LIMSwiki

Moilibdeanum
Criostalan agus ciùb moilibdeanum
Clàr pillteach H He Li Be B C N O F Ne Na Mg Al Si P S Cl Ar K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe Cs Ba * Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn Fr Ra ** Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og ↓ * La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu ** Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
Buadhan
Samhla	Mo
Àireamh	42
Buidheann	6, Cròmium
Ùine	5
Bloca	d
Seòrsa	Meatailt trastach
Buadhan stuthach
Dath	Airgead
Teothachd leaghaidh	2896 K ​(2623 °C, ​4753 °F)
Teothachd goilidh	4912 K ​(4639 °C, ​8382 °F)
Buadhan atamach
Tomad atamach/Da	95.95(1)[1]
Comh-dhealbhadh atamach	[Kr] 4d5 5s1
Cor ogsaideachaidh	−2, −1, +1, +2, +3, +4, +5, +6
1mh lùth aidheonachaidh/kJ mol–1	684.3
2mh lùth aidheonachaidh/kJ mol–1	1560
3mh lùth aidheonachaidh/kJ mol–1	2618

'S e eileamaid cheimigeach a tha ann am moilibdeanum le samhla Mo agus àireamh atamach 42. 'S e meatailt trastach a tha ann. Chaidh ainmicheadh air a' Ghreugais Μόλυβδος, "luaidhe".

Tha 7 iosatòpaichean nàdarra de mhoilibdeanum ann.

Ann an 1778 dhearbhaich Carl Wilhelm Scheele gum bu ogsaid eileamaid ùr a bha anns am moilibdeanait, mèinnear coltach ri graifit.^[2]

Ann an 1781 rinn Peter Jacob Hjelm moilibdeanum fìor-ghlan à moilibdeanait, carbon agus ola-fhrois-lìn.

Tha ataman moilibdeanum ann am beirmearan a tha bacteria a' cleachdadh nuair a chruthaicheas iad moileciuilean le ataman de naitridean às an adhair. Tha am pròiseas seo glè chudromach airson beatha. Tha na bacteria seo a' fuireach ann an lusan-meiligeagach.

Cleachdar a' mhòr-chuid moilibdeanum ann an stàilinn ach cleachdar cuideachd co-thàthaidhean moilibdeanum airson, mar eisempleir, ùilleachadh (moilibdeanait no moilibdeanum dà-shulfaid).

Tha dealbhan ann an Wikimedia Commons cuideachd a tha ceangailte ris an aiste seo:

Moilibdeanum

1. ↑ “Atomic weights of the elements 2019”. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights. Air a thogail 10mh dhen Ghiblean 2020.
2. ↑ West, John B. (2014): “Carl Wilhelm Scheele, the discoverer of oxygen, and a very productive chemist,” ann an: American Journal of Physiology-Lung Cellular and Molecular Physiology, leabhar 307, àir. 11, td. L811-L816. doi:10.1152/ajplung.00223.2014.