Type a search term to find related articles by LIMS subject matter experts gathered from the most trusted and dynamic collaboration tools in the laboratory informatics industry.
LGBT ljudska prava je termin kojim LGBT pokret i LGBT zajednica često imenuju korpus prava i zakona kojima se priznaje jednaki položaj LGBT osoba u društvu.
U borbi za priznavanje jednakih prava LGBT pokret nastupa kao manjinska grupa, odakle u upotrebi i čest naziv „seksualne manjine“ i pozivaju se na ljudska prava, kao na grupu osnovnih prava koje svaka osoba neotuđivo poseduje.
(Vidi: LGBT istorija i Pregled LGBT istorije.)
U Evropi, 18. i 19. veka, istopolno seksualno ponašanje i cross-dressing su smatrani društveno neprihvatljivim, i u različitim društvenim krugovima, u zavisnosti od njihovim religijskih, političkih i drugih ubeđenja, verovalo se da su greh ili krivično delo. Društveni reformator Jeremy Bentham (Džeremi Bentam) je napisao oko 1785. godine prvu poznatu raspravu u prilog promene engleskog zakona o homoseksualnosti (međutim, ona nije odštampana sve do 1978. godine). Poneseni istim idejama sekularnog humanizma kao Bentham, u Francuskoj su se pripremali novi zakoni za novu državu posle Francuske revolucije. Grupa od nekoliko „sodomita“ je 1970. godine u Parizu predala peticiju Narodnoj skupštini (Assemblée nationale) sa zahtevom za slobodu i prizanje[1]. Godine 1791. Francuska postaje prva država koja dekriminalizuje homoseksualnost, verovatno zahvaljujući delom Jean Jacques Régis de Cambacérès, jednom od autrora Napoleonovog zakona.
Moderni istoričari obično navode nemačkog pravnika i aktivistu Karl Heinrich Ulrichsa kao pionira pokreta za LGBT prava. Urlichs se javno autovao i počeo je da izdaje knjige o istopolnoj ljubavi i rodnim varijantama u 1860-im, nekoliko godina pre nego što je reč „homoseksaulnost“ prvi put upotrebljena. U svojim delima on govori o Urningu (Uranijac), kao o osobi koja ia drugačije rodno oizražavanje i oseća strasti prema istom polu. Sam termin je inspirisan Platonovom „Gozbom “ u kojoj se Nebeska (Uranska) Afrodita (Αφροδίτη Ουρανία) opisuje kao boginja časne muško-muške ljubavi. Termin, međutim, nije zadobio širu upotrebu kao danas poznat termin „homoseksaulnost“.
Tokom 1870-ih društveni reformatori u drugim zemljama su počeli da učestuju u Uranijskom pokretu, ali krijući svoje identitete, plašeći se represije. Britansko tajno društvo pod nazivom „Order of Chaeronea, čiji je član bio i Oscar Wilde organizovalo je kampanju za legalizovanje homoseksualnosti. Engleski pesnik Edward Carprenter i škotski anarhista John Henry Mackay su pisali u odbranu istopolne ljubavi i androginije.
U Evropi i Americi začet je pokret slobodne ljubavi, koji je išao paralelno sa prvim talasom feminizma i jačanjem levice. Kritikovali su viktorijanski seksualni moral i tradicionalne institucije braka i porodice, koje su sada viđene kao mehanizmi za porobljavanje žena. Neki/e zagovarači/ce slobodne ljubavi su početkom 20. veka počeli/e da govore u korist istopolne ljubavi i da zahtevaju zakonske promene, među njima je bila i feministkinja i anarhistkinja Emma Goldman. Godine 1898 nemački lekar i pisac Magnus Hirschfeld (Magnus Hiršfeld) organizovao je „Wissenschaftlich-humanitäres Komitee“ (Naučno-humanitarni komitet), koji se javno borio za ukidanje notornog zakona Paragrafa 175 , kojim se zabranjivao muško-muški seks. Peticiju, koju su slali 1898. godine, 1922. i 1925. bez uspeha, potpisali su neki od najznačajnih ljudi tog vremena u Nemačkoj i u svetu: Albert Einstein, Hermann Hesse, Thomas Mann, Rainer Maria Rilke i Lav Nikolajevič Tolstoj. Hirschfeld razvija teoriju o istopolno orijentisanim osobama kao „trećem polu“.
Godine 1904. na Hirschfeldovo insistiranje Anna Rüling drži javni govor. Ovo je prvi javni nastup žene na temu homoseksualnosti, pa se ona može smatrati prvom LGBT aktivistkinjom. Ipak, žene su počele da se pridružuju dominantno muškom pokretu za seksualnu reformu tek oko 1910. godine, kada je zapretila mogućnost da se Paragraf 175 prošiti i na žene. Heteroseksualna feministička aktivistkinja Helene Stöcker je postala vodeća ličnost u ovom pokretu.
Hirschfeld, čiji je život bio posvećen poboljšanju položaja homoseksualnih i transrodnih osoba, osnovao je Institut für Sexualwissenschaft (Institut za seksologiju) 1919. godine, prvi takve vrste u svetu. Institut je sproveo ogroman broj istraživanja, hiljade ljudi je prošlo kroz savetovalište i imao je veliku ulogu u seksualnoj edukaciji, uključujući i pitanja kontracepcije i ženskih prava. Ipak, promene do kojih je Institut doveo brzo su poništene dolaskom nacista na vlast. Institut je zatvoren, a njegova biblioteka je spaljena 1933. godine.
Tokom dvadesetih godina organizovane su mnoge organizacije u SAD, koje uglavnom nisu dugo opstajale zbog pritiska policije.
Odmah posle završetka Drugog svetskog rata grupe za prava istopolno orijentisanih osoba osnivane su širom Zapadne Evrope i SAD-a. Pokret u ovom periodu LGBT istorije obično se naziva homofilni pokret, jer su grupe radije koristile reč homofil, koja je isticala ljubav (filia) pre seksa. U Holandiji je 1946. osnovana grupa COC, koja i danas postoji i predstavlja najstariju aktivnu gej i lezbejsku organizaciju u svetu. Nešto kasnije, 1948. godine, Axel Axgil osniva sličnu organizaciju u Danskoj, pod nazivom Forbundet af 1948, koja objavljuje časopis Vennen (Prijatelj) od januara 1949. do 1953. godine.
Forbundet af 1948 organizuje ogranke u Švedskoj (1949.) i u Norveškoj (1950.) Već 1950. švedska organizacija postaje nezavisna i radi pod imenom koje i danas nosi Riksförbundet för sexuellt likaberättigande (RFSL). Iste godine organizuje se i prva homofilna grupa u SAD, Mattachine Society, a uskoro se osnivaju i ONE, Inc. (1952.) i Daughters of Bilitis (1955]], koja je bila prva lezbejska grupa.
Homofilne grupe su kanije kritikovane od strane radikalnijih predstavnika zbog asimilacionizma.
Novi društveni pokret u 1960-im koji su pratile grupe za emancipaciju crnaca u USA, grupe protiv rata u Vijetnamu, ženski pokret, kao i protesti 1968. u Francuskoj inspirisali su LGBT aktiviste i aktiviskinje na direktniju i militantniju akciju.[2] Početak nove ere za LGBT pokret obično se smatra Stounvolska revolucija, 1969. godine, kada se grupa transrodnih osoba, lezbejki i gejeva suprotstavila policijskoj raciji u New Yorku.[3].
Odmah posle Stounvola osnovane su grupe kao Gay Liberation Front i Gay Activists’ Alliance, koje nisu pokušavale da se asimiluju u „straight“ društvo. Termin „gej“ počinje da se koristi da bi se ponosno imenovale sve seksualne manjine i polno/rodne različitosti. Pozivali su gejeve i lezbejke da izađu u javnost, organizovali su ulične marševe i „javno, glasno i ponosno“ (out, loud and proud) su tražili poštovanje svojih prava. Počinje se sa tradicijom parada ponosa LGBT osoba, koje su se održavale u znak obeležavanja Stounvola. Nove grupe sa sličnim ciljevima, metodama i idejama organizovale su se širom Zapadne Evrope.
Posle prvog impulsa i euforije, iz radikalnog anarhističkog pokreta za gej oslobođenje osnivaju se umerenije i više refomističke grupe za gej prava, koje su počele da koriste politike ljudskih i građanskih prava i prikazivale su gejeve i lezbejke kao manjinsku grupu. Ovaj period se uglavnom vidi kao nastavak homofilnog perioda LGBT pokreta. Vodeći impuls je ponovo bio konzervativan, asimilacionistički i na neki način apologetički. Transrodne osobe, butch lezbejke i „feminizirani“ gejevi su predstavljani kao negativni stereotipi o gej i lezbejskoj zajednici. Veterani i veteranke Stounvola, kao što je Sylvia Rivera su isključivani/e iz pokreta jer su transeksaulne osobe. Sylvia je kritikovala nove organizacije zbog licemerja, napuštanja vrednosti queer revolucije i njihovih nastojanja da se „dopadnu heteroseksualnoj većini“.
Godine 1978. osnovana je Internacionalna lezbejska i gej asocijacija (ILGA), koja i danas nastavlja da se bori za prava LGBT osoba kako u Ujedinjenim Nacijama, tako i kod nacionalnih vlada.
Lezbejski feminizam koji je imao puno uticaja od sredine 1970-ih do sredine 1980-ih, pozivao je žene da svoju energiju usmere na žene, a ne na muškarce. Mnoge lezbejke protivile su se muškoj dominaciji u okviru gej i lezbejskog pokreta i osnivale su svoje, isključivo lezbejske organizacije. Neke, koje su smatrale da se razlike između muškaraca i žena ne mogu prevazići, razvile su lezbejski separatizam. U ovom periodu reč „gej“ počinje da se vezuje samo za muškarce.
Neki istoričari smatraju da je sa pojavom AIDS-a nastupio nov period LGBT pokreta. Napdi na zajednicu su bili pojačani, a religiozne i konzervativne grupe su koristile novi argument protiv gejeva, tvrdeći da je AIDS božja kazna za homoseksualnost. Nova era je poljuljala asimilacionističke gej i lezbejske grupe i snagu su ponovo dobile grupe koje su se zalagale za direktnu akciju, kao što je ACT UP (osnovana 1987.), Queer Nation (1990.) i Lesbian Avengers (1992). Neki aktivisti i aktivistkinje su počeli/e da doživljavaju termine „gej“ i „lezbejska“ kao ograničavajuće i politički konzervativne i počinje da se koristi reč „queer“, koja je označavala sve seksualne i polno/rodne različitosti (kao reč „gej“ u liberacionističkom periodu posle Stounvola). Koristi se i umereniji termin, koji je jednako isticao uključivanje svih rodnih i seksualnih manjina: LGBT, kao i varijante: LGBTQ, LGBTI, LGBTTIQ i sl. Ponovno se aktualizuju pitanja prava transrodnih i transeksualnih osoba, kao i njihovo ponovno uključivanje u mainstream pokret.
Ovaj period karakteriše niz zakonskih promena u demokratskim zemljama, kao što su dekriminalizacija istopolnih osnosa, uvođenje anti-diskriminacionih zakona, kojima se štite prava građanska i ljudska gejeva, lezbejki, biseksualnih, transrodnih i transeksualnih osoba, zakonsko priznavanje istopolnih parova, zakonsko omogućavanje istopolnim parovima da usvajaju decu i sl.
LGBT pokret počinje da se širi van SAD i Evrope, dovodeći do društvenih i zakonskih promena u Aziji i, Africi, kojima još uvek odolevaju mnoge muslimanske zemlje.
Homoseksualnost legalna Istopolni brak Istopolna partnerstva Zajednice nisu priznate Istopolni brak sklopljen drugde se priznaje | Homoseksualnost nelagalna Minimalna kazna Visoka kazna Doživotna kazna Kazna smrću |
Zakonske odredbe koje se tiču istopolnih odnosa uređuju njihov pravni status i odnos države prema gejevima i lezbejkama, kao i odnos drugih institucija i pojedinaca i pojedinki prema istopolno orijentisanim osobama. Zakonske odredbe variraju od države do države u rasponu od smrtne kazne, kojom se kažnjavaju istopolni seksualni odnosi u fundamentalističkim islamskim državama, do prava na sklapanje brakova.
Pregled zakona koji se tiču istopolnih osnosa ne pokazuje nužno i realni položaj gejeva i lezbejki u datim zemljama. Mnoge zemlje koje imaju zakone protiv istopolnih osnosa su u praksi manje opresivne nego što bi se na osnovu zakona moglo zaključiti i zakoni se ne koriste. Slično, zemlje, koje formalno ne zabranjuju istopolne odnose, u praksi mogu imati neprijateljsku društvenu klimu prema gejevima i lezbejkama i mogu ih progoniti na druge načine.
Država | Istopolni odnosi | Istopolne zajednice | Istopolni brakovi | Usvajanje dece | Vojska | Zabrana diskriminacije (Seksualna orijentacija) |
Promena zvaničnog pola |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Alžir LGBT u Alžiru |
Ilegalni
|
Ne | |||||
Egipat LGBT u Egiptu |
Homoseksualnost nije direktno zabranjena, ali se zakoni o javnom moralu koriste protiv LGBT osoba | Da | |||||
Libija LGBT u Libiji |
Ilegalni
|
Ne | |||||
Maroko LGBT u Maroku (sa Zapadnom Saharom) |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Sudan LGBT u Sudanu |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Tunis LGBT u Tunisu |
Ilegalni
|
Ne |
Država | Istopolni odnosi | Istopolne zajednice | Istopolni brakovi | Usvajanje dece | Vojska | Zabrana diskriminacije (Seksualna orijentacija) |
Promena zvaničnog pola |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Benin LGBT u Beninu |
Legalni od ?[4] | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Ne | Nepoznato |
Burkina Faso LGBT u Burkini Faso |
Legalni od? | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Gambija LGBT u Gambiji |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Gana LGBT u Gani |
Ilegalni između muškaraca Nejasan status za odnose između žena |
Nepoznato | |||||
Gvineja LGBT u Gvineji |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Gvineja Bisau LGBT u Gvineji Bisau |
Legalni od 1993 + potpisana UN dekl. |
Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Liberija LGBT u Liberiji |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Mali LGBT u Maliju |
Legalni. Nikada nisu zabranjivani.[6] | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Ne | Nepoznato |
Mauritanija LGBT u Mauritaniji |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Niger LGBT u Nigeru |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Ne | Nepoznato |
Nigerija LGBT u Nigeriji |
Ilegalni i za žene i za muškarce na teritoriji pod Šerijatom
|
Nepoznato | |||||
Obala Slonovače LGBT u Obali Slonovače |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Ne | Nepoznato |
Senegal LGBT u Senegalu |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Sijera Leone LGBT u Sijeri Leone |
Ilegalni između muškaraca
|
Nepoznato | |||||
Togo LGBT u Togu |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Zelenortska Republika LGBT na Zelenortskim Ostrvima |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Da | Nepoznato |
Država | Istopolni odnosi | Istopolne zajednice | Istopolni brakovi | Usvajanje dece | Vojska | Zabrana diskriminacije (Seksualna orijentacija) |
Promena zvaničnog pola |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Angola LGBT u Angoli |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Centralnoafrička Republika LGBT u Centrealnoafričkoj Republici |
Legalni od ? + potpisana UN dekl. |
Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Ne | Nepoznato |
Čad LGBT u Čadu |
Legalni od 1967. | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Ne | Nepoznato |
DR Kongo LGBT u DR Kongo |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Ne | Nepoznato |
Ekvatorska Gvineja LGBT u Ekvatorijalnoj Gvineji |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Gabon LGBT u Gabonu |
Legalni od ? + potpisana UN dekl. |
Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Kamerun LGBT u Kamerunu |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Kongo LGBT u Republici Kongo |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Sveti Toma i Princip Sao Tome i Principe LGBT u Sao Tome e Principe |
Legalni od 2012. | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Država | Istopolni odnosi | Istopolne zajednice | Istopolni brakovi | Usvajanje dece | Vojska | Zabrana diskriminacije (Seksualna orijentacija) |
Promena zvaničnog pola |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Burundi LGBT u Burundiju |
Ilegalni od 2009.
|
Nepoznato | |||||
Džibuti LGBT u Džibutiju |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Ne | Ne | Nepoznato |
Eritreja LGBT u Eritreji |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Etiopija LGBT u Etiopiji |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Kenija LGBT u Keniji |
Ilegalni za muškarce
|
Nepoznato | |||||
Komori LGBT na Komorima |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Madagaskar LGBT na Madagaskaru |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Malavi LGBT u Malaviju |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Mauricijus LGBT na Mauricijusu |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Mozambik LGBT u Mozambiku |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Da | Nepoznato |
Ruanda LGBT u Ruandi |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Sejšeli LGBT na Sejšelima |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Somalija LGBT u Somaliji |
Ileglni Kazna: Smrtna kazna. |
Nepoznato | |||||
Uganda LGBT u Ugandi |
Ilegalni
|
Ne | |||||
Tanzanija LGBT u Tanzanija |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Zambija LGBT u Zambiji |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Zimbabve LGBT u Zimbabveu |
Ilegalni
|
Nepoznato |
Država | Istopolni odnosi | Istopolne zajednice | Istopolni brakovi | Usvajanje dece | Vojska | Zabrana diskriminacije (Seksualna orijentacija) |
Promena zvaničnog pola |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Bocvana LGBT u Bocvani |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Lesoto Lesoto LGBT u Lesotu |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Namibija Namibija LGBT u Namibiji |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Južna Afrika Južnoafrička Republika LGBT u Južnoafričkoj Republici |
Legalni od 1994 | od 1996 Istopolne zajednice |
od 2006 Istopolni brak |
od 2002. | Da | Zabranjeni svi oblici diskriminacije | Da |
Esvatini Svazilend LGBT u Svazilendu |
Ilegalni
|
Nepoznato |
Država | Istopolni odnosi | Istopolne zajednice | Istopolni brakovi | Usvajanje dece | Vojska | Zabrana diskriminacije (Seksualna orijentacija) |
Promena zvaničnog pola |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Bermuda LGBT na Bermudima |
Legalni od 1994} različit uzrast seksualne saglasnosti |
od 2018 | Ne | od 2015 | Da | Da | Ne |
Kanada LGBT u Kanadi |
Legalni od 1969 + potpisana UN dekl. |
Da | Istopolni brak u Kanadi od 2003, nacionalno od 2005. Istopolni brak |
Da[12] | od 1992[13] | Zabranjeni svi oblici diskriminacije, uključujući i govor mržnje. | Da |
Meksiko LGBT u Meksiku |
Legalni od 1871 + potpisana UN dekl. |
samo u Koauili od 2007 Istopolna zajednica |
Legalno u cijeloj zemlji od 2022.[14] Istopolni brak |
Zajednička usvajanja u Meksiko Sitiju od 2010. | Ne | Pojedine države od 1999, nacionalno od 2003. | od 2008 |
Sjedinjene Američke Države LGBT u SAD |
Legalni od 2003. na nacionalnom nivou + potpisana UN dekl. |
Da | Da Legalno u cijeloj zemlji od 2015. | Da Legalno u cijeloj zemlji od 2016. | Dozvoljeno na nacionalnom nivou . | Zabranjena u 20 država, ali ne na nacionalnom nivou. Zločin iz mržnje na nacionalnom nivou: Matthew Shepard Act | Zavisi od države |
Država | Istopolni odnosi | Istopolne zajednice | Istopolni brakovi | Usvajanje dece | Vojska | Zabrana diskriminacije (Seksualna orijentacija) |
Promena zvaničnog pola |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Belize LGBT u Belizeu |
Legalni od 2016 | Ne | Ne | Ne | Ne | Ne | Ne |
Salvador LGBT u El Salvadoru |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Da | Zabranjeni neki oblici diskriminacije. | Nepoznato |
Gvatemala LGBT u Gvatemali |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Zabranjeni neki oblici diskriminacije. | Nepoznato |
Honduras LGBT u Hondurasu |
Legalni od ? | Ustavna zabrana | Ustavna zabrana | Ustavna zabrana | Ne | Zabranjeni svi oblici diskriminacije, uključujući i govor mržnje. | Nepoznato |
Kostarika LGBT na Kostariki |
Legalni od 1971 | Legalni od 2022 | Legalni od 2020 | Legalni od 2020 | Nema vojsku, mogu da budu u policiji. | Zabranjeni neki oblici diskriminacije. | Nepoznato |
Nikaragva LGBT u Nikaragvi |
Legalni od 2008 + potpisana UN dekl. |
Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Zabranjeni neki oblici diskriminacije. | Nepoznato |
Panama LGBT u Panami |
Legalni od 2008 | Ne | Ne | Ne | Ne | Ne | Legalni od 2006 |
Država | Istopolni odnosi | Istopolne zajednice | Istopolni brakovi | Usvajanje dece | Vojska | Zabrana diskriminacije (Seksualna orijentacija) |
Promena zvaničnog pola |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Antigva i Barbuda LGBT na Antigvi i Barbudi |
Legalni od 2022 | Ne | Ne | Ne | Ne | Ne | Nepoznato |
Bahami LGBT na Bahamima |
Legalni od 1991 razlika u uzrastu seksualne saglasnosti |
Ne | Ne | Ne | Da | Ne | Ne |
Barbados LGBT na Barnadosu |
Legalni od 2022 | Ne | Ne | Ne | Ne | Zabranjeni neki oblici diskriminacije. | Nepoznato |
Britanski Djevičanski otoci LGBT na Britanskim Devičanskim ostrvima |
Legalni od 2000 | Ne | Ne | Ne | Da | Zabranjeni neki oblici diskriminacije. | Ne |
Dominika LGBT u Dominici |
Ilegalni Kazna: do 10 godina zatvora |
Ne | Ne | Ne | Ne | Ne | Nepoznato |
Dominikanska Republika LGBT u Dominikanskoj Republici |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Ne | Zabranjeni neki oblici diskriminacije. | Ne |
Grenada LGBT na Grenadi |
Ilegalni Kazna: do 10 godina zatvora Legalni između žena. |
Ne | Ne | Ne | Ne | Ne | Nepoznato |
Haiti LGBT na Haitiju |
Legalni od 1986 | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Jamajka LGBT na Jamajci |
Ilegalni za muškarce Kazna: do 10 godina zatvora Legalni između žena. |
Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Kajmanski otoci LGBT na Kajmanskim Ostrvima |
Legalni od 2000 | Legalne od 2020 | Ne | Legalni od 2020 | Da | Nepoznato | Ne |
Kuba LGBT na Kubi |
Legalni od 1979 + potpisana UN dekl. |
Legalne od 2022 | Legalni od 2022 | Legalno od 2022 | Legalno od 1993 | Da | Legalna od 2008 |
Montserrat LGBT u Montseratu |
Legalni od 2000 | Ne | Ne | Ne | Da | Da | Nepoznato |
Holandski Antili LGBT na Holandskim Antilima |
Legalni od ? | Priznate su samo zajednice sklopljene u Holandiji. | Priznati su samo brakovi sklopljeni u Holandiji. | Nepoznato | Da | Nepoznato | Nepoznato
|
Sveta Lucija LGBT na Svetoj Luciji |
Ilegalni za muškarce Kazna: do 10 godina Legalni za žene. |
Ne | Ne | Ne | Ne | Zabranjeni neki oblici diskriminacije. | Nepoznato
|
Trinidad i Tobago LGBT u Trinidadu i Tobagu |
Legalni od 2018 | Ne | Ne | Ne | Ne | Ne | Nepoznato |
Država | Istopolni odnosi | Istopolne zajednice | Istopolni brakovi | Usvajanje dece | Vojska | Zabrana diskriminacije (Seksualna orijentacija) |
Promena zvaničnog pola |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Argentina LGBT u Argentini |
Legalni od 1887. + potpisana UN dekl. |
Neregistrovana kohabitacija nacionalno, tri grada i jedna provincija priznaju građanske zajednice | Nacionalno priznati od 2010.[15] Istopolni brak |
Omogućeno od 2010.[15] | od 2009.[16] | Nema zabrane na nacionalnom nivou, ali neki gradovi zabranjuju sve oblike diskriminacije. | Da
|
Bolivija LGBT u Boliviji |
Legalni od ? + potpisana UN dekl. |
Legalni od 2020. | Ustavna zabrana od 2009 | Ne | Nepoznato | Zabranjeni svi oblici diskriminacije, uključujući i govor mržnje. | Da |
Brazil LGBT u Brazilu |
Legalni od 1830 + potpisana UN dekl. |
Neregistrovane zajednice na nacionalnom nivou, Rio Grande do Sul – građanske zajednice od 2004 | Legalni od 2013 | Da | Da | Da | Da |
Čile LGBT u Čileu |
Legalni od 1998 + potpisana UN dekl. |
od 2015 | Legalni od 2022 | Legalni od 2022 | Da | od 2012 | Da
|
Kolumbija LGBT u Kolumbiji |
Legalni od 1981 + potpisana UN dekl. |
- od 2007 | Legalni od 2016 | Legalni od 2015 | Da | Zabranjeni svi oblici diskriminacije, uključujući i govor mržnje. | Da
|
Ekvador LGBT u Ekvadoru |
Legalni od 1997 + potpisana UN dekl. |
od 2009. | Legalni od 2019. | Ne | Nepoznato | Zabranjeni svi oblici diskriminacije, uključujući i govor mržnje. | Da
|
Gvajana LGBT u Gvajani |
Ilegalni za muškarce Kazna: doživotna zatvorska kazna Legalni za žene |
Ne | Ne | Ne | Ne | Ne | Nepoznato
|
Paragvaj LGBT u Paragvaju |
Legalni od ? + potpisana UN dekl. |
<!—Istopolne zajednice-->Ustavna zabrana | Ustavna zabrana | Ne | Nepoznato | Zabranjeni neki oblici diskriminacije. | Ne
|
Peru LGBT u Peru |
Legalni od 1921 | Ne | Ne | Ne | - od 2009 | Zabranjeni svi oblici diskriminacije, uključujući i govor mržnje. | Premda nema zakona, po sudovi donose pozitivne odluke. |
Surinam LGBT u Surinamu |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Zabranjeni svi oblici diskriminacije, uključujući i govor mržnje. | Premda nema zakona, po sudovi donose pozitivne odluke. |
Urugvaj LGBT u Urugvaju |
Legalni od 1936 + potpisana UN dekl. |
od 2008 | od 2013 | od 2009 | od 2009 | Zabranjeni svi oblici diskriminacije, uključujući i govor mržnje. | od 2009. |
Venezuela LGBT u Venecueli |
Legalni od ? + potpisana UN dekl. |
Ne | Ne | Ne | Da | Zabranjeni neki oblici diskriminacije. | Ne |
Država | Istopolni odnosi | Istopolne zajednice | Istopolni brakovi | Usvajanje dece | Vojska | Zabrana diskriminacije (Seksualna orijentacija) |
Promena zvaničnog pola |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Kazahstan LGBT u Kazahstanu |
Legalani od 1998. | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Ne | Nepoznato |
Kirgistan LGBT u Kirgistanu |
Legalan od 1998. | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Tadžikistan LGBT u Tadžikistanu |
Legalani od 1998.[17] | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Turkmenistan LGBT u Turkmenistanu |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Uzbekistan LGBT u Uzbekistanu |
Ilegalni (odnosi se samo na analni seks)
|
Nepoznato |
Država | Istopolni odnosi | Istopolne zajednice | Istopolni brakovi | Usvajanje dece | Vojska | Zabrana diskriminacije (Seksualna orijentacija) |
Promena zvaničnog pola |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Bahrein Bahreinu |
Legalni od 1976. | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Irak LGBT u Iraku |
Legalni od 2003. | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Izrael LGBT u Izraelu |
Legalni od 1963. de facto od 1988. de jure[18] + potpisana UN dekl. |
Neregistrovane zajednice of 1994. Istopolne zajednice |
Priznaju se brakovi sklopljeni izvan zemlje | Da [19][20] | Da | Zabranjeni neki oblici diskriminacije. | Da |
Jemen LGBT u Jemenu |
Ilegalni | Nepoznato | |||||
Jordan LGBT u Jordanu |
Legalni od 1951. | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Katar LGBT u Kataru |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Kuvajt LGBT u Kuvajtu |
Ilegalni
|
Ne | |||||
Libanon LGBT u Libanu |
Ilegalni između muškaraca
|
Nepoznato | |||||
Oman LGBT u Omanu |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Palestina (Oblast Gaze) LGBT u Palestinskoj oblasti Gaze |
Ilegalni između muškaraca
|
Nepoznato | |||||
Palestina (Zapadna Obala) LGBT u Palestinskoj oblasti Zapadne Obale |
Legalni od 1956. | Ne | Ne | Da | Ne | Ne | Nepoznato |
Saudijska Arabija LGBT u Saudijskoj Arabiji |
Ilegalni | Ne | |||||
Sirija LGBT u Siriji |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Turska LGBT u Turskoj |
Nikada nisu bili zabranjeni[22] | Ne | Ne | Ne | Ne | Marta, 2010. sastavljena komisija za pisanje antidiskriminacionog zakona koji bi uključio seksualnu orijentaciju[23] | Da |
Ujedinjeni Arapski Emirati LGBT u UAE |
Ilegalni | Nepoznato |
Država | Istopolni odnosi | Istopolne zajednice | Istopolni brakovi | Usvajanje dece | Vojska | Zabrana diskriminacije (Seksualna orijentacija) |
Promena zvaničnog pola |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Afganistan LGBT u Afganistanu |
Ilegalni | Ne | |||||
Bangladeš LGBT u Bangladešu |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Butan LGBT u Butanu |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Indija LGBT u Indiji |
Ilegalni (dekriminalizovana od decembar 2013)
|
Nepoznato | |||||
Iran LGBT u Iranu |
Ilegalni | Da | |||||
Maldivi LGBT na Maldivima |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Nepal LGBT u Nepalu |
Legalni od 2007[24] + potpisana UN dekl. | Ne | Naređeno priznavanje od strane vrhovnog suda; rodno neutralni brak se očekuje u novom ustavu[25] | U razmatranju | Da | Da | Da |
Pakistan LGBT u Pakistanu |
Ilegalni
|
Da | |||||
Šri Lanka LGBT u Šri Lanki |
Ilegalni
|
Nepoznato |
Država | Istopolni odnosi | Istopolne zajednice | Istopolni brakovi | Usvajanje dece | Vojska | Zabrana diskriminacije (Seksualna orijentacija) |
Promena zvaničnog pola |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Japan LGBT u Japanu |
Legalni od 1880 + potpisana UN dekl. |
Ne | Ne | Ne | Da[26] | Nema zabranje na federalnom nivou, ali neki gradovi zabranjuju sve oblike diskriminacije.[27] | Da |
Južna Koreja LGBT u Južnoj Koreji |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Da | Zabranjeni neki oblici diskriminacije. | Nepoznato |
Kina LGBT u Kini |
Postoji pitanje da li su ikada bili kriminalizovani. Ukidanjem stavke o "huliganstvu" 1997. postaje jasnije da nisu ilegalni. | Ne | Ne | Ne | Ne | Ne | Ne |
Mongolija LGBT u Mongoliji |
Legalni od 2002.[28] | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Sjeverna Koreja LGBT u Severnoj Koreji |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Ne | Ne | Nepoznato |
Tajvan LGBT u Tajvanu |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Da | Zabranjeni neki oblici diskriminacije. | Nepoznato |
Država | Istopolni odnosi | Istopolne zajednice | Istopolni brakovi | Usvajanje dece | Vojska | Zabrana diskriminacije (Seksualna orijentacija) |
Promena zvaničnog pola |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Brunej LGBT u Bruneju |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Filipini LGBT na Filipinima |
Legalni od ?[29][30] | Ne[30] | Ne[30] | Ne | od 2009. | Ne[29] [30] | Nepoznato |
Indonezija LGBT u Indoneziji |
Legalni, osim za muslimane u Ačehu | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Ne | Da |
Istočni Timor LGBT u Istočnom Timoru |
Legalni od 1975[31] + potpisana UN dekl. |
Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Kambodža LGBT u Kambodži |
Legalni od ? | Ne | Tehnički je zabranjen, ali postoji bar jedan zabeležen slučaj zakonski registrovanog i priznatog istopolnog braka. | Da | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Laos LGBT u Laosu |
Legalni od ?[32] | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Ne | Nepoznato |
Malezija LGBT u Maleziji |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Mjanmar LGBT u Mianmaru |
Ilegalni
|
Nepoznato | |||||
Singapur Singapur LGBT u Singapuru |
Ilegalni između muškaraca
|
Nepoznato | |||||
Tajland LGBT u Tajlandu |
Legalni od 1956. | Ne | Ne | Ne | od 2005. | Da | Nepoznato |
Vijetnam LGBT u Vijetnamu |
Legalni Nikada nije postojao zakon protiv homoseksualnosti. | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Ne | Nepoznato |
Može se tvrditi da je Evropa najliberalniji region kada su u pitanju prava LGBT osoba. Seksualni odnosi između osoba istog pola su legalni u svim državama Evrope. Većina evropskih država ima zakone koji zabranjuju diskriminaciju na osnovu seksualne orijentacije i rodnog identiteta i rodne ekspresije. Dvadesetak evropskih zemalja zakonom predviđa neki oblik priznavanja istopolnih parova, garantujući u nekom obimu prava koja imaju venčani parovi. Pet evropskih zemalja (Belgija, Holandija, Norveška, Španija i Švedska) priznaju istopolne brakove. Desetak država dozvoljava usvajanje dece od strane istopolnih parova. U nekim državama u toku su političke rasprave oko pitanja unapređenja poštovanja prava LGBT osoba, koja se tiču priznavanja braka, partnerstava ili prava na usvajanje dece i pristup veštačkoj oplodnji za lezbejske parove.
Kada je u pitanju stav građana i građanki Evrope po pitanju prava LGBT osoba i njihovog prihvatanja u društvu, i dalje postoje velike razlike između zemalja Severne i Zapadne Evrope, s jedne, i zemalja Istočne Evrope s druge strane. Te razlike su vidljive i u okviru Evropske unije. Istraživanje Eurobarometra iz 2006. godine pokazuje visok stepen podrške istopolnim brakovima u zemljama kao što su, na primer, Holandija (82%), Švedska (71%), Danska (69%); i s druge strane izuzetno nizak nivo u zemljama poput Rumunije (11%), Letonije (12%) i Kipra (14%).[33]. Sličan odnos razlika se primećuje i po pitanju usvajanja dece od strane istopolnih parova, gde najviše podrške dolazi iz Holandije (69%), dok najmanje iz Poljske i Malte (7%).[33]
LGBT prava u: | Istopolni odnosi | Istopolne zajednice | Istopolni brak | Istopolno usvajanje | Vojska | Zabrana diskriminacije (seksualna orijentacija) | Rodni identitet/izražavanje |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Australija (uključujući Božićni otok, Kokosovi otoci, Norfolk) LGBT u Australiji |
Legalni nacionalno od 1994.[35] + potpisana UN dekl. |
Da – federalno neregistrovana kohabitacija Građansku zajednicu priznaju ACT, Tasmanija,Victoria & Novi Južni Wales Istopolna zajednica |
Ne – Brak dozvoljen samo transeksualnim osobama. | Da/Ne Zajednička usvajanja u ACT-u i Zapadnoj Australiji. Usvajanje dece partnera/ke u Tasmaniji. |
Da - od 1992. | Zabranjeni svi oblici diskriminacije | Da |
New Zealand LGBT na Novom Zelandu |
Legalni od 1986.[36] + potpisana UN dekl. |
Da – od 2004. Istopolna zajednica |
Da - od 2013 | Da | Da | Zabranjeni svi oblici diskriminacije | Da – od 2006. |
LGBT prava u: | Istopolni odnosi | Istopolne zajednice | Istopolni brak | Istopolno usvajanje | Vojska | Zabrana diskriminacije (seksualna orijentacija) | Rodni identitet/izražavanje |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Fidži LGBT na Fidžiju |
Legalni od 2010[37] | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Suspendovana je ustavna zabrana za svaki oblik diskriminacije | Nepoznato |
Nova Kaledonija LGBT na Novoj Kaledoniji |
Legalni od ? | PACS od 2009. | Ne | Ne | Da | Nepoznato | Nepoznato |
Papua Nova Gvineja LGBT na Papui Novoj Gvineji |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Solomonski Otoci LGBT na Solomonskim Ostrvima |
Ne | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Vanuatu LGBT na Vanuatuu |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
LGBT prava u: | Istopolni odnosi | Istopolne zajednice | Istopolni brak | Istopolno usvajanje | Vojska | Zabrana diskriminacije (seksualna orijentacija) | Rodni identitet/izražavanje |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Guam LGBT na Guamu |
Legalni od 1979 | Trenutno u raspravi | Ne | Ne | Nepoznato | Zabranjeni svi oblici diskriminacije. | Nepoznato |
Savezne Države Mikronezije LGBT u Federalnim Državama Mikronezije |
Da, sudeći po većini izvora | Ne | Ne | Ne | SAD je zadužen za odbranu, koji ima DADT politiku. | Ne | Ne |
Kiribati LGBT na Kiribatima |
Ilegalni za muškarce Kazna: ? Legalni za žene |
Ne | Ne | Ne | Ne | Ne | Nepoznato |
Maršalovi Otoci LGBT na Maršalskim Ostrvima |
Legalni od ? | Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Ne | Nepoznato |
Nauru LGBT na Nauruu |
Ilegalni za muškarce Kazna: ? Legalni za žene |
Ne | Ne | Ne | Ne | Ne | Nepoznato |
Sjeverni Marijanski otoci LGBT na Severnim Marijanskim ostrvima |
Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato |
Palau LGBT na Palauu |
Legalni od 2014 | Ne | Ne | Ne | Ne | Ne | Nepoznato |
LGBT prava u: | Istopolni odnosi | Istopolne zajednice | Istopolni brak | Istopolno usvajanje | Vojska | Zabrana diskriminacije (seksualna orijentacija) | Rodni identitet/izražavanje |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Američka Samoa LGBT na Američkoj Samoi |
Legalni od 1899 | Ne | Ne | Ne | Primenjuje se američka DADT politika. | Nepoznato | Nepoznato |
Francuska Polinezija LGBT u Francuskoj Polineziji |
Legalni od ? | Nepoznato | Nepoznato | Nepoznato | Da | Nepoznato | Nepoznato |
Samoa LGBT na Samoi |
Ilegalni Kazna: ? |
Ne | Ne | Ne | Nema vojsku | Ne | Nepoznato |
Tonga LGBT na Tongi |
Ilegalni za muškarce Kazna: ? Legalni za žene |
Ne | Ne | Ne | Nepoznato | Ne | Nepoznato
|
Tuvalu LGBT na Tuvaluu |
Ilegalni za muškarce Kazna: ? Legalni za žene |
Ne | Ne | Ne | Nema vojsku | Ne | Nepoznato |
Gej, lezbejske, biseksualne i trans (LGBT) teme | |||
Seksualna orijentacija i Rodni identitet | LGBT zajednica i LGBT kultura | ||
Seksualna orijentacija i identiteti | Homoseksualnost · Gej · Lezbejka · Biseksualnost | Coming out · Drag king · Drag queen · Film (Spisak filmova po abecedi/po godinama) · Gej bar · Gej ikona · Gej himna · Gej kvart · Lezbejska utopija · Parada ponosa · Ponos · Poznate LGBT osobe · Sleng · Slogani · Simboli · Sport · Turizam · Veze | |
Rodni identitet | Transrodnost (Interrodnost · Nebinarnost) · Transseksualnost (Transmuškarac · Transžena) | ||
Neheteroseksualnost | Interseksualnost · Queer · Treći rod | ||
Nauka i teorija | Istorija | ||
Biologija · Demografija · Kinsijeva skala · Klajnova tabela · Lezbejski feminizam · Medicina · Neurobiologija · Psihologija · Queer teorija · Ružičasta lingvistika · Sredina i seksualna orijentacija · Studije roda · Transfeminizam |
Pregled LGBT istorije · Antička Grčka · Stounvolska revolucija · Lezbejska istorija · Progon LGBT osoba | ||
Prava | Religija i homoseksualnost | ||
Teme | Partnerstva · Brak · Roditeljstvo · Usvajanje dece · Vojna služba · Imigraciona prava · Zakonski aspekt transseksualnosti | Mitologija · Judaizam · Hrišćanstvo · Islam · Hinduizam · Budizam · Sikizam · Konfucijanizam · Taoizam · Wicca | |
Po regionima: | Afrika · Južna Amerika · Severna Amerika · Azija · Evropa · Okeanija | LGBT opozicija | |
Homofobija · Transfobija · Lezbofobija · Bifobija · Heteroseksizam · Homohisterija · Nasilje nad LGBT osobama | |||
Ovaj članak je deo LGBT projekata. |