LIMSwiki
İçindekiler
Görünüm
Binyıllar: | 2. binyıl |
---|---|
Yüzyıllar: | |
Onyıllar: | |
Yıllar: |
Miladi | 1995 MCMXCV |
Ab urbe condita | 2748 |
Asur | 6745 |
Bahâî | 151 – 152 |
Bengal | 1402 |
Berberi | 2945 |
Birmanya | 1357 |
Bizans | 7503 – 7504 |
Budist | 2539 |
Discordian | 3161 |
Ermeni | 1444 ԹՎ ՌՆԽԴ |
Etiyopya | 1987 – 1988 |
Fransız cumhuriyetçi | 203 – 204 |
Hicrî | 1415 – 1416 |
Hint | |
- Kali Yuga | 5096 – 5097 |
- Shaka Samvat | 1917 – 1918 |
- Vikram Samvat | 2051 – 2052 |
Holosen takvimi | 11995 |
İbrani | 5755 – 5756 |
İran | 1373 – 1 BP – MÖ 1374 BP |
Juche | 84 |
Kıpti | 1711 – 1712 |
Kore | 4328 |
Tayland güneş | 2538 |
Unix zaman | 788918400 – 820454399 |
1995 (MCMXCV) pazar günü başlayan yıl. 20. yüzyılın ve 2. milenyumun 95. yılı.
Olaylar
Ocak
- 1 Ocak
- Dünya Ticaret Örgütü kuruldu.
- İsveç, Avusturya ve Finlandiya; Avrupa Birliği üyeliğine kabul edildi.
- 9 Ocak - Rus kozmonot Valeri Polyakov Mir uzay istasyonunda 366 gün kalarak uzayda kalma rekorunu kırdı.[1]
- 17 Ocak - Japonya'nın Kobe şehrinde meydana gelen 7.3 şiddetindeki deprem sonucu 6.433 kişi öldü.
Şubat
- 6 Şubat - Türkiye ile Avrupa Birliği arasında Gümrük Birliği antlaşması imzalandı.
- 18 Şubat - Cumhuriyet Halk Partisi ile Sosyaldemokrat Halkçı Parti, CHP çatısı altında birleşti. Hikmet Çetin genel başkanlığa getirildi.
Mart
- 20 Mart - Türk Silahlı Kuvvetleri, Kıbrıs Harekâtı'ndan (1974) sonraki en kapsamlı harekâtı başlatarak 35.000 askerle Irak'a girdi. Genelkurmay Başkanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre Irak'ta 2245 PKK'lı öldürülürdü.
- Tokyo Metrosu'nda Aum Shinrikyo tarikatı üyeleri tarafından sarin gazı kullanılarak gerçekleştirilen terör saldırısında 12 kişi hayatını kaybetti, 4000'den fazla kişi yaralandı.
Nisan
- 11 Nisan - Güneydoğu Anadolu Projesinin bir parçası olan Şanlıurfa - Harran su kanallarına, ilk su verildi.
Mayıs
- 1 Mayıs - Hırvatistan Ordusu, Batı Slavonya'yı geri almak için Bljesak Operasyonu başlattı.
- 17 Mayıs - Nasuh Mahruki Everest'in zirvesine ulaşarak dünyanın en yüksek zirvesine ulaşan ilk Türk oldu.
Haziran
- 6 Haziran - Yalova, Karabük ve Kilis il oldu.
- 16 Haziran - Michael Jackson çift diskten oluşan albümünü HIStory'u çıkardı. Ayrıca bu albüm dünyanın en çok satan çift diskli albümüdür.
Temmuz
- 11 Temmuz - Bosna Soykırımı: Ratko Mladiç komutasındaki Bosna Sırp ordusu, Bosna-Hersek'teki Srebrenitza Bölgesi'nde, toplamda yaklaşık 8.000 Bosnalı'ın öldürüldüğü Srebrenitsa Katliamı'na başladı.
- 13 Temmuz - Isparta'nın Senirkent ilçesinde meydana gelen sel felaketinde 74 kişi öldü.
- 25 Temmuz - İstanbul Altın Borsası açıldı.
