Wikiversity
Rządzący państwami w 1856
Wydarzenia w Polsce
- 20 lutego – otwarto pierwszy odcinek kolei galicyjskiej im. Karola Ludwika z Krakowa do Dębicy (dł. 110,79 km).
- 27 kwietnia – w Teatrze Wielkim w Warszawie odbyła się polska premiera opery La Traviata Giuseppe Verdiego.
- 10 czerwca – lokalna gazeta została powiadomiona o odkryciu w wielkopolskim Mikorzynie pierwszego z dwóch tzw. kamieni mikorzyńskich z domniemanymi wyobrażeniami słowiańskich bóstw i napisami runicznymi. W latach 70. XIX wieku uznano odkrycie za oszustwo naukowe.
- 3 września – na kanały mazurskie wypłynął pierwszy parowiec „Masovia”.
- 26 października – Andrzej Seidler-Wiślański został prezydentem Krakowa.
- 29 października – uroczyście otwarto linię kolejową łączącą Wrocław Główny i Poznań Główny.
- 14 listopada – Poznań: uruchomiono gazownię miejską.
- 17 listopada – odbył się pierwszy pochówek na Starym Cmentarzu Żydowskim we Wrocławiu.
- 26 grudnia – uruchomiono gazownię w Warszawie.
- 27 grudnia – w Warszawie zapalono pierwsze 92 latarnie gazowe.
Wydarzenia na świecie
- 7 stycznia – Stephen Allen Benson został prezydentem Liberii.
- 29 stycznia – w Wielkiej Brytanii ustanowiony został Krzyż Wiktorii.
- 25 lutego – rozpoczął się kongres paryski w celu zakończenia wojny krymskiej.
- 19 marca – w Bratysławie po raz pierwszy zapalono uliczne lampy gazowe.
- 30 marca – koniec wojny krymskiej. Podpisano traktat pokojowy w Paryżu. Mołdawia i Wołoszczyzna otrzymały autonomię wobec Turcji. Rosja nie wycofała się z terenów zajętych w czasie wojny krymskiej.
- 31 marca – niemiecki astronom Hermann Goldschmidt odkrył planetoidę (40) Harmonia.
- 3 kwietnia – około 4 tys. osób zginęło na greckiej wyspie Rodos po wybuchu składu amunicji w Pałacu Wielkich Mistrzów w mieście Rodos.
- 16 kwietnia – w Paryżu podpisana została deklaracja dotycząca prawa wojny morskiej potwierdzająca zniesienie piractwa i zawierająca po raz pierwszy definicję blokady morskiej.
- 22 kwietnia – amerykański oficer Henry Sibley uzyskał patent na swój model namiotu wojskowego.
- 7 maja – Henry Sewell został pierwszym premierem Nowej Zelandii.
- 20 maja – William Fox został premierem Nowej Zelandii.
- 21 maja – sprzeciwiający się zniesieniu niewolnictwa tzw. Łotry Pogranicza ze stanu Missouri, wraz ze swymi zwolennikami z Kansas i przedstawicielami legislatury terytorialnej, ponownie zaatakowali i złupili miasto Lawrence na wolnym Terytorium Kansas.
- 22 maja – niemiecki astronom Hermann Goldschmidt odkrył planetoidę (41) Daphne.
- 23 maja – angielski astronom Norman Robert Pogson odkrył planetoidę Isis.
- 2 czerwca – Edward Stafford został premierem Nowej Zelandii.
- 20 czerwca – Karol III Grimaldi został księciem Monako.
- 7 sierpnia – do Australii przybyli pierwsi polscy osadnicy.
- 18 sierpnia – Kongres Stanów Zjednoczonych przyjął Ustawę o wyspach z guano.
- 19 sierpnia – Amerykanin Gail Borden opatentował mleko skondensowane.
- 8 października – władze chińskie pod zarzutem piractwa i przemytu opium zatrzymały w Kantonie brytyjski okręt HMS „Arrow”, co uznane zostało za casus belli II wojny opiumowej.
- 28 października – Portugalia: otwarto pierwszą w kraju linię kolejową pomiędzy Lizboną a Carregado.
- 8 grudnia – w Lyonie założono Stowarzyszenie Misji Afrykańskich.
- Henry Bessemer przedstawił pierwszy przemysłowy konwerter do produkcji stali, nazwany od jego imienia gruszką Bessemera.
