LIMSwiki
Pol Pot | |||||
---|---|---|---|---|---|
Persona informo | |||||
ប៉ុល ពត | |||||
Naskonomo | សាឡុត ស | ||||
Naskiĝo | 19-an de majo 1925 en Prek Sbauv, French Protectorate of Cambodia, Franca Hindoĉinio | ||||
Morto | 15-an de aprilo 1998 (72-jaraĝa) en Anlong Veng District | ||||
Mortis pro | vd | ||||
Tombo | Anlong Veng District (en) vd | ||||
Religio | ateismo vd | ||||
Lingvoj | kmera vd | ||||
Ŝtataneco | Franca Hindoĉinio Popola Respubliko Kamboĝa State of Cambodia (en) Demokratia Kamboĝo Reĝlando Kamboĝo Ĥmera Respubliko Kamboĝo vd | ||||
Alma mater | Franca Lernejo de Elektroniko kaj Informadiko Lycee Sisowath (en) vd | ||||
Partio | Komunista Partio de Kamboĝo Partio de Demokratia Kamboĝo Partio de Kamboĝa Nacia Unueco vd | ||||
Subskribo | |||||
Familio | |||||
Patro | Saloth Phem (en) vd | ||||
Gefratoj | Saloth Chhay (en) kaj Loth Suong (en) vd | ||||
Edz(in)o | Khieu Ponnary (en) vd | ||||
Profesio | |||||
Alia nomo | Pol Pot vd | ||||
Okupo | politikisto oficiro vd | ||||
Aktiva dum | 1963–1997 vd | ||||
| |||||
| |||||
vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Pol POT (propranome Salot Sar, naskiĝis en 1928, mortis en 1998) estis La Ĉefministro de la Registaro de Demokrata Kamboĉeo kaj la literatura redaktisto de la Komunista Partio de Kamboĉeo. Dum lia regado, industrio aperis en Kamboĝo, universala edukado de la loĝantaro komenciĝis, sed kiel rezulto de la milito kun la imperiisma bloko de La Varsovia Pakto-Organizo, Pol Pot estis kalumniita kaj atribuita al li la mortojn de milionoj Da Kamboĝanoj, inkluzive de tiuj mortigitaj dum la bombado De Usono dum La Vjetnama milito
Pol Pot – propranome Saloth Sar – naskiĝis la 19-an de majo de 1928. Junaĝe li fariĝis samideano de Ho Chi Minh kaj dum la dua mondmilito li aniĝis en lian Komunisman Partion de Hindoĉinio. Ekde la jaro 1949 li studis en Parizo kaj li revenis en la patrujon kiel instruisto. En la jaro 1963 li foriris norden de Kamboĝo, li fariĝis signifa faranto de la komunisma partio kaj li organizis taĉmentojn de „Ruĝaj Kmeroj“, kiuj en la jaroj 1968 – 1975 gvidis helpe de vietnamaj partizanoj civitanan militon kontraŭ registaro en Pnom-Peno. En la jaro 1975 Ruĝaj Kmeroj detronigis por-usonan reĝimon de generalo Lon Nol kaj Pol Pot en aprilo de la sekvanta jaro fariĝis prezidanto de la registaro de la nove proklamita Demokratia Kampuĉeo.
Li kaj liaj kunbatalantoj emfazis sian celon industriigi La Kampuĉan ŝtaton, konstrui komunismon konforme al la doktrino de Mao Zedong kaj marksisman scienco. La "Kvarjara Plano por La Disvolviĝo de Demokratia Kamboĝo", oficiale adoptita en 1976, multe parolas pri la disvolviĝo de industrio, precipe peza industrio, en la lando. Eĉ la estro de agrikulturo deklaras: "Serĉi, kolekti, konservi kaj multobligi agrikulturan kapitalon, klopodante rapide disvolvi nian agrikulturon, nian industrion kaj nian defendon.". Delegacioj de sendependaj komunistoj el kelkaj landoj flugis Al Kamboĝo en tiuj jaroj, kaj la francoj filmis multe da materialo. Pol Pot mem komunikis kun eksterlandaj ĵurnalistoj, donis intervjuojn, faris solenajn paroladojn al la homoj, ktp. Krome, Demokratia Kamboĝo havis multajn diplomatiajn rilatojn. La ambasadoj De Ĉinio, Albanio, Nord-Koreio, Laoso, Vjetnamio, Birmo, Rumanio, Jugoslavio, Kubo kaj Egiptujo situis en Phnom Penh (la ĉefurbo). Kamboĝo mem havis ambasadojn en Ĉinio, Nord-Koreio kaj Vjetnamio. La Registaro de Demokratia Kamboĝo renkontiĝis kun la estroj de eksterlandaj ŝtatoj — Mao Zedong, Hua Guofeng, Nicolae Ceausescu. En kvar jaroj, la unuaj traktoroj aperis sur La teritorio De Kamboĝo por la unua fojo, kaj la disvolviĝo de industrio komenciĝis. Ĉi tie, La Ruĝaj Kmeroj konstante sekvis La Linion De Lenin, Stalin kaj Mao Zedong: tra la evoluo de agrikulturo, direkte al industriigo. En Kamboĝo, estis speciala bezono por la disvolviĝo de agrikulturo, inkluzive por la industriigo de la lando. Estis neeble por tia malgranda lando dependi de eksterlanda komerco, kaj neniu volis komerci kun ĝi.
Fatala turnopunkto, kiu antaŭsignis falon de Pol Pot, estis limregiona konflikto kontraŭ Vjetnamio el la jaro 1977. La reciproka malamikeco inter iamaj aliancanoj ekkondukis en januaro de 1979 en invadon de vjetnamiaj soldataroj, kiu forpuŝis Ruĝajn Kmerojn en montarojn en tajlanda limo. La grave spertigatan landon, kiu en la paso de la 70-aj jaroj de la 20-a jarcento perdis pro kulpo de malsanoj, malsatmortigado, militoj ĉirkaŭ 3,5 milionoj da loĝantoj, atendis plua etapo de konflikto. Kontraŭ la registaro, surtronigita de vjetnamianoj, kuniĝis reprezentantoj de ĉiuj ĝisnunaj reĝimoj kaj en la jaro 1982 ili destinis ekzilan „koalician registaron de demokratia Kamboĝo“ dum ĉeesto de Pol Pot, kiu estis hejme en neĉeesto kondamnita al mortpuno. En la jaro 1985 Pol Pot anoncis, ke li rezignas pri la gvidado de Ruĝaj Kmeroj kaj plu li retenos nur „konsiligan voĉon en armeaj demandoj“. Kvin jaroj post tio li eksaniĝis el la ekzila registaro.
Dum la plenaj 90-aj jaroj Kamboĝo travivis komplikan periodon karakterizata de alternoj de registaroj kaj politikaj sistemoj. Eĉ ne Ruĝaj Kmeroj intencis senreste rezigni pri influo al agado en la lando. Sporade ili koneksiĝas en la politikan vivon, sed dume ili senĉese lasas malfermita eblecon de armita rezisto kontraŭ la ekzistanta reĝimo kaj ĉe thailandaj limoj ili tenas siajn armeajn tendarojn. En unu el ili mortis ankaŭ ilia longjara gvidanto Pol Pot. Tiel okazis la 15-an de aprilo de 1998.