Bioinformatics Wiki

Suva
Kaart	Wapen
	Vlag
Land	Fidji
Provinsie	Sentraal
Koördinate	18°08′S 178°26′O / 18.133°S 178.433°O / -18.133; 178.433
Stigting	19de eeu
Oppervlakte:
- Totaal	2 048 vk km
Hoogte bo seevlak	0 m
Bevolking:
- Totaal (2009)	88 271
- Bevolkingsdigtheid	41,84/vk km
Tydsone	UTC +12
- Somertyd	UTC +12
Burgemeester	Peni Volavola
Amptelike webwerf	Suva City Council

Suva (Fidjiaans: [ˈsuβa]) is die hoofstad en die grootste stad van die eilandnasie Fidji. Die stad is aan die suidkus van die eiland Viti Levu geleë, die land se grootste eiland. In 1877 is besluit om Suva die hoofstad van Fidji te maak, aangesien die geografie van die voormalige Europese nedersetting Levuka op die eiland Ovalau, provinsie Lomaiviti, te beperkend was. Die administrasie van die kolonie is in 1882 van Levuka na Suva verskuif.

Volgens die sensus van 2017 het die stad Suva 93 970 inwoners gehad.^[1] Met inbegrip van onafhanklike voorstede was die bevolking van die Groter Suva-stedelike gebied 185 913 by die 2017-sensus.^[2] Suva, saam met die aangrensende dorpe Lami, Nasinu en Nausori, het 'n totale stedelike bevolking van ongeveer 330 000, meer as 'n derde van die land se bevolking. Hierdie stedelike kompleks (nie Lami ingesluit nie) staan ook bekend as die Suva-Nausori-korridor.

Suva is die politieke, ekonomiese en kulturele sentrum van Fidji. Dit is ook die ekonomiese en kulturele hoofstad van die Suid-Stille Oseaan, waar die meerderheid van die hoofkwartiere van groot korporasies sowel as internasionale agentskappe en diplomatieke missies in die streek aangetref word. Die stad het ook 'n vooruitstrewende kuns- en toneelopvoeringinfrastruktuur, met 'n groeiende reputasie as die hoofstad van die streek.

In ruil vir 'n belofte om die skuld van die Bauan-hoofman, Seru Epenisa Cakobau, aan die Verenigde State af te betaal, is daar aan 'n Australiese Polinesiese maatskappy 5 000 km² grond toegestaan, 575 km² daarvan naby die destydse dorpie Suva, in 1868. Die oorspronklike bedoeling was om 'n katoenboerdery te ontwikkel, maar die land en klimaat was nie geskik daarvoor nie.^[3]

Na die sessie van die Fidji-eilande aan die Verenigde Koninkryk in 1874, het die koloniale owerheid besluit om die hoofstad in 1877 vanaf Levuka, Ovalau, Lomaiviti, na Suva te verskuif, aangesien die ligging van Levuka, tussen 'n steil berg en die see, enige uitbreiding van die dorp onprakties gemaak het. Die oorplasing is in 1882 amptelik gemaak. Kolonel F. Pratt van die Royal Engineers word in 1875 aangestel as landmeter-generaal en ontwerp die nuwe hoofstad, bygestaan deur W. Stephens en kolonel R. W. Stewart.^[4]

Na die bekendmaking van die Ordonnansie op Munisipale Grondwet van 1909, verwerf Suva munisipale status in 1910. Die stad beslaan aanvanklik een vierkante myl; hierdie grense het ongeskonde gebly tot 1952 toe die wyke Muanikau en Samabula geproklameer is, wat die gebied uitgebrei het tot 13 km². In Oktober daardie jaar is Suva tot stad verklaar - die eerste in Fidji. Tamavua is daarna geproklameer; die mees onlangse uitbreiding van die stadsgrense was om die Cunningham-gebied noord van die stad op te neem. Stedelike uitbreiding het gelei tot 'n aantal voorstede wat buite die stadsgrense bly; saam met die stad self vorm hulle 'n metropolitaanse gebied bekend as die Groter Suva-gebied.^[5]

Die stad het die Suid-Stille Oseaan-spele in 2003 aangebied, wat die derde keer in die 40-jarige geskiedenis van die byeenkoms in Suva gehou is. As deel van die aanbieding van die geleentheid, 'n nuwe gimnasium en binnenshuise sportsentrum, swembad en stadion; veldhokkieveld; en erwe is in die omgewing van Suva gebou, gefinansier deur die regering en 'n hulppakket van $ 16 miljoen van die Volksrepubliek China.^[6]

Anders as die meeste stede en dorpe in Fidji en inderdaad baie in die wêreld, het Suva nie gegroei rondom een industrie nie, maar het dit geleidelik ontwikkel as 'n middelpunt en die grootste en mees gesofistikeerde stad van die Stille Oseaan-eilande. Fidjiane van Indiese afkoms het die ekonomie van Fidji grootliks gevorm, en het 'n groot bydrae gelewer tot die groei van Suva en sy status as die ekonomiese en politieke hoofstad van Fidji. Suva is die kommersiële sentrum van Fidji, met die meeste banke wat hul hoofkwartier in die Stille Oseaan hier het, waaronder ANZ en die Westpac Bank. Hier is die meeste nasionale finansiële instellings, nie-regeringsorganisasies en ministeries en departemente. Op 'n stadium was albei Air Pacific^[7] (nou Fiji Airways) en Air Fiji se hoofkwartiere in Suva.

'n Groot deel van die internasionale skeepvaart in Fidji word vanaf Suva's Kings Wharf bestuur, sowel as die dok van internasionale plesierbote, wat gelei het tot 'n groei in die toerismebedryf van Suva. Baie dienste word in Suva gelewer en is die basis van Suva se industriële en kommersiële aktiwiteite.

Daar is groot nywerheidsgebiede, waarvan die grootste in Waluabaai geleë is, met 'n groot hoeveelheid fabrieke en pakhuise en invoer- en uitvoerondernemings. Hierdie gebied bevat baie skeepswerwe vir skeepsbou en herstelwerk asook houerswerwe. Daar is 'n brouery en baie drukkerye. Ander opvallende nywerheidsones is in Vatuwaqa, Raiwaqa en Laucala Beach geleë.

Daar is 'n groot kommersiële en winkelareas in Suva, met strate soos Cummingstraat en Victoria Parade wat gewild is. Daar is baie winkelsentrums om te besoek en baie markte.

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Suva.
• (en) Toerisme-inligting oor Suva op Wikivoyage
• (en) Amptelike webwerf van Suva
• (en) "Suva". Encyclopædia Britannica. Besoek op 18 Februarie 2020.