Ağustos
- 4 - 7 Ağustos - Hırvatlar, Bosna-Hersek ordusunun 5. kolordusu ve NATO'yla işbirliği içinde Krayina Sırp Cumhuriyeti ve Batı Bosna Cumhuriyeti'ne karşı Fırtına Harekâtı olarak adlandırılan geniş çaplı bir operasyon düzenleyerek 250.00 Sırp ve Müslüman özerkçiye evlerini terk ettirdiler.
- 24 Ağustos - Microsoft, yeni Windows sürümü Windows 95'i satışa sundu.
- 30 Ağustos - NATO, Markale Katliamı üzerine, Bosnalı Sırplara karşı hava harekatı başlattı.
Eylül
- 11 Eylül - Sümerbank, 103 milyon dolara Hayyam Garipoğlu grubuna satılarak özelleştirildi.
Ekim
- 1 Ekim - 1995 Dinar Depremi: Afyonkarahisar ilinin Dinar ilçesinde meydana gelen 6.0 şiddetindeki depremde 90 kişi öldü, 212 kişi yaralandı.
- 2 Ekim - Heavy Metal albümü Iron Maiden onuncu albümü The X Factor'ı yayınladı.
Kasım
- 13 Kasım - Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da bomba yüklü araçlarla gerçekleştirilen saldırıda 7 kişi öldü.
- 8 Aralık
- Eralp Akkoyunlu (d 1933), 1987 yılında çıktığı dünya seyahatini tamamlayarak bunu gerçekleştiren 5. Türk oldu. 6 yıl 7 ay süren bu yolculukta Akkoyunlu, 302 gün seyir yaparak dünyayı dolaşmıştır.
- KESK, memur sendikaları konfederasyonu kuruldu.
- 13 Aralık - Avrupa Parlamentosu, 149 ret oyuna karşılık 343 oyla Türkiye ile yapılan Gümrük Birliği anlaşmasını onayladı.
- 14 Aralık - Paris'te Sırp, Bosnalı ve Hırvatlar arasında imzalanan Dayton Barış Antlaşması'yla 3.5 yıldır devam eden Bosna Savaşı sona erdi.
Ay veya günü bilinmeyenler
- NBA basketbol liginde Toronto Raptors takımı kuruldu.
Dünya Nüfusu
Dünya nüfusu | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1995 | 1990 | 2000 | |||||
Dünya | 5,674,380,000 | 5,263,593,000 | 410,787,000 | 6,070,581,000 | 396,201,000 | ||
Afrika | 707,462,000 | 622,443,000 | 85,019,000 | 795,671,000 | 88,209,000 | ||
Asya | 3,430,052,000 | 3,167,807,000 | 262,245,000 | 3,679,737,000 | 249,685,000 | ||
Avrupa | 825,405,000 | 721,582,000 | 5,823,000 | 830,986,000 | 581,000 | ||
|
481,099,000 | 441,525,000 | 39,574,000 | 520,229,000 | 39,130,000 | ||
|
299,438,000 | 283,549,000 | 15,889,000 | 315,915,000 | 16,477,000 | ||
Okyanusya | 28,924,000 | 26,687,000 | 2,237,000 | 31,043,000 | 2,119,000 |
Doğumlar
Ocak
- 1 Ocak
- Rachel Amanda, Endonezyalı oyuncu ve şarkıcı
- Beykan Şimşek, Türk futbolcu.
- Gökhan Akkan, Türk kaleci.
- Nuri Fatih Aydın, Türk futbolcu.
- Recep Niyaz, Türk futbolcu.
- Turhan Alper Turgut, Türk futbolcu.
- 2 Ocak - Antonio José, İspanyol şarkıcı.
- 3 Ocak
- Muhammed Demirci, Türk futbolcu.
- Kim Seolhyun, Güney Koreli şarkıcı ve oyuncu.
- Jisoo (şarkıcı), Güney Koreli şarkıcı ve oyuncu
- 30 Ocak
- Eldar Seferov, Azeri artistik jimnastikçi
- Viktoriya Komova, Rus artistik jimnastik sporcusu
Şubat
- 8 Şubat
- Joshua Kimmich, Alman futbolcu
- Jordan Todosey, Sinema oyuncusu
- Mijat Gaćinović, Sırp futbolcu
- 11 Şubat - Milan Škriniar, Slovak futbolcu
- 27 Şubat - Burak Beldek, Türk ragbi oyuncusu
Mart
- 4 Mart - Chlöe Howl, İngiliz şarkıcı ve şarkı yazarı
- 6 Mart - Annelies Törös, Belçikalı manken
- 8 Mart - Marko Gudurić Sırp basketbolcu
- 15 Mart - Guillermo Martínez Ayala, Meksikalı futbolcu
- 17 Mart - Anastasia Martiusheva, Buz patenci
- 22 Mart - Hasan Ayaroğlu, Türk futbolcu
Nisan
- 1 Nisan - Maxence Perrin, Fransız oyuncu
- 2 Nisan - Sergey Revyakin, Rus futbolcu
- 6 Nisan - Metecan Birsen, Basketbolcu
- 7 Nisan - Valeria Zenkova, Buz Patenci
- 8 Nisan - Anne Murielle Ravina, Mauritiuslu manken
- 14 Nisan - Yukiko Fujisawa, Buz patenci
- 22 Nisan - Mustafa Etoğlu, Türk futbolcu
- 26 Nisan - Tilbe Şenyürek, Türk basketbolcu
- 29 Nisan - Behruz Samedov, Azeri siyaset bilimci, aktivist
Mayıs
- 2 Mayıs - Hazal Subaşı, Türk oyuncu ve manken
- 3 Mayıs - Celeste Buckingham, Slovak şarkıcı
- 6 Mayıs - Adi Osmanović, Boşnak voleybolcu
- 12 Mayıs
- Luke Benward, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı
- Sawyer Sweeten, Amerikalı çocuk oyuncu (ö. 2015)
- 15 Mayıs - Ksenia Sitnik, şarkıcı
- 22 Mayıs - Nazlıcan Ölçek, Türk basketbolcu
- 26 Mayıs - Kenan Sipahi, Türk basketbolcu
Haziran
- 3 Haziran - Abdullah el-Arraf, Suudi Arabistanlı profesyonel futbolcu
- 4 Haziran - María Isabel, İspanyol şarkıcı
- 6 Haziran - Daria Varlamova, Avustralyalı-Rus manken
- 12 Haziran - Ezgi Dilik, Türk voleybolcu
- 19 Haziran - Deniz Aygül, Türk basketbolcu
Temmuz
- 5 Temmuz - Akira Hamashita, Japon futbolcu
- 7 Temmuz - Nika Turković, Hırvat şarkıcı
- 9 Temmuz - Georgie Henley, Şarkıcı
- 10 Temmuz - Nicolas Ganopoulos, Yunan şarkıcı
- 12 Temmuz
- 17 Temmuz - Jessy Gálvez López, Belçikalı futbolcu
- 18 Temmuz - Sui Wenjing, Buz Patenci
- 28 Temmuz - Polina Shelepen, Buz Patenci
Ağustos
- 8 Ağustos - Malin Reitan, Norveçli şarkıcı.
- 15 Ağustos - Ümit Karaal, Türk futbolcu.
- 17 Ağustos - Gracie Gold, Amerikalı buz patenci.
- 20 Ağustos - Mehmet Yılmaz, Türk futbolcu.
- 29 Ağustos
- Kartal Özmızrak, Türk basketbolcu.
- Oğuz Berkay Fidan, Türk şarkıcı.
Eylül
- 7 Eylül
- Luisa Niemesch, Alman güreşçi
- George Williams, Galli futbolcu
- Yota Shimokawa, Japon futbolcu
- Jailson, Brezilyalı futbolcu
- 8 Eylül
- Ellie Black, Kanadalı artistik jimnastikçi
- Kimberley Woods, İngiliz slalom kanocu
- Nicolai Hvilshøj Reedtz, Danimarkalı Counter-Strike: Global Offensive profesyonel oyuncu
- Hayao Kawabe, Japon hentbolcu
- Julian Weigl, Alman millî futbolcu
- 10 Eylül
- Samed Kaya, Türk oyuncu
- Jack Grealish, İngiliz milli futbolcu
- 15 Eylül - Sam Gallagher, İngiliz futbolcu
- 22 Eylül-Nayeon,Güney Koreli şarkıcı
Ekim
- 1 Ekim - Zhaneta Byberi, Arnavut model
- 4 Ekim - Ralf Mackenbach, Hollandalı müzisyen.
- 7 Ekim - Carlos Ibargüen, Kolombiyalı futbolcu
- 9 Ekim - Mariam Kakhelishvili, Gürcü sanatçı ve söz yazarı.
- 13 Ekim - Jimin (1995 doğumlu şarkıcı) Güney Koreli şarkıcı
- 15 Ekim - Billy Unger, Amerikalı aktör.
Kasım
- 2 Kasım - Brandon Soo Hoo, Sinema ve Dizi Oyuncusu.
- 6 Kasım - Doğukan Tezel, Türk basketbolcu
- 9 Kasım - Daniel Naroditsky, Amerikalı satranç büyükustası
- 11 Kasım - Noah Gray-Cabey, Amerikalı aktör
- 16 Kasım
- Dilara Uralp, Türk rüzgâr sörfçüsü
- Aslı Bekiroğlu, Türk oyuncu
- 23 Kasım - Brittany Broben, Avustralyalı atlama sporcusu
- 27 Kasım - Iris, Belçikalı şarkıcı
Aralık
- 1 Aralık - Eva Boto, Sloven şarkıcı.
- 5 Aralık - Levy Rozman, Amerikalı Uluslararası Satranç Ustası, yayıncı ve satranç yorumcusu
- 20 Aralık - Feliks Zemdegs, Avustralyalı Rubik Küpü şampiyonu.
- 29 Aralık - Ross Lynch, Amerikalı aktör, şarkıcı, çalgıcı ve dansçı
- 30 Aralık- V (şarkıcı) Güney Koreli şarkıcı ve söz yazarı
Ölümler
Ocak
- 1 Ocak
- Eugene Wigner, Macar Amerikan fizikçi ve matematikçi.
- Mehmet Muhtar, Türk sinema yönetmeni ve senaristi.
- 2 Ocak - Siad Barre
- 6 Ocak - Muharrem Ergin, Türk yazar ve türkolog.
- 9 Ocak - Alaettin Eriş, Türk siyasetçi.
- 11 Ocak
- Onat Kutlar, Türk şair, yazar, düşünce adamı.
- Theodor Wisch
- 17 Ocak - Miguel Torga, Portekizli şair ve yazar.
- 18 Ocak - Adolf Butenandt, Alman biyokimyacı (d. 1903)
- 20 Ocak - Mehdi Bazergan, İranlı eğitimci, akademisyen, aktivist ve siyasetçi.
- 25 Ocak - William Sylvester, Amerikalı film ve dizi oyuncusu.
Şubat
- 2 Şubat
- Donald Pleasence, İngiliz aktör.
- Fred Perry, İngiliz tenisçi.
- 4 Şubat - Patricia Highsmith, Amerikalı polisiye yazarı.
- 6 Şubat - Mehmet Nebil Oktay, Türk siyasetçi.
- 21 Şubat - István Bárány, Macar yüzücü.
Mart
- 1 Mart
- César Rodríguez Álvarez, İspanyol eski millî futbolcu.
- Georges J. F. Köhler, Alman biyolog.
- Vladislav Listyev, Rus televizyon habercisi.
- 3 Mart - Mustafa Irgat, Türk şair ve sinema yazarı.
- 4 Mart - Eden Ahbez
- 6 Mart - Nehar Tüblek, Karikatürcü ve mizahçı.
- 14 Mart - William Alfred Fowler, Amerikalı astrofizikçi.
- 15 Mart - Mustafa Necati Karaer
- 17 Mart - Ruşen Cevadov, Azerbaycanlı siyasetçi, asker.
- 18 Mart - Sadri Alışık, oyuncu (d. 1925).
- 19 Mart - Max Braithwaite, Kanadalı yazar.
- 20 Mart - James "Bud" Walton
- 26 Mart
- Belgin Doruk, oyuncu (d. 1936).
- Eazy-E, Amerikalı rapçi ve prodüktör.
