Wikiversity
Spis treści
GE Aviation – dział koncernu General Electric, z siedzibą w Evendale, w stanie Ohio (przedmieścia Cincinnati). GE Aviation jest światowym liderem w produkcji silników lotniczych o zastosowaniu cywilnym i wojskowym.
Struktura firmy
GE Aviation jest częścią większej struktury przedsiębiorstwa, GE Infrastructure, która stanowi znaczącą część koncernu General Electric. Do września 2005 roku dział funkcjonował pod nazwą General Electric Aircraft Engines lub GEAE.
W roku 1942 General Electric zbudowało w Lynn, w stanie Massachusetts, pierwszy amerykański silnik odrzutowy. Od tego czasu oddział dostarcza silniki Departamentowi Obrony Stanów Zjednoczonych i jego jednostkom podrzędnym. W Lynn produkuje się takie silniki wojskowe jak F404, F414, czy T700, a także maszyny cywilne CF34, CFE738 i CT7.
Fabryka w Evendale montuje turbiny gazowe LM2500 i LM6000 oraz silnik CFM56, cieszący się ogromnym powodzeniem wśród przewoźników lotniczych.
Produkcja głównych podzespołów oraz montaż silników przeprowadza się w wielu fabrykach GE Aviation, takich jak:
- Albuquerque, w stanie Nowy Meksyk - CF34, CF6, F404, F414, GE90, LM2500, LM2500+, LM6000
- Baltimore, w stanie Maryland - odwracacze ciągu dla różnych linii silnikowych
- Bromont, w prowincji Quebec, w Kanadzie - CF34, CFM56, F110, GE90
- Durham, w stanie Karolina Północna - CF34, CF6, GE90
- Evendale, w stanie Ohio - CF6, CFM56, F110, GE90, LM2500, LM2500+, LM6000
- Hooksett, w stanie New Hampshire - CF34, CFE738, F414, T700/CT7
- Lynn, w stanie Massachusetts - CF34, CFE738, CFM56, F110, F404, F414, LM2500, LM2500+, LM6000, T700/CT7
- Madisonville, w stanie Kentucky - wszystkie linie silnikowe
- Rutland, w stanie Vermont - CF6, F101, J85, T58, T64, TF39
- Wilmington, w stanie Karolina Północna - CF34, CF6, CFM56, F110, GE90, LM6000
Udział w rynku lotniczym
Na rynku silników lotniczych GE Aviation ma dwóch głównych konkurentów: brytyjski Rolls-Royce oraz amerykański Pratt & Whitney. Mocną pozycję na rynku uzyskała też francuska Snecma, mająca udziały w produkcji kilku udanych konstrukcji. W roku 1974 Snecma wraz z GE Aviation utworzyły firmę typu joint venture, CFM International, producenta silnika CFM56. Snecma uczestniczy ponadto przy produkcji silników GE90, CF6 i GP7200. GE Aviation zawiązało także współpracę z Hondą, w wyniku której zbudowano joint venture GE Honda Aero Engines. Inne udane konstrukcje powstające ze współpracy GE Aviation ze swoimi nominalnymi konkurentami to m.in.: GP7200 (z Pratt & Whitney jako Engine Alliance), F136 (z Rolls-Royce), czy CFE738 i LV100 (z Honeywell).
Nowoczesna konstrukcja, oparta o GE90 - silnik GEnx ma napędzać nowe samoloty Boeing 787 i 747-8 oraz Airbus A350.
Silniki i ich zastosowanie
Silniki lotnicze cywilne
Silniki lotnicze wojskowe
- F101-GE-102
- F103-GE-100/101/102[5]
- F108[6]
- F110-GE-100/129/132/400
- F118-GE-100/101
- YF120 (wycofany; konstrukcja bazowa dla F136)
- F136[8]
- F404-GE-100/102/400/402:
- F412 (wycofany)
- F414-GE-400:
- J35[10]
- J47[11]
- J79-GE-8/10/15/17
- J85-GE-4/5/13/17/21
- T58-GE-8/16/100/400/402
- T64-GE-7/100/413/415/416/419
- T700-GE-401/700/701/T6
- TF34-GE-100/400A
- TF39-GE-1
Turbiny gazowe do pojazdów naziemnych
Turbiny gazowe przemysłowe i okrętowe
- LM500 - pochodna TF34
- łodzie patrolowe
- hydropłaty
- promy szybkobieżne (jednokadłubowe, katamarany i wodoloty)
- statki towarowe i pomocnicze
- LM1600 - pochodna F404
- promy szybkobieżne
- jachty motorowe
- LM2500 - pochodna TF39 i CF6-50
- LM2500+ - udoskonalona wersja turbiny LM2500
- krążowniki
- promy jednokadłubowe
- LM6000 - pochodna CF6-80
- LMS100 - pochodna LM600 i Frame Engine
GE Aviation w Polsce
W roku 2000 GE Aviation (wtedy GEAE) i GE Company Polska zawarły umowę o współpracy z Instytutem Lotnictwa w Warszawie. W wyniku tej umowy powstał na terenie Instytutu oddział Engineering Design Center, w ramach którego inżynierowie pracują nad zagadnieniami projektowania, analizy, obsługi produkcji oraz serwisu silników lotniczych i turbin gazowych.
W roku 2014 GE Aviation przejął część lotniczą włoskiej firmy Avio Spa. wraz ze spółką Avio Polska w Bielsku-Białej produkującym statory oraz rotory turbin niskiego ciśnienia do silników GEnx-1B, GEnx-2B, GE90-115B, CFM-56, LEAP-1A/1C, LEAP-1B, T700 oraz PW-308. Firma posiada własne centrum projektowe oraz jest głównym udziałowcem powstającego w Zielonce pod Warszawą nowoczesnego laboratorium aerodynamiki przepływów turbinowych PoloniAero[potrzebny przypis].
Przypisy
- ↑ Silnik CFE738 produkowany jest we współpracy z Honeywell w ramach firmy CFE.
- ↑ Silnik CFM56 produkowany jest we współpracy ze Snecmą w ramach firmy CFM International.
- ↑ Silniki rodziny GP7200, tj. GP7270 i GP7277, produkowane są we współpracy z Pratt & Whitney w ramach firmy Engine Alliance.
- ↑ Silnik HF120 produkowany jest we współpracy z Hondą w ramach firmy GE Honda Aero Engines.
- ↑ Silnik F103 jest wojskowym wariantem silnika cywilnego CF6.
- ↑ Silnik F108 jest wojskowym wariantem silnika cywilnego CFM56.
- ↑ Na służbie tylko w Wielkiej Brytanii, Francji i Arabii Saudyjskiej.
- ↑ Silnik F136 produkowany jest we współpracy z Rolls-Royce w ramach projektu Fighter Engine Team.
- ↑ Na służbie tylko w Singapurze.
- ↑ Oryginalna konstrukcja General Electric silnika J35 została w całości przekazana działowi Allison firmy General Motors.
- ↑ Silnik J47 w wersji z samolotu F-86 został także użyty w latach 60. XX wieku jako napęd do amerykańskiego pojazdu do bicia prędkości Spirit of America.
- ↑ Turbina LV100 produkowana jest we współpracy z Honeywell.
Linki zewnętrzne
- Strona internetowa GE Aviation (ang.)
- Centrum Projektowe GE Polska EDC (Engineering Design Center)
- EDC na stronie Instytutu Lotnictwa. ilot.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-04-29)].