Knowledge Base Wiki

Search for LIMS content across all our Wiki Knowledge Bases.

Type a search term to find related articles by LIMS subject matter experts gathered from the most trusted and dynamic collaboration tools in the laboratory informatics industry.

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
kat.
EmptyBot (dyskusja | edycje)
int.
 
(Nie pokazano 36 wersji utworzonych przez 12 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Transport publiczny infobox
{{Transport publiczny infobox
|nazwa = {{PAGENAME}}
|nazwa = Tramwaje w San Francisco
|grafika =
|nazwa oryginalna =
|typ systemu = tramwaj
|grafika_opis =
|logo =
|lokalizacja = {{flaga|USA}} [[Stany Zjednoczone]], [[San Francisco]]
|opis logo =
|rodzaj = [[tramwaj]], [[szybki tramwaj]], [[premetro]]
|grafika =
|uruchomienie =
|likwidacja =
|opis grafiki =
|długość =
|państwo = USA
|linie = 3 + 8
|lokalizacja = [[Stany Zjednoczone]], [[San Francisco]]
|pojazdy =
|organizator =
|stacje =
|operator = Muni
|liczba linii = 3 + 8
|pasażerowie =
|prześwit =
|lata funkcjonowania =
|dzienna liczba pasażerów =
|właściciel =
|operator = Muni
|roczna liczba pasażerów =
|schemat =
|opis schematu =
|długość sieci =
|rozstaw szyn = 1067 mm (tramwaj linowy)<br />1435 mm (pozostałe linie)
|napięcie zasilania =
|liczba stacji =
|liczba zajezdni =
|liczba przystanków =
|liczba pojazdów =
|commons = Category:San Francisco Municipal Railway
|www =
}}
}}
[[Plik:San Francisco streetcar and cable car network.svg|mały|Mapa linii lekkiej kolei miejskiej (czarny kolor) i klasycznej linii F (kolor zielony) oraz linii tramwajów linowych (kolor pomarańczowy)]]
'''Tramwaje w San Francisco''' – dwa niezależne systemy komunikacji [[tramwaj]]owej działające w [[San Francisco]] w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]].
'''Tramwaje w San Francisco''' – dwa niezależne systemy komunikacji [[tramwaj]]owej działające w [[San Francisco]] w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]].
Na dwa systemy tramwajowe składają się:
Na dwa systemy tramwajowe składają się:
# system [[tramwaj linowy|tramwajów linowych]], który tworzą 3 linie – California Street, Powell-Mason oraz Powell-Hyde
# system [[Tramwaje linowe w San Francisco|tramwajów linowych]], który tworzą 3 linie – California Street, Powell-Mason oraz Powell-Hyde.
# system tramwajowy, złożony z jednej tradycyjnej linii – F Market & Wharves i siedmiu linii szybkiego tramwaju/premetra – J, K, L, M, N, S, T.
# system tramwajowy, złożony jest z jednej tradycyjnej linii – F Market & Wharves i siedmiu linii tramwajowych, które łączą w sobie cechy zarówno linii lekkiej kolei miejskiej jak i także tradycyjnego tramwaju – J Church, K Ingleside, L Taraval, M Ocean View, N Judah, S Castro Shuttle, T Third Street.


== System tramwajów linowych ==
== System tramwajów linowych ==
{{osobny artykuł|Tramwaje linowe w San Francisco}}
{{Transport publiczny infobox

