LIMSwiki

1897. po kalendarima

Gregorijanski	1897. (MDCCCXCVII)
Ab urbe condita	2650.
Islamski	1314–1315.
Iranski	1275–1276.
Hebrejski	5657–5658.
Bizantski	7405–7406.
Koptski	1613–1614.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1952–1953.
• Shaka Samvat	1819–1820.
• Kali Yuga	4998–4999.
Kineski
• Kontinualno	4533–4534.
• 60 godina	Yin Vatra P(ij)etao (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11897.
p • r •
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1897 (MDCCCXCVII) bila je redovna godina koja počinje u petak po gregorijanskom, odn. redovna godina koja počinje u srijedu po 12 dana zaostajućem julijanskom kalendaru (linkovi pokazuju godišnje kalendare).

• 1. 1. - Filipinska revolucija: Bitka kod Kakarong de Silija, Španci razbili pobunjenike u provinciji Bulacan, čime je okončana tzv. Kakaronška republika.
• 3. 1. (22. 12. 1896. po j.k.) - Milutin Garašanin objavio da se napredna stranka raspušta, nekoliko dana nakon što su radikali ušli u vladu.
• 4. 1. - Britanci pobijeni u zasedi u Beninskom carstvu, što dovodi do kaznene ekspedicije i uništenja te države.
• 5/6. 1. - Crkva Svetog Nikole u Kotoru uništena požarom uoči Božića^[1].
• 7. 1. - Crnogorski dobrovoljci u sastavu međunarodnih snaga na Kritu - prvo učešće u mirovnim misijama s ovih prostora.

• 7. 1. - Prva predstava u manauskom pozorištu Teatro Amazonas.
• 7. 1. - Ciklon uništio Darwin u severnoj Australiji (tada se zvao Palmerston).
• 14. 1. - Švicarac Matthias Zurbriggen, član ekspedicije Edwarda FitzGeralda, prvi se popeo na Aconcaguu (6.961 m, najviša planina van Azije).
• 15. 1. - Monetarna reforma Sergeja Vitea u Rusiji - uveden zlatni standard.
• 22. 1. - U časopisu Engineering, reč computer prvi put upotrebljena u smislu uređaja a ne osobe koja računa.
• 23. 1. - Greenbrier Ghost: u Zapadnoj Virdžiniji ubijena Elva Zona Heaster, njen muž će biti osuđen i na osnovu svedočenja njenog navodnog duha.
• 27. 1. - Kubanski rat za nezavisnost: pobunjenici počinju 16-mesečnu Kampanju de la Reforma u zapadnom regionu.
• 28. 1. - Prvi i poslednji popis stanovništva u Ruskom Carstvu, osim Finske: 125.640.021 stanovnika od čega 13,4% u gradovima, pismenost 19,78%.
• 31. 1. - U Pragu osnovanо Čehoslovačko sindikalno udruženje (Odborové sdružení československé).
• siječanj-srpanj - U Pragu izlazi časopis "Hrvatska misao", "list sjedinjene hrvatske, srpske i slovenske mladine za književna, politička i socijalna pitanja".

• 4. 2. - Kritski ustanak: masakr hrišćana u Kaniji.
• 6. 2. - Štrajk lučkih radnika u Hamburgu okončan posle 11 sedmica potpunim porazom štrajkača.
• 14. 2. (2. 2. po j.k.) - Grčki vojnici se iskrcali na pobunjenom Kritu i proglasili ujedinjenje sa Grčkom - velike sile zahtevaju povlačenje u zamenu za autonomiju (odbijeno).
• 14. 2. - Druga Pobuna Batetela na severoistoku SD Kongo - domorodački vojnici ubili belgijske oficire.
• 17. 2. - Rudolf Diesel napravio prvi funkcionalni dizel-motor uz pomoć inženjera i finansija MAN-a.
• 17. 2. - Bitka kod Redžafa: snage SD Kongo porazile mahdiste na jugu Sudana.
• 17. 2. - Filipinska revolucija: Bitka na mostu Zapote, pobeda pobunjenika nad španskom vojskom.
• 18. 2. - Beninska ekspedicija: britanska armija spalila grad Benin, mnoge umetnine odnete u Britaniju, među kojima i Beninske bronze.
• 19. 2. - Grčko-turski rat (1897): prvi okršaj grčkih i turskih snaga na Kritu (Turska formalno objavljuje rat 18. 4.).
• 20. 2. - Korejski kralj Gojong napustio rusko poslanstvo.
• 27. 2. - Francuski guverner Madagaskara Joseph Gallieni prognao kraljicu Ranavalonu III. i sutradan ukinuo monarhiju.

