IHE Wiki

Árið 1918 (MCMXVIII í rómverskum tölum)

• Janúar - Frostaveturinn mikli. Frosthörkur um allt land. Hafís hindrar skipaumferð fyrir norðan land fram í apríl.
• 21. janúar - 38 stiga frost mældist á Grímsstöðum og Möðrudal á Fjöllum sem er kuldamet.
• 17. júní - Loftskeytastöðin á Melunum hefur starfsemi.
• Júlí - Þingnefndir Alþingis og Ríkisþingsins danska koma sér saman um frumvarp til nýrra sambandslaga. Samkvæmt þeim á Ísland að verða frjálst og fullvalda ríki í konungssambandi við Danmörku.
• 3. ágúst - Björgunarfélag Vestmannaeyja stofnað. Fyrsta björgunarsveit sem stofnuð var á Íslandi og forveri Slysavarnarfélags Íslands og Landhelgisgæslunnar.
• September - Frumvarp til nýrra sambandslaga lagt fram á Alþingi og samþykkt með 37 atkvæðum á móti 2.
• 12. október - Kötlugos hefst og stendur til 4. nóvember. Fylgir því mikið jökulhlaup á Mýrdalssandi og myndast Kötlutangi í kjölfar þess.
• 19. október - Þjóðaratkvæðagreiðsla um sambandslagasamninginn og var hann samþykktur með rúmlega 90% atkvæða. Kosningaþátttaka var tæplega 44%.
• 19. október - Spánska veikin berst til Íslands og geisar fram í desember. Um 4-500 manns deyja af völdum hennar.
• 30. nóvember - Ásgeirsverslun á Ísafirði hætti starfsemi.
• 1. desember -
  • Sambandslagasamningur Íslands og Danmerkur gengur í gildi. Við það falla stöðulögin frá 1871 úr gildi. Lítið er um hátíðahöld, og veldur spánska veikin þar mestu um.
  • Vísindafélag Íslendinga er stofnað til að efla vísindi.
• Háskólinn á Bifröst hefur starfsemi.
• Blanda, tímarit Sögufélagsins var fyrst gefið út.

Fædd

• 7. maí - Alfreð Clausen söngvari (d. 1981).
• 8. júlí - Jakobína Sigurðardóttir rithöfundur og skáld (d. 1994).
• 26. september - Ólafur Jóhann Sigurðsson rithöfundur (d. 1988).
• 7. desember - Jórunn Viðar, tónskáld (d. 2017).

Dáin

• Júní - Júlíana Jónsdóttir skáldkona (f. 1838).
• 4. ágúst - Jónas Jónasson frá Hrafnagili, prestur og þjóðfræðasafnari (f. 1856).
• 14. nóvember - Torfhildur Hólm, rithöfundur (f. 1845).
• 18. nóvember
  • Guðmundur Magnússon (Jón Trausti), rithöfundur (f. 1873).
  • Björn Bjarnason frá Viðfirði, fræðimaður og þjóðsagnasafnari (f. 1873)

