Type a search term to find related articles by LIMS subject matter experts gathered from the most trusted and dynamic collaboration tools in the laboratory informatics industry.
Nacionalna biblioteka Češke Republike (češ. Národní knihovna České republiky) osnovana je 1777. godine i nalazi se u Pragu u sklopu Klementinuma, istorijskog kompleksa građevina koji potiče još iz XI veka. Češka nacionalna biblioteka se smatra najstarijom bibliotekom te vrste u svetu i najvećom bibliotekom u Češkoj.
U XIV veku, tačnije 1348. godine nastao je Karlov univerzitet. Karlo IV je poklonio zbirku kodeksa univerzitetu. Za vreme srednjeg veka ta zbirka je dopunjena sa oko 5000 kodeksa i predstavljala je srce Univerzitetske biblioteke.[1] Godine 1622. biblioteka Karlovog univerziteta premeštena je u Klementinum. Nacionalna biblioteka u okviru Klementinuma se razvijala uporedo sa Karlovim univerzitetom i ove dve institucije su bile usko povezane. Krajem XVIII veka biblioteka Karlovog univerziteta spaja se sa jezuitskom bibliotekom i dobija naziv Carsko-kraljevska nacionalna i univerzitetska biblioteka. Uvodi se i pravilo o obaveznom primerku koje se odnosi na knjige štampane u Češkoj. Slovenska biblioteka je nastala 1924. godine, a nakon pet godina prebačena je u Klementinum. Ime biblioteke je promenjeno 1935. u Nacionalna i univerzitetska biblioteka, a 1958. sve praške biblioteke su sjedinjene u jednu, centralizovanu biblioteku pod imenom Državna biblioteka Češke Republike.[2] Godine 1990. dobija ime koje i danas nosi – Nacionalna biblioteka Češke Republike.
Nacionalna biblioteka Češke Republike sadrži preko šest i po miliona jedinica, a godišnje se fond proširi za oko 80 hiljada jedinica. Ona sakuplja, obrađuje, čuva i daje na korišćenje publikacije koje su uglavnom vezane za bohemistiku, kao i dokumentima iz oblasti prirodnih i društvenih nauka. Kolekcije iz oblasti istorije su najviše češkog i evropskog porekla. Vrednost njenih jedinica čini je jednom od najvažnijih biblioteka u Evropi a i u svetu. Kodeksi poklonjeni od strane Karla IV se danas čuvaju kao Biblioteka Stara Karolina. Takođe, ovde se čuvaju i orijentalni rukopisi kao i grčki papirusi. Nacionalna biblioteka Češke sadrži i sačuvani deo Tiho de Braheove biblioteke kao i lične biblioteke Bernarda Bolzana, Františeka Šalde i Jana Vlčeka. Jedna od često konsultovanih biblioteka je Mocartiana – napravljena u čast Volfganga Amadeusa Mocarta i nalazi se u muzičkom odeljku.[3] Slovenska biblioteka zauzima bitan deo Nacionalne biblioteke Češke Republike i sadrži oko 800 000 jedinica i najveća je biblioteka specijalizovana za Slovene.
Nacionalna biblioteka Češke Republike nudi usluge za preko milion korisnika godišnje, uglavnom studentima, nastavnicima, akademicima i naučnicima. Kao nacionalna biblioteka, ona ustanovljuje mrežu javnih biblioteka i koordinira rad u njoj, sarađuje sa stranim bibliotečkim, kulturnim i naučnim institucijama, dodeljuje međunarodni standardni broj za monografske publikacije, izrađuje katalogizaciju u publikciji i obavlja međunarodnu međubibliotečku pozajmicu.[1] Nacionalna biblioteka je glavna pokretačka sila iza projekta CASLIN čiji je cilj povezivanje i razmena informacija između čeških i slovačkih biblioteka. Uključena je u Uneskov program Pamćenje sveta, započet 1992. godine. Učestvovanjem u ovom programu ona štiti, čini večnim i javnosti olakšava i ubrzava dostupnost retkih i starih rukopisa. Cilj je da se dokumenti digitalizuju, odnosno skeniraju u visokom kvalitetu i budu praćeni odgovarajućim detaljnim i iscrpnim opisom. Nacionalna biblioteka Češke je 2005. dobila međunarodnu nagradu od strane Uneska za svoj trud u digitalizovanju starih tekstova.