Type a search term to find related articles by LIMS subject matter experts gathered from the most trusted and dynamic collaboration tools in the laboratory informatics industry.
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
kat. |
int. |
||
(Nie pokazano 36 wersji utworzonych przez 12 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Transport publiczny infobox |
{{Transport publiczny infobox |
||
|nazwa = |
|nazwa = Tramwaje w San Francisco |
||
| |
|nazwa oryginalna = |
||
|typ systemu = tramwaj |
|||
|grafika_opis = |
|||
|logo = |
|||
|lokalizacja = {{flaga|USA}} [[Stany Zjednoczone]], [[San Francisco]] |
|||
|opis logo = |
|||
|rodzaj = [[tramwaj]], [[szybki tramwaj]], [[premetro]] |
|||
|grafika = |
|||
|uruchomienie = |
|||
| |
|opis grafiki = |
||
| |
|państwo = USA |
||
| |
|lokalizacja = [[Stany Zjednoczone]], [[San Francisco]] |
||
| |
|organizator = |
||
| |
|operator = Muni |
||
|liczba linii = 3 + 8 |
|||
|pasażerowie = |
|||
| |
|lata funkcjonowania = |
||
|dzienna liczba pasażerów = |
|||
|właściciel = |
|||
| |
|roczna liczba pasażerów = |
||
|schemat = |
|||
|opis schematu = |
|||
|długość sieci = |
|||
|rozstaw szyn = 1067 mm (tramwaj linowy)<br />1435 mm (pozostałe linie) |
|||
|napięcie zasilania = |
|||
|liczba stacji = |
|||
|liczba zajezdni = |
|||
|liczba przystanków = |
|||
|liczba pojazdów = |
|||
|commons = Category:San Francisco Municipal Railway |
|||
|www = |
|||
}} |
}} |
||
[[Plik:San Francisco streetcar and cable car network.svg|mały|Mapa linii lekkiej kolei miejskiej (czarny kolor) i klasycznej linii F (kolor zielony) oraz linii tramwajów linowych (kolor pomarańczowy)]] |
|||
'''Tramwaje w San Francisco''' – dwa niezależne systemy komunikacji [[tramwaj]]owej działające w [[San Francisco]] w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]]. |
|||
'''Tramwaje w San Francisco''' – dwa niezależne systemy komunikacji [[tramwaj]]owej działające w [[San Francisco]] w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]]. |
|||
Na dwa systemy tramwajowe składają się: |
Na dwa systemy tramwajowe składają się: |
||
# system [[ |
# system [[Tramwaje linowe w San Francisco|tramwajów linowych]], który tworzą 3 linie – California Street, Powell-Mason oraz Powell-Hyde. |
||
# system tramwajowy, złożony z jednej tradycyjnej linii – F Market & Wharves i siedmiu linii |
# system tramwajowy, złożony jest z jednej tradycyjnej linii – F Market & Wharves i siedmiu linii tramwajowych, które łączą w sobie cechy zarówno linii lekkiej kolei miejskiej jak i także tradycyjnego tramwaju – J Church, K Ingleside, L Taraval, M Ocean View, N Judah, S Castro Shuttle, T Third Street. |
||
== System tramwajów linowych == |
== System tramwajów linowych == |
||
{{osobny artykuł|Tramwaje linowe w San Francisco}} |
|||
{{Transport publiczny infobox |
|||
|nazwa = Tramwaje w San Francisco<br />– tramwaj linowy |
|||
|grafika = SanFranciscoCableCar1.jpg |
|||
|grafika_opis = Tramwaj linowy w San Francisco |
|||
|lokalizacja = [[San Francisco]] |
|||
|rodzaj = [[tramwaj linowy]] |
|||
|uruchomienie = |
|||
|likwidacja = |
|||
|długość = |
|||
|linie = 3 |
|||
|pojazdy = |
|||
|stacje = |
|||
|pasażerowie = |
|||
|prześwit = 1067 mm |
|||
|właściciel = |
|||
|operator = Muni |
|||
}} |
|||
=== Historia === |
=== Historia === |
||
Twórcą systemu tramwajów linowych w San Francisco był [[Andrew Smith Hallidie]], który 4 sierpnia 1873 przetestował pierwszy tego typu pojazd na ulicy Clay Street. 1 |
