Clinfowiki
1808 (MDCCCVIII) waor e sjrikkeljaor wat begós op 'ne vriedag op de Gregoriaanse kalender.
Gebäörtenisse
- 1 jannewarie - De transatlantische sjlavehanjel, oftewaal de import van liefeigene oet 't boetelandj, in de Verenigde Sjtate wirt verbaoje.
- 5 jannewarie - De nuje gouverneur-generaal Herman Willem Daendels arriveert in Batavia. Zien veurnaamste opdrach is óm eilandj en archipel te besjerme taenge de Èngelsje, en hae begint direk mèt de aanlègk van de Groate Poswaeg. Door zien sjpartaans regime sjlaag dit project bènne 't jaor.
- 21 jannewarie- Vlissinge wirt formeel biej Frankriek gevoog, es deil van 't arrondissemènt Eeklo in 't departemènt Sjelde. Daomit wirt 't Verdraag van Fontainebleau ten oetveur gebrach tösje Napoleon en ziene broor de Keuning van Hollandj.
- 9 fibberwarie - Napoleon vilt Sjpanje bènne.
- 20 april - Amsterdam wirt de hoofsjtad van Nederlandj ónger Lodewijk Napoleon.
- 2 mei - Sjpaanse opsjtand in Madrid taenge 't gezag van Jozef Bonaparte. Ouch bekènd es Dia de la Independencia, of kortweg dos de mayo.
- 15 juli - Napoleon beneump ziene zjwaoger Joachim Murat tot Keuning van Napels.
- 30 augustus - Conventie van Sintra geteikend tösje Franse en Britse troepe in Portugal. Èngelsje sjepe zulle de Franse troepe mèt waopes en al nao hun landj trukbrènge.
- 14 september - Sjlaag biej Oravais. Door hun numeriek euverwich verdrieve de Russe de Zjwede oet 't zuide van Finlandj. Dit is 't keërpuntj in de Finse aorlog.
- 13 november - De veer Amsterdamse loges van de vriejmetselariej sjtichte 't eësjte Nederlandse blènjeninsjtituut.
- zónger datum
- Herman Willem Daendels wirt beneump tot Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië, dit beteikent 't begin van de centralisatie van 't besjtuur op Java.
- Lodewijk Napoleon rich 't Keuninklik Insjtituut op, de latere Keuninklike Nederlandse Akademie van Weitesjappe (KNAW).
Gebore
17e president van de VS,
gebaore op 29 december 1808.
- 4 fibberwarie - Josef Kajetán Tyl, Tsjechische toneëlsjriever (gesjtorve 1856)
- 26 fibberwarie - Honoré Daumier, Franse cartoonist, sjilder en beeldhouwer (gesjtorve 1879)
- 12 miert - Gerrit van der Linde, Nederlandse dichter alias De Sjoalmeister (gesjtorve 1858)
- 13 april - Antonio Meucci, Italiaanse óntwerper en vermoedelikke oetvènjer van de telefoon (gesjtorve 1889)
- 20 april - Napoleon III, Franse keizer (gesjtorve 1873)
- 19 augustus - James Nasmyth, Sjotse oetvènjer van de sjtoamhamer
- 30 augustus - Marie Ludovika Wilhelmina, Duutsje hertogin van Beiere, moder van Sissi (gesjtorve 1892)
- 6 oktober - Frederik VII van Denemarken, keuning van Denemarke (gesjtorve 1863)
- 4 december - Maximiliaan Jozef, Duutsje hertog van Beiere, vader van Sissi (gesjtorve 1888)
- 29 december - Andrew Johnson, zevetieënde president van de Verenigde Sjtate (gesjtorve 1875)
Gesjtorve
- 13 miert - Christiaan VII van Denemarke (59)
- 12 april – Johann Samuel Petri (69), Duutsje componist, pedagoog en sjriever
- 13 september – Catharina Elisabeth Goethe (77), moder Johann Wolfgang Goethe
Meziek
- Ludwig van Beethoven sjrief zien Bagatelle in A mineur veur piano Für Elise.