• 9. janúar - Orrustan í Bjarnardal í Arisóna: Einn síðasti bardagi frumbyggja Ameríku og Bandaríkjamanna.
• 27. janúar -
  • Finnska borgarastyrjöldin hefst.
  • Kvikmyndin um Tarzan, Tarzan of the Apes er frumsýnd.
• 28. janúar - Rauði herinn er stofnaður í Rússlandi.
• 6. febrúar - Konur yfir 30 fá kosningarétt í Bretlandi.
• 16. febrúar - Litáen lýsir yfir sjálfstæði.
• 23. febrúar - Eistland lýsir yfir sjálfstæði.
• 3. mars - Brest-Litovsk-samningurinn: Miðveldin gera friðarsamning við Bolsévika í Rússlandi.
• 12. mars - Moskva verður höfuðborg Sovétríkjanna.
• 30. mars - Bolsévikar og Armenar bæla niður uppreisn múslima í Baku, Aserbaísjan. 30.000 falla.
• 9. apríl - Bessarabía verður hluti af Rúmeníu.
• 21. apríl - Einn þekktasti herflugmaður allra tíma, Rauði baróninn (Manfred von Richthofen) , er skotinn niður nálægt ánni Somme.
• 24. maí - Konur í Kanada, utan Quebec, fá kosningarétt.
• 28. maí - Armenía og Aserbaísjan lýsa yfir sjálfstæði.
• 12. júlí - Japanska herskipið Kawachi springur og yfir 600 látast. Skotfærageymsla springur í skipinu.
• 17. júlí - Rómanovættin, ætt rússneskra keisara er tekin af lífi í Katrínarborg.
• 18. október - Tékkóslóvakía lýsir yfir sjálfstæði.
• 29. október - Slóvenía, Króatía og Serbía lýsa sig sjálfstæð frá Austurríki-Ungverjalandi.
• 31. október - Ungverjaland slítur sambandi sínu við Austurríki.
• 11. nóvember -
  • Fyrri heimsstyrjöldinni lýkur með því að Þjóðverjar leggja niður vopn.
  • Austurríkiskeisari segir af sér og embættið er lagt niður. Habsborgaraveldið líður því undir lok.
  • Pólland lýsir yfir sjálfstæði.
• Nóvember - Sambandslagasamningur Íslands og Danmerkur samþykktur á Ríkisþingi Dana með 42 atkvæðum gegn 15 í efri deild og 100 atkvæðum gegn 20 í neðri deild.
• 14. nóvember - Tomáš Masaryk varð forseti Tékkóslóvakíu.
• 18. nóvember - Lettland lýsir yfir sjálfstæði frá Rússlandi.
• 23. nóvember - Breski herinn myndar herstjórn í Palestínu.
• 28. nóvember - Þýska keisaradæmið er lagt niður.
• 1. desember - Konungsríkið Júgóslavía (síðar Júgóslavía) er stofnuð og samanstendur af Serbíu, Króatíu og Slóveníu.
• Desember -Rauði herinn ræðst inn í Eystrasaltslöndin. Þau verða hluti Sovétríkjanna stuttu síðar.
• Nýlendan Þýska Austur-Afríka er aflögð.
• Spænska veikin geisaði um heiminn.

Fædd

• 15. janúar - Gamal Abdel Nasser, forseti Egyptalands (d. 1970).
• 28. janúar - Bob Hilliard, bandarískur textahöfundur (d. 1971).
• 4. febrúar - Ellen Marie Magerøy, norskur listfræðingur (d. 2009).
• 9. mars - George Lincoln Rockwell, stofnandi Ameríska Nasistaflokksins (d. 1967).
• 9. apríl - Jørn Utzon, danskur arkitekt (d. 2008).
• 18. apríl - Gabriel Axel, danskur leikstjóri (d. 2014).
• 11. maí - Richard Feynman, bandarískur eðlisfræðingur (d. 1988).
• 12. júlí - Ian Proctor, enskur skútuhönnuður (d. 1992).
• 14. júlí - Ingmar Bergman, sænskur leikstjóri (d. 2007).
• 18. júlí - Nelson Mandela, suðurafrískur stjórnmálamaður (d. 2013).
• 16. október - Henri Vernes, belgískur rithöfundur.
• 17. október - Rita Hayworth, bandarísk leikkona (d. 1987).
• 24. október - Daniel Burley Woolfall, enskur forseti FIFA (f. 1852).
• 11. nóvember - Stubby Kaye, bandarískur leikari (d. 1997).
• 7. desember - Max Merkel, austurrískur knattspyrnuþjálfari (d. 2006).
• 11. desember - Aleksandr Solzhenitsyn, rússneskur rithöfundur (d. 2008).
• 23. desember - Helmut Schmidt, kanslari Vestur-Þýskalands (d. 2015)
• 25. desember - Anwar Sadat, forseti Egyptalands (d. 1981).

Dáin

• 6. janúar - Georg Cantor, þýskur stærðfræðingur (f. 1845).
• 25. mars - Claude Debussy, franskt tónskáld (f. 1862).
• 28. apríl - Gavrilo Princip, morðingi Frans Ferdinands, (f. 1894).
• 17. júlí
  • Nikulás 2., Rússakeisari (f. 1868).
  • Anastasia, yfirhertogaynja af Rússlandi (f. 1901).
• 9. nóvember - Guillaume Apollinaire, franskt skáld (f. 1880).

• Eðlisfræði - Max Planck
• Efnafræði - Fritz Haber
• Læknisfræði - Voru ekki veitt þetta árið
• Bókmenntir - Voru ekki veitt þetta árið
• Friðarverðlaun - Voru ekki veitt þetta árið

• Annáll 1918; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1968