|nazwa = Tramwaje w San Francisco<br />– tramwaj linowy
|grafika = SanFranciscoCableCar1.jpg
|grafika_opis = Tramwaj linowy w San Francisco
|lokalizacja = [[San Francisco]]
|rodzaj = [[tramwaj linowy]]
|uruchomienie =
|likwidacja =
|długość =
|linie = 3
|pojazdy =
|stacje =
|pasażerowie =
|prześwit = 1067 mm
|właściciel =
|operator = Muni
}}
=== Historia ===
=== Historia ===
Twórcą systemu tramwajów linowych w San Francisco był [[Andrew Smith Hallidie]], który 4 sierpnia 1873 przetestował pierwszy tego typu pojazd na ulicy Clay Street. 1 sierpnia 1873 firma Clay Street Hill Railroad uruchomiła pierwszą stałą linię tramwaju. W latach 1877–1889 powstało wiele innych linii tramwajowych tego typu obsługiwanych przez 8 niezależnych przedsiębiorstw. W tym czasie zbudowano łącznie 53 mile torów, które pokrywały niemal wszystkie dzielnice San Francisco. 18 kwietnia 1906 [[Trzęsienie ziemi w San Francisco (1906)|wielkie trzęsienie ziemi]] oraz spowodowany nim pożar zniszczyły miasto, a także prawie całą sieć tramwajów linowych. Na ich miejscu uruchomiono sieć tradycyjnych tramwajów elektrycznych ([[język angielski|ang.]] streetcar) oraz [[trolejbus]]ów (ang. trolley-coach).
Twórcą systemu tramwajów linowych w San Francisco był [[Andrew Smith Hallidie]], który 4 sierpnia 1873 przetestował pierwszy tego typu pojazd na ulicy Clay Street. 1 września 1873 firma Clay Street Hill Railroad uruchomiła pierwszą stałą linię tramwaju. W latach 1877–1889 powstało wiele innych linii tramwajowych tego typu obsługiwanych przez 8 niezależnych przedsiębiorstw. W tym czasie zbudowano łącznie 53 mile torów, które pokrywały niemal wszystkie dzielnice San Francisco. 18 kwietnia 1906 [[Trzęsienie ziemi w San Francisco (1906)|wielkie trzęsienie ziemi]] oraz spowodowany nim pożar zniszczyły miasto, a także prawie całą sieć tramwajów linowych. Na ich miejscu uruchomiono sieć tradycyjnych tramwajów elektrycznych ([[język angielski|ang.]] streetcar) oraz [[trolejbus]]ów (ang. trolley-coach).


W 1947 burmistrz Roger Lapham zażądał zlikwidowania wszystkich linii tramwajów linowych opierając się na raporcie, z którego wynikało, że ten rodzaj transportu publicznego przynosi straty i lepiej zastąpić go tańszym transportem [[autobus]]owym obsługiwanymi przez miasto. Zawiązany lokalny komitet w celu obrony tramwajów linowych, skutecznie przeciwstawił się decyzji burmistrza. Od tego czasu system tramwajów linowych z ulicy Powell Street jest obsługiwany przez miejskiego przewoźnika. W latach pięćdziesiątych [[XX wiek]]u likwidacji uległo kilka mniejszych linii, a pozostałe uległy reorganizacji. Od tej pory wszystkie działające linie są podłączone do jednej siłowni na skrzyżowaniu ulic Washington Street i Mason Street. 1 października 1964 tramwaj linowy został uznany za „ruchomy”, historyczny obiekt o znaczeniu narodowym dla [[stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]]. Od 1982 do 1984 system został poddany generalnemu remontowi, a 21 czerwca 1984 roku oddano unowocześniony system do użytku mieszkańców i w tej formie działa on do dzisiaj.
W 1947 burmistrz Roger Lapham zażądał zlikwidowania wszystkich linii tramwajów linowych opierając się na raporcie, z którego wynikało, że ten rodzaj transportu publicznego przynosi straty i lepiej zastąpić go tańszym transportem [[autobus]]owym obsługiwanymi przez miasto. Zawiązany lokalny komitet w celu obrony tramwajów linowych, skutecznie przeciwstawił się decyzji burmistrza. Od tego czasu system tramwajów linowych z ulicy Powell Street jest obsługiwany przez miejskiego przewoźnika. W latach pięćdziesiątych [[XX wiek]]u likwidacji uległo kilka mniejszych linii, a pozostałe uległy reorganizacji. Od tej pory wszystkie działające linie są podłączone do jednej [[Cable Car Museum|siłowni]] na skrzyżowaniu ulic Washington Street i Mason Street. 1 października 1964 tramwaj linowy został uznany za „ruchomy”, historyczny obiekt o znaczeniu narodowym dla [[stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]]. Od 1982 do 1984 system został poddany generalnemu remontowi, a 21 czerwca 1984 roku oddano unowocześniony system do użytku mieszkańców i w tej formie działa on do dzisiaj.