• 1. 3. - Donet Građevinski pravilnik za varoš Beograd.
• 3. 3. (19. 2. po j.k.) - Srpski kralj Aleksandar u poseti Sofiji, postignuta srpsko-bugarska "ugodba", sporazum o delovanju u Otomanskoj imperiji (ipak, sukobi se nastavljaju).
• 4. 3. - Republikanac William McKinley inaugurisan za predsednika SAD (do atentata 1901).
• 5. 3. - Pobuna konzervativaca u Urugvaju na čelu sa Apariciom Saraviom.
• 6. 3. - Glavni grad nemačkog Togolanda premešten u Lomé.
• mart - Andre Carr, predstavnik braće Lumiere, snimio prve pokretne slike u Beogradu (nisu sačuvane)^[2].
• mart - Kritski ustanak: velike sile odlučile da povrate red preuzimanjem uprave.

• 20. 3. - Trgovački sporazum Srbije i Bugarske.
• 22. 3. - Tejeroska konvencija: Emilio Aguinaldo izabran za prvog predsednika revolucionarne filipinske vlade.
• 23. 3. - Industrijalizacija u Japanu i njeni problemi: seljani marširaju na Tokio zbog zagađenja iz rudnika bakra Ashio, ministar poljoprivrede objavljuje u maju raspored rešenja problema.
• 24. 3. - Neregularne grčke snage ušle u otomansku Makedoniju (ili 10. 4.^[3]).
• 24. 3. - Intentona de Yauco: neuspela pobuna protiv španske vlasti na Portoriku.
• 24. 3. - Završena Bitka kod Perez Dasmariñasa, poraženi filipinski revolucionari, Španci povraćaju provinciju Cavite.
• 29. 3. - Japan uvodi zlatni standard.
• 31. 3. - Tzv. Drugi carski memorandum, predstavnici 19 srpskih opština opisuju nasilje vlasti u BiH - progon se nastavlja.

• 3. 4. - Ustanovljenje Bečke secesije. Paralelno ove godine, grupa hrvatskih umjetnika istupila je iz bečkog Društva umjetnosti i osnovala Društvo hrvatskih umjetnika.
• 5. 4. - Badenijeva kriza: češki jezik postaje, uz njemački, jezik "unutrašnje službe" u Bohemiji i Moravskoj, što izaziva velike proteste Nemaca; organizira ih Georg Ritter von Schönerer koji će osnovati antikatolički "Pokret Dalje od Rima!" (Los-von-Rom-Bewegung).
• 8. 4. - Populistički i antisemitski političar Karl Lueger postaje gradonačelnik Beča (do 1910) - car Franjo-Josip je u dvije godine tri puta odbijao potvrdu, a pristao je tek nakon molbe pape Lava XIII.
• 13. 4. - Prve "Radničke novine" u Beogradu.
• 19. 4. - Održan prvi Bostonski maraton (najstariji godišnji na svetu).
• 22. 4. - Anarhista pokušao da ubode italijanskog kralja Umberta I.
• 26. 4. (14. 4. po j.k.) - Grčki mitropolit Amvrosije proteran iz Skoplja, za administratora postavljen Srbin Firmilijan Dražić (rukopoložen tek 1902).
• 27. 4. - Tesalski front: Turci zauzeli Larisu.
• 27. 4. - U Njujorku otvoren Grantov mauzolej, počivalište generala i predsednika Granta.
• 30. 4. - Otkriće elektrona: J. J. Thomson objavio da se katodni zraci sastoje od "korpuskula" koje su 1.000 puta lakše od atoma vodonika i negativno naelektrisane (→ Thomsonov model atoma). Karl Ferdinand Braun je ove godine napravio prvu katodnu cijev (dioda sa hladnom katodom, fosforni zastor).
• 30. 4. - Austrougarsko-ruska konvencija u Sankt Peterburgu: status kvo na Balkanu - Rusija se protivi aneksiji Bosne i Hercegovine^[4]; ako dođe do podele Osmanskog carstva, učiniće je same balkanske države; bila bi stvorena albanska država^[5].
• proleće - Kralj Aleksandar i Draga Mašin postali ljubavnici.

