LIMSwiki

Die ANC-Jeugliga (Engels: African National Congress Youth League, ANCYL) is die jeugvleuel van Suid-Afrika se grootste politieke party, die African National Congress (ANC), wat sedert die algemene verkiesing van 1994 ook die regeringsparty is.

In die veertigerjare het die ANC sy swart nasionalistiese denkpatrone gedeeltelik laat vaar en geleidelik in die rigting van 'n organisasie beweeg, wat die belange van alle Suid-Afrikaners sou behartig. 'n Aantal jonger lede was hieroor ontevrede en het vir 'n orgaan binne die ANC gepleit, wat net die belange van swartes sou nastreef.

Dit het gelei tot die skepping van die ANC-Jeugliga in Maart 1944 deur Nelson Mandela, Walter Sisulu, Oliver Tambo, Anton Lebede en Robert Sobukwe, wat almal tot 'n nuwe generasie van jong leiers in die swart gemeenskap van Suid-Afrika behoort het. Die Jeugliga het in dieselfde jaar sy manifes en in 1948 ook sy politieke program bekend gestel.

Teen die einde van die veertigerjare het die Jeugliga die ANC begin oorheers. Hulle het die swart bevolking uit protes teen die honderde wette, wat destyds met die beleid van rasseskeiding in verband gebring word, tot burgerlike ongehoorsaamheid en stakings opgeroep. Die proteste is deur die Suid-Afrikaanse regering dikwels met geweld onderdruk.

Die voormalige President van Suid-Afrika, Thabo Mbeki, het in 1956 'n aktiewe lid van die ANC-Jeugliga geword. Vir sy deelname aan 'n staking is hy in 1959 van sy hoërskool verban. In 1960 is die ANC en alle organisasies wat met hom verbonde was deur die regering verban. Mbeki het 'n wegbly-aksie georganiseer uit protes teen die Suid-Afrikaanse regering se besluit om uit die Britse Statebond te tree en is daarna deur die ANC aangeraai om die land te verlaat.

Die Jeugliga het sy aktiwiteite tot by die einde van die apartheidstelsel as 'n ondergrondse beweging voortgesit. In 1990 het die destydse Suid-Afrikaanse President Frederik Willem de Klerk die ANC en sy verbonde organisasies, waaronder ook die ANC Jeugliga, weer toegelaat. Peter Mokaba het die Jeugliga se nuwe leier geword.

Na Peter Mokaba het Malusi Gigaba, Fikile Mbalula en Julius Malema die Jeugliga agtereenvolgens gelei.

Lidmaatskap in die Liga word vandag veral as 'n voorvereiste beskou vir 'n suksesvolle loopbaan in die party en moontlik ook 'n pos in die regering.

• W.J. Booyse: Die Pan Africanist Congress - 'n historiese oorsig. In: Oënskou 4 (10) November 1986. Tydskrif van die Instituut vir Politieke en Afrikastudie, Potchefstroomse Universiteit vir CHO