=== Linie ===
=== Linie ===
Linia 50: Linia 47:


== System tramwajowy ==
== System tramwajowy ==
=== Linie ===
{{Sieć tramwajowa infobox
[[Plik:FMarketMuni.png|mały|Plan tradycyjnej linii tramwajowej F Market & Marves]]
|nazwa = {{PAGENAME}}
[[Plik:Muni Metro.png|mały|Schemat sieci tramwajowej/lekkiej kolei Muni Metro]]
|grafika = Sf streetcar 496.jpg
|opis grafiki = Tramwaj linii F Market & Wharves
|lokalizacja =
|data uruchomienia =
|data likwidacji =
|data odbudowy =
|właściciel =
|operator = Muni
|całkowita długość linii =
|liczba linii = 8
|dzienna liczba pasażerów =
|długość torowisk =
|długość jednotorowych =
|długość nieużywanych =
|długość podziemnych =
|długość w budowie =
|rozstaw toru = 1435
|liczba przystanków =
|liczba pociągów =
|liczba niskopodłogowych =
|liczba wagonów =
|www =
|commons =
}}
== Linie ==
[[Plik:San Francisco streetcar and cable car network.svg|thumb|Mapa linii szybkiego tramwaju/premetra (czarny kolor) i klasycznej linii F (kolor zielony) oraz linii tramwajów linowych (kolor pomarańczowy)]]
Współcześnie sieć tramwajowa złożona jest z ośmiu linii:
Współcześnie sieć tramwajowa złożona jest z ośmiu linii:
* '''F: Fisherman's Wharf''' – Market Street – Noe Valley – '''Castro'''
* '''F: Jones St & Beach St''' – Market Street – '''17th St & Castro St'''
* '''J:''' '''Downtown (Embarcadero)''' – '''Balboa Park'''
* '''J:''' '''Metro Embarcadero Station''' – Market Street - Noe Valley - '''Balboa Park BART'''
* '''K/T: (K:) Balboa Park''' – Ocean Avenue – (T:) West Portal – Castro – Market Street – Downtown (Embarcadero) – Caltrain Station – Bayview – '''Sunnydale Station'''
* '''K/T: (K:) Balboa Park BART''' – Ocean Avenue – (T:) West Portal – Castro – Market Street – Downtown (Embarcadero) – Caltrain Station – Bayview – '''Third Street/Gilman/Paul'''
* '''L: Downtown (Embarcadero)''' – Market Street – Castro – '''San Francisco Zoo'''
* '''L: Metro Embarcadero Station''' – Market Street – Castro – '''Wawona/46th Avenue/SF Zoo'''
* '''M: Downtown (Embarcadero)''' – Market Street – Castro – West Portal – San Francisco State Univercity – Ocean View – '''Balboa Park'''
* '''M: Metro Embarcadero Station''' – Market Street – Castro – West Portal – San Francisco State Univercity – Ocean View – '''San Jose Ave & Geneva Ave'''
* '''N: Caltrain Station''' – Downtown (Embarcadero) – Market Street – '''Ocean Beach'''
* '''N: King St & 4th St''' – Downtown (Embarcadero) – Market Street – '''Judah/La Playa/Ocean Beach'''
* '''S: Downtown (Embarcadero)''' – Market Street – '''Castro'''
* '''S: Metro Embarcadero Station''' – Market Street – '''West Portal/Sloat/St Francis Circle''' (linia szczytowa)
* '''T/K: (T:) Sunnydale Station''' – Bayview - Caltrain Station – (K:) (Downtown) Embarcadero – Market Street – Castro – West Portal – Ocean Avenue – '''Balboa Park '''
* '''T/K: (T:) Third Street/Gilman/Paul''' – Bayview - Caltrain Station – (K:) (Downtown) Embarcadero – Market Street – Castro – West Portal – Ocean Avenue – '''Balboa Park BART'''