• 1. 5. - U Vukovaru je organizirana proslava Prvog maja - jedna od prvih na prostorima Jugoistočne Evrope.
• 1. 5. - 31. 10. - U Nashvillu, "Ateni Juga", se održava izložba povodom stogodišnjice Tennesseeja kao savezne države, podignuta je replika Partenona.
• 3. 5. (21. 4. po j.k.) - Srpski kralj Aleksandar stigao u posetu na Cetinje.
• 4. 5. - U Parizu tokom filmske projekcije održavane tokom katoličke dobrotvorne manifestacije Bazar de la Charité izbija požar u kome će stradati 126 osoba, uglavnom plemkinja i žena iz otmjenog društva, među kojima i bavarska vojvotkinja Sophie, sestra carice Elizabete; razmjere tragedije dovode do zahtjeva za zabranom svih javnih filmskih projekcija.
• 4. 5. - Porinut nemački parobrod SS Kaiser Wilhelm der Grosse, prvi sa četiri dimnjaka, nosilac Plave vrpce 1898-1900.
• 5. 5. - Grci potisnuti kod Farsale.
• 8. 5. - Tesalski front: Turci zauzeli Volos.
• 10. 5. - Andrés Bonifacio, jedan od lidera Filipinske revolucije, streljan pod optužbom za pobunu i izdaju revolucionarne vlade.
• 10. 5. - 8. 11. - Međunarodna izložba u Briselu.
• 11. 5. - Braća Reeves, Milton i Marshall, iz Columbus, Indiana dobili patent za izduvni lonac auspuha.

• 11. 5. - Otkriven spomenik Josifu Pančiću u Beogradu.
• 13. 5. - Guglielmo Marconi poslao bežične signale preko otvorenog mora, na daljini od šest kilometara, ubrzo zatim i preko 16 km.
• 14. 5. - Prvi put izveden Sousin američki patriotski marš The Stars and Stripes Forever
• 15. 5. - U Berlinu osnovan Naučno-humanitarni komitet, prva organizacija za LGBT prava u istoriji.
• maj - Sporazum Rusije i Austrougarske o statusu kvo na Balkanu.
• 17. 5. - Bitka kod Domekosa: Turci porazili grčke snage kojim su pomagali i crvenokošuljaši na čelu sa Ricciotti Garibaldijem. Primirje tri dana kasnije.
• 19. 5. - Oscar Wilde je pušten iz zatvora, odmah odlazi u Francusku - preostale tri godine života provodi u emigraciji i siromaštvu.
• 26. 5. - Objavljen roman "Drakula" Bram Stokera.

• 1. 6. - Antisemitski neredi u Oranu, u francuskom Alžiru, šire se i na grad Alžir i Konstantin.
• 12. 6. - Asamski zemljotres na severoistoku Indije, 1.542 mrtvih uz veliku materijalnu štetu.
• jun - U Stuttgartu ulazi u službu prvi motorizovani taksi - landaulet Daimler Victoria, ima taksimetar i grejanje^[6].
• 22. 6. - Dijamantski jubilej (60 godina vladavine) britanske kraljice Viktorije.
• 26. 6. - Parsonsov brod Turbinia, prvi na svetu sa parnom turbinom, uspešno prikazan na pomorskoj reviji kod Spitheada.

• 3. 7. - Zvanično otvorenje Wiener Riesenrad-a ("Bečkog divovskog kotača").
• 4. 7. (22. 6. po j.k.) - Izbori u Srbiji, na koje su izašli samo radikali.
• 11. 7. - Polazak zlosrećne Andreove balonske ekspedicije na Severni pol, trojica Šveđana će u oktobru umreti na ostrvu Kvitøya u Svalbardskom arhipelagu (sudbina nepoznata do 1930).
• 17. 7. - U Seattle stižu prvi tragači sa zlatom i vestima iz Klondajka - počinje zlatna groznica; kroz nekoliko dana kreće i pisac Jack London. Tokom groznice nastaje Whitehorse, danas najveći grad na severu Kanade.
• 18. 7. - U Parizu otvoren velodrom, prvi stadion Park prinčeva (naziv po kraljevskom lovištu koje se tu nalazilo do 18. st.).
• 20. 7. - Guglielmo Marconi osnovao firmu Wireless Telegraph and Signal Company, kasnije Marconi Company.
• 21. 7. - Otvorena Nacionalna galerija britanske umetnosti (danas Tate Britain).
• 25 - 27. 7. - Hanasorska ekspedicija: jermenski fedajini se osvetili kurdskom plemenu Mazrik za prošlogodišnji masakr branitelja Vana.
• 26. 7. - 2. 8. - Opsada Malakanda: paštunska plemena opsedaju britanski garnizon u Severozapadnoj graničnoj provinciji Britanske Indije. Ratovanju svedoči i mladi potporučnik Winston Churchill.
• 30. 7. - 1. 8. - Poplave Odre i pritoka izazivaju velike štete u Bohemiji i Šleziji. U ovo vreme su i velike poplave u slivu Dunava.

• 4. 8. - U Španiji pronađena "Dama iz Elče", iberijska bista iz 4. st. pne.
• 7. 8. - Mahdistički rat: britansko-egipatske snage zauzimaju Abu Hamad na severu Sudana.
• 8. 8. - Španski premijer Antonio Cánovas del Castillo ubijen od strane italijanskog anarhiste.
• 10. 8. - Bayerov hemičar Felix Hoffmann sintetisao acetilsalicilnu kiselinu, koju će firma od 1899. prodavati pod imenom Aspirin. Kasnije tokom meseca je sintetisao (ne i otkrio) diacetilmorfin, koji će se 1898-1910. slobodno kupovati pod nazivom Heroin.
• 16. 8. - Iz Antverpena krenula Belgijska antarktička ekspedicija, prva koja je prezimila uz Antarktik; vođa je Adrien de Gerlache a prvi oficir Roald Amundsen.
• 21. 8. - Engleski lekar Ronald Ros otkrio vrstu komaraca koji prenose malariju - postaće jedan od prvih dobitnika Nobelove nagrade za medicinu, 1902.
• 21. 8. - U Lansing, Michigan osnovana auto-kompanija Oldsmobile.
• 25. 8. - Francuzi zauzeli Bobo-Dioulasso na zapadu današnje Burkine Faso, čime su blokirali Samori Turea sa severoistoka.
• 25. 8. - Ubijen predsednik Urugvaja Juan Idiarte Borda.
• 28. 8. - Kubanski pobunjenici zauzeli Las Tunas na istoku.

• 29 - 31. 8. - Prvi cionistički kongres u Bazelu - traži se jevrejska država u Palestini.
• 31. 8. - Draga Mašin spasila Aleksandra Obrenovića iz mora u Bijaricu, kraljev učitelj se utopio.

