IHE Wiki

Gini

Gweriniaeth Ginil République de Guinée (Ffrangeg) 𞤖𞤢𞤱𞤼𞤢𞥄𞤲𞤣𞤭 𞤘𞤭𞤲𞤫 (Hawtaandi Gine) (Pulareg)
Arwyddair	Gwaith, Cyfiawnder, Undod
Math	gwladwriaeth sofran, gwlad
Prifddinas	Conakry
Poblogaeth	12,717,176
Sefydlwyd	2 Hydref 1958 (Annibyniaeth oddi wrth Ffrainc) 5 Medi 2021 (Coup d'état)
Anthem	Liberté
Pennaeth llywodraeth	Amadou Bah Oury
Cylchfa amser	UTC±00:00, Africa/Conakry
Iaith/Ieithoedd   swyddogol	Ffrangeg
Daearyddiaeth
Rhan o'r canlynol	Gorllewin Affrica
Gwlad	Gini
Arwynebedd	245,857 ±1 km²
Gerllaw	Cefnfor yr Iwerydd
Yn ffinio gyda	Y Traeth Ifori, Gini Bisaw, Liberia, Mali, Senegal, Sierra Leone
Cyfesurynnau	10°N 11°W
Gwleidyddiaeth
Corff deddfwriaethol	Cynulliad Cenedlaethol
Swydd pennaeth   y wladwriaeth	Arlywydd Gini
Pennaeth y wladwriaeth	Mamady Doumbouya
Swydd pennaeth   y Llywodraeth	Prif Weinidog Gini
Pennaeth y Llywodraeth	Amadou Bah Oury
Ariannol
Cyfanswm CMC (GDP)	$16,092 million, $21,228 million
Arian	Guinean franc
Canran y diwaith	2 ±1 canran
Cyfartaledd plant	5.013
Mynegai Datblygiad Dynol	0.465
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Gwlad ganolig ei maint ar arfordir Gorllewin Affrica yw Gini (Ffrangeg: Guinée) (Ffrangeg: République de Guinée). Arferid ei galw'n Gini Ffrengig ond, bellach, cyfeirir ati fel Gini Conacri ar lafar (Guinée-Conakry).

Mae'n ffinio â chwech o wledydd: Gini Bisaw a Senegal yn y gogledd, Mali i'r gogledd a'r gogledd-ddwyrain, Arfordir Ifori i'r de-ddwyrain, Liberia i'r de, a Sierra Leone i'r gorllewin. Mae'r rhan fwyaf o'r wlad yn wastadir arfordirol, corsiog mewn mannau, sy'n codi i ucheldiroedd a mynyddoedd. Pobl Fulani a Mandingo yw'r mwyafrif o'r trigolion. Siaradir Ffrangeg ac wyth iaith frodorol. Y brifddinas yw Conakry.

Roedd ei phoblogaeth yn 2016 oddeutu 10.5 miliwn o drigolion.^[1] Daeth yn rhydd oddi wrth Ffrainc ar 2 Hydref 1958.