Sigma metrics as a valuable tool for effective analytical performance and quality control planning in the clinical laboratory: A retrospective study | LiMSforum.com - The Global Laboratory, Informatics, Medical and Science Professional Community | LiMSforum.com – The Global Laboratory, Informatics, Medical and Science Professional Community

پاخیر یا میس، (اینگلیسجه:copper، آنادولو تورکجه‌سی:bakır) پریودیک جدولده سمبولو "Cu" کیمیاسال المنت و یئر اۆزؤنده ان چوْخ اولان متاللارین بیریدیر. بو متال الکتریک آخیٛنتیٛسین گۆمۆشدن سونرا ان یاخشی ایلَتَن متالدیر.


اتمی نمارا (Z)	29
گروه	گروه ۱۲
دوره	دوره 4
بلوک	بلوک-d
دسته	Transition metal
الکترونی آرایش	1A[Ar] 3d¹⁰ 4s
الکترونی گابیخ	2, 8, 18, 1

ویژگی‌های فیزیکی
فاز STP ده	جامد
اریمه نقطه سی	1357.77 K (1084.62 °C, 1984.32 °F)
گینمه نقطه سی	2835 K (2562 °C, 4643 °F)
یوغونلوخ (near r.t.)	8.94 g/cm³
سیوی فازیندا (at m.p.)	8.02 g/cm³
همجوشی ایسدیلیخلی	13.26 kJ/mol
تبخیر آنتالپی سی	300.4 kJ/mol
مولی ایسدیلیخ	24.440 J/(mol·K)

قایناقلار

اوکسیدلر
قاریشیق اوکسیدلشمه وضعیتی	سروانتیت (Sb₂O₄) اوکسید کوبالت (II, III) (Co₃O₄) Europium(II,III) oxide (Eu₃O₄) اوکسید دمیر (II, III) (Fe₃O₄) تتراوکسید قورغوشون (Pb₃O₄) منقنز (II, III) اوکسید (Mn₃O₄) اوکسید گوموش (I, III) (Ag₂O₂) تری‌اورانیوم اکتوکسید (U₃O₈) کربون سابوکسید (C₃O₂) انیدرید ملیتیک (C₁₂O₉) Praseodymium(III,IV) oxide (Pr₆O₁₁) اوکسید تربیوم (III, IV) (Tb₄O₇)
اوکسیدلشمه وضعیتی ۱+	اوکسید پاخیر (I) (Cu₂O) دی کربون منوکسید (C₂O) دیکولورین مونوکسید (Cl₂O) Gallium(I) oxide (Ga₂O) لیتیوم اوکسید (Li₂O) پوتاسیوم اوکسید (K₂O) روبیدیوم اوکسید (Rb₂O) گوموش(I) اوکسید (Ag₂O) اوکسید تالیوم (I) (Tl₂O) سودیوم اوکسید (Na₂O) Water (hydrogen oxide) (H₂O)
اوکسیدلشمه وضعیتی ۲+	اوکسید آلومینیوم (II) (AlO) اوکسید باریوم (BaO) اوکسید بریلیوم (BeO) کادمیوم اوکسید (CdO) اوکسید کلسیوم (CaO) کربون مونوکسید (CO) اوکسید کوروم (II) (CrO) اوکسید کوبالت (II) (CoO) Copper(II) oxide (CuO) Europium(II) oxide (EuO) ژرمانیوم مونوکسید (GeO)) اوکسید دمیر (II) (FeO) اوکسید قورغوشون (II) (PbO) اوکسید منیزیوم (MgO) منقنز (II) اوکسید (MnO) جیوه (II) اوکسید (HgO) اوکسید نیکل (II) (NiO) Nitric oxide (NO) اوکسید پالادیوم (II) (PdO) مونواوکسید سیلیسیوم (SiO) اوکسید استرانسیوم (SrO) مونواوکسید قوقرد (SO) Disulfur dioxide (S₂O₂) Thorium monoxide (توریمO) اوکسید تنه‌که (II) (SnO) اوکسید تیتانیوم (II) (TiO) اوکسید وانادیوم (II) (VO) اوکسید چینکو (ZnO)