• 10. 9. - Lattimerski masakr: šerifova potera ubila 19 nenaoružanih rudara-štrajkača u Lattimer, Pennsylvania.
• 11. 9. - Uhvaćen Gaki Sherocho, poslednji vladar Kraljevine Kafa, koja je time pripojena Etiopiji.
• 12. 9. - Bitka kod Saragarhija, dvadeset jedan Sik branio položaj od 10.000 Afganaca na Severozapadnoj granici.
• septembar - U Velikoj Britaniji osnovana Nacionalna unija društava ženskog prava glasa.
• 18. 9. - Pacto de la Cruz: u Urugvaju postignut sporazum između vlade i konzervativnih pobunjenika, koji dobijaju, po verbalnoj klauzuli, upravu u šest departmana.
• 20. 9. - Grčko-turski rat okončan mirovnim ugovorom.
  • Početak "Arnautskog pitanja": albanski dobrovoljci iz grčko-turskog rata pojačavaju napade na Srbe nakon povratka u Staru Srbiju^[7], zbog čega će srpska vlada dogodine uputiti notu Visokoj porti.
• 21. 9. - Sjeničarska buna na Kordunu - napadnuta zemljomjerska komisija za koju su pomislili da želi istaknuti mađarsku zastavu.
• 21. 9. - Sudar parobroda Ika i Tyria kod riječkog lukobrana, stradalo 52 od 60 ljudi s Ike.
• 21. 9. - Yes, Virginia, there is a Santa Claus: urednik njujorškog The Sun-a odgovorio potvrdno na pitanje devojčice, ima li Deda Mraza.
• 22. 9. - Rat Canudosa: lider Antônio Conselheiro umro od dizenterije nakon strogog posta.
• 23. 9. - Osnovano Srpsko privredno društvo "Privrednik" u Zagrebu.
• 30. 9. - U berlinskom hotelu Bristol izloženo osam automobila - prvi sajam (Internationale Automobil-Ausstellung).

• 1. 10. - Pokrenut "Srpski vjesnik" u Mostaru (Vladimir Radović, član užeg vođstva srpskog pokreta) - prvi opozicioni politički list Srba u BiH.
• 2. 10. - Praizvedba opere "Porin" Vatroslava Lisinskog.
• 3. 10. - Počela nastava u novoosnovanoj hrvatskoj gimnaziji u Zadru, glavnom gradu carske pokrajine Dalmacije.
• 4. 10. - Papina bula Felicitate quadam, poznata i kao bula franjevačkog jedinstva.
• 5. 10. - Prvo velosipedsko (biciklističko) prvenstvo Srbije, trka Beograd-Smederevo-Beograd (učestvovali i velosipedisti iz Zadra u Austrougarskoj. Plasman: Đorđe Popara (5h13,25), Svetislav Savić, Vladislav Ribnikar.
• 5. 10. - Liberal Práxedes Mateo Sagasta je novi predsednik španske vlade, menja se politika prema nemirnim kolonijama (Kuba, Portoriko, Filipini).
• 6. 10. - Padom, posle duge opsade, istoimenog pobunjeničkog uporišta u ruke brazilskih federalnih trupa, završava Rat Canudosa - broj mrtvih se procenjuje na 15.000.
• 6. 10. - Etiopsko Carstvo usvaja trobojnicu (, redosled boja obrnut 1914).
• 10. 10. - Ekshumacija Vuka Karadžića i Jerneja Kopitara u Beču^[8].

• 12. 10. (30. 9. po j.k.) - Posmrtni ostaci Vuka Karadžića preneti iz Beča u Beograd i sahranjeni u porti Saborne crkve.
• 12. 10. - Kraljevina Joseon (/ćosan/) uzdignuta u Veliko Korejsko Carstvo (Daehan Jeguk, /tehan đeguk/), traje samo do japanske aneksije 1910. Ovim je okončana potčinjenost Koreje dinastiji Qing i kineski vazalski sistem na Dalekom istoku.
• 14. 10. - Clément Ader testirao letelicu na parni pogon Avion III - on tvrdi da je leteo 100 m.
• oktobar - Smenjen španski komandant na Kubi Valeriano Weyler; njegova politika "rekoncentracije" mu donosi optužbe za nehumanost u američkoj štampi, raste podrška za intervenciju. Istog meseca pobunjenici okupili drugu ustavotvornu skupštinu, za predsednika je izabran Bartolomé Masó.
• oktobar - Završen je Drugi Matabele rat u današnjem Zimbabveu, pobeda Britanske južnoafričke kompanije.
• 19. 10. (7. 10. po j.k.) - Kralj Aleksandar se vratio s puta zajedno sa ocem Milanom; vlada Đorđa Simića podnosi ostavku.
• 20. 10. (8. 10. po j.k.) - Draga Mašin formalno razrešena dužnosti dvorske gospođe kraljice Natalije (ranije podnela ostavku).
• 23. 10. (11. 10. po j.k.) - Na čelu nove srpske vlade Vladan Đorđević; uveden lični režim kralja Aleksandra, sa suzbijenim uticajem stranaka, koji će trajati do 1900. Milan Obrenović je od decembra (januara) komandant aktivne vojske, vrši njenu reorganizaciju^[3]. Rusija je protivnik ex-kralja Milana, pa je njen poslanik 1897-98 povučen iz Beograda.
• 26. 10. - Otvorena Hamburška vijećnica.

