Type a search term to find related articles by LIMS subject matter experts gathered from the most trusted and dynamic collaboration tools in the laboratory informatics industry.
| miasto i gmina | |||||
 Rumia z lotu ptaka | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||
| Powiat | |||||
| Aglomeracja | |||||
| Prawa miejskie |
7 października 1954 | ||||
| Burmistrz | |||||
| Powierzchnia |
30,1 km² | ||||
| Wysokość |
7–169,4 m n.p.m. | ||||
| Populacja (30.06.2023) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Strefa numeracyjna |
(+48) 58 | ||||
| Kod pocztowy |
84-230 i 84-232 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
GWE | ||||
Położenie na mapie powiatu wejherowskiego  | |||||
Położenie na mapie Polski  | |||||
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |||||
 54°34′14″N 18°23′16″E/54,570556 18,387778
| |||||
| TERC (TERYT) |
2215021 | ||||
| SIMC |
0934694 | ||||
| Hasło promocyjne: Rumia – naturalnie pomysłowa | |||||
Urząd miejski Urząd Miasta Rumi ul. Sobieskiego 7 84-230 Rumia | |||||
| Strona internetowa | |||||
| BIP | |||||
Rumia (kaszb. Rëmiô, niem. Rahmel[2]) – miasto w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim nad Zagórską Strugą. Z miastami Wejherowem i Redą tworzy zespół trzech miast zwany Małym Trójmiastem Kaszubskim.
Wieś duchowna położona była w II połowie XVI wieku w powiecie puckim województwa pomorskiego[3]. W latach 1945–1975 miasto administracyjnie należało do tak zwanego dużego województwa gdańskiego, a w latach 1975–1998 do tak zwanego małego województwa gdańskiego.
Według danych z 31 grudnia 2022 Rumia liczyła 52 634 mieszkańców[4]. Jest największym polskim miastem niebędącym siedzibą powiatu oraz największym miastem pod względem mieszkańców w powiecie wejherowskim.
Według danych z 2002 Rumia ma obszar 32,86 km²[5], w tym:
Miasto stanowi 2,35% powierzchni powiatu.
W 2021 ustalono, że na 32 km ulic w mieście znajduje się 4387 nośników reklamowych[6].
Gdynia, Kosakowo, Puck (gmina wiejska), Reda, Wejherowo.
W latach 1928–1931 nastąpiła parcelacja majątku ziemskiego należącego do Dymitra Andault de Langeron, niegdyś folwarku cysterskiego. Tym samym władze gminne uzyskały 280 ha ziemi. Część przejęli lokalni rolnicy, pozostały teren przeznaczono na budowę lotniska[11]. W sierpniu 1931 Aeroklub Gdański, niemogący korzystać z lotniska Gdańsk – Wrzeszcz, założył w Rumi ośrodek szkoleniowy i siedzibę klubu. W początkowym okresie wykorzystywano samoloty typu PZL.5. W 1932 zapadła decyzja o budowie lotniska w Rumi. 1 maja 1935, na przedłużeniu ul. Żwirki i Wigury uruchomiono lotnisko cywilne dla Gdyni („Port lotniczy Gdynia w Rumi-Zagórzu”), sukcesywnie je rozbudowując w kolejnych latach. Po wybudowaniu budynku dworca w 1936 (o kubaturze około 12 000 m³, wyłożonego różowym marmurem, z urzędem pocztowym Gdynia 1 – Port Lotniczy), obsługiwano połączenia z Warszawą, w początkowym okresie przez Gdańsk. Od 1939 istniały połączenia z Kopenhagą i Wenecją; wcześniej uruchomiono linie Gdynia – Rzym i Gdynia – Budapeszt – Belgrad[12]. W 1937 lotnisko obsłużyło blisko 3 tysiące pasażerów. Utrzymywano też stałe połączenie z Gdańskiem samolotami typu Fokker F-VII/1M. Przed wybuchem wojny lotnisko dysponowało dwiema drogami startowymi o nawierzchni darniowej (o dług. około 1300 m każda) oraz dwoma hangarami konstrukcji łukowej (o wymiarach 40 x 50,6 m). Lotniskiem zapasowym było lądowisko w majątku Nowe Obłuże, obecnie Gdynia Babie Doły, dzisiejszy Port lotniczy Gdynia-Kosakowo. Na lotnisku montowano też sprowadzane z USA dla PLL LOT samoloty typów Lockheed L-10A Electra oraz L-14H Super Electra, również dla jugosłowiańskich linii lotniczych Aeroput i rumuńskich Lares. Od 1932 rumskie lotnisko stanowiło również zaplecze dla Morskiego Dywizjonu Lotniczego z Pucka. W 1939 podczas uroczystości patriotycznej gościem lotniska był płk Stanisław Dąbek.
W czasie okupacji niemieckiej w latach 1941–1942 Niemcy rozbudowali tutejsze lotnisko, które wraz z puckimi obiektami lotniczymi tworzyło Gdyński Zespół Lotniskowy. Obiekty pełniły funkcje pomocnicze oraz stanowiły zaplecze dla fabryk produkujących części samolotowe – Niemcy kontynuowali produkcję samolotów dla niemieckiej Luftwaffe, fabryka istniała w Zagórzu – Gemeinschaftslager-Flugzeugwerk-Kurt-Kannenberg (po 1945 teren pofabryczny zajmowany był przez Rumskie Zakłady Garbarskie, obecnie znajduje się tu Galeria Rumia), pozostałe zakłady rozlokowano w Gdyni. W zakładach tych pracowali jeńcy wojenni, na obszarze obecnej Rumi w okresie okupacji działało kilka obozów pracy, w tym wyżej wspomniana fabryka w Zagórzu. Produkowano tu myśliwce typu Focke-Wulf Fw 190, bombowce Heinkel He 111 oraz Junkers Ju 288. Na Górze Markowca Niemcy umieścili stanowisko radaru przeciwlotniczego Würzburg FuMG 62, baterię czterech dział przeciwlotniczych 105 mm, poczwórnie sprzężone działko 20 mm oraz dalmierz artyleryjski. Resztki tych instalacji są widoczne nadal[13]. W marcu 1945 w wyniku niemieckich działań minerskich i późniejszych bombardowań alianckich lotnisko zostało zniszczone i w latach powojennych uległo likwidacji. Na jego miejscu powstało osiedle domów jednorodzinnych. W ostatnich latach niszczone są pozostałości rumskiego lotniska (przykładem jest schron-magazyn przy ul. Tysiąclecia)[14], na skrzyżowaniu ulic Sędzickiego oraz Żwirki i Wigury zachował się jednoosobowy schron naziemny – stanowisko obserwacyjne, obecnie wykorzystywany jako słup ogłoszeniowy. Na przedłużeniu ul. I Dywizji Wojska Polskiego pod wsią Kazimierz znajduje się pozostałość drogowego odcinka lotniskowego (DOL) wraz ze stojanką. Obiekt związany z lotniskiem Marynarki Wojennej w Babich Dołach[15].
Rumia nie jest administracyjnie podzielona na dzielnice. Rumia powstała w wyniku połączenia kilku wsi i ich nazwy zwyczajowo funkcjonują jako nazwy dzielnic i osiedli miasta[16]:
Według danych GUS 31 grudnia 2022 miasto miało 52 634 mieszkańców[4].
Piramida wieku mieszkańców Rumi w 2021[4]:
Struktura demograficzna mieszkańców Rumi według danych z 31 grudnia 2007:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| Populacja | 44 796 | 100 | 22 966 | 51,27 | 21 830 | 48,73 |
| Wiek przedprodukcyjny (0–17 lat) | 9061 | 20,23 | 4356 | 9,72 | 4705 | 10,5 |
| Wiek produkcyjny (18–65 lat) | 29 934 | 66,82 | 14 773 | 32,98 | 15 161 | 33,84 |
| Wiek poprodukcyjny (powyżej 65 lat) | 5801 | 12,95 | 3837 | 8,57 | 1964 | 4,38 |
Dane od 2007 według GUS[17], według faktycznego miejsca zamieszkania:
| Rok | Liczba ludności |
|---|---|
| 2007 | 44 796 |
| 2008 | 45 095 |
| 2009 | 45 679 |
| 2010 | 46 107 |
| 2011 | 46 714 |
| 2012 | 47 148 |
| 2013 | 47 374 |
| 2014 | 47 506 |
| 2015 | 47 812 |
| 2016 | 48 095 |
| 2017 | 48 632 |
| 2018 | 49 031 |
| 2019 | 49 230 |
| 2020 | 49 536 |
| 2021 | 49 672 |
| 2022 | 52 634 |
Według danych z 2019 dochód gminy na mieszkańca wynosił 4806 zł[18].
