IHE Wiki

4. septembra/rujna (4. 9.) je 247. dan godine po gregorijanskom kalendaru (248. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 118 dana.

• 476. — Germanski vojskovođa Odoakar je svrgnuo Romula Augustula. Tradicionalni kraj Zapadno Rimskog carstva.
• 1669. — Venecija je predala Turcima grčko ostrvo Krit, ne uspevši da odbrani grad Heraklion, koji je bio pod turskom opsadom od 1648.
• 1781. — Španski naseljenici su osnovali „Grad naše gospe kraljice anđela“, današnji Los Anđeles.
• 1870. — Dva dana nakon francuskog poraza kod Sedana i zarobljavanja Napoleona III., zastupnici Leon Gambetta i Jules Favre objavili su svrgnuće cara i proglasili Treću Republiku. Vlada nacionalne obrane organizirala je narodni rat protiv Nijemaca koji je neslavno završio.
• 1929. — Nemački dirižabl „Grof Cepelin“ je okončao putovanje oko sveta. Let je trajao devet dana 20 sati i 23 minuta, a na vazdušnom brodu je bilo 40 članova posade i 14 putnika.
• 1944. — Britanske i kanadske trupe oslobodile su u Drugom svetskom ratu belgijske gradove Brisel i Antverpen.
• 1970. — U Čileu je Salvador Aljende Gosens kao prvi marksista u zapadnoj hemisferi izabran za predsednika države. Ubijen je u septembru 1973. u puču čileanske armije.
• 1972. — Američki plivač Mark Spitz osvojio posljednju u neponovljivom nizu (kao treća izmjena u štafeti 4 x 100 m mješovito), sedmu zlatnu medalju na Olimpijskim igrama u Münchenu i završio briljantnu karijeru.
• 1974. — SAD su kao poslednja zapadna zemlja uspostavile diplomatske odnose sa Nemačkom Demokratskom Republikom.
• 1975. — Izrael i Egipat su u Ženevi potpisali sporazum o povlačenju izraelskih trupa sa Sinaja i uspostavljanju tampon zone UN na poluostrvu.
• 1992. — Bivši predsednik Bugarske Todor Živkov, koji je smenjen 1989, osuđen je na sedam godina zatvora pod optužbom za proneveru državnih fondova.
• 1995. — Pod geslom „Ujedinjeni Jerusalim je naš“, Izrael je započeo 15-mesečnu proslavu 3000. godišnjice proglasa kralja Davida o tom gradu kao prestonici jevrejskog naroda.
• 1997. — U eksploziji tri bombe u Jerusalimu poginulo je sedam i ranjeno oko 200 ljudi.
• 1998. — Tribunal UN za ratne zločine u Ruandi osudio je bivšeg premijera Žana Kambanda na doživotni zatvor zbog njegove uloge u genocidu tokom rata 1994.
• 1999. — Na referendumu o budućem statusu Istočnog Timora 78,5 odsto stanovništva glasalo je za nezavisnost od DŽakarte, dok je svega 21 odsto podržalo autonomiju pod indonežanskom upravom. Proindonežanske snage su potom izazvale sukobe u kojima je stradalo nekoliko stotina ljudi, a desetine hiljada napustile su glavni grad Dili. -->
• 2007. — Obavljena dženaza (ukop) Safetu Isovića u Sarajevu.

.

• 973. — Al-Biruni, perzijski naučnik i astronom.
• 1768. — - François-René de Chateaubriand, francuski književnik.
• 1823. — Mihailo Obrenović, knez Srbije (†1868.).
• 1824. — Anton Bruckner, austrijski kompozitor.
• 1851. — Andrija Fijan, hrvatski glumac i redatelj († 1911.).
• 1887. — Radoje Ljutovac (Raka), srpski artiljerac, koji je topom oborio neprijateljski avion 1915. godine († 1968.).
• 1894. — Aleksandar Deroko, srpski arhitekta (†1988.).
• 1905. — Mary Renault, engleska spisateljica.
• 1913. — Kenzo Tange, japanski arhitekta, dobitnik Prickerove nagrade 1987. godine.
• 1917. — Henry Ford II, američki proizvođač automobila.
• 1950. — Aleksandar Berček, srpski glumac.
• 1953. — Fatih Terim, turski nogometni izbornik i igrač.
• 1956. — Nikola Špirić, bosanskohercegovački političar.
• 1969. — Noah Taylor, engleski-australijski glumac.
• 1971. — Mark Knowles, bahamski teniser.
• 1971. — Bas van de Goor, umirovljeni nizozemski odbojkaš.
• 1972. — Daniel Nestor, kanadski teniser, srpskog porijekla.
• 1977. — Nenad Mirosavljević, srpski nogometaš.
• 1978. — Danijel Ljuboja, bivši srpski nogometaš.
• 1978. — Michael V. Knudsen, danski rukometaš.
• 1979. — Kristina Krepela, hrvatska glumica.
• 1981. — Beyoncé Knowles, američka pjevačica.
• 1984. — Kamila Bordonaba, argentinska glumica i pevačica.
• 1988. — Doris Pinčić, hrvatska televizijska i kazališna glumica.
• 1991. — Aleksandar Atanasijević, srpski odbojkaš.
• 1993. — Yannick Carrasco, belgijski nogometaš, portugalsko-španjolskog porijekla.

.

• 1166. — Sveta Rozalija, katolička svetica (* 1130.).
• 1907. — Edvard Grieg, norveški skladatelj, pijanist i dirigent (* 1843.).
• 1961. — Théodore Simon, francuski psiholog i ljekar (* 1872.).
• 1963. — Rober Šuman, francuski državnik i finansijski stručnjak.
• 1965. — Albert Schweitzer, alzaško-njemački liječnik, protestantski teolog, filozof i glazbenik (* 1875.).
• 1989. — Georges Simenon, belgijski književnik.
• 2006. — Steve Irwin, australijski zoolog, naturalista i televizijska zvijezda.
• 2006. — Giacinto Facchetti, talijanski nogometaš i predsjednik Intera (* 1942.).

.

• Sveti mučenik Agatonik; Sveštenomučenik Gorazd Češki

.

.

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar