Trends in LIMS
| Гондтар | |
| койтор «таулықтар» | |
 | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
3,8 млн адам (1995) | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
|
гонди тілі, хинди және урду тілдері | |
| Діні | |
Гондтар — Орталық Үндістанның бірқатар ұлттары мен тайпаларының жиынтық атауы (мариа, муриа, бхаттра, дхакар, дорла, койя т.б.).[1] Саны 3,8 млн адам (1995)[2] Гондтар Чхота Нагпур тауларының таулы және орманды аймақтарында, негізінен Мадхья-Прадештің Бастар ауданында тұрады. Көрші халықтармен бірте-бірте ассимиляциялануда.[3]
Тілі
Олар гонди тілінде сөйлейді, сондай-ақ қоршаған халықтардың тілдері де (хинди, маратхи, телугу) кеңінен таралған.[4]
Діні
Діні индуизм мен ескі Гонд құдайларына табынуды біріктіреді.[5]
Тарихы
Гондтар туралы алғашқы тарихи деректер XIV ғасырдағы мұсылман жазушылары айтқан. Ғалымдардың пайымдауынша, гондтар Гондванада, қазіргі шығыс Мадхья-Прадештен Одишаның батысына және солтүстік Андхра-Прадештен Уттар-Прадештің оңтүстік-шығысына дейінгі аралықта, біздің эрамызға дейінгі 13-19 ғасырлар аралығында билік еткен.
Бірінші Гонд патшалығы 1200 жылы құрылған Чанда патшалығы болды. Одан кейін Гарха-Мандла патшалығы болды, оның негізін қалаушы Джадурай 14 ғасырдың басында бұрынғы калчури билеушілерін құлатты. Кейіннен Херла және Деогар патшалықтары құрылды. Мандла әсіресе 1564 жылы қайтыс болғанға дейін Акбарға қарсы соғысқан жауынгер патшайым Рани Дургаватимен танымал. Чанда патшалығы кең көлемді суару жүйелерін және Гонда патшалықтарының алғашқы анықталған кіріс жүйесін дамытты.[6]
Кәсібі
Дәстүрлі кәсіптері – егіншілік (тары, күріш, бидай, майлы дақылдар, жүгері). Сонымен қатар аң аулау, балық аулау, терушілік.[7]
Өмір салты
Гондтардың қоғамдық өмірінде рулық құрылыстың қалдықтары феодализмнің ерекшеліктерімен және соңғы жылдары енгізілген капитализм элементтерімен астасып жатыр.[8]
Дәстүрлі баспаналары
Олар басқа тайпалардың, касталардың және діни бірлестіктердің өкілдерімен бірге ауылдарда тұрады. Үйшіктер ағаштан (қаңқадан) және саз балшықтан жасалған, қабырғалары жарқын боялған (жолбарыс, піл, жылқы, құс бейнелері, геометриялық өрнектер).
Орманды және таулы аймақтардағы гондар шағын ауылдарда (5-10 отбасы) тұрады. Бамбуктан жасалған үйшік, бұтақтардан және пальма жапырақтарынан жасалған шатыры бар. Әр ауылда үйленбеген жастар үшін үй бар.[9]
Дәстүрлі киімдері
Дәстүрлі ерлер киімі - дхоти және лунги. Әйелдер - тобықтың ортасына дейін тігілмеген белдемше, дененің үстіңгі жамылғы киім киген. Шаштары қызыл гүлдермен безендірілген. Ерлер де, әйелдерде де татуировка жасату кең қолданылады.[10]
Фольклоры
Фольклоры – жекелеген рулардың шығу тегі туралы, Линго Пену – Мурия-Гонданың мәдени қаһарманы туралы этногенетикалық аңыздар. Бисонкорн Мария билерін әдемі бас киім киген ер адамдар орындайды (буйвол мүйіздері, құс қауырсындары, гүл гирляндалары).[11]
Сілтеме
Ортаққорда бұған қатысты медиафайлдар бар: Гондтар
Дереккөздер
- ↑ Гондтар. Тексерілді, 29 шілде 2024.
- ↑ Гондтар. Тексерілді, 29 шілде 2024.
- ↑ Гондтар. Тексерілді, 29 шілде 2024.
- ↑ Гондтар. Тексерілді, 29 шілде 2024.
- ↑ Гондтар. Тексерілді, 29 шілде 2024.
- ↑ Гондтар. Тексерілді, 29 шілде 2024.
- ↑ Гондтар. Тексерілді, 29 шілде 2024.
- ↑ Берзина М.Я. Гондтар. Тексерілді, 29 шілде 2024.
- ↑ Гондтар. Тексерілді, 29 шілде 2024.
- ↑ Үндістан халықтары. Тексерілді, 29 шілде 2024.
- ↑ Гондтар. Тексерілді, 29 шілде 2024.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
