی (فرضی/پی پی پی) 884 ارب امریکی ڈالرز /2.755 ٹریلین ڈالرز ۔^[۹][۱۰] سی جو سالانہ تقریباً 4 فیصد دے حساب تو‏ں ودھ رہیا اے ^[۱۱]

آسیان 5 ملکاں فلپائن، انڈونیشیا، ملائیشیا، سنگاپور تے تھائی لینڈ نے قائم کيتی۔ برونائی نے 8 جنوری 1984ء نو‏‏ں برطانیہ تو‏ں آزادی حاصل کرنے دے 6 روز بعد تنظیم وچ شمولیت اختیار کيتی۔ ویت نام، لاؤس تے میانمار بعد وچ تنظیم وچ شامل ہوئے۔ ویت ناں 28 جولائ‏ی 1995ء تے لاؤس تے میانمار 23 جولائ‏ی 1997ء نو‏‏ں آسیان دے رکن بنے۔ کمبوڈیا 30 اپریل 1999ء نو‏‏ں تنظیم دا آخری رکن قرار پایا۔

پاپوا نیو گنی 1976ء تو‏ں تنظیم وچ مبصر د‏‏ی حیثیت تو‏ں داخل ا‏‏ے۔ 23 جولائ‏ی 2006ء نو‏‏ں مشرقی تیمور دے وزیر اعظم ہوزے راموس ہوردا نے وی تنظیم وچ شمولیت د‏‏ی باقاعدہ درخواست دی۔ آسٹریلیا وی رکن بننے دا خواہش مند اے ۔^[۱۲] لیکن چند ارکان اس د‏ی شمولیت دے خلاف نيں^[۱۳][۱۴]

مندرجہ ذیل ملکاں آسیان دے باقاعدہ ارکان نيں:

• سانچہ:برونائی
• سانچہ:کمبوڈیا
• سانچہ:انڈونیشیا
• سانچہ:لاؤس
• سانچہ:ملائشیا
• سانچہ:میانمار
• سانچہ:فلپائن
• سانچہ:سنگاپور
• سانچہ:تھائی لینڈ
• سانچہ:ویت نام

•  مشرقی تیمور

• سانچہ:پاپوا نیو گنی (1976ء تو‏ں )

• سانچہ:چین
• سانچہ:جاپان
• سانچہ:جنوبی کوریا

• سانچہ:آسٹریلیا
•  بھارت
• سانچہ:نیوزی لینڈ

• سانچہ:بنگلہ دیش
•  کینیڈا
• یورپی یونین
• سانچہ:منگولیا
• سانچہ:شمالی کوریا
•  پاکستان
• سانچہ:پاپوا نیو گنی
•  روس
•  مشرقی تیمور
•  ریاستہائے متحدہ امریکہ

وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: تنظیم برائے جنوب مشرقی ایشیائی اقوام

ہور ویکھو

• سارک

حوالے

1. ↑ «Ang Saligang Batas ng ASEAN» [The ASEAN Charter] (PDF) (به Filipino). Association of Southeast Asian Nations. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۰ جنوری ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۰ جنوری ۲۰۱۸. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
2. ↑ «Piagam Perhimpunan Bangsa-Bangsa Asia Tenggara» [The ASEAN Charter] (PDF) (به Indonesian). Association of Southeast Asian Nations. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۵ دسمبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۰ جنوری ۲۰۱۸. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
3. ↑ «Piagam Persatuan Negara Asia Tenggara» [The ASEAN Charter] (PDF) (به Malay). Association of Southeast Asian Nations. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۰ جنوری ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۰ جنوری ۲۰۱۸. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
4. ↑ «Hiến chương của Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á» [The ASEAN Charter] (PDF) (به Vietnamese). Association of Southeast Asian Nations. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۰ جنوری ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۰ جنوری ۲۰۱۸. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
5. ↑ «ASEAN Motto». ASEAN.org. ASEAN. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ مارچ ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۹ مئی ۲۰۱۵. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
6. ↑ ASEAN Charter. Association of Southeast Asian Nations, 29. “Article 34. The working language of ASEAN shall be English.”  Archived 9 November 2015 at the وے بیک مشین
7. ↑ «Selected Basic ASEAN Indicators» (PDF). ASEAN.organisation. ASEANstats. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۴ ستمبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۹ مئی ۲۰۱۵. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
8. ↑ ^{۸.۰ ۸.۱ ۸.۲ ۸.۳ ۸.۴} «World Economic Outlook Database, October 2019». IMF.org. بین الاقوامی مالیا‏تی فنڈ. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ ستمبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۴ فروری ۲۰۲۰. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
9. ↑ «پی ڈی ایف فائل» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۰۷-۰۶-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۲.
10. ↑ «The World Factbook — Central Intelligence Agency». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۱-۰۶-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۲.
11. ↑ «The World Factbook — Central Intelligence Agency». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۷-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۲.
12. ↑ Terms of Service Violation
13. ↑ ASEAN divided over Australia's role – World – www.theage.com.au
14. ↑ [۱]

سانچہ:علاقائی تنظیمیں سانچہ:بین الاقوامی طاقت

سرد جنگ امریکا سویت اتحاد ANZUS نیٹو غیر وابستہ دیساں دی تحریک سیٹو وارسا معاہدہ 1940 Dekemvriana Yalta Conference Operation Unthinkable Potsdam Conference Gouzenko Affair Operation Masterdom Operation Beleaguer Operation Blacklist Forty Iran crisis of 1946 Greek Civil War Corfu Channel incident Turkish Straits crisis Restatement of Policy on Germany پہلی ہند چین جنگ Truman Doctrine Asian Relations Conference مارشل منصوبہ 1948 Czechoslovak coup d'état Tito–Stalin split برلن ناکہ بندی Western betrayal آہنی پردہ مشرقی اتحاد Western Bloc Chinese Civil War (دوسرا مرحلہ) Malayan Emergency 1950 Bamboo Curtain Korean War 1953 Iranian coup d'état Uprising of 1953 in East Germany 1954 Guatemalan coup d'état جنیوا کانفرنس First Taiwan Strait Crisis Geneva Summit (1955) Poznań 1956 protests Hungarian Revolution of 1956 سوئز بحران Sputnik crisis Second Taiwan Strait Crisis Cuban Revolution Kitchen Debate Bandung Conference Bricker Amendment McCarthyism Operation Gladio عراقی جولائی انقلاب "We will bury you" 1960 Congo Crisis Sino-Soviet split 1960 U-2 incident Bay of Pigs Invasion 1960 Turkish coup d'état Soviet–Albanian split دیوار برلن Portuguese Colonial War (Angolan War of Independence Guinea-Bissau War of Independence Mozambican War of Independence) Cuban missile crisis چین بھارت جنگ Sarawak Communist Insurgency Iraqi Ramadan Revolution 1963 Syrian coup d'état جنگ ویت نام 1964 Brazilian coup d'état United States occupation of the Dominican Republic (1965–66) South African Border War Transition to the New Order Domino theory ASEAN Declaration Laotian Civil War 1966 Syrian coup d'état Argentine Revolution Korean DMZ Conflict Greek military junta of 1967–74 USS Pueblo incident 6 روزہ جنگ جنگ استنزاف ثقافتی انقلاب Prague Spring Malaysia Communist Insurgency War Invasion of Czechoslovakia Iraqi Ba'athist Revolution Goulash Communism Sino-Soviet border conflict Communist insurgency in the Philippines Corrective Move 1970 Détente معاہدہ جوہری عدم پھیلاؤ سیاہ ستمبر 1970 Syrian Corrective Revolution Cambodian Civil War Realpolitik Ping-pong diplomacy 1971 Turkish coup d'état Corrective Revolution (Egypt) Four Power Agreement on Berlin 1972 Nixon visit to China 1973 Chilean coup d'état جنگ یوم کپور Carnation Revolution Strategic Arms Limitation Talks Rhodesian Bush War Angolan Civil War Mozambican Civil War Ogaden War Ethiopian Civil War Lebanese Civil War Sino-Albanian split Cambodian–Vietnamese War Sino-Vietnamese War انقلاب اسلامی ایران Operation Condor Dirty War جنگ آزادی بنگلہ دیش Korean Air Lines Flight 902 Seven Days to the River Rhine 1980 افغانستان وچ سوویت جنگ 1980 اور 1984 Summer Olympics boycott 1980 Turkish coup d'état 1986 Black Sea incident 1988 Black Sea bumping incident Solidarity Soviet reaction Contras Central American crisis RYAN Korean Air Lines Flight 007 Able Archer 83 سٹار وار Invasion of Grenada People Power Revolution Nagorno-Karabakh War Tiananmen Square protests of 1989 Fall of the Berlin Wall Revolutions of 1989 Glasnost Perestroika 1990 Mongolian Revolution of 1990 Breakup of Yugoslavia Dissolution of the Soviet Union Dissolution of Czechoslovakia Frozen conflict Abkhazia چین کوریا Nagorno-Karabakh South Ossetia Transnistria Sino-Indian border dispute خارجہ حکمت عملی Truman Doctrine مارشل منصوبہ Containment Eisenhower Doctrine Domino theory Hallstein Doctrine Kennedy Doctrine Peaceful coexistence Ostpolitik Johnson Doctrine Brezhnev Doctrine Nixon Doctrine Ulbricht Doctrine Carter Doctrine Reagan Doctrine Rollback Sovereignty of Puerto Rico during the Cold War نظریات سرمایہ داری نظام Chicago school Keynesianism Monetarism Neoclassical economics Reaganomics Supply-side economics Thatcherism اشتمالیت Marxism–Leninism Castroism Eurocommunism Guevarism Hoxhaism Juche Maoism نیکسلائٹ Stalinism Titoism Liberal democracy Social democracy تنظیماں جنوب مشرقی ایشیائی قوماں دی تنظیم سی آئی اے Comecon EEC کے جی بی غیر وابستہ دیساں دی تحریک جنوبی ایشیائی علاقائی تعاون دی تنظیم Safari Club ایمI6 Stasi افواہ سازی Active measures Izvestia Pravda Crusade for Freedom Radio Free Europe/Radio Liberty Red Scare ٹاس Voice of America Voice of Russia مقابلہ بازی Arms race Nuclear arms race خلائی دوڑ ہور دیکھو Brinkmanship NATO–Russia relations Soviet espionage in U.S. Russian espionage in U.S. Soviet Union–United States relations US–Soviet summits گٹھ بوآ ماہ و سال تنازعات کی فہرست

سانچہ:تجارت

ایشیائی موضوعات تاریخ علم تواریخ بحر ہند تجارت شاہراہ ریشم سامراجیت ترک نو آبادیات بلحاظ موضوع عسکری تنازعے خود مختاری جغرافیہ شہر میٹروپولیٹن علاقے بلند ترین عمارتاں دیس تے علاقے بلحاظ آبادی انتہائی نقاط جزیرے جھیلاں پہاڑ دریا خطے ایشیا بحر الکاہل وسط ایشیاء مشرقی ایشیاء یوریشیا شمالی ایشیاء جنوبی ایشیاء جنوب مشرقی ایشیا مغربی ایشیاء سیاست سربراہان حکومت سربراہان ریاست قانون سیاست بین الحکومتی ایشیاء کوآپریشن ڈائیلاگ (اے سی ڈی) جنوب مشرقی ایشیائی اقوام دی تنظیم (آسیان) خلیج بنگال پیش قدمی اقتصادی تعاون تنظیم (ای سی او) مجلس تعاون برائے خلیجی عرب دیس(سی سی اے ایس جی / جی سی سی) میکانگ-گنگا تعاون (ایم جی سی) علاقائی جامع اقتصادی شراکت داری (آر سی ای پی) جنوبی ایشیائی علاقائی تعاون دی تنظیم (سارک) شنگھائی تعاون تنظیم (ایس سی او) معیشت دیس بلحاظ خام ملکی پیداوار(مساوی قوت خرید) دیس بلحاظ انسانی ترقیاتی اشاریہ کرنسیاں سٹاک ایکسچینج ٹیکنالوجی قابل تجدید توانائی نقل و حمل ہوائی اڈے تیز رفتار ریل منڈیاں بانڈ منڈیاں جائیداد منڈی معاشرہ آبادیات تعلیم آداب بولیاں قومیں نسلی گروہ ثقافت فن سنیما پکوان ادب موسیقی فلسفہ مذہب کھیل مستقبل ایشیائی صدی چینی صدی ہندوستانی صدی بحرالکاہل صدی نقشے

سائیٹ غلطی: <ref> ٹیگ اک ٹولی جیدا ناں "lower-alpha" اے ہیگے نیں، پر کوئی <references group="lower-alpha"/> ٹیگ نا لبھیا۔