LIMSwiki

Deasaich na ceanglaichean


Moilibdeanum
Criostalan agus ciùb moilibdeanum
Clàr pillteach
H He
Li Be B C N O F Ne
Na Mg Al Si P S Cl Ar
K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr
Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
Cs Ba * Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
Fr Ra ** Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og
* La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu
** Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
Buadhan
Samhla Mo
Àireamh 42
Buidheann 6, Cròmium
Ùine 5
Bloca d
Seòrsa Meatailt trastach
Buadhan stuthach
Dath Airgead
Teothachd leaghaidh 2896 K ​(2623 °C, ​4753 °F)
Teothachd goilidh 4912 K ​(4639 °C, ​8382 °F)
Buadhan atamach
Tomad atamach/Da 95.95(1)[1]
Comh-dhealbhadh atamach [Kr] 4d5 5s1
Cor ogsaideachaidh −2, −1, +1, +2, +3, +4, +5, +6
1mh lùth aidheonachaidh/kJ mol–1 684.3
2mh lùth aidheonachaidh/kJ mol–1 1560
3mh lùth aidheonachaidh/kJ mol–1 2618

'S e eileamaid cheimigeach a tha ann am moilibdeanum le samhla Mo agus àireamh atamach 42. 'S e meatailt trastach a tha ann. Chaidh ainmicheadh air a' Ghreugais Μόλυβδος, "luaidhe".

Tha 7 iosatòpaichean nàdarra de mhoilibdeanum ann.

Eachdraidh

Ann an 1778 dhearbhaich Carl Wilhelm Scheele gum bu ogsaid eileamaid ùr a bha anns am moilibdeanait, mèinnear coltach ri graifit.[2]

Ann an 1781 rinn Peter Jacob Hjelm moilibdeanum fìor-ghlan à moilibdeanait, carbon agus ola-fhrois-lìn.

Bith-eòlas

Tha ataman moilibdeanum ann am beirmearan a tha bacteria a' cleachdadh nuair a chruthaicheas iad moileciuilean le ataman de naitridean às an adhair. Tha am pròiseas seo glè chudromach airson beatha. Tha na bacteria seo a' fuireach ann an lusan-meiligeagach.

Cleachdadh

Cleachdar a' mhòr-chuid moilibdeanum ann an stàilinn ach cleachdar cuideachd co-thàthaidhean moilibdeanum airson, mar eisempleir, ùilleachadh (moilibdeanait no moilibdeanum dà-shulfaid).

Iomraidhean

Commons
Commons
Tha dealbhan ann an Wikimedia Commons cuideachd a tha ceangailte ris an aiste seo:
  1. Atomic weights of the elements 2019”. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights. Air a thogail 10mh dhen Ghiblean 2020.
  2. West, John B. (2014): “Carl Wilhelm Scheele, the discoverer of oxygen, and a very productive chemist,” ann an: American Journal of Physiology-Lung Cellular and Molecular Physiology, leabhar 307, àir. 11, td. L811-L816. doi:10.1152/ajplung.00223.2014.