LabLynx Wiki

Kemmañ al liammoù
Heiz
Hordeum vulgare
Rummatadur Cronquist
Riezad : Plantae
Skourrad : Magnoliophyta
Kevrennad : Liliopsida
Urzhad : Poales
Kerentiad : Poaceae
Genad : Hordeum
Anv skiantel
Hordeum vulgare

L.

D'ar vevoniezh

e tenn ar pennad-mañ.
Greun heiz

Commons
Commons
Muioc'h a restroù diwar-benn

a vo kavet e Wikimedia Commons.

Heiz (Hordeum vulgare) zo un ed implijet dreist-holl evit ar magadurez, ha d'ober malt. Ur blantenn eus ar c'herentiad Poaceae eo. Gant 560 000 km² ez eo ar pevare ed gounezet ar muiañ er bed[1]. Dont a ra diwar an heiz gouez (Hordeum spontaneum) ha diploid eo eveltañ. Dre ma c'hall an daou spesad parañ an eil gant an egile e vezont alies gwelet evel daou isspesad. An disheñvelder pouezusañ etrezo eo rachis bresk ar stumm gouez.

Istor

Heiz gouez a gaver e lec'hiennoù eus dibenn Henoadvezh ar maen er Reter-Nesañ, e-pad ar Natoufian met ar stumm-feurm kentañ a vez kavet e Siria. Unan eus an edoù gounezet kentañ e oa an heiz, asambles gant Triticum monococcum hag Triticum dicoccon[2].

Pouezus e oa an heiz en Henegipt ma veze implijet d'ober bara ha bier.

Kementadoù

Er bloaz 2021 ez eus bet kenderc'het 145 623 914,47 tonenn a heiz er bed war 48 941 020 ha, eleze un askorad a 29,75 c'hantolz dre hektar[3].

Setu amañ listenn ar broioù o deus kenderc'het muioc'h eget ur milion a donennoù heiz er bloaz 2021

Ar gounit heiz e 2016
Rusia 17 995 908
Banniel Aostralia Aostralia 15 648 581
Frañs Frañs 11 321 320
Alamagn Alamagn 10 411 100
Banniel Ukraina Ukraina 9 437 020
Banniel Spagn Spagn 9 275 920
Banniel ar Rouantelezh Unanet Rouantelezh-Unanet 6 961 000
Kanada 6 848 137
Banniel Turkia Turkia 5 750 000
Banniel Arc'hantina Arc'hantina 4 036 130
Banniel Danmark Danmark 3 462 170
Banniel Polonia Polonia 2 961 650
Banniel Iran Iran 2 814 264
Maroko Maroko 2 780 345
Banniel ar Stadoù-Unanet Stadoù-Unanet 2 562 030
Banniel Kazakstan Kazakstan 2 366 805
Etiopia Etiopia 2 350 000
 Sina 2 000 000
Banniel Roumania Roumania 1 981 030
Banniel ar Republik Tchek Republik Tchek 1 749 130
Hungaria Hungaria 1 711 630
India India 1 660 000
Iwerzhon Iwerzhon 1 506 410
Banniel Azerbaidjan Azerbaidjan 1 116 729
 Italia 1 091 970
Banniel Belarus Belarus 1 077 000
Banniel Sveden Sveden 1 060 400
Banniel Finland Finland 1 045 500
Banniel Mec'hiko Mec'hiko 1 032 812

Daveoù

Notennoù

  1. [1]
  2. (it) Saltini, Antonio (1996). I semi della civiltà. Frumento, riso e mais nella storia delle civiltà umane. Firenze : Nuova Terra Antica, 1996, 2010 (ISBN 978-88-96459-01-0)
  3. (en) 'Food and Agriculture Organization of the United Nations'. Kavet : 06 GWengolo 2023..
Wikeriadur
Sellit ouzh ar ger heiz er
wikeriadur, ar geriadur frank.