- Ko Takamoro, Eski Japon futbol oyuncusu.
- 27 Mart - Seyfi Kurtbek, Türk siyasetçi, askerci.
- 29 Mart - Baltimora, Kuzey İrlandalı şarkıcı.
- 31 Mart - Selena, Amerikalı şarkıcı ve söz yazarı öldürüldü (d. 1971)
Nisan
- 6 Nisan - Yannis Alevras, Yunan Siyasetçi ve Yunanistan Cumhuriyeti'nin Eski Meclis Başkanı ve Cumhurbaşkanı Vekili.
- 10 Nisan - Morarji Desai, Hindistan'ın 6. başbakanı.
- 13 Nisan - Josef Hügi, İsviçreli futbolcu.
- 14 Nisan - Brian Coffey, İrlandalı şair ve yayıncı.
- 18 Nisan - Max Wünsche
- 20 Nisan - Milovan Đilas
- 25 Nisan - Ginger Rogers, Amerikalı tiyatro ve sinema oyuncusu, şarkıcı ve dansçı.
- 27 Nisan - Kemal Sarıibrahimoğlu, Türk siyasetçi.
Mayıs
- 2 Mayıs - Osman Kavrakoğlu, Türk siyasetçi ve futbol adamı.
- 5 Mayıs
- Mihail Botvinnik, Altıncı dünya satranç şampiyonu.
- Ömer Lütfi Erzurumluoğlu, Türk siyasetçi.
- 10 Mayıs - Belkıs Dilligil tiyatro ve sinema oyuncusu
- 11 Mayıs - Mia Martini, İtalyan şarkıcı.
- 12 Mayıs
- 14 Mayıs - Christian Anfinsen, Amerikalı biyokimyacı.
- 16 Mayıs - Lütfi Suyolcu, Kuşadası Belediyesi eski Başkanı.
- 18 Mayıs - Elizabeth Montgomery, Amerikalı film ve televizyon oyuncusu.
- 24 Mayıs - Harold Wilson, İngiliz siyasetçi, başbakan.
- 25 Mayıs - Dany Robin, Fransız oyuncu.
- 26 Mayıs - Doğan Kasaroğlu, Türk gazeteci ve siyasetçi.
- 29 Mayıs - Glen Selbo, Amerikalı basketbolcu.
- 30 Mayıs - Ted Drake, İngiliz futbol adamı.
Haziran
- 9 Haziran - Sibel Yalçın, DHKP-C militanı.
- 14 Haziran - Roger Zelazny, Polonyalı-Amerikalı yazar.
- 20 Haziran - Emil Cioran, Rumen yazar.
- 22 Haziran - Yves Congar - Dominikan, Kardinal, 20. yüzyılın en önemli Roma Katolik ilahiyatçılarından biridir (d. 1904)
- 23 Haziran - Jonas Salk
- 29 Haziran - Lana Turner, Amerikalı oyuncu, akrist. (d. 1921)
Temmuz
- 4 Temmuz- Bob Ross Ressam (d.1942).
- 5 Temmuz - Aziz Nesin, mizah yazarı (d. 1915).
- 10 Temmuz - Mehmet Ali Aybar, Türkiye İşçi Partisi'nin (TİP) eski lideri ve Sosyalist Devrim Partisi'nin (SDP) kurucu genel başkanı. (ö.1995)
- 13 Temmuz - Bilge Karasu, Türk yazar.
- 15 Temmuz - Haluk Çulha, Türk bürokrat.
- 17 Temmuz
- Efraim Evron, İsrailli diplomat.
- Juan Manuel Fangio
- 20 Temmuz - Ernest Mandel
- 24 Temmuz
- Halid Bekdaş, Suriyeli siyaset adamı.
- Sadık Ahmet
- 27 Temmuz - Melih Esenbel, Türk diplomat.
Ağustos
- 3 Ağustos - Ida Lupino, Amerikalı sinema oyuncusu, yönetmen ve senarist.
- 5 Ağustos - İzet Naniç, Yugoslav savaşı sırasında tugay komutanı (d. 1965)
- 7 Ağustos - Muharrem Gülergin
- 9 Ağustos - Jerry Garcia
- 12 Ağustos - Vasfi Gerger, Türk siyasetçi.