Urodzili się
- 8 stycznia:
- Maksymilian Heilpern, polski przyrodnik, pedagog, socjalista, zesłaniec pochodzenia żydowskiego (zm. 1924)
- Fidelis Climent Sanchés, hiszpański kapucyn, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1936)
- 10 stycznia – Antoni Karbowiak, polski pedagog, historyk oświaty i wychowania (zm. 1919)
- 12 stycznia:
- Albert Cäsar Kalkowski, burmistrz Poznania (zm. 1921)
- John Singer Sargent, amerykański malarz (zm. 1925)
- 19 stycznia - Clemens von Delbrück, pruski polityk, nadburmistrz Gdańska (zm. 1921)
- 23 stycznia - Aleksander Poniński, polski ziemianin, polityk (zm. 1915)
- 29 stycznia – Aleksander Brückner, polski filolog, historyk kultury (zm. 1939)
- 21 lutego – Hendrik Petrus Berlage, holenderski architekt (zm. 1934)
- 16 marca – Napoleon IV Bonaparte, pretendent do tronu cesarskiego Francji (zm. 1879)
- 17 marca – Michaił Wrubel (ros. Михаил Александрович Врубель), rosyjski malarz i grafik (zm. 1910)
- 25 marca – Max Uhle, niemiecki archeolog (zm. 1944)
- 20 kwietnia – Jean Dybowski, francuski agronom, botanik i podróżnik, pochodzenia polskiego (zm. 1928)
- 24 kwietnia – Philippe Pétain, francuski polityk, marszałek (zm. 1951)
- 1 maja:
- Maria Krystyna od Niepokalanego Poczęcia, włoska zakonnica, założycielka Wynagrodzicielek Jezusa Sakramentalnego, święta katolicka (zm. 1906)
- Rafał Ludwik Rafiringa, Brat Szkolny z Madagaskaru, błogosławiony katolicki (zm. 1919)
- 6 maja:
- Robert Edwin Peary, amerykański badacz polarny (zm. 1920)
- Sigmund Freud, austriacki neurolog i psychiatra (zm. 1939)
- 9 maja - Kazimierz Grudzielski, polski generał (zm. 1921)
- 15 maja – Lyman Frank Baum, amerykański pisarz (zm. 1919)
- 28 maja – Filip Rinaldi, włoski salezjanin, błogosławiony katolicki (zm. 1931)
- 1 czerwca – Władysław Ślewiński, polski malarz (zm. 1918)
- 8 czerwca – Natalia Janotha, polska kompozytorka i pianistka (zm. 1932)
- 15 czerwca – John Mosely Turner, brytyjski superstulatek (zm. 1968)
- 27 czerwca – Pietro Grocco, włoski lekarz (zm. 1916)
- 28 czerwca – Amy Ella Blanchard, amerykańska pisarka i poetka (zm. 1926)
- 4 lipca – Ödön Téry, węgierski taternik, działacz turystyczny, lekarz (zm. 1917)
- 10 lipca – Nikola Tesla, amerykański inżynier elektryk pochodzenia chorwackiego (zm. 1943)
- 26 lipca – George Bernard Shaw, dramaturg i eseista pochodzenia irlandzkiego, laureat literackiej Nagrody Nobla w 1925 roku (zm. 1950)
- 27 lipca – Wacław Marian Łopuszyński polski inżynier, konstruktor parowozów (zm. 1929)
- 19 sierpnia – Bolesław Matuszewski polski fotograf, operator, pionier światowej i polskiej kinematografii (zm. 1943)
- 20 sierpnia – Jakub Bart-Ćišinski, serbołużycki poeta, pisarz i dramatopisarz (zm. 1909)
- 5 września - Thomas E. Watson, amerykański polityk, senator ze stanu Georgia (zm. 1922)
- 22 września:
- Teodor Nerander, szwedzki psychiatra (zm. 1933)
- Tadeusz Rojowski, polski ziemianin, działacz społeczny (zm. 1938)
- 23 września – Karl Krumbacher, niemiecki bizantynolog (zm. 1909)
- 24 września – Ludwik Waryński, polski socjalista (zm. 1889)
- 17 października – Julij Szokalski (ros. Юлий Михайлович Шокальский), rosyjski geograf, oceanograf i kartograf (zm. 1940)
- 18 października - James B. Frazier, amerykański polityk, senator ze stanu Tennessee (zm. 1937)
- 19 października - Richard Witting, niemiecki prawnik, bankowiec, polityk, nadburmistrz Poznania (zm. 1923)
- 28 października - Anna Elizabeth Klumpke, amerykańska malarka (zm. 1942)
- 15 listopada – Franciszek Vetulani, polski inżynier meliorant, urzędnik (zm. 1921)
- 11 grudnia – Gieorgij Plechanow (ros. Гео́ргий Валенти́нович Плеха́нов), rosyjski rewolucjonista i marksista (zm. 1918)
- 18 grudnia – Joseph John Thomson, fizyk angielski, odkrywca elektronu, laureat Nagrody Nobla (zm. 1940)
- 19 grudnia – Jan Gąsienica Daniel, polski przewodnik tatrzański (zm. 1924)
- 22 grudnia - Frank B. Kellogg, amerykański polityk, sekretarz stanu, laureat Pokojowej Nagrody Nobla (zm. 1937)
- 28 grudnia – Woodrow Wilson, 28. prezydent Stanów Zjednoczonych (zm. 1924)
- 31 grudnia – Wojciech Kossak, polski malarz batalista (zm. 1942)
Zmarli
- 5 stycznia – David d’Angers, francuski rzeźbiarz (ur. 1788)
- 6 stycznia – Nicolas-Charles Bochsa, francuski harfista i kompozytor (ur. 1789)
- 12 stycznia – Ľudovít Štúr, słowacki językoznawca, filozof, pisarz (ur. 1815)
- 25 stycznia – Agnieszka Cao Guiying (chiń. 曹桂英雅妮), chińska męczennica, święta katolicka (ur. 1821)
- 1 lutego – Iwan Paskiewicz (ros. Иван Фёдорович Паскевич), rosyjski feldmarszałek, namiestnik Królestwa Polskiego (ur. 1782)
- 7 lutego – Rozalia Rendu, francuska szarytka, błogosławiona katolicka (ur. 1786)
- 13 lutego – Wawrzyniec Nguyễn Văn Hưởng, wietnamski ksiądz, męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1802)
- 17 lutego – Heinrich Heine, poeta niemiecki epoki romantyzmu (ur. 1797)
- 24 lutego – Nikołaj Łobaczewski (ros. Николай Иванович Лобачевский), rosyjski matematyk (ur. 1792)
- 25 lutego – Wawrzyniec Bai Xiaoman (chiń. 白小滿樂倫), chiński męczennik, święty katolicki (ur. 1821)
- 29 lutego – August Chapdelaine, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. 1814)
- 7 marca – Kajetan Koźmian, polski poeta, krytyk literacki i teatralny, publicysta, pamiętnikarz (ur. 1771)
- 22 marca – John Reeves, angielski przyrodnik amator, zoolog i botanik (ur. 1774)
- 26 kwietnia – Piotr Czaadajew (ros. Пётр Я́ковлевич Чаада́ев), rosyjski filozof i publicysta (ur. 1794)
- 14 maja – Teodora Guérin, francuska zakonnica, założycielka Sióstr Opatrzności, święta katolicka (ur. 1798)
- 12 czerwca – Wawrzyniec Maria od św. Franciszka Ksawerego, włoski pasjonista, błogosławiony katolicki (ur. 1782)
- 9 lipca – Amedeo Avogadro di Quaregna, włoski fizyk i chemik (ur. 1776)
- 11 lipca – Josef Kajetán Tyl, czeski pisarz i dramaturg, współtwórca hymnu Czech (ur. 1808)
- 21 lipca – Karol Aarestrup, duński poeta i lekarz (ur. 1800)
- 29 lipca – Robert Schumann, niemiecki kompozytor i krytyk muzyczny (ur. 1810)
- 24 sierpnia
- William Buckland, angielski geolog i paleontolog (ur. 1784)
- Emilia de Vialar, francuska zakonnica, święta katolicka (ur. 1797)
- 29 listopada – Frederick William Beechey, brytyjski żeglarz i eksplorator wysp Pacyfiku i Antarktyki (ur. 1796)
- 15 grudnia – Jan Karol Steeb, niemiecki ksiądz, błogosławiony katolicki (ur. 1773)
Święta ruchome
- Tłusty czwartek: 31 stycznia
- Ostatki: 5 lutego
- Popielec: 6 lutego
- Niedziela Palmowa: 16 marca
- Wielki Czwartek: 20 marca
- Wielki Piątek: 21 marca
- Wielka Sobota: 22 marca
- Wielkanoc: 23 marca
- Poniedziałek Wielkanocny: 24 marca
- Wniebowstąpienie Pańskie: 1 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 11 maja
- Boże Ciało: 22 maja
