Wikiversity
Tahmasp II (ur. 1704?, zm. 1740) – przedostatni szach Iranu z rodu Safawidów. Panował w latach 1729–1732.
Tahmasp był synem szacha Sultana Husajna. Gdy jego ojciec zmuszony został do abdykacji przez Afgańczyków w roku 1722, książę Tahmasp zapragnął tronu dla siebie. Uszedł do miasta Tebriz, gdzie powołał rząd. Otrzymał wsparcie od sunnitów z Kaukazu, a także od licznych plemion, włączając do tego Afszarów, z których pochodził przyszły władca Iranu, Nadir Szah. Tahmasp uzyskał w końcu uznanie dwóch najpotężniejszych sąsiadów – Rosji i Osmanów. Każde z tych mocarstw obawiało się, by to drugie nie uzyskało w Persji zbyt wielkich wpływów.
Około 1729, gdy Tahmasp kontrolował już większość kraju, ogłoszony został w mieście Isfahan szachem Iranu. W ogromnym stopniu przyczynił się do tego wódz i przyszły szach Persji – Nadir. W czasie gdy Nadir tłumił rebelię w Chorasan, Tahmasp II ruszył z potężną armią przeciwko Imperium Osmańskiemu, chcąc odzyskać tereny, które zagarnęło ono, wykorzystując okupację Iranu przez Afgańczyków. Wyprawa Tahmaspa zakończyła się klęską.
W wyniku traktatu pokojowego Osmanowie uzyskali Gruzję i Armenię. Wódz perski Nadir w 1732 przybył do Isfahanu i wygnał Tahmaspa II do Chorasanu, pozbawiając go tronu. Na jego miejscu posadził zaledwie ośmiomiesięcznego Abbasa III i został jego regentem.
W 1736 Nadir sam wstąpił na tron, natomiast Tahmasp i jego syn Abbas zostali zamordowani w więzieniu w roku 1740. Rok 1740 to ostateczny koniec dynastii Safawidów.
Zobacz też