اوکسیدلشمه وضعیتی ۳+	آلومینیوم اوکسید (Al₂O₃) سنارمونتیت (Sb₂O₃) آرسنیک تریاوکسید (As₂O₃) اوکسید بیسموت (III) (Bi₂O₃) بور تریاوکسید (B₂O₃) اوکسید سریوم (III) (Ce₂O₃) Dibromine trioxide (Br₂O₃) اوکسید کوروم (III) (Cr₂O₃) دی‌نیتروژن تریاوکسید (N₂O₃) اوکسید دیسپروزیوم (III) (Dy₂O₃) اوکسید اربیوم (Er₂O₃) اوکسید یوروپیوم (III) (Eu₂O₃) قادولینیوم اوکسید (Gd₂O₃) اوکسید قالیوم (III) (Ga₂O₃) اوکسید هولمیوم (III) (Ho₂O₃) اوکسید ایندیوم (III) (In₂O₃) اوکسید دمیر (III) (Fe₂O₃) اوکسید لانتان (La₂O₃) اوکسید لوتتیوم (III) (Lu₂O₃) منقنز (III) اوکسید (Mn₂O₃) نئودیومیوم اوکسید (Nd₂O₃) نیکل (III) اوکسید (Ni₂O₃) فوسفور تریاوکسید (P₄O₆) اوکسید پرازئودیومیوم (III) (Pr₂O₃) پرومتیوم اوکسید (Pm₂O₃) اوکسید رودیوم (III) (Rh₂O₃) اوکسید ساماریوم (III) (Sm₂O₃) اسکاندیوم اوکسید (Sc₂O₃) تربیوم (III) اوکسید (Tb₂O₃) اوکسید تالیوم (III) (Tl₂O₃) اوکسید تولیوم (III) (Tm₂O₃) اوکسید تیتانیوم (III) (Ti₂O₃) Tungsten(III) oxide (W₂O₃) اوکسید وانادیوم (III) (V₂O₃) اوکسید ایتربیوم (III) (Yb₂O₃) اوکسید ایتریوم (III) (Y₂O₃)
اوکسیدلشمه وضعیتی ۴+	Americium dioxide (AmO₂) کربون دیاوکسید (CO₂) Carbon trioxide (CO₃) اوکسید سریوم (IV) (CeO₂) دیاوکسید کولور (ClO₂) اوکسید کوروم (IV) (CrO₂) دی‌نیتروژن تترااوکسید (N₂O₄) ژرمانیوم دیاوکسید (GeO₂) اوکسید هافنیوم (IV) (HfO₂) دیاوکسید قورغوشون (PbO₂) منقنز دیاوکسید (MnO₂) اوکسید نپتونیوم (IV) (NpO₂) نیتروژن دیاوکسید (NO₂) اوسمیوم دیاوکسید (OsO₂) پلوتونیوم (IV) اوکسید (PuO₂) Praseodymium(IV) oxide (PrO₂) Protactinium(IV) oxide (PaO₂) اوکسید رودیوم (IV) (RhO₂) اوکسید روتنیوم (IV) (RuO₂) سلنیوم دیاوکسید (SeO₂) سیلیسیوم دیاوکسید (SiO₂) قوقرد دیاوکسید (SO₂) دیاوکسید تلوریوم (TeO₂) Terbium(IV) oxide (TbO₂) دیاوکسید توریوم (توریمO₂) دیاوکسید تنه‌که (SnO₂) تیتانیوم دی اوکسید (TiO₂) اوکسید تنقستن (IV) (WO₂) اورانیوم دیاوکسید (UO₂) اوکسید وانادیوم (IV) (VO₂) دیاوکسید زیرکونیوم (ZrO₂)
اوکسیدلشمه وضعیتی ۵+	پنتاوکسید آنتیوموان (Sb₂O₅) پناوکسید آرسنیک (As₂O₅) دی‌نیتروژن پنتاوکسید (N₂O₅) پنتاوکسید نیوبیوم (Nb₂O₅) فوسفور پنتااوکسید (P₂O₅) اوکسید پروتاکتینیوم (V) (Pa₂O₅) پنتاوکسید تانتال (Ta₂O₅) اوکسید وانادیوم (V) (V₂O₅)
اوکسیدلشمه وضعیتی ۶+	تریاوکسید کوروم (CrO₃) تریاوکسید مولیبدن (MoO₃) رنیوم تریاوکسید (ReO₃) تریاوکسید سلنیوم (SeO₃) قوقرد تری اوکسید (SO₃) تریاوکسید تلوریوم (TeO₃) تنقستن تریاوکسید (WO₃) تریاوکسید اورانیوم (UO₃) زنون تریاوکسید (XeO₃) Iridium trioxide (IrO₃)
اوکسیدلشمه وضعیتی ۷+	دیکولورین هپتواوکسید (Cl₂O₇) منقنز هپتوکسید (Mn₂O₇) اوکسید رنیوم (VII) (Re₂O₇) اوکسید تکنسیوم (VII) (Tc₂O₇)
اوکسیدلشمه وضعیتی ۸+	اوسمیوم تتراوکسید (OsO₄) تتراوکسید روتنیوم (RuO₄) زنون تتراوکسید (XeO₄) Iridium tetroxide (IrO₄) Hassium tetroxide (HsO₄)
مربوط اولانلار	Oxocarbon Suboxide Oxyanion Ozonide Peroxide Superoxide
اوکسیدلر اوکسیدلشمه وضعیتینه گوره سیرالانیر. بؤلمه:اوکسیدلر

۱۰۰۰ مقاله
آکتور و مدللر	سارا برنارد چارلی چاپلین مارلنه دیتریش مریلین مونرو
رساملار و معمارلار	لوکوربوزیه سالوادور دالی آلبرشت دورر وینسنت وان قوق فرانسیسکو قویا کاتسوشیکا هوکوسای فریدا کاهلو لئوناردو داوینچی هانری ماتیس میکل‌آنژ پابلو پیکاسو رافائل رمبرانت پیتر پائول روبنز معمار سینان دیگو ولاسکس اندی وارهول فرانک لوید رایت
یازیچیلار، دراماتورقلار و شاعیرلر	ابونواس هانس کریستیان آندرسن ماتسوئو باشو خورخه لوئیس بورخس لرد بایرون میقل د سروانتس جفری چاسر آنتون چخوف دانته آلیگیری چارلز دیکنز فیودور داستایفسکی گابریل گارسیا مارکز یوهان ولفقانق فون قؤته حافیظ شیرازی هومر ویکتور هوقو جئیمز جویس فرانتس کافکا کالیداس لی‌پو نجیب محفوظ مولیر اووید مارسل پروست الکساندر پوشکین ویلیام شکسپیر سوفوکلس رابیندرانات تاقور لئو تولستوی مارک تواین ویرژیل
بسته‌کارلار و موسیقیچیلر	لویی آرمسترانق یوهان سباستیان باخ بیتلز لودويک بتهوون هئکتور بئرلیوز یوهانس برامس رولینق استونز Johannes Brahms فرئدریک شوپن آنتونین دورژاک گئورگ فردریک هندل گوستاو مالئر جیمی هندریکس وولفقانق آمادئوس موتسارت ادیت پیاف Giacomo Puccini الویس پریسلی Franz Schubert Igor Stravinsky Pyotr Ilyich Tchaikovsky ام کلثوم (شارکیچی) Giuseppe Verdi Antonio Vivaldi ولادیمیر ویسوتسکی Richard Wagner Edqar Varez Olivye de Messian آلتی‌لیق Georges Auric Lui Dyurey Artur Onegger Darius Miyo Francis Poulenc Jermena Tayeferr
تدقیقاتچیلار و سیاحلار	روآل آموندسن نیل آرمسترانق ژاک کارتی کریستوف کولومب جئیمز کوک ارنان کورتز یوری قاقارین واسکو دا قاما ابن بطوطه فرنان ماژلان مارکو پولو Zheng He
عالیملر، اختیارچیلار، ریاضیاتچیلار	ارشمیدوس ابن سینا تیم برنرز لی نیکلاس کوپرنیک ماریا کوری چارلز داروین توماس ادیسون آلبرت انیشتین اقلیدس لئونارد اویلر مایکل فارادی انریکو فرمی فیبونانچی هنری فورد ژوزف فوریه Galen قالیلئو قالیله یوهان فردریک قاوس یوهان گوتنبرگ جیمز ژول یوهانس کپلر خوارزمی قوتفرید لایبنیتس کارل لینه جیمز کلرک ماکسول دمیتری مندلیف آیزاک نیوتون لویی پاستور ماکس پلانک ارنست رادرفورد اروین شرودینگر نیکولا تسلا آلن تورینق جیمز وات
فیلسوفلار و انسانچیلار	ارسطو کونفوسیوس سیمون دو بوار Chanakya نوآم چامسکی رنه دکارت زیقموند فروید Georg Wilhelm Friedrich Hegel ابن خلدون ایمانوئل کانت John Maynard Keynes لائو زی John Locke Niccolò Machiavelli کارل مارکس فردریک نیچه افلاطون ژان ژاک روسو ژان پول سارتر Sima Qian آدام اسمیت Socrates ولتر ماکس وبر Ludwig Wittgenstein Zhu Xi