- 21 Ağustos - Guri Richter, Danimarkalı oyuncu (d. 1917)
- 23 Ağustos - Sylvester Stadler
- 24 Ağustos - Alfred Eisenstaedt, Amerikalı fotoğrafçı.
- 29 Ağustos - Frank Perry, Amerikan oyun ve film yönetmeni.
- 30 Ağustos
- Adam Wiśniewski-Snerg, Polonyalı bilimkurgu yazarı.
- Fischer Black, Amerikalı ekonomist.
Eylül
- 9 Eylül - Keith Wayne, Amerikalı oyuncu.
- 10 Eylül - Oral Sander, Türk akademisyen.
- 11 Eylül - Jimmy Ryce, Amerikalı erkek çocuğu.
- 12 Eylül - Jeremy Brett, İngiliz aktör.
- 15 Eylül - Gunnar Nordahl, İsveçli golcü futbolcu.
- 27 Eylül - Baha Akşit, Türk siyasetçi, doktor, eski milletvekili ve senatör.
Ekim
- 4 Ekim - Gilles Deleuze
- 5 Ekim - Abdurehim Ötkür, Yazar ve şair.
- 9 Ekim - Alec Douglas-Home, İngiliz siyasetçi.
- 10 Ekim - Kadir Savun, oyuncu (d. 1926).
- 11 Ekim - Şemsi Belli, Türk şair, yazar, gazeteci, siyasetçi.
- 13 Ekim - Tevfik Koraltan, Türk siyasetçi.
- 18 Ekim - Claudio Brook, Meksikalı sinema oyuncusu.
- 22 Ekim - Mehmet Ali Güngör, Türk oyuncu (d. 1928)
Kasım
- 3 Kasım - Jean Droze
- 4 Kasım - İzak Rabin
- 8 Kasım - Mükerrem Sarol, Türk siyasetçi.
- 9 Kasım - Yılmaz Zafer, oyuncu (d. 1956).
- 10 Kasım
- Ken Saro-Wiwa, Nijeryalı yazar, televizyon yapımcısı ve çevreci.
- René Wellek
- 20 Kasım - Sergey Grinkov, Rus buz patenci.
- 21 Kasım - Victoria Hazan, Yahudi asıllı Türk şarkıcı, udi ve besteci.
- 23 Kasım - Louis Malle, Fransız film yönetmeni, senarist ve yapımcısı.
- 25 Kasım - Nesim Malki, Türkiye Yahudisi iş insanı ve tefeci.
- 27 Kasım - Abdullah Yüce, Türk müziği sanatçısı, şair, oyuncu.
- 28 Kasım - Rakım Çalapala, Türk yazar.
Aralık
- 2 Aralık
- Kemal Sülker, Türk sendikacı, gazeteci, araştırmacı yazar.
- Robertson Davies, Kanadalı oyun yazarı ve romancı.
- 7 Aralık - Masashi Watanabe, Japon futbol oyuncusu.
- 17 Aralık - İsa Yusuf Alptekin, Uygur siyasetçisi ve Doğu Türkistan Cumhuriyetinin genel sekreteri.
- 18 Aralık - Konrad Zuse
- 19 Aralık - Kamil Tuğrul Coşkunoğlu, Türk siyasetçi.
- 23 Aralık - James Meade, İngiliz iktisatçısı.
- 25 Aralık - Dean Martin, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı.
- 26 Aralık - Hüsamettin Böke, Türk futbolcu.
- 30 Aralık
- Doris Grau, Amerikalı senaryo danışmanı, oyuncu ve ses sanatçısı.
- Orhan Öztrak, Türk siyasetçi.
Ayı ve günü bilinmeyenler
- Arif Nusret Say (d. 1933, Gaziantep), Uluslararası Halter Federasyonu Denetleme Kurulu üyesi.
- Ali el-Verdi, Iraklı sosyal bilimci (d. 1913)
Kaynakça
- ^ A. W. Jones (1999). Innovations in Astronomy. ABC-CLIO. s. 70. ISBN 978-1-57607-114-4.