LIMSpec Wiki
| Yanvar | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2024-cü il | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
8 yanvar — Qriqorian təqvimində ilin 8-ci günü. Bu tarixdə ilin sonuna 357 gün (uzun ildə 358 gün) qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 26 dekabr tarixinə uyğun gəlir.[1]
Əhəmiyyətli hadisələr
1600-cü ildən əvvəl
- 1547 — Litva dilində ilk kitab olan Martinas Majvidasın katexizmi Köniqsberqdə nəşr olunub.[2]
1601–1900
- 1900 — ABŞ prezidenti Vilyam Mak-Kinli Alyaskanı hərbi idarəetmə altına alıb.[3]
1901–cari
- 1918 — ABŞ Prezidenti Vudro Vilson Birinci Dünya Müharibəsindən sonrakı vəziyyətlə bağlı özünün "14 maddəsi"ni açıqlayıb.[4]
- 1926 — Əbdüləziz bin Əbdürrəhman əs-Səud Hicazın kralı olub.[5]
- 1940 — İkinci Dünya müharibəsi: Böyük Britaniya qida rasionunu tətbiq edib.[6]
- 1959 — Şarl de Qoll Beşinci Fransa Respublikasının ilk prezidenti elan edilib.[7]
- 1973 — Votergeyt qalmaqalı: ABŞ Demokrat Partiyasının Votergeytdəki qərargahına qanunsuz daxil olmaqda ittiham olunan yeddi nəfərin məhkəməsi başlamışdır.[8]
- 1977 — Moskvada bir neçə terror aktı həyata keçirilib.[9]
- 2016 — Dünyanın ən güclü narkotik alverçisi kimi tanınan Xoakin "El Çapo" Quzman Meksikadakı yüksək təhlükəsizlik həbsxanasından qaçdıqdan sonra yenidən həbs olunub.[10]
- 2020
- Tailandda ilk dəfə COVID-19 qeydə alınıb.[11]
- Ukrayna Beynəlxalq Hava yollarına məxsus Boeing 737–800 modelli təyyarə Tehran şəhərindəki İmam Xomeyni adına Beynəlxalq Hava Limanından havaya qalxdıqdan bir necə dəqiqə sonra qəzaya uğrayıb. Qəzanın səbəbi İran İslam Respublikası Silahlı Qüvvələrinə məxsus zenit raketinin təyyarəni insan səhvi nəticəsində vurması olub.[12]
- 2021 — Mikroneziyada ilk dəfə COVID-19 qeydə alınıb.[11]
Azərbaycana aid hadisələr
- 1992 — Çexiya və Latviya Azərbaycanın müstəqilliyini tanımışdır.[13]
Doğumlar
1600-cü ildən əvvəl
- 1626 — Jan Talon, Fransa intendantı
1601–1900
- 1883 — Pavel Filonov, Rusiya boyakarı
1901–cari
- 1902 — Karl Rensom Rocers, ABŞ psixoloqu
- 1907 — Jan İppolit, Fransa filosofu
- 1920 — Leyla Bədirbəyli, Azərbaycan aktrisası
- 1935 — Elvis Presli, ABŞ müğənnisi və aktyoru
- 1942 — Cuniçiro Koyzumi, Yaponiya siyasətçisi
- 1946 — Afiyəddin Cəlilov, Azərbaycan siyasətçisi
- 1947 — Devid Boui, İngiltərə müğənnisi
- 1977 — Françesko Koko, İtaliya futbolçusu
- 1979 — Adrian Mutu, Rumıniya futbolçusu
- 1982 — Kim Çen In, Şimali Koreya Ali Lideri
- 1986 — David Silva, İspaniya futbolçusu
- 1992 — Koke, İspaniya futbolçusu
- 1997 — Aytac Şərifova, Azərbaycan futbolçusu
- 1999 — Damiano David, İtalyan müğənni
Ölümlər
1600-cü ildən əvvəl
- 1324 — Marko Polo, İtaliya səyyahı
- 1337 — Cotto, İtaliya boyakarı və heykəltəraşı
1601–1900
- 1622 — Qalileo Qaliley, İtaliya fiziki, riyaziyyatçısı və astronomu
- 1834 — Jak-Jülien de Labillarder, Fransa bioloqu
1901–cari
- 1938 — Böyükağa Mirsalayev, Azərbaycan maarifçisi
- 1950 — Yozef Şumpeter, Avstriya iqtisadiyyatçısı
- 1996
- Fransua Mitteran, Fransa siyasətçisi
- Zakir Bağırov, Azərbaycan bəstəkarı
- 1998 — Püstəxanım Əzizbəyova, Azərbaycan tarixçisi
- 1999 — Vahid Musayev, Azərbaycan general-mayoru
- 2002 — Aleksandr Proxorov, Rusiya fiziki
- 2009 — İren Məlikova, Fransa türkoloqu
- 2017 — Əli Əkbər Haşimi Rəfsəncani, İran siyasətçisi
- 2018 — Mariam Lordkipanidze, Gürcüstan tarixçisi
- 2022 — Novruz Qartal, Azərbaycan aktyoru
Bayramlar və xüsusi günlər
İstinadlar
- ↑ XX və XXI əsrlərdə Qriqorian təqvimi Yuli təqvimindən 13 gün irəlidədir.
- ↑ Kaunas, Domas; Koženiauskienė, Regina. Martynas Mažvydas and Old Lithuania: Collection of Papers. Pradai. 1998. səh. 160. ISBN 978-9986-943-14-3. 2022-03-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-01-06.
- ↑ Legrand, Jacques. Chronicle of the 20th Century. Ecam Publication. 1987. səh. 10. ISBN 0-942191-01-3.
- ↑ United States. Department of State. Papers Relating to the Foreign Relations of the United States. U.S. Government Printing Office. 1942. 359. 2022-05-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-01-06.
- ↑ Prescott Holden Thorp. The Commemorative Stamps of the World. Scott stamp and coin Company. 1934. səh. 303. 2022-04-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-02.
- ↑ Levy, Paul. "How rationing in World War 2 democratised the British table - and made us all healthier". The Telegraph. Telegraph Media Group. 8 January 2015. 11 January 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 January 2020.
- ↑ "1959: De Gaulle becomes president". BBC News. BBC. 6 November 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 January 2020.
- ↑ "The Watergate Break-in". U.S. Capitol Visitor Center (ingilis). 2022-07-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-14.
- ↑ "Moscow bombs: Metro one of world's busiest". BBC News. 29 March 2010. 27 June 2006 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 January 2017.
- ↑ Agren, David. "Mexico recaptures drug cartel kingpin El Chapo after humiliating prison escape". The Guardian. 8 January 2016. 7 June 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 March 2020.
- ↑ 1 2 "UPDATED: Timeline of the Coronavirus". www.thinkglobalhealth.org. www.thinkglobalhealth.org. 2022-09-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2022.
- ↑ "Iran Says It Unintentionally Shot Down Ukrainian Airliner". New York Times. 10 January 2020. 12 June 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 January 2020.
- ↑ "Çex Respublikası". 2022-07-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 yanvar 2022.