سیاسی اؤندرلر	اکبر شاه ایسکندر آشوکا مصطفی کمال آتاتورک آقوستوس David Ben-Gurion اوتو فون بیسمارک سیمون بولیوار ناپلئون بوناپارت ژولیوس سزار بؤیوک کارل وینستون چرچیل بیرینجی کونستانتین ایکینجی کوروش شارل دو قول بیرینجی الیزابت (بریتانیا) ماهاتما قاندی چنگیزخان ارنستو چه قوارا آدولف هیتلر Joan of Arc مارتین لوتر کینگ ولادیمیر لنین آبراهام لینکلون اوْن‌دؤردونجو لوئی Rosa Luxemburg نلسون ماندلا Mao Zedong Jawaharlal Nehru Kwame Nkrumah بیرینجی پتر چین شی هوانق فرانکلین دلانو روزولت صلاح الدین ایوبی ايستالین بیرینجی سلیمان Sun Yat-sen امیر تئیمور عمر بن خطاب جورج واشینقتون
دین آداملاری	ابراهیم پئیغمبر Thomas Aquinas Augustine of Hippo بودا ابوالحمید الغزالی عیسی پئیغمبر مارتین لوتر موسی پئیغمبر محمد پولوس
فلسفه	فلسفه گؤزللیک دیالکتیک سایکولوژی Epistemology فمینیزم ایستک آزادلیغی بیلیک منطیق ایدراک گئرچک‌لیک حقیقت داورانیش دۇیغو سئوگی پیسکولوژی دوشونجه
دین	الله میتولوژی دۆنیاگؤروشو فلسفه‌لری آتئیزم فوندامنتالیزم ماتریالیزم مونوتئیزم پولیتئیزم روح دین بودیزم مسیحیت کاتولیک کونفسیوسچیلیک هیندوئیزم شیوا ایسلام شیعه جاینیزم یهودیلیک سیکچیلیک تائوئیزم زردوشتلوک عیرفان مکتبلری صوفیچیلیک یوقا ذن
توپلوم	جامیعه تمدون تحصیل عائیله اوشاق کیشی ائولیلیک قادین
سیاست	سیاست آنارشیسم کولونیزم کومونیزم موحافیزکارلیق دموکراسی دیکتاتورلوق دیپلوماسی فاشیزم کوره‌سله‌لشمه حؤکومت ایدئولوژی ایستعمار لیبرالیزم مارکسیزم حؤکمدارلیق میلتچیلیک جومهوریت سوسیالیزم دؤولت حیزب تبلیغات تروریزم
آلیش-وئریش، حوقوق	ایقتیصاد سرمایه کاپیتالیزم ارز یورو یئن دولار صنایع پول وئرگی حوقوق کونوانسیون
اۇلوسلارآراسی تشکیلاتلار	آفریقا ایتیفاقی عرب بیرلیگی آسه‌آن باغیمسیز دؤولتلر بیرلیگی میلتلر بیرلیگی اوروپا بیرلیگی قیزیل آی ناتو نوبل جاییزه‌سی اوپک بیرلشمیش میلتلر تشکیلاتی International Court of Justice اولوسلارآراسی پول صندوقو یونسکو دونیا اینسان حاقلاری بیان‌نامه‌سی دونیا ساغلیق تشکیلاتی دونیا بانکی دونیا تیجارت تشکیلاتی
دیل و ادبیات	دیل دیللر: عرب دیلی بنقال دیلی چین دیلی اینگیلیس دیلی ایسپرانتو فرانسه دیلی آلمان دیلی یونان دیلی عبرانی دیلی هیندی ژاپون دیلی لاتین دیلی فارس دیلی روس دیلی سانسکریت ایسپانیا دیلی تامیل دیلی تورک دیلی دیلچیلیک قرامر سؤز آد فعل الیفبا عرب الیفباسی چین یازی‌سی کیریل الیفباسی یونان الیفباسی Hangul لاتین الیفباسی حرف ساوادلیلیق یازی ادبیات نثر بدیعی ادبیات مین بیر گئجه رومان قیرمیزی ائو یوخوسو Gendzi haqqında povest شعر گیل قمیش داستانی ایلیاد ماهاباراتا شاهنامه
آسترونومی	آسترونومی گزگنچه بؤیوک پارتلاییش قارا دلیک قویروقلو اولدوز قالاکسی سامان یولو ایشیق ایلی آی گزگن یئر موشتری مریخ عطارد نپتون زحل اورانوس زهره گونش سيستمی اولدوز گونش Universe