Twórcą systemu tramwajów linowych w San Francisco był [[Andrew Smith Hallidie]], który 4 sierpnia 1873 przetestował pierwszy tego typu pojazd na ulicy Clay Street. 1 września 1873 firma Clay Street Hill Railroad uruchomiła pierwszą stałą linię tramwaju. W latach 1877–1889 powstało wiele innych linii tramwajowych tego typu obsługiwanych przez 8 niezależnych przedsiębiorstw. W tym czasie zbudowano łącznie 53 mile torów, które pokrywały niemal wszystkie dzielnice San Francisco. 18 kwietnia 1906 [[Trzęsienie ziemi w San Francisco (1906)|wielkie trzęsienie ziemi]] oraz spowodowany nim pożar zniszczyły miasto, a także prawie całą sieć tramwajów linowych. Na ich miejscu uruchomiono sieć tradycyjnych tramwajów elektrycznych ([[język angielski|ang.]] streetcar) oraz [[trolejbus]]ów (ang. trolley-coach). |
||
W 1947 burmistrz Roger Lapham zażądał zlikwidowania wszystkich linii tramwajów linowych opierając się na raporcie, z którego wynikało, że ten rodzaj transportu publicznego przynosi straty i lepiej zastąpić go tańszym transportem [[autobus]]owym obsługiwanymi przez miasto. Zawiązany lokalny komitet w celu obrony tramwajów linowych, skutecznie przeciwstawił się decyzji burmistrza. Od tego czasu system tramwajów linowych z ulicy Powell Street jest obsługiwany przez miejskiego przewoźnika. W latach pięćdziesiątych [[XX wiek]]u likwidacji uległo kilka mniejszych linii, a pozostałe uległy reorganizacji. Od tej pory wszystkie działające linie są podłączone do jednej siłowni na skrzyżowaniu ulic Washington Street i Mason Street. 1 października 1964 tramwaj linowy został uznany za „ruchomy”, historyczny obiekt o znaczeniu narodowym dla [[stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]]. Od 1982 do 1984 system został poddany generalnemu remontowi, a 21 czerwca 1984 roku oddano unowocześniony system do użytku mieszkańców i w tej formie działa on do dzisiaj. |
W 1947 burmistrz Roger Lapham zażądał zlikwidowania wszystkich linii tramwajów linowych opierając się na raporcie, z którego wynikało, że ten rodzaj transportu publicznego przynosi straty i lepiej zastąpić go tańszym transportem [[autobus]]owym obsługiwanymi przez miasto. Zawiązany lokalny komitet w celu obrony tramwajów linowych, skutecznie przeciwstawił się decyzji burmistrza. Od tego czasu system tramwajów linowych z ulicy Powell Street jest obsługiwany przez miejskiego przewoźnika. W latach pięćdziesiątych [[XX wiek]]u likwidacji uległo kilka mniejszych linii, a pozostałe uległy reorganizacji. Od tej pory wszystkie działające linie są podłączone do jednej [[Cable Car Museum|siłowni]] na skrzyżowaniu ulic Washington Street i Mason Street. 1 października 1964 tramwaj linowy został uznany za „ruchomy”, historyczny obiekt o znaczeniu narodowym dla [[stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]]. Od 1982 do 1984 system został poddany generalnemu remontowi, a 21 czerwca 1984 roku oddano unowocześniony system do użytku mieszkańców i w tej formie działa on do dzisiaj. |
||
=== Linie === |
=== Linie === |
||
Linia 50: | Linia 47: | ||
== System tramwajowy == |
== System tramwajowy == |
||
=== Linie === |
|||
{{Sieć tramwajowa infobox |
|||
[[Plik:FMarketMuni.png|mały|Plan tradycyjnej linii tramwajowej F Market & Marves]] |
|||
|nazwa = {{PAGENAME}} |
|||
[[Plik:Muni Metro.png|mały|Schemat sieci tramwajowej/lekkiej kolei Muni Metro]] |
|||
|grafika = Sf streetcar 496.jpg |
|||
|opis grafiki = Tramwaj linii F Market & Wharves |
|||
|lokalizacja = |
|||
|data uruchomienia = |
|||
|data likwidacji = |
|||
|data odbudowy = |
|||
|właściciel = |
|||
|operator = Muni |
|||
|całkowita długość linii = |
|||
|liczba linii = 8 |
|||