=== Tabor w regularnej eksploatacji<ref>{{Cytuj| url=http://transphoto.ru/show.php?t=1&cid=307 | tytuł=Сан-Франциско, Трамвай — Статистика подвижного состава — TransPhoto<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=transphoto.ru | data dostępu=2017-11-15}}</ref> ===
== Galeria ==
==== Tabor liniowy ====
<gallery>
{| class="wikitable"
Plik:MuniMetro1.jpg|Tramwaj typu Breda
! Typ
Plik:PCC car in San Francisco.jpg|Tramwaj typu PCC nr 1063 skręca w Market Street.
! Zdjęcie
Plik:FMarketMuni.png|Plan linii F Market & Wharves]]
! Liczba
Plik:Muni Metro.png|Schemat sieci szybkiego tramwaju/premetra
|-
</gallery>
| Breda LRV
| [[Plik:T Third Islais.jpg|100px]]
| 151
|-
| [[PCC (tramwaj)|PCC]]
| [[Plik:SF 1058 Green Hornet Livery.jpg|100px]]
| 55
|-
| Peter Witt
| [[Plik:AFreshlyPaintedMilanPeterWittTramInTwoToneGreenOnItsThirdWeekOfServiceOnTheFLine.jpg|100px]]
| 10
|}

==== Tabor techniczny ====
{| class="wikitable"
! Typ
! Zdjęcie
! Liczba
! Uwagi
|-
| ?
|<ref>http://www.nycsubway.org/perl/show?48361 zdjęcie</ref>
|1
|Dwukierunkowy, czteroosiowy wagon roboczy nr #C 1, wyprodukowany w roku 1916<ref>http://www.streetcar.org/streetcars/c1-muni-motor-flat/ opis wagonu nr #C 1</ref>
|-
|Hammond Muni Type G
|
|1
|Holownik nr boczny #C3
|-
|Peter Witt
|
|1
|Wagon do nauki jazdy nr boczny #1834
|-
|
|<ref>http://www.nycsubway.org/perl/show?23222 zdjęcie</ref>
|1
|[[pojazd wieżowy|Wagon wieżowy]] nr boczny #1304, został wyprodukowany w 1901 roku
|}

=== Tabor w nieregularnej eksploatacji ===
==== Tabor muzealny ====
{| class="wikitable"
! Typ
! Zdjęcie
! Liczba
|-
|Jewett Muni Type B
|[[Plik:Muni streetcar 130.JPG|100px]]
|2
|-
|MMTB W2-Type
|[[Plik:Sf streetcar 496.jpg|100px]]
|2
|-
|Boat Car
|[[Plik:SF Muni HSF 228 Blackpool.jpg|100px]]
|2
|-
| Czteroosiowy wagon silnikowy
|
| 3
|-
| MMTB W6-Type
|
| 1
|-
| BN PCC series 7000
|
| 1
|-
| Holman Muni Type A
|
| 1
|-
| Czteroosiowy wagon silnikowy typu St. Louis
|
| 1
|-
| Dwuosiowy wagon silnikowy typu Hammond
|
| 1
|-
| Dwuosiowy wagon silnikowy
|
| 1
|-
|LHB V6
|
| 1
|-
|F (Kolomna)
|
| 1
|}


== Zobacz też ==
== Zobacz też ==
{{commonscat|San Francisco Municipal Railway}}
* [[tramwaj]]
* [[tramwaj]]
* [[tramwaj linowy]]
* [[tramwaj linowy]]
* [[szybki tramwaj]]
* [[szybki tramwaj]]
* [[premetro]]
* [[premetro]]

== Bibliografia ==
* [http://transphoto.ru/city/307/ transphoto.ru]
* [http://www.nycsubway.org/wiki/San_Francisco_Bay_Area,_California world.nycsubway.org]


