LIMSwiki

Sukcesja apostolska
Data konsekracji	7 października 1928
Konsekrator	Aleksander Kakowski
Współkonsekratorzy	Marian Leon Fulman; Stanisław Gall
Współkonsekrowani biskupi
Wacław Majewski	1946
Zygmunt Choromański	1946

Antoni Szlagowski
	Arcybiskup tytularny Cotyaeum
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	10 lipca 1864 ; Gulczewo
Data i miejsce śmierci	28 lutego 1956 ; Milanówek
	Biskup pomocniczy warszawski
Okres sprawowania	1928–1956
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	21 grudnia 1890
Nominacja biskupia	9 lipca 1928
Sakra biskupia	7 października 1928
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Antoni Władysław Szlagowski (ur. 10 lipca 1864 w Gulczewie, zm. 28 lutego 1956 w Milanówku) – polski biskup rzymskokatolicki, biskup pomocniczy warszawski w latach 1928–1956.

Życiorys

Był synem Kazimierza i Hipolity z Dobrowolskich. Po ukończeniu seminarium duchownego w Warszawie ukończył również (uzyskując tytuł magistra w 1891) Cesarską Rzymskokatolicką Akademię Duchowną w Petersburgu^[1].

W 1890 otrzymał święcenia kapłańskie. Był wikariuszem w warszawskich parafiach świętego Antoniego i świętego Aleksandra, profesorem Pisma Świętego w seminarium duchownym w latach 1895–1918, w latach 1897–1910 był tam profesorem patrologii i homiletyki, wykładał homiletykę i wymowę na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim. Później kontynuował studia w Rzymie, gdzie w 1909 uzyskał doktorat. Następnie był profesorem (od 1 kwietnia 1919) i dziekanem (1918–1919) Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Warszawskiego, a w roku akademickim 1927/1928 rektorem i później w roku 1928/1929 prorektorem.

W 1927 otrzymał godność infułata. 9 lipca 1928 papież Pius XI mianował go biskupem pomocniczym archidiecezji warszawskiej i biskupem tytularnym Irenopolis in Cilicia. Sakrę biskupią przyjął 7 października 1928. Od 31 października 1932 był w stanie spoczynku. W latach 1942–1946 pełnił funkcję wikariusza kapitulnego archidiecezji warszawskiej. 24 listopada 1945 papież Pius XII mianował go arcybiskupem tytularnym Cotyaeum.

W latach 1928–1956 pełnił funkcję proboszcza parafii św. Barbary na Koszykach. Kapelanem Szlagowskiego od 1942 do śmierci był późniejszy infułat Stanisław Markowski (1910–1997). Szlagowski nie opuścił Warszawy po wybuchu powstania warszawskiego, ale we wrześniu 1944 został internowany w Milanówku, gdzie przebywał do śmierci. W czasie powstania, 9 września, Niemcy przekazali mu w tamtym miejscu serce Chopina.

Zmarł 28 lutego 1956 r. na plebanii Kościoła pw. św. Jadwigi w Milanówku, w której mieszkał po zakończeniu wojny^[2]. Został pochowany 3 marca 1956 r. w krypcie archikatedry warszawskiej. Jego prochy przeniesiono w 1959 r. do odbudowanego Kościoła pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła w Warszawie^[3] (Parafia św. Barbary na Koszykach^[4]).

Zyskał sławę jako kaznodzieja. Był nazywany "kaznodzieją Warszawy"^[5]^[6]. Przemawiał nad grobami: Romana Dmowskiego, Bolesława Prusa, Władysława Reymonta, Henryka Sienkiewicza, Nieznanego Żołnierza. Był autorem licznych prac z zakresu biblistyki. W 1900 wydał zmodernizowany przez siebie przekład Biblii Jakuba Wujka.

