Type a search term to find related articles by LIMS subject matter experts gathered from the most trusted and dynamic collaboration tools in the laboratory informatics industry.
miasto i gmina | |||||
Katedra Santa Maria | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Region | |||||
Prowincja | |||||
Kod ISTAT |
057059 | ||||
Powierzchnia |
206 km² | ||||
Populacja (2022) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość |
221 os./km² | ||||
Numer kierunkowy |
0748 | ||||
Kod pocztowy |
02100 | ||||
Położenie na mapie Lacjum | |||||
Położenie na mapie Włoch | |||||
42°24′N 12°52′E/42,400000 12,866667 | |||||
Strona internetowa |
ⓘRieti (wym. [ˈrjɛti], starożytne Reate) – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Rieti.
Miasto jest stolicą prowincji.
Rieti, którego powierzchnia wynosi 206,46 km², znajduje się na wysokości 405 m n.p.m., w południowo-wschodnim narożniku Doliny Reatyńskiej (wł. Conca Reatina[a]), na obu brzegach rzeki Velino. Nad równiną od strony północno-wschodniej dominuje masyw Monti Reatini w Apeninach Środkowych. Starożytna Reate zlokalizowana była na trawertynowym wzgórzu. W średniowieczu nastąpiła rozbudowa miasta w kierunku południowym, gdzie przebiegała antyczna rzymska droga Via Salaria. W XX wieku miasto rozbudowano w kierunku północnym i północno-zachodnim, wzdłuż szosy do Terni, przekraczając linię kolejową łączącą Terni z Sulmoną. Po stronie wschodniej powstała dzielnica robotnicza Villa Reatina[1][2].
Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwały 41 394 osoby, 200,9 os./km². W 2018 roku liczba mieszkańców wzrosła do 47 tysięcy[2]. W 2020 roku Rieti zamieszkiwało 46 604 osób[1]. W styczniu 2022 w Rieti mieszkały 45 624 osoby, 221 os./km²[3].
Starożytna Reate była jednym z ważniejszych miast zamieszkanych przez Sabinów. Rzymianie zdobyli je w 290 r. p.n.e. W okresie rzymskim Reate otaczały mury miejskie. Stolica biskupia została ustanowiona w V wieku. Miasto przyłączono do Księstwa Spoleto. Od IX do XII zarządzana była przez hrabiów (wł. conte). Była kilkukrotnie zdobywana: w IX w. przez Saracenów, w 1149 roku przez żołnierzy Rogera II i w 1239 roku przez wojska cesarza Fryderyka II. W 1198 roku miasto złożyło hołd papieżowi Innocentemu III, odnowiony w 1354 roku w okresie niewoli awiniońskiej papieży. Było miastem Państwa Kościelnego[1]. Dolina Reatyńska i samo Rieti były miejscem rozwoju ruchu franciszkańskiego (Greccio, Fonte Colombo[4], Poggio Bustone, La Foresta). Franciszek z Asyżu przebywał w Rieti w 1226 roku[5].
W późnym średniowieczu miasto otoczono nową linią murów. W latach 1378–1425 Rieti zarządzała rodzina Alfanich. W latach 1798–1799 zależne od Clitunno, w latach 1808–1814 od Tronto. Zostało zajęte przez armię powstającego Królestwa Włoch w dniu 23 września 1860 roku[1].
W Rieti urodził się kard. Nicola Canali.
1 marca 2003 r. odsłonięto w tej miejscowości Pomnik Lira. Jedyny tego typu monument w strefie euro.
W mieście znajdują się następujące zabytki[1]: