LIMSwiki
Komposto (nga frëngjishtja compote që do të thotë përzierje) është një ëmbëlsirë me origjinë nga Evropa mesjetare, e përbërë nga fruta të plota ose copa në shurup sheqeri. Frutat e plota gatuhen në ujë me sheqer dhe erëza. Shurupi mund të kalohet me vanilje, lëvore limoni ose portokalli, shkopinj kanellë ose pluhur, karafil, erëza të tjera, bajame të bluara, kokos të grirë, fruta të ëmbëlsuar ose stafidhe. Kompostoja shërbehet ose e ngrohtë ose e ftohtë.
Historia
Komposti konform besimit mesjetar se frutat e gatuara në shurup sheqeri balancuan efektet e lagështisë në trup. Emri rrjedh nga fjala latine compositus, që do të thotë përzierje. Në Anglinë mesjetare së vonëshme ajo u shërbye në fillim të pjatës së fundit të një ahengu (ose nganjëherë e dyta nga tre pjatat), e shoqëruar shpesh nga një supë i trashë me krem.[1][2][3] Gjatë Rilindjes, ajo u shërbye e ftohur në fund të darkës. Për shkak se ishte i lehtë për t’u përgatitur, i bërë nga përbërës të lirë dhe nuk përmbante produkte të qumështit, kompostoja u bë një element kryesor i familjeve hebraike në të gjithë Evropën.[4] Në frëngjishten moderne, termi i referohet pureve me fruta zakonisht të pangopur pa copëza frutash, siç është salcë molle.
Referimet
- ^ Constance B. Hieatt and Sharon Butler, ed. Curye on Inglysch. The Early English Text Society, New York, 1985.
- ^ Thomas Austin, ed. Two Fifteenth-Century Cookery-Books. The Early English Text Society, New York, 1888 (reprinted 1964).
- ^ Information on the Coronation feast of Richard III, taken from Sutton, Anne F. and PW Hammond, The Coronation of Richard III: the Extant Documents, New York; St. Martin's Press, 1983.
- ^ Be Merry / A taste of Poland, Haaretz
