LabLynx Wiki

Çinli bir işçiyi suçlu olarak tasvir eden karikatür (1899).

Bundesliga'da Hannover 96-VfL Wolfsburg maçı öncesi ırkçılığa hayır protestosu, ırkçılığa karşı kırmızı kart gösterimi. Kartlarda "Zeig' Rassismus die Rote Karte!" ("Irkçılığa kırmızı kart göster!") yazmaktadır, 21.10.2007.

Irkçılık, farklı bir ırk veya etnik kökene sahip oldukları için diğer insanlara yönelik önyargı, ayrımcılık veya düşmanlıktır.^[1]^[2] Irkçılık davranışını gösteren kişiye ise ırkçı adı verilmektedir.^[3]

Irkçılık genel olarak çeşitli insan ırkları arasındaki biyolojik farklılıkların kültürel veya bireysel meseleleri de tayin etmesi gerektiğine ve doğal sebeplerle bir ırkın (çoğunlukla kendi ırkının) diğerlerinden üstün olduğuna ve diğerlerine hükmetmeye hakkı olduğuna duyulan inanç veya bu değerleri kabul eden doktrindir. Ortaya çıkış nedenleri arasında çoğunlukla ekonomik nedenleri olması yanı sıra düşünsel nedenlere de dayanmaktadır.^[4]

Irkçılık terimi çoğunlukla, kendi etnik kültür değerlerini tek kriter olarak belirlemek (etnik merkeziyetçilik), farklılık korkusu (zenofobi), ırklar arasında birleşmelere ve ilişkilere karşıtlık ve milliyetçilik gibi kavramları da anlatıyor olabilir. Irkçılık; sosyal ayrımcılığı, ırklar arasında fark gözetilmesini ve soykırıma kadar varabilen şiddeti haklı göstermektedir.

Irkçılık genel hatlarıyla incelendiğinde kendi kanını taşıyan, aynı dili konuşan ve aynı soydan gelenlerin başka soylardan gelenleri aşağılaması olarak algılanır. Irkçılar kafatası ölçümlerine dayanarak insan türünü beş gruba ayırabilirler: Kafkasyalı (beyaz ırk), Moğol, Etiyopyalı, Amerika Yerlisi ve Malayalı. Daha sonra bütün canlıları sınıflandıran İsveçli biyolog Carl Linnaeus (1707-1778) deri rengine göre ayırt ettiği dört değişik ırk tanımladı. Onu izleyen biyologlar da fiziksel özellikleri temel alan ırk grupları üstünde çalıştılar. Ne var ki, bu tür sınıflandırmaların bilimsel ve kesin olmadığı daha sonra anlaşıldı.

II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası ırkçı politikaları nedeniyle Holokost sürecinde milyonlarca kişiyi öldürdü. Aynı zamanda Nazilerin Sovyet savaş esirlerine işledikleri suçlar da bu kapsamda gerçekleşti.

Kavram hakkında

Irkçı olarak adlandırılan kişiler günümüzde çoğu toplum tarafından olumsuz değerlendirilmektedir. Tarihte, Avrupalılar'ın Amerika'yı keşfetmesinin ardından, köle adı altında alınıp pazarlanan, Afrika kökenli halkı suistimal eden Amerikalılar başta olmak üzere; ırkçı kavramı, tarihte normal karşılansa da, günümüzde olumsuz değerlendirilmektedir. Tarihte; ırkçı kişilerin haricinde, ırkçı kurum ve kuruluşlara rastlanabilmektedir. Bu tür derneklerin başında "Ku Klux Klan" gibi yasa dışı örgütler gelmektedir. Malcolm X, ırkçılık karşıtlığının önemli bir simgesidir.^[5]

Bilimsel ırkçılık

Bilimsel ırkçılık, sözdebilimsel teknikler ve hipotezler kullanarak ırkçılık, ırk aşağılaması veya ırk üstünlüğüne olan inancın onaylanmasıdır.

Galeri

1866 Pensilvanya valilik seçimlerinde kullanılmış ırkçı bir kampaya posteri
Antikomünist bir gösteride "Irk karıştırmak komünizmdir" yazılı pankartları taşıyan, ırk ayrımını savunan Amerikalılar, 1959

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Irkçılık ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Kaynakça

^ Racism 13 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Oxford Dictionaries
^ Ghani, Navid (2008). "Racism". Schaefer, Richard T. (Ed.). Encyclopedia of Race, Ethnicity, and Society. SAGE. ss. 1113-1115. ISBN 978-1-4129-2694-2.
^ Garner, Steve (2009). Racisms: An Introduction (İngilizce) (2. bas.). Birmingham City University: Sage. ISBN 978-1-52641-286-7. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2018.
^ Newman, D. M. (23 Kasım 2011). Sociology: exploring the architecture of everyday life (İngilizce) (9. bas.). Los Angeles: Pine Forge Press. s. 405. ISBN 978-1-4129-8729-5. 4 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2018.
^ "Ölümünün 53. yılında Malcolm X'in hafızalara kazınan 15 sözü". NTV. 9 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2021.

[oxforddictionaries.com-1] Racism 13 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Oxford Dictionaries

[Ghani-2] Ghani, Navid (2008). "Racism". Schaefer, Richard T. (Ed.). Encyclopedia of Race, Ethnicity, and Society. SAGE. ss. 1113-1115. ISBN 978-1-4129-2694-2.

[Garner09-3] Garner, Steve (2009). Racisms: An Introduction (İngilizce) (2. bas.). Birmingham City University: Sage. ISBN 978-1-52641-286-7. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2018.

[newman-4] Newman, D. M. (23 Kasım 2011). Sociology: exploring the architecture of everyday life (İngilizce) (9. bas.). Los Angeles: Pine Forge Press. s. 405. ISBN 978-1-4129-8729-5. 4 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2018.

[5] "Ölümünün 53. yılında Malcolm X'in hafızalara kazınan 15 sözü". NTV. 9 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Irkçılık
Irkçılığın tarihi	Apartheid • Holokost • Porajmos • Amerika Birleşik Devletleri'nde ırkçılık • Irkçılık karşıtlığı • Afroamerikan sivil haklar hareketi
Irkçı ideolojiler	Beyaz üstünlüğü • Siyah üstünlüğü • Sosyal Darwinizm • Nazizm • Aryan Kardeşliği • Üstün ırk • Mevâlî • Irk haini
Irkçı eylemler	Kurumsal ırkçılık • Devlet ırkçılığı • Racial profiling • Ülkelere göre ırkçılık • Nefret söylemi • Irkçılık • Stereotip • Bilimsel ırkçılık • Kölelik • Aparthayd suçu
Irkçı şiddet	Etnik temizlik • Nefret suçu • Irk savaşı • Soykırım • Linç
Gruplara yönelik ırkçılık	Amerikalılar • Araplar • Arnavutlar • Azeriler • Beyazlar • Boşnaklar • Çeçenler • Çingeneler • Çinliler • Endonezyalılar • Ermeniler • Finler • Güney Asyalılar • İranlılar • İrlandalılar • İtalyanlar • Kürtler • Japonlar • Koreliler • Macarlar • Meksikalılar • Polonyalılar • Ruslar • Sırplar • Siyahlar • Tacikler • Türkler • Yahudiler • Yerli Amerikalılar
Irkçı gruplar	Güney Afrika Milliyetçi Partisi • Ku Klux Klan • Neonaziler • Ülkü Ocakları
Irkçılık karşıtı gruplar ve hareketler	NAACP • İftira ve İnkârla Mücadele Birliği • Anti-Fascist Action • Sivil Haklar Hareketi • Southern Poverty Law Center • Searchlight • Şuubiye