LIMSwiki

1654 - 1655 - 1656 - 1657 - 1658 - 1659 - 1660

Gebäörtenisse

23 mieërt – Frankriek en Èngelandj vorme ein alliantie taenge Sjpanje; Èngelandj kriet hiejveur Duunkirke.
20 april - De Èngelsje admiraal Robert Blake euverwint biej Santa Cruz de Tenerife ein Sjpaase vloat. Op de trukwaeg nao Èngelandj sjturf Blake aevel aan ein krenkde.
20 april – De joade van Nuuj Amsterdam (later New York City) kriege es volwaerdige burgersj vriejheid van godsdeens.
D'r heërsj al saer 1653 eine burgeraorlogechtige toesjtand in Euveriessel. Hasselt en Sjteinwiek wille ouch ein sjtöm in de Sjtate en rebellere taenge Zjwolle, mèt sjteun van Deventer. Hasselt wirt drie daag gebómbardeerd en Deventer sjtuurt versjterkinge.
Ein kemmissie van de Sjtate-Generaal wirt gevörmp (op aandringe van Hollandj). De Witt en Cornelis de Graeff make ein eindj aan de Euveriesselse troebele. De klok wirt trukgedrèjd. Hasselt en Sjteinwiek kriege gein geliek.
De Repebliek verklaort de aorlog aan Portugal ómdat dat landj gein sjaajvergojing veur 't verlees van Brazilië wilt betale. De vloot ónger Obdam blokkeert de have van Lissabon.
De VOC voltoajt ónger leijing van Rijklof van Goens de veraovering van (Portugees) Ceylon.
27 december - Beweunersj van Vlissinge in Nuuj-Nederlandj vraoge in de remonsjtrantie van Vlissinge gouverneur Pieter Stuyvesant óm opheffing van 't vergajerverbod veur de Quakers.
Christiaan Huygens nump ein patent op ein van zien belangriekste oetvènjinge: 't sjlingeroerwerk.
Rembrandt van Rijn is gedwónge óm zien renaissance-hoes te verlaote, dat hae op 5 jannewarie 1639 hej gekoch. 't Laog in de hujige Joadebreijsjtraot die toentertied de hoofsjtraot van ’t joadse Amsterdam waas.

Gebaore

15 december - Michel-Richard Delalande, Franse compenis (gesjtórve 1726)
Hendrik Anders, barokcemponis en organis oet de Nederlanje van Duutsje aafkóms (gesjtórve 1714)