IHE Wiki

DNS (engelsk akronym for Domain Name System) er eit hierarkisk distribuert namngjevingssystem for datamaskiner, tenester eller andre ressursar som er kopla til Internett eller eit privat nettverk. Det bind diverse informasjon med domenenamn tildelt kvar av dei deltakande einingane.

Ein Domain Name Service omset spørjingar for domenenamn (som er meiningsfulle for menneskje) til IP-adresser for å finne datatenester og einingar over heile verda.

Ein ofte nytta analogi for å forklare Domain Name System er at det verkar som ei telefonbok for Internett ved å omsette menneskje-vennlege PC-vertsnamn til IP-adresser. Til dømes blir domenenamnet www.example.com omsett til adressene 192.0.43.10 (IPv4) og 2620:0:2 d0: 200 :: 10 (IPv6).

Domain Name System gjer det mogeleg å tildele domenenamn til grupper av Internett-ressursar og brukarar på ein meiningsfylt måte, uavhengig av eininga si fysiske plassering. På grunn av dette, kan World Wide Web (WWW) hyperkoplingar og Internett-kontaktinformasjon vere konsekvent og konstant, sjølv om den noverande Internet ruting ordninga blir endra eller deltakarar nyttar ei mobil eining. Internett-domenenamn er lettare å hugse enn IP-adresser som 208.77.188.166 (IPv4) eller 2001: DB8: 1f70 :: 999: de8: 7648:6 E8 (IPv6). Fordelen er at brukarar vil dra nytte av dette når dei nyttar meiningsfulle URL (Uniform Resource Locator) og e-postadresser utan å vite korleis datamaskinen faktisk lokaliserer dei.

Domain Name System fordeler ansvaret for å tildele domenenamn og kartlegge desse namna til IP-adresser ved å peike ut autoritative namnetenarar for kvar av domena. Autoritative namnetenarar er tildelt å vere ansvarleg for deira spesielle domene, og i sin tur kan tildele andre autoritative namnetenarar for sine sub-domene. Denne mekanismen har gjort DNS distribuert og feiltolerant og har bidrege til å unngå trongen for eit enkelt sentralt register til bli kontinuerleg konsultert og oppdatert.

Generelt lagrar Domain Name System òg andre typar informasjon, som til dømes lista over posttenarar som godtek epost for eit avgrensa Internett-domene. Ved å gje ein global, distribuert nøkkelord-baserte teneste for omdirigering, er Domain Name System ein essensiell komponent av funksjonaliteten på Internett.

Andre identifikatorar som RFID-brikker, UPCs, internasjonale teikn i e-postadresser og vertsnamn, og ei rekkje andre identifikatorar kan alle potensielt bruke DNS.^[1][2]

Domain Name System angir òg den tekniske funksjonaliteten til denne databasen tenesta. Den definerer DNS-protokollen, ein detaljert spesifikasjon av datastrukturar og kommunikasjon utveksling som nyttast i DNS, som ein del av Internet Protocol Suite.

Internett opprettheld to prinsipielle namnerom, domenenamnhierarkiet og Internet Protocol (IP)-adresseområdet. Domain Name System opprettheld domenenamnet hierarkiet og tilbyr omsetjarteneste mellom DNS og adresserom. Internett-namnetenarar og ein kommunikasjonsprotokoll implementerer Domain Name System. Ein DNS namnetenar er ein tenar som lagrar DNS-postane for eit domenenamn, slik som adresse (A) postar, Name tenar (NT) postar og e-post tenar (MX) Records (sjå òg liste over DNS oppføringstypar), ein DNS namnetenar svarer med svar på spørjingar mot databasen.

Praksisen med å nytte eit namn som ein enklare, meir minneverdig abstraksjon av ein verten si numerisk adresse på eit nettverk blir datert tilbake til ARPANET epoken. Før DNS blei til i 1982, henta kvar datamaskin på nettverket ei fil med namn HOSTS.TXT frå ei datamaskin på SRI (nå SRI International). HOSTS.TXT fila hadde som oppgåve å kartleggje namnet til numeriske adresser. Ei hosts fil blir framleis nytta i dei fleste moderne operativsystem som standard og generelt inneheld dei ei kartlegging av "localhost" til IP-adressa 127.0.0.1. Mange operativsystem nyttar namnet resolution logic (resolusjon logikk) som gjer at administrator kan velje val av prioriteringar etter tilgjengelege namneløysingstenestemetodar. Den raske veksten av nettet gjorde ei sentralt vedlikehalden, handlaga HOSTS.TXT fil uhaldbar, det blei naudsynt å skape eit meir skalerbart system som automatisk kunne formidle den naudsynte informasjonen.

På ynskje frå Jon Postel, fann Paul Mockapetris opp Domain Name System i 1983 og skreiv den fyrste gjennomføringa. Dei opphavlege spesifikasjonane vart publisert av Internet Engineering Task Force i RFC 882 og RFC 883, som vart bytta ut i november 1987 av RFC 1034 og RFC 1035. Fleire andre ekstra Request for Comments har blitt foreslått for ulike utvidingar til kjernen til DNS-protokollen. I 1984 skreiv fire Berkeley studentar Douglas Terry, Mark Painter, David Riggle, og Songnian Zhou- den fyrste Unix gjennomføringa, kjent som The Berkeley Internet Name Domain (BIND) Server. I desember 1985 skreiv Kevin Dunlap betydelege delar av DNS-gjennomføringa på nytt. Mike Karels, Phil Almquist, og Paul Vixie har halde ved lag BIND sidan då. BIND vart gjort klar for Windows NT-plattforma i starten av 1990.

1. ↑ «Letting DNS Loose», circleid.com (på engelsk), henta 20. juni 2022 
2. ↑ «RFC 1101 - DNS encoding of network names and other types», datatracker.ietf.org, henta 20. juni 2022