Knowledge Base Wiki

Search for LIMS content across all our Wiki Knowledge Bases.

Type a search term to find related articles by LIMS subject matter experts gathered from the most trusted and dynamic collaboration tools in the laboratory informatics industry.

Salmeterol
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C25H37NO4

Masa molowa

415,57 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

89365-50-4

PubChem

5152

DrugBank

DB00938

Klasyfikacja medyczna
ATC

R03AC12

Stosowanie w ciąży

kategoria C

Salmeterolorganiczny związek chemiczny (syntetyczna amina), w pulmonologii stosowany jako lek u pacjentów z astmą oskrzelową i przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP)[1].

Mechanizm działania

Salmeterol został zakwalifikowany do leków: przeciwastmatycznych, β-sympatykomimetycznych i rozszerzających oskrzela (łac. antiasthmaticum, β-sympathicomimeticum, bronchodilatans)[1], a także do grupy farmakoterapeutycznej selektywnych długo działających agonistów receptora β2-adrenergicznego (LABA)[2][3].

Salmeterol wykazuje wybiórcze, długotrwałe działanie pobudzające receptory adrenergiczne β2 w dolnych drogach oddechowych, przy małym powinowactwie do receptorów adrenergicznych β1. W wyniku pobudzenia receptory β2, dochodzi do aktywacji enzymu katalizujący syntezę cAMPcyklazy adenylowej. To z kolei prowadzi do działania rozkurczającego mięśnie gładkie oskrzeli, hamowania degranulacji mastocytów i bazofilów i zapobiegania miejscowemu działaniu substancji biologicznie czynnych, którymi są: histamina, leukotrieny i prostaglandyna D2. Dodatkowo zwiększane jest oczyszczanie śluzowo-rzęskowe i zmniejszana jest przepuszczalność ścian naczyń krwionośnych[1].

Wskazania

Lek jest wskazany w regularnym, przewlekłym, objawowym leczeniu odwracalnej obturacji dróg oddechowych u pacjentów z astmą oskrzelową i przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP). Szczególnie u chorych z dusznościami występującymi w nocy oraz z objawami, które występują w ciągu dnia, a są związane z odwracalną obturacją oskrzeli (np. duszność powysiłkowa, niemożliwy do uniknięcia kontakt z alergenami)[2].

Lek działa po ok. 10–20 min. od podania, szczyt działania osiąga po 3 godzinach i utrzymuje się przez przynajmniej 12 godzin[1].

Dawkowanie

Jest przeznaczony wyłącznie do stosowania wziewnego 2 razy na dobę, rano i wieczorem, w odstępie 12 godzin. Ważne jest żeby salmeterol stosować regularnie dla uzyskania pełnego działania terapeutycznego, które może wystąpić po przyjęciu kilkunastu dawek leku. O zwiększeniu dawki leku lub częstości jego stosowania może decydować jedynie lekarz[2].

Przeciwwskazania i środki ostrożności

Przeciwwskazaniem do stosowania salmeterolu jest nadwrażliwość na ten lek[1].

Środki ostrożności[1]

  • nie należy stosować do przerywania napadów astmy
  • nie należy stosować u dzieci poniżej 4 roku życia (brak badań w tej grupie wiekowej)
  • nie jest zalecane (lub z dużą ostrożnością) stosowanie w:

Wpływ leku na ciążę, karmienie piersią i płodność

Na podstawie danych dostarczonych przez producenta (GlaxoSmithKline Pharmaceuticals)[4]:

  • nie stwierdzono wpływu leku na wady rozwojowe lub działanie szkodliwe dla płód lub noworodka (na podstawie umiarkowanej liczby badań klinicznych)
  • poza zastosowaniem bardzo dużych dawek, nie wykazano bezpośredniego ani pośredniego szkodliwego wpływ na płodność (np. badań na zwierzętach)
  • zaleca się unikanie stosowania leku w okresie ciąży (ze względu na ostrożność)
  • lek przenika do mleka i z tego względu nie da się wykluczyć zagrożenia dla dziecka karmionego piersią (np. badań na zwierzętach). Decyzja o zastosowaniu leku przy karmieniu piersią musi zależeć od rozważenia korzyści z karmienia piersią dla dziecka i korzyści z leczenia dla kobiety

Klasyfikacja wpływu leków na przebieg ciąży i na płód: kategoria C[5].

Działania niepożądane

Źródło: [1].

Przy stosowaniu standardowej dawki 2 razy na dobę 50 µg.

Często

Częstość: od 1/100 do 1/10

  • drżenia mięśniowe
  • bóle głowy
  • uczucie kołatania serca
  • kurcze mięśniowe

Niezbyt często

Częstość: od 1/1000 do 1/100

  • nerwowość
  • tachykardia
  • wysypka (świąd i zaczerwienienie)

Rzadko

Częstość: od 1/10,000 do 1/1000

  • hipokaliemia
  • zawroty głowy
  • bezsenność

Bardzo rzadko

Częstość: rzadziej niż 1/10,000

  • zaburzenia rytmu serca
  • reakcje anafilaktyczne
  • hiperglikemia
  • podrażnienie jamy ustnej i gardła
  • paradoksalny skurcz oskrzeli
  • nudności
  • bóle stawów
  • niespecyficzne bóle w klatce piersiowej

Preparaty w Polsce

Nazwy handlowe preparatów salmeterolu dostępnych w Polsce[6]:

  • Pulmoterol (kapsułki utwardzane, proszek do inhalacji)
  • Serevent (aerozol)
  • Serevent Dysk (proszek do inhalacji)

Nazwy handlowe preparatów salmeterolu z flutykazonem dostępnych w Polsce[6]:

  • Salmex
  • Asaris
  • Aurodisc
  • AirFluSal Forspiro
  • Comboterol
  • Seretide
  • Fluticomb
  • Duexon
  • Salflumix Easyhaler
  • Symflusal

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d e f Salmeterol (salmeterol) opis substancji - Indeks Leków MP [online], Medycyna Praktyczna [dostęp 2023-06-02]. (wymaga logowania)
  2. a b c Pulmoterol – Charakterystyka Produktu Leczniczego. Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. [dostęp 2023-06-02].
  3. Astma [online], www.mp.pl [dostęp 2023-06-06] (pol.).
  4. Charakterystyka produktu leczniczego na stronie producenta GlaxoSmithKline Pharmaceuticals (PDF)
  5. Pulmoterol - informacje o leku - opis - leku - dawki - działanie - skład - interakcje - inn - atc [online], drwidget.pl [dostęp 2023-06-06].
  6. a b Salmeterol (salmeterol) - wszystkie preparaty o tym składzie - Indeks Leków MP [online], Medycyna Praktyczna [dostęp 2023-06-02]. (wymaga logowania)