Type a search term to find related articles by LIMS subject matter experts gathered from the most trusted and dynamic collaboration tools in the laboratory informatics industry.
کينډۍ:د څارگریزې شبکې معلوماتي بکس
سازمان اطلاعات و امنیت کشور چې په ساواک پېژندل کېږي، د ایران هېواد څارگریزه اداره ده چې له ۱۳۳۵ تر ۱۳۵۷ کلونو پورې د ایران اطلاعاتي او امنیتي پولیسو اصلي سازمان یادېده. دا څارگر سازمان د رضا شاه پهلوي په پېر کې فعال و چې له خلکو څخه د پوښتنو گروېږنو لپاره له ډېر واک و ځواک څخه برخمن و. دا سازمان د ۱۳۵۰ هجري لمریز لسیزه او له هغې مخکې چې د خومېنۍ انقلاب سوبې ته ورسېږي، په خلکو کې رټل شوی او کرکه خپروونکی څارگریز سازمان په توگه پېژندل کېدو.[۱] د هغو نارامیو چې د انقلاب ۱۳۵۷ لامل وگرځېد، محمدرضا شاه ددې اداری د منحلولو حکم وکړ.[۲]
د ساواک پخوانۍ ودانۍ د تهران ښار په خواجه عبدالله انصاری واټ ودانه وه.[۳]
د ۱۳۳۲ کال له کودتا درې کاله وروسته د ایران د اطلاعاتو او امنیت سازمان تاسیس شو. له دې مخکې د شهرباني په نامه چې اداره اطلاعات هربانی وه، د هېواد د امنیت ساتل پر غاړه لرل..[۴]
از سال ۱۳۴۲ بخش‌هایی تخصصی تشکیل و چارت سازمانی آن توسعه یافت، به‌طوریکه از ۵۳۰۰ افسر تمام‌وقت و تعداد بسیار اما نامعلومی از خبرچینان پاره‌وقت تشکیل شد.[۵] ساواک هم‌چنین با تاسیس اداره کل ضد جاسوسی، به مبارزه با فعالیت‌های جاسوسی و نفوذی بیگانگان در ایران مشغول شد.[۶]
ساواک در سرکوبی عناصر ضد نظام سلطنتی فعالیت گسترده‌ای داشت. به طور مشخص اداره کل سوم ساواک،[۴] به عنوان عامل «شکنجه» و «قتل» عناصر ضدسلطنتی شناخته می‌شد.[۱][۷] چنان‌که بین سال‌های ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۵، تعداد ۳۶۸ تن از چریک‌های مسلح ضد حکومت سلطنتی را در درگیری‌های مسلحانه به قتل رسانده و در بین سال‌های ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۷ (پیش از سرنگونی حکومت شاهنشاهی) حدود ۱۰۰ زندانی سیاسی را به قتل رسانده‌بود.[۸]
بندانگشتی|180px|ابزار کشیدن ناخن که گفته‌می‌شد توسط بازجویان ساواک مورد استفاده قرار می‌گرفته.
زندانیان ساواک و سازمان‌های مدافع حقوق بشر، بارها بازجویان ساواک را به استفاده از تکنیک‌های شکنجه‌کردن متهم می‌کردند. برخی از شکنجه‌هایی که ساواک به اعمال آن متهم است، شامل واردآوردن شوک الکتریکی، شلاق‌زدن، کتک‌زدن، داخل نمودن خرده‌شیشه و یا آب جوش در مقعد، بستن وزنه‌های سنگین به بیضه و کندن و کشیدن دندان و ناخن می‌شد.[۱۱]
در آتش‌سوزی سینما رکس آبادان در شب ۲۸ مرداد ۱۳۵۷، صدها نفر کشته‌شدند.[۱۲] انقلابیون، ساواک را متهم کردند و سید روح‌الله خمینی واقعه سینما رکس را «شاهکار بزرگ شاه برای بدنام کردن انقلاب» خواند.[۱۳]
پس از پیروزی انقلاب، شواهدی از سوی حسين تكبلى‌زاده، متهم ردیف اول واقعه ارائه شد که نشان می‌داد، آتش‌سوزی سینما رکس كار دولتِ وقت و ساواک نبوده‌است.[۱۴]
با اوج گیری ناآرامیهای قبل از انقلاب در ایران، بختیار که تازه نخست وزیر شده بوده در یکی از اولین اقدامات دستور انحلال ساواک را داد و رئیس پیشین ساواک تیمسار نصیری که در آن زمان سفیر ایران در پاکستان بود به ایران فراخوانده شد و به زندان افتاد، که این اقدامات نتیجه‌ای در بر نداشت. با پیروزی انقلاب، نصیری دادگاهی شد و در نهایت دادگاه انقلاب رای به اعدام وی داد. اما با این حال آنان به همراه بسیاری از اعضای رده‌های میانی و پایینی سابق ساواک در تشکیل وزارت اطلاعات و سازماندهی آن با جمهوری اسلامی همکاری کردند.[۱۵]
پرویز ثابتی، د ساواک د درېیمې اداری رییس و. حسینزاده او عضدي د ساواک د اداری نور رییسان له ۱۳۵۲ تر ایراني ووښتونه ول.[۱۶]
سرلښکر علي معتضد، د ساواک د خارجي اطلاعاتو رییس. .[۱۷]
سرتیپ منوچهر هاشمی ریاست اداره کل هشتم ساواک (ضدجاسوسی) را برعهده داشت.
مرتضی موسوی، از سال ۱۳۵۲ تا انقلاب ایران، ریاست اداره سوم عملیات اداره کل ضدجاسوسی ساواک را برعهده داشت.[۶]
کينډۍ:ویکی‌نبشته کينډۍ:سازمان‌های اطلاعاتی کينډۍ:سازمان‌های اطلاعاتی ایران کينډۍ:حکومت پهلوی
رده:ساواک رده:انقلاب ۱۳۵۷ رده:تاریخ ایران رده:حقوق بشر در ایران رده:سازمان‌های اطلاعاتی ایران رده:سازمان‌های اطلاعاتی منحل‌شده رده:سازمان‌های حکومتی ایران در دوران پهلوی رده:سازمان‌های منحل شده در ایران رده:سرکوبی‌های سیاسی در ایران رده:محمدرضا پهلوی
LIMS forum content by LIMS forum members is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License. Based on a work at www.limsforum.com.