بیولوژی و آناتومی	جانلی بیلیم Bioloji materiallar دی‌ان‌ای آنزیم پروتئین Botany اؤلوم اینتیحار ائکولوژی Endangered species Domestication یاشاییش Bioloji sistematika Species Metabolism هضم سیستمی فوتوسینتز Respiratory system Evolution اوره‌مه (تکثیر) حامیله‌لیک Gender آناتومی سلول قان دؤورانی قان اورک Endokrin sistemi هضم یولو اینسانین یوغون باغیرساغی اینسانین نازیک باغیرساغی قارا جیگر اؤرتوک سیستمی قادین دؤشو دری Muscle عصب سیستمی بئیین دویغو قولاق بورون گؤز Reproduktiv sistem اینسانین تنفوس سیستمی آغ جیگرلر ایسکلت Medicine Zərərli vərdişlər Altshaymer Xəstəliyi سرطان Cholera آنفولانزا Dentistry Disability Korluq Hearing loss اسکیزوفرنی مریضلیق (نوخوشلوق) دواء آزیترومایسین متوکلوپرامید متوکاربامول سفیکسیم دیفن هیدرامین آلپرازولام سیپروفلوکساسین دکسترومتورفان مترونیدازول کلیدینیوم سی کلونازپام مترونیدازول کلیدینیوم سی فلوکستین اتانول نیکوتین Nicotiana tabacum ساغلام‌لیق باش آغری‌سی Myocardial infarction مالاریا Pis qidalanma Obesity Pandemic آنتی‌بیوتیک‌ Benzilpenisillin Pneumonia Poliomyelitis Sexually transmitted infection ایدز Stroke Tuberculosis دیابت ویروس آنفولانزا Chickenpox
اورقانیزم	جانلی‌لار حئیوان بوغوم‌آیاق‌لیلار حشراتلار قاریشقا آری کپنک هؤرومچکیمی‌لر خوْردالیلار سۇدا-قۇرودا یاشایانلار قۇیروقسوزلار قوش تویوق Columba (genus) بالیقلار کوسه ممه‌لیلر دوه پیشیک اینک ایت فیل آت قويون آسلان دونوزلار پریماتلار اینسان Cetacea سوروننلر دایناسور ایلانلار آرکیا باکتری گؤبلکلر بیتکی چیچک Ağac Protist
شیمی	شیمی بیوکیمیا بیلشیک تورشو Base (chemistry) Salt (chemistry) کیمیاسال المنت لر کیمیاسال المنت‌لر تابلوسو آلومینیوم کربون پاخیٛر قیزیل هلیوم هیدروژن دمیر نئون نیتروژن/آزوت اوکسیژن گۆمۆش اؤزوی کیمیا الکول کاربوهیدروژئن Hormone Lipid مولکول
ایقلیم و ژئولوژی	اوچقون ایقلیم النینو قلوبال ایستیلشمه زلزله ژئولوژی معدن مادّه‌سی آلماس Plate tectonics Dağ süxuru طبیعی فاجیعه سونامی یانارداغ هاوا بولود داشقین یاغیش قار BM-30 Smerch Tropical cyclone کولک
فیزیک	فیزیک ایومه آتوم انرژی انرژی‌نین ساخلانماسی قانونو الکترو مغناطیس موجو قیزیل آلتی ایشیقی بنؤشه‌یی اوستو ایشیغی ایشیق رنگ کلاسیک مکانیک قووت Classical electromagnetism مغناطیس مئیدانی یئر چکیمی Length (disambiguation) دمیرقاپان Mass (disambiguation) Metal Khachardzan Nuclear fission State of matter Gas مایع پلاسما برک جیسم Quantum mechanics Radioactive decay نیسبیلیک نظریه‌سی Special relativity یاری‌ایلتکن Sound Speed ایشیق سورعتی زامان ترمودینامیک Measurement Joule Kelvin کیلوگیرم لیتر متیر Newton (unit) میلتلر آراسی بیریملر سیستمی ثانیه ولت وات تقویم قریقور تقویمی عصر گون آی ساعات قورشاغی هفته ایل
ایلنجه	اویون اؤدول شطرنج Go (game) قومار تک-تکه دؤیوش کاراته جودو اولمپیک اویونلاری ایدمان یونگول ایدمانلار اوتوموبیل یاریشی بئیسبال بسکیتبال کریکت فوتبال قولف Rugby football تنیس اویونجاق
تاریخ٬ جوغرافیا	ایبتیدائی جامیعه قورولوشو داش دؤورانی تونج دؤنمی دمیر دؤنمی بین النهرین اسکی میصر قدیم یونان روم ایمپیراتورلوغو هان سولا‌له‌سی قوپتا ایمپیراتورلوغو عباسی خلافتی آیدینلانما چاغی آزتکلر بیزانس ایمپیراتورلوغو صلیب یۆروشلری روم ایمپیراتورلوغو یوز ایل‌ ساواشی اورتا عصرلر موغول ایمپیراتورلوغو مین سولا‌له‌سی عوثمانلی ایمپیراتورلوغو Reformation اوتوز ایللیک ساواش رونسانس تان سولا‌له‌سی وایکینقلر آمریکا بیرلشمیش ایالتلری وطنداش ساواشی Apartheid بریتانیا ایمپیراتورلوغو سویوق ساواش Cultural Revolution بؤیوک فرانسه اینقیلابی بؤیوک بؤحران هولوکاست صنایع اینقیلابی نازی آلمان Meiji period اوکتوبر اینقیلابی تزین سولا‌له‌سی ورسای باریش مۆقاویله‌سی ویتنام ساواشی بیرینجی دونیا ساواشی ایکینجی دونیا ساواشی
جوغرافیا	باشکند شهر بؤلگه صحرا قوزئی قوطبو اوقیانوس یاغیش مئشه‌سی چای دنیز گونئی قوطبو
بؤلگه‌لر٬ قارّه‌لر	آفریقا جنوبی قوطب آسیا اوروپا اورتا شرق قوزئی آمریکا اوقیانوسیه گونئی آمریکا
اؤلکه‌لر	افغانیستان الجزاییر آرژانتین اوتریش اوسترالیا بنقلادش برزیل بؤیوک بریتانیا کانادا چین خالق جومهوریتی کنقو دموکراتیک جومهوریتی کوبا میصر اتیوپی فرانسه آلمان یونان هیندوستان اندونزی ایران عیراق ایسراییل ایتالیا ژاپون مکزیک نوروژ نیوزیلند نیجریه پاکیستان لهیستان پورتوقال روسیه سعودی عربیستان گونئی آفریقا جومهوریتی گونئی کوره ایسکاتلند ایسپانیا سودان سوئد تانزانیا تایلند تۆرکیه اوکراین بیرلشمیش عرب امیرلیکلری آمریکا بیرلشمیش ایالتلری واتیکان ویتنام ونزوئلا
شهرلر	آمستردام آتن بغداد بانکوک پکن برلین بوقوتا بروکسل بوئنوس آیرس قاهیره کئیپ‌تاون دمشق دهلی داکا هونق کونق ایستانبول جاکارتا قلاسقو قودس کراچی کینشاسا کلکته لاقوس لوس‌آنجلس لندن مادرید مکه مکزیکو سیتی موسکو بمبئی نایروبی نیویورک پاریس ریو دو ژانیرو روم سنت پترزبورق سانپائولو سئول شانقهای سنقاپور سیدنی تهران توکیو ویئن واشینقتون
سۇلار٬ آخینلار	آمازون چایی قوزئی بۇز اوْقیانوسو آتلانتیک اوقیانوسو بالتیک دنیزی قارا دنیز کارائیب دنیزی خزر دنیزی کونقو دونای گنگ بؤیوک مرجان دیواری بؤیوک گؤللر هیند اوقیانوسو سند چایی بایکال گؤلو تانقانیکا ویکتوریا گؤلو آرالیق دنیزی میسیسیپی چایی نیجر نیل خوآن قوزئی دنیزی بؤیوک اوقیانوس پاناما کانالی راین سوئز کانالی گونئی اوقیانوسو وولقا یانقتسه
داغلار٬ چؤللر	آلپ داغلاری آند داغلاری هیمالیا داغلاری کلیمانجارو اورست داغی قایالی داغلار صحرا چؤلو