W okresie pracy na Uniwersytecie Warszawskim był znanym przyjacielem młodzieży akademickiej, która nadała mu tytuł Dożywotniego Przyjaciela Polskiej Młodzieży Akademickiej. Od 1928 był filistrem honoris causa Polskiej Korporacji Akademickiej Aquilonia. Tradycyjnie w dniu 3 maja odprawiał dla młodzieży akademickiej polową mszę w Ogrodzie Botanicznym (na Agrykoli w Warszawie). W maju 1936 podczas ślubowania jasnogórskiego młodzieży akademickiej odczytał rotę ślubowania swego autorstwa.

Był m.in. członkiem: Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, zarządu Kasy im. Józefa Mianowskiego, Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Stowarzyszenia Wzajemnej Pomocy Studentów Uniwersytetu Józefa Piłsudskiego.

Publikacje

Kazania pasyjne (1899–1909, 3 serie)
Nowy Testament Jezusa Chrystusa (1900)
Żywot, charakterystyka i dzieła Fabiana Birkowskiego (1901)
"Leon XIII" (1902)
Wstęp ogólny historyczno-krytyczny do Pisma Świętego. Tom 1 (1907)
Wstęp ogólny historyczno-krytyczny do Pisma Świętego. Tom 2 i 3 (1908)
Mowy pogrzebowe (1909)
Mowy akademickie 1915-1921 (1921)
Mowy narodowe (1927)
Mickiewicz i Biblia
Mowy okolicznościowe
Koniec świata (1929).

Ordery i odznaczenia

Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)^[7]
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (30 kwietnia 1925)^[8]^[9]
Odznaka Honorowa Polskiego Czerwonego Krzyża I stopnia (1935)^[10]

Przypisy

↑ Czy wiesz kto to jest?. Stanisław Łoza (red.). Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 721.
↑ Antoni Szlagowski (1927-1928) [online], Uniwersytet Warszawski, 7 listopada 2013 [dostęp 2024-01-16] (pol.).
↑ Antoni Władysław Szlagowski [online], www.ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2024-01-17] (pol.).
↑ | Parafia Świętej Barbary Warszawa [online] [dostęp 2024-01-16] (pol.).
↑ WaldemarW. Wojdecki WaldemarW., Główne nurty kaznodziejstwa abpa Antoniego Szlagowskiego, Studia Theologica Varsaviensia, 1980 [dostęp 2024-01-17] (pol. • fr.).
↑ WaldemarW. Wojdecki WaldemarW., AntoniA. Szlagowski AntoniA., Arcybiskup Antoni Szlagowski, kaznodzieja Warszawy, Kościół warszawski wczoraj i dziś, Warszawa: Wyd. Archidiecezji Warszawskiej, 1997, ISBN 978-83-85706-86-1 [dostęp 2024-01-17] .
↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za wybitne zasługi na polu pracy naukowej i społecznej”.
↑ M.P. z 1925 r. nr 102, poz. 434 „za zasługi na polu pracy naukowej”.
↑ Kronika religijna. U nas. Odznaczenie kapłanów i zakonnic. „Rycerz Niepokalanej”. Nr 7, s. 184, 1925.
↑ Polski Czerwony Krzyż. Sprawozdanie za 1935. Warszawa: 1936, s. 11.

Bibliografia

PiotrP. Nitecki PiotrP., Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999, HenrykH. Gulbinowicz, Warszawa: Pax, 2000, ISBN 83-211-1311-7, OCLC 189782455 .
Wojdecki Waldemar, Arcybiskup Antoni Szlagowski, kaznodzieja Warszawy, Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, 1997, ISBN 9788385706861.

Linki zewnętrzne

Antoni Szlagowski [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2011-12-25] (ang.).
Antoni Szlagowski, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2022-01-10].

[1] Czy wiesz kto to jest?. Stanisław Łoza (red.). Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 721.

[2] Antoni Szlagowski (1927-1928) [online], Uniwersytet Warszawski, 7 listopada 2013 [dostęp 2024-01-16] (pol.).

[3] Antoni Władysław Szlagowski [online], www.ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2024-01-17] (pol.).

[4] | Parafia Świętej Barbary Warszawa [online] [dostęp 2024-01-16] (pol.).

[5] WaldemarW. Wojdecki WaldemarW., Główne nurty kaznodziejstwa abpa Antoniego Szlagowskiego, Studia Theologica Varsaviensia, 1980 [dostęp 2024-01-17] (pol. • fr.).

[6] WaldemarW. Wojdecki WaldemarW., AntoniA. Szlagowski AntoniA., Arcybiskup Antoni Szlagowski, kaznodzieja Warszawy, Kościół warszawski wczoraj i dziś, Warszawa: Wyd. Archidiecezji Warszawskiej, 1997, ISBN 978-83-85706-86-1 [dostęp 2024-01-17] .

[7] M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za wybitne zasługi na polu pracy naukowej i społecznej”.

[8] M.P. z 1925 r. nr 102, poz. 434 „za zasługi na polu pracy naukowej”.

[9] Kronika religijna. U nas. Odznaczenie kapłanów i zakonnic. „Rycerz Niepokalanej”. Nr 7, s. 184, 1925.

[10] Polski Czerwony Krzyż. Sprawozdanie za 1935. Warszawa: 1936, s. 11.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Rektorzy Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego	Wojciech Szweykowski (1818–1831) Józef Karol Skrodzki (1831)
Rektorzy Szkoły Głównej Warszawskiej	Józef Mianowski (1862–1869)
Rektorzy Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego	Piotr Ławrowski (1869–1873) Nikołaj Błagowieszczański (1874–1884) Nikołaj Ławrowski (1884–1890) Michaił Szałfiejew (1895) Pawieł Kowalewski (1896) Grigorij Zenger (1896) Michaił Szałfiejew (1898) Grigorij Uljanow (1899–1903) Piotr Ziłow (1904) Jefim Karski (1905–1911) Wasilij Kudrewiecki (1911–1912) Iwan Triepicyn (1913) Siergiej Wiechow (1914–1915) Józef Brudziński (1915–1917) Antoni Kostanecki (1917–1918)
Rektorzy Uniwersytetu Warszawskiego	Antoni Kostanecki (1918–1919) Stanisław Józef Thugutt (1919–1920) Jan Karol Kochanowski (1920–1921) Jan Mazurkiewicz (1921–1922) Jan Łukasiewicz (1922–1923) Ignacy Koschembahr-Łyskowski (1923–1924) Franciszek Krzyształowicz (1924–1925) Stefan Pieńkowski (1925–1926) Bolesław Hryniewiecki (1926–1927) Antoni Szlagowski (1927–1928) Gustaw Przychocki (1928–1929) Tadeusz Brzeski (1929–1930) Mieczysław Michałowicz (1930–1931) Jan Łukasiewicz (1931–1932) Józef Ujejski (1932–1933) Stefan Pieńkowski (1933–1935)
Rektorzy Uniwersytetu Józefa Piłsudskiego w Warszawie	Stefan Pieńkowski (1935–1936) Włodzimierz Antoniewicz (1936–1939) Jerzy Modrakowski (1939)
Rektorzy Uniwersytetu Warszawskiego	Stefan Pieńkowski (1945–1947) Franciszek Czubalski (1947–1949) Jan Wasilkowski (1949–1952) Stanisław Turski (1952–1969) Zygmunt Rybicki (1969–1980) Henryk Samsonowicz (1980–1982) Kazimierz Albin Dobrowolski (1982–1985) Rector electus Klemens Szaniawski (1984) Grzegorz Białkowski (1985–1989) Andrzej Kajetan Wróblewski (1989–1993) Włodzimierz Siwiński (1993–1999) Piotr Węgleński (1999–2005) Katarzyna Chałasińska-Macukow (2005–2012) Marcin Pałys (2012–2020) Alojzy Nowak (od 2020)