Zabytkami prawnie chronionymi są[19]:
Poza rejestrem zabytków znajduje się natomiast 200-letni piętrowy dworek w stylu klasycystycznym z przełomu XVIII/XIX w., znajdujący się przy ul. Mickiewicza 19 w parku nad Zagórską Strugą – obecnie siedziba powstałego w 1963 miejskiego domu kultury (tzw. Dworek Pod Lipami).
Według danych z 31 grudnia 2022 Rumia miała 5,4% mieszkańców bezrobotnych[4]. Budżet miasta na 2022[20]:
Przez Rumię przebiega droga wojewódzka nr 468 (dwupasmowe ulice Jana III Sobieskiego i Grunwaldzka), dawniej przebiegał tu odcinek drogi krajowej nr 6, jednak po ukończeniu trasy kaszubskiej, straciła ona miano drogi krajowej[21][22].
Swoją trasę do niedawna rozpoczynała tu droga wojewódzka nr 100 (jednopasmowe ulice Starowiejska i I Dywizji Wojska Polskiego) jednak po przejęciu drogi przez władze powiatu puckiego, rada powiatu uchwaliła, że drogę pozbawia się kategorii drogi powiatowej[23][22].
Przez Rumię kursują pociągi na liniach kolejowych 202, 228 i 250. Pasażerowie mogą korzystać z 2 stacji:
| Nazwa | Zdjęcie | Linie kolejowe | Rodzaje przewozów | Ilość pasażerów dziennie |
|---|---|---|---|---|
| Rumia | 
|
202 228250 | pociągi dalekobieżne | ok. 10 700[24] |
| Rumia Janowo | 
|
250 | pociągi podmiejskie | ok. 1500–2000[24] |
W Rumi komunikacja miejska na zlecenie Gminy Miasta Rumi jest obsługiwana przez ZKM Gdynia. Przez Rumię przejeżdżają autobusy MZK Wejherowo (działające na zlecenie Gminy Miasta Redy). Uczniowie z adresem zamieszkania w Rumi mają uprawnienia do bezpłatnych przejazdów na terenie miasta tylko autobusami ZKM Gdynia.
Przez Rumię przejeżdżają obecnie 3 linie organizowane przez PKS Gdynia[25]: 650 z Gdyni do Karwi, 651 z Gdańska do Karwi (nie zatrzymuje się jednak w Rumi) i 656 z Rumi do Pucka.
Szkoły podstawowe:
Szkoły średnie:
Parafie: na terenie miasta jest 5 parafii, które wchodzą w skład dekanatu Reda:
Domy zakonne:
Kościół Ewangelicki w Rumi – neogotycki kościół zbudowany w latach 1858–1859 w Rumi. Poświęcony 24 lipca 1859. W czasie II wojny światowej doznał znaczących uszkodzeń. Po wojnie kościół został rozebrany i częściowo zaadaptowany na salę gimnastyczną Szkoły Podstawowej nr 1. Przy kościele istniały cmentarz ewangelicki i szkoła.
Rumia jest gminą miejską. W tutejszej radzie miasta zasiada 21 radnych. Miasto jest członkiem następujących organizacji: Związek Miast Polskich, Komunalny Związek Gmin „Dolina Redy i Chylonki”, Metropolitalny Związek Komunikacyjny Zatoki Gdańskiej oraz Stowarzyszenie Turystyczne „Ziemia Wejherowska”.
| Części miasta wg TERYT | |
|---|---|
| Inne |
| Miasta na prawach powiatu | |
|---|---|
| Miasta powiatowe | |
| Miasta gminne |
LIMS forum content by LIMS forum members is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License. Based on a work at www.limsforum.com.