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.sfmta.com/cms/home/sfmta.php strona komunikacji w San Francisco]
* {{Cytuj stronę | url = http://www.sfmta.com/cms/home/sfmta.php | tytuł = strona komunikacji w San Francisco | opublikowany = sfmta.com | archiwum = https://web.archive.org/web/20100131002418/http://www.sfmta.com/cms/home/sfmta.php | zarchiwizowano = 2010-01-31}}
* [http://www.sfcablecar.com/ strona tramwajów linowych]
* [http://www.sfcablecar.com/ strona tramwajów linowych]
* [http://www.streetcar.org/ strona tramwaju F Market & Wharves]
* [http://www.streetcar.org/ strona tramwaju F Market & Wharves]
* [http://world.nycsubway.org/us/sf/index.html Galeria zdjęć transportu publicznego w San Francisco na stronie world.nycsubway.org]
* [http://transphoto.ru/city/307/ transphoto.ru] {{lang|ru}}
* [http://world.nycsubway.org/us/sf/index.html Galeria zdjęć transportu publicznego w San Francisco na stronie world.nycsubway.org]
** [http://world.nycsubway.org/us/sf/cc-map.html Schemat systemu tramwajów linowych z układem torów]
** [http://world.nycsubway.org/us/sf/muni-map.html Schemat sieci tramwajowej z układem torów z października 1995 roku]

** [http://world.nycsubway.org/us/sf/muni-map.html Schemat sieci tramwajowej z układem torów z października 1995 roku]
== Przypisy ==
{{Przypisy}}

{{Transport miejski w Stanach Zjednoczonych}}
{{Transport miejski w Stanach Zjednoczonych}}

{{Kontrola autorytatywna}}


[[Kategoria:Transport w San Francisco]]
[[Kategoria:Transport w San Francisco]]
[[Kategoria:Tramwaje w Kalifornii|San Francisco]]
[[Kategoria:Tramwaje w Kalifornii|San Francisco]]
[[Kategoria:Szybki tramwaj w Kalifornii]]

Aktualna wersja na dzień 22:38, 21 paź 2024

Tramwaje w San Francisco
tramwaj
logo
Państwo

 Stany Zjednoczone

Lokalizacja

Stany Zjednoczone, San Francisco

Operator

Muni

Liczba linii

3 + 8

Infrastruktura
Rozstaw szyn

1067 mm (tramwaj linowy)
1435 mm (pozostałe linie)

Strona internetowa
Mapa linii lekkiej kolei miejskiej (czarny kolor) i klasycznej linii F (kolor zielony) oraz linii tramwajów linowych (kolor pomarańczowy)

Tramwaje w San Francisco – dwa niezależne systemy komunikacji tramwajowej działające w San Francisco w Stanach Zjednoczonych. Na dwa systemy tramwajowe składają się:

  1. system tramwajów linowych, który tworzą 3 linie – California Street, Powell-Mason oraz Powell-Hyde.
  2. system tramwajowy, złożony jest z jednej tradycyjnej linii – F Market & Wharves i siedmiu linii tramwajowych, które łączą w sobie cechy zarówno linii lekkiej kolei miejskiej jak i także tradycyjnego tramwaju – J Church, K Ingleside, L Taraval, M Ocean View, N Judah, S Castro Shuttle, T Third Street.

System tramwajów linowych

Historia

Twórcą systemu tramwajów linowych w San Francisco był Andrew Smith Hallidie, który 4 sierpnia 1873 przetestował pierwszy tego typu pojazd na ulicy Clay Street. 1 września 1873 firma Clay Street Hill Railroad uruchomiła pierwszą stałą linię tramwaju. W latach 1877–1889 powstało wiele innych linii tramwajowych tego typu obsługiwanych przez 8 niezależnych przedsiębiorstw. W tym czasie zbudowano łącznie 53 mile torów, które pokrywały niemal wszystkie dzielnice San Francisco. 18 kwietnia 1906 wielkie trzęsienie ziemi oraz spowodowany nim pożar zniszczyły miasto, a także prawie całą sieć tramwajów linowych. Na ich miejscu uruchomiono sieć tradycyjnych tramwajów elektrycznych (ang. streetcar) oraz trolejbusów (ang. trolley-coach).

W 1947 burmistrz Roger Lapham zażądał zlikwidowania wszystkich linii tramwajów linowych opierając się na raporcie, z którego wynikało, że ten rodzaj transportu publicznego przynosi straty i lepiej zastąpić go tańszym transportem autobusowym obsługiwanymi przez miasto. Zawiązany lokalny komitet w celu obrony tramwajów linowych, skutecznie przeciwstawił się decyzji burmistrza. Od tego czasu system tramwajów linowych z ulicy Powell Street jest obsługiwany przez miejskiego przewoźnika. W latach pięćdziesiątych XX wieku likwidacji uległo kilka mniejszych linii, a pozostałe uległy reorganizacji. Od tej pory wszystkie działające linie są podłączone do jednej siłowni na skrzyżowaniu ulic Washington Street i Mason Street. 1 października 1964 tramwaj linowy został uznany za „ruchomy”, historyczny obiekt o znaczeniu narodowym dla Stanów Zjednoczonych. Od 1982 do 1984 system został poddany generalnemu remontowi, a 21 czerwca 1984 roku oddano unowocześniony system do użytku mieszkańców i w tej formie działa on do dzisiaj.

Linie

  • linia California Street ciągnie się wzdłuż ulicy California Street, od dzielnicy finansowej przez Chinatown i Nob Hill do stacji na ulicy Van Ness Avenue.
  • linia Powell-Mason rozpoczyna swój bieg na skrzyżowaniu ulic Powell Street i Market Street i ciągnie się w kierunku zatoki. Na szczycie Nob Hill spotyka się z linią California Street, a swój bieg kończy przy Fisherman's Wharf.
  • linia Powell-Hyde rozpoczyna się również u zbiegu ulic Powell Street i Market Street, ale dalej skręca do Russian Hill i kończy swój bieg na placu Ghiradelli Square.

System tramwajowy

Linie

Plan tradycyjnej linii tramwajowej F Market & Marves
Schemat sieci tramwajowej/lekkiej kolei Muni Metro

Współcześnie sieć tramwajowa złożona jest z ośmiu linii:

  • F: Jones St & Beach St – Market Street – 17th St & Castro St
  • J: Metro Embarcadero Station – Market Street - Noe Valley - Balboa Park BART
  • K/T: (K:) Balboa Park BART – Ocean Avenue – (T:) West Portal – Castro – Market Street – Downtown (Embarcadero) – Caltrain Station – Bayview – Third Street/Gilman/Paul
  • L: Metro Embarcadero Station – Market Street – Castro – Wawona/46th Avenue/SF Zoo
  • M: Metro Embarcadero Station – Market Street – Castro – West Portal – San Francisco State Univercity – Ocean View – San Jose Ave & Geneva Ave
  • N: King St & 4th St – Downtown (Embarcadero) – Market Street – Judah/La Playa/Ocean Beach
  • S: Metro Embarcadero Station – Market Street – West Portal/Sloat/St Francis Circle (linia szczytowa)
  • T/K: (T:) Third Street/Gilman/Paul – Bayview - Caltrain Station – (K:) (Downtown) Embarcadero – Market Street – Castro – West Portal – Ocean Avenue – Balboa Park BART

Tabor w regularnej eksploatacji[1]

Tabor liniowy

Typ Zdjęcie Liczba
Breda LRV 151
PCC 55
Peter Witt 10

Tabor techniczny

Typ Zdjęcie Liczba Uwagi
? [2] 1 Dwukierunkowy, czteroosiowy wagon roboczy nr #C 1, wyprodukowany w roku 1916[3]
Hammond Muni Type G 1 Holownik nr boczny #C3
Peter Witt 1 Wagon do nauki jazdy nr boczny #1834
[4] 1 Wagon wieżowy nr boczny #1304, został wyprodukowany w 1901 roku

Tabor w nieregularnej eksploatacji

Tabor muzealny

Typ Zdjęcie Liczba
Jewett Muni Type B 2
MMTB W2-Type 2
Boat Car 2
Czteroosiowy wagon silnikowy 3
MMTB W6-Type 1
BN PCC series 7000 1
Holman Muni Type A 1
Czteroosiowy wagon silnikowy typu St. Louis 1
Dwuosiowy wagon silnikowy typu Hammond 1
Dwuosiowy wagon silnikowy 1
LHB V6 1
F (Kolomna) 1

Zobacz też

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Przypisy