• jesen - U Srbiji suđenje hajduku Milanu Brkiću, radikalski tribun Ranko Tajsić optužen da je umešan u Brkićevo ubistvo jednog seoskog učitelja 1896 iz političkih razloga (oslobođen zbog nedostatka dokaza).
• jesen - Obilne monsunske kiše i žetva okončavaju Indijsku glad 1896-97, ali zbog preobilnih kiša ponegde dolazi do epidemije malarije.

• 1. 11. - U Torinu osnovan nogometni klub "Juventus".
• 1. 11. - Filipinski revolucionari osnovali Republiku Biak-na-Bato (traje do ugovora sa španskom vladom u decembru).
• 1/2. 11. - Juyenski incident: pripadnici Društva velikih mačeva ubili dvojicu nemačkih katoličkih sveštenika - povod za nemačku intervenciju kasnije tokom meseca i početak lanca događaja do Bokserskog ustanka 1900.
• 3. 11. - U Berlinu održan prvi, neuspjeli, let krutog zračnog broda konstruktora Davida Schwarza (umro prošlog siječnja).
• 14. 11. - Nemački marinci zauzeli bez otpora položaj u kineskom zalivu Kiautschou (Jiaozhou) - koncesija 1898-1914.
• 25. 11. - Sagastina liberalna španska vlada dala autonomiju Portoriku.
• 27. 11. - Osnovano Srpsko hemijsko društvo.
• 28. 11. - Car Franjo Josip smijenio ministra-predsjednika Badenija usled velikih njemačkih prosvjeda protivu obaveznosti češkog jezika u Češkoj. Sledi Paul Gautsch von Frankenthurn (do sledećeg marta, prvi od tri perioda na čelu vlade Cislajtanije).

• 2. 12. - Nikola Tesla prijavio patent o sistemu bežičnog prenosa električne energije.
• 2. 12. - U Pragu proglašeno vanredno stanje nakon čeških nemira^[9].
• 4. 12. - Carigradski ugovor: korekcije na grčkoj granici u osmansku korist, Grčka plaća velike reparacije, nametnuta joj je Međunarodna finansijska kontrola. Ali Krit će biti autonoman pod vrhovnom osmanskom vlašću.
• 9. 12. - Marguerite Durand izdaje feminističke novine La Fronde u Parizu.
• 12. 12. - Na mestu sela Curral del Rey u brazilskoj državi Minas Gerais, inkorporiran planirani grad Cidade de Minas, od 1906. zove se Belo Horizonte.
• 12. 12. - U novinama New York Journal debituje strip The Katzenjammer Kids ("Bim i Bum").
• 14. 12. - Pakt iz Biak-na-Batoa uglavnom okončava Filipinsku revoluciju, mada se čarke nastavljaju. Revolucionari dobijaju amnestiju i odlaze iz zemlje sa novčanom nadoknadom.
• decembar - Radikalski tribun Ranko Tajsić pobegao u Crnu Goru.
• decembar - Princ Petar Karađorđević u audijenciji kod ruskog cara.
• decembar - Bonchampsova francuska ekspedicija, koja se trebala sastati sa Marchandovom na jugu Sudana, zaustavljena u Etiopiji.
• 25. 12. - Italijani vratili Kasalu Egiptu (od 1899. deo Anglo-egipatskog Sudana).
• 28. 12. - Praizvedba Rostanove drame Cyrano de Bergerac u Parizu.
• 30. 12. - Britanska Kolonija Natal anektira Kraljevinu Zulu.
• 1897/98 - Paul Gauguin završio sliku "Odakle dolazimo? Što smo? Kamo idemo?".

• JAZU pokreće časopis "Građa za povijest književnosti hrvatske".
• U Zagrebu osnovano Geografsko društvo.
• Franjevački samostan u Kraljevoj Sutjesci dobio današnji izgled.
• Dozvoljene srpske škole u bitljskom i solunskom vilajetu.
• Blizu Podgorice osnovan manastir Dajbabe.
• Crna Gora uspostavila zvanične diplomatske odnose sa Srbijom i Bugarskom.
• Tehnički fakultet beogradske Velike škole dobija Arhitektonski odsek.
• Mađarizacija: Bánffyjev zakon o selima zahteva da imaju mađarsko zvanično ime; mađariziranje prezimena je dostiglo vrhunac.
• Žene u Francuskoj primljene na umetničke škole.
• Žene primljene na Filozofski fakultet Bečkog univerziteta.
• Komponovana panafrička himna Nkosi Sikelel' iAfrika.
• Objavljena Čehovljeva drama "Ujka Vanja".
• Herbert Henry Dow osnovao Dow Chemical Company.
• Nauka i tehnika:
  • Larmorova formula za snagu izračenu od ubrzane naelektrisane čestice.
  • Proizveden analgetik i antipiretik aminofenazon.
  • Walther Nernst napravio Nernstovu lampu sa užarenim keramičkim štapom - efikasnije od ugljenične niti ali slabije od volframske.

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1897.

• 2. 1. - Ljubinka Bobić, srpska glumica († 1978)
• 3. 1. - Pola Negri (Apolonia Chałupiec), glumica († 1987)
• 3. 1. - Marion Davies, glumica († 1961)
• 6. 1. - Ferenc Szálasi, mađarski fašista († 1946)
• 13. 1. - Vaso Čubrilović, srpski istoričar († 1990)
• 14. 1. - Hasso von Manteuffel, nemački general i političar († 1978)
• 23. 1. - Subhas Chandra Bose, indijski političar († 1945)

• 4. 2. - Ludwig Erhard, nemački kancelar († 1977)
• 6. 2. - Alberto Cavalcanti, brazilski filmski redatelj († 1982)
• 12. 2. - Nikola Dobrović, arhitekta († 1967)

• 7. 3. - Petko Miletić, "frakcionaš" u KPJ († 1939-43?)
• 17. 3. - Milan Ajvaz, srpski glumac († 1980)
• 23. 3. - Béla Hamvas, književnik i filozof († 1968)
• 24. 3. - Wilhelm Reich, austrijski psihijatar († 1957)
• 25. 3. - Marijan Blažić, franjevac († 1944)

• 7. 4. - Kosta Mušicki, general SDK i JVuO († 1946)
• 13. 4. - Werner Voss, nemački letački as († 1917)
• 23. 4. - Lester B. Pearson, kanadski premijer, nobelovac († 1972)

• 4. 5. - Jezdimir Dangić, četnički major († 1947)
• 18. 5. - Frank Capra, američki filmski redatelj († 1991)
• 25. 5. - Gene Tunney, bokser († 1978)
• 27. 5. - John Cockcroft, fizičar, nobelovac († 1967)

• 10. 6. - Tatjana Nikolajevna, velika kneginja († 1917)
• 12. 6. - Anthony Robert Eden, britanski premijer († 1977.)
• 13. 6. - Paavo Nurmi, finski atletičar, 9 - erostruki Olimpijski pobjednik († 1973.)
• 17. 6. - Trajčo Kostov, bugarski političar iz BKP († 1949)

• 6. 7. - Georgios Grivas, kiparski borac († 1974)
• 23. 7. - Milivoj Uzelac, slikar († 1977)
• 24. 7. - Frano Kršinić, kipar († 1982)
• 24. 7. - Amelia Earhart, avijatičarka (nest. 1937)

• 11. 8. - Enid Blyton, spisateljica za decu († 1968)
• 18. 8. - Milo Milunović, slikar, profesor, akademik († 1967)

• 5. 9. - Stanislav Sondermajer, srpski borac († 1914)
• 12. 9. - Irène Joliot-Curie, francuska hemičarka, nobelovka († 1956)
• 25. 9. - William Faulkner, američki pisac († 1962.)
• 25. 9. - Aleksandar Vučo, srpski pisac († 1985)
• 26. 9. - Giovanni Montini, papa Pavao VI. († 1978.)
• 26. 9. - Arthur Rhys-Davids, britanski letački as († 1917)

• 3. 10. - Louis Aragon, književnik († 1982)
• 7. 10. - Ivo Horvat, hrvatski botaničar († 1963.)
• 7. 10. - Elijah Muhammad, suosnivač "Nacije islama" († 1975)
• 8. 10. - Rouben Mamoulian, režiser († 1987)
• 15. 10. - Ilja Iljf, novinar, pisac († 1937)
• 17. 10. - Cata Dujšin-Ribar, hrvatska slikarica († 1994.)
• 19. 10. - Vlado Černozemski, atentator († 1934)
• 29. 10. - Jozef Gebels, nemački nacistički političar. († 1945).

• 7. 11. - Herman J. Mankiewicz, scenarista († 1953)
• 15. 11. - Aneurin Bevan, britanski političar, inicijator Nacionalne zdravstvene službe († 1960)
• 24. 11. - Lucky Luciano (Salvatore Lucania), mafijaš († 1962)

• 4. 12. - Milan Ćopić, komunista, revolucionar († 1941)
• 5. 12. - Gershom Scholem, filozof, istoričar († 1982)
• 5. 12. - Nunnally Johnson, scenarista, režiser († 1977)
• 9. 12. - Franc Leskošek, društveno-politički radnik († 1983)
• 14. 12. - Kurt Schuschnigg, austrijski kancelar († 1977)
• 28. 12. - Ivan Konjev, maršal i dvostruki heroj SSSR († 1973)

• Jovo Stanisavljević Čaruga, odmetnik († 1925)
• Branko Ve Poljanski, književnik, slikar († 1947)

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1897.

• 13. 1. - David Schwarz, samouki konstruktor dirižabla (* 1850)
• 6. 2. - Raffaele Cadorna, italijanski general (* 1815)
• 11. 2. - Žana Merkus, holandska učesnica bosanskog ustanka (* 1839)
• 19. 2. - Karl Weierstrass, matematičar (* 1815)
• 1. 3. - Milan Piroćanac, bivši premijer Srbije (* 1837)
• 2. 3. - Sava Bjelanović, političar u Dalmaciji, izdavač (* 1850)
• 7. 3. - Alberto Ognjan Štriga, operni pjevač (* 1821)
• 14. 3. - Milorad Medaković, istoričar, novinar, diplomata (* 1823)
• 19. 3. - Antoine Thomson d'Abbadie, geograf, istraživač (* 1810)
• 3. 4. - Johannes Brahms, njemački skladatelj (* 1833)
• 14. 4. - Émile Levassor, pionir auto-industrije i automobilizma (* 1843)
• 25. 5. - Emilijan Josimović, prvi srpski urbanista (* 1823)
• 30. 5. - Ilija Okrugić Sremac, svećenik, književnik (* 1827)
• 11. 6. - Carl Remigius Fresenius, hemičar (* 1818)
• 24. 6. - Miloš Milojević, istoričar, političar (* 1840)
• 25. 6. - Euzebije Fermendžin, franjevac, povjesničar (* 1845)

• 31. 7. - Miloš Bajić, baron, unuk kneza Miloša (* 1827)
• 8. 8. - Jacob Burckhardt, istoričar umetnosti (* 1818)
• 30. 8. - Ivan Standl, prvi zagrebački fotograf (* 1832)
• 22. 9. - Antonio Conselheiro, propovjednik, društveni aktivist i vođa brazilskih pobunjenika u Canudosu.
• 30. 9. - Sveta Mala Terezija, katolička svetica (* 1873)
• dec. - Slavka Atanasijević, pijanistkinja, kompozitorka (* 1850)
• 16. 12. - Alphonse Daudet, književnik (* 1840)

• Mihailo Hristifor Ristić, filozof, pravnik (* 1829)