|dzienna liczba pasażerów = |
|||
|długość torowisk = |
|||
|długość jednotorowych = |
|||
|długość nieużywanych = |
|||
|długość podziemnych = |
|||
|długość w budowie = |
|||
|rozstaw toru = 1435 |
|||
|liczba przystanków = |
|||
|liczba pociągów = |
|||
|liczba niskopodłogowych = |
|||
|liczba wagonów = |
|||
|www = |
|||
|commons = |
|||
}} |
|||
== Linie == |
|||
[[Plik:San Francisco streetcar and cable car network.svg|thumb|Mapa linii szybkiego tramwaju/premetra (czarny kolor) i klasycznej linii F (kolor zielony) oraz linii tramwajów linowych (kolor pomarańczowy)]] |
|||
Współcześnie sieć tramwajowa złożona jest z ośmiu linii: |
Współcześnie sieć tramwajowa złożona jest z ośmiu linii: |
||
* '''F: |
* '''F: Jones St & Beach St''' – Market Street – '''17th St & Castro St''' |
||
* '''J:''' ''' |
* '''J:''' '''Metro Embarcadero Station''' – Market Street - Noe Valley - '''Balboa Park BART''' |
||
* '''K/T: (K:) Balboa Park''' – Ocean Avenue – (T:) West Portal – Castro – Market Street – Downtown (Embarcadero) – Caltrain Station – Bayview – ''' |
* '''K/T: (K:) Balboa Park BART''' – Ocean Avenue – (T:) West Portal – Castro – Market Street – Downtown (Embarcadero) – Caltrain Station – Bayview – '''Third Street/Gilman/Paul''' |
||
* '''L: |
* '''L: Metro Embarcadero Station''' – Market Street – Castro – '''Wawona/46th Avenue/SF Zoo''' |
||
* '''M: |
* '''M: Metro Embarcadero Station''' – Market Street – Castro – West Portal – San Francisco State Univercity – Ocean View – '''San Jose Ave & Geneva Ave''' |
||
* '''N: |
* '''N: King St & 4th St''' – Downtown (Embarcadero) – Market Street – '''Judah/La Playa/Ocean Beach''' |
||
* '''S: |
* '''S: Metro Embarcadero Station''' – Market Street – '''West Portal/Sloat/St Francis Circle''' (linia szczytowa) |
||
* '''T/K: (T:) |
* '''T/K: (T:) Third Street/Gilman/Paul''' – Bayview - Caltrain Station – (K:) (Downtown) Embarcadero – Market Street – Castro – West Portal – Ocean Avenue – '''Balboa Park BART''' |
||
=== Tabor w regularnej eksploatacji<ref>{{Cytuj| url=http://transphoto.ru/show.php?t=1&cid=307 | tytuł=Сан-Франциско, Трамвай — Статистика подвижного состава — TransPhoto<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=transphoto.ru | data dostępu=2017-11-15}}</ref> === |
|||
== Galeria == |
|||
==== Tabor liniowy ==== |
|||
<gallery> |
|||
{| class="wikitable" |
|||
Plik:MuniMetro1.jpg|Tramwaj typu Breda |
|||
! Typ |
|||
Plik:PCC car in San Francisco.jpg|Tramwaj typu PCC nr 1063 skręca w Market Street. |
|||
! Zdjęcie |
|||
Plik:FMarketMuni.png|Plan linii F Market & Wharves]] |
|||
! Liczba |
|||
Plik:Muni Metro.png|Schemat sieci szybkiego tramwaju/premetra |
|||
|- |
|||
</gallery> |
|||
| Breda LRV |
|||
| [[Plik:T Third Islais.jpg|100px]] |
|||
| 151 |
|||
|- |
|||
| [[PCC (tramwaj)|PCC]] |
|||
| [[Plik:SF 1058 Green Hornet Livery.jpg|100px]] |
|||
| 55 |
|||
|- |
|||
| Peter Witt |
|||
| [[Plik:AFreshlyPaintedMilanPeterWittTramInTwoToneGreenOnItsThirdWeekOfServiceOnTheFLine.jpg|100px]] |
|||
| 10 |
|||
|} |
|||
==== Tabor techniczny ==== |
|||
{| class="wikitable" |
|||
! Typ |
|||
! Zdjęcie |
|||
! Liczba |
|||
! Uwagi |
|||
|- |
|||
| ? |
|||
|<ref>http://www.nycsubway.org/perl/show?48361 zdjęcie</ref> |
|||
|1 |
|||
|Dwukierunkowy, czteroosiowy wagon roboczy nr #C 1, wyprodukowany w roku 1916<ref>http://www.streetcar.org/streetcars/c1-muni-motor-flat/ opis wagonu nr #C 1</ref> |
|||
|- |
|||
|Hammond Muni Type G |
|||
| |
|||
|1 |
|||
|Holownik nr boczny #C3 |
|||
|- |
|||
|Peter Witt |
|||
| |
|||
|1 |
|||
|Wagon do nauki jazdy nr boczny #1834 |
|||
|- |
|||
| |
|||
|<ref>http://www.nycsubway.org/perl/show?23222 zdjęcie</ref> |
|||
|1 |
|||
|[[pojazd wieżowy|Wagon wieżowy]] nr boczny #1304, został wyprodukowany w 1901 roku |
|||
|} |
|||
=== Tabor w nieregularnej eksploatacji === |
|||
==== Tabor muzealny ==== |
|||
{| class="wikitable" |
|||
! Typ |
|||
! Zdjęcie |
|||
! Liczba |
|||
|- |
|||
|Jewett Muni Type B |
|||
|[[Plik:Muni streetcar 130.JPG|100px]] |
|||
|2 |
|||
|- |
|||
|MMTB W2-Type |
|||
|[[Plik:Sf streetcar 496.jpg|100px]] |
|||
|2 |
|||
|- |
|||
|Boat Car |
|||
|[[Plik:SF Muni HSF 228 Blackpool.jpg|100px]] |
|||
|2 |
|||
|- |
|||
| Czteroosiowy wagon silnikowy |
|||
| |
|||
| 3 |
|||
|- |
|||
| MMTB W6-Type |
|||
| |
|||
| 1 |
|||
|- |
|||
| BN PCC series 7000 |
|||
| |
|||
| 1 |
|||
|- |
|||
| Holman Muni Type A |
|||
| |
|||
| 1 |
|||
|- |
|||
| Czteroosiowy wagon silnikowy typu St. Louis |
|||
| |
|||
| 1 |
|||
|- |
|||
| Dwuosiowy wagon silnikowy typu Hammond |
|||
| |
|||
| 1 |
|||
|- |
|||
| Dwuosiowy wagon silnikowy |
|||
| |
|||
| 1 |
|||
|- |
|||
|LHB V6 |
|||
| |
|||
| 1 |
|||
|- |
|||
|F (Kolomna) |
|||
| |
|||
| 1 |
|||
|} |
|||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
||
{{commonscat|San Francisco Municipal Railway}} |
|||
* [[tramwaj]] |
* [[tramwaj]] |
||
* [[tramwaj linowy]] |
* [[tramwaj linowy]] |
||
* [[szybki tramwaj]] |
* [[szybki tramwaj]] |
||
* [[premetro]] |
* [[premetro]] |
||
== Bibliografia == |
|||
* [http://transphoto.ru/city/307/ transphoto.ru] |
|||
* [http://www.nycsubway.org/wiki/San_Francisco_Bay_Area,_California world.nycsubway.org] |
|||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
* |
* {{Cytuj stronę | url = http://www.sfmta.com/cms/home/sfmta.php | tytuł = strona komunikacji w San Francisco | opublikowany = sfmta.com | archiwum = https://web.archive.org/web/20100131002418/http://www.sfmta.com/cms/home/sfmta.php | zarchiwizowano = 2010-01-31}} |
||
* [http://www.sfcablecar.com/ strona tramwajów linowych] |
* [http://www.sfcablecar.com/ strona tramwajów linowych] |
||
* [http://www.streetcar.org/ strona tramwaju F Market & Wharves] |
* [http://www.streetcar.org/ strona tramwaju F Market & Wharves] |
||
* [http://world.nycsubway.org/us/sf/index.html Galeria zdjęć transportu publicznego w San Francisco na stronie world.nycsubway.org] |
* [http://transphoto.ru/city/307/ transphoto.ru] {{lang|ru}} |
||
* [http://world.nycsubway.org/us/sf/index.html Galeria zdjęć transportu publicznego w San Francisco na stronie world.nycsubway.org] |
|||
** [http://world.nycsubway.org/us/sf/ |
** [http://world.nycsubway.org/us/sf/muni-map.html Schemat sieci tramwajowej z układem torów z października 1995 roku] |
||
** [http://world.nycsubway.org/us/sf/muni-map.html Schemat sieci tramwajowej z układem torów z października 1995 roku] |
|||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy}} |
|||
{{Transport miejski w Stanach Zjednoczonych}} |
{{Transport miejski w Stanach Zjednoczonych}} |
||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
[[Kategoria:Transport w San Francisco]] |
[[Kategoria:Transport w San Francisco]] |
||
[[Kategoria:Tramwaje w Kalifornii|San Francisco]] |
[[Kategoria:Tramwaje w Kalifornii|San Francisco]] |
||
[[Kategoria:Szybki tramwaj w Kalifornii]] |
tramwaj | |
Państwo | |
---|---|
Lokalizacja | |
Operator |
Muni |
Liczba linii |
3 + 8 |
Infrastruktura | |
Rozstaw szyn |
1067 mm (tramwaj linowy) |
Strona internetowa |
Tramwaje w San Francisco – dwa niezależne systemy komunikacji tramwajowej działające w San Francisco w Stanach Zjednoczonych. Na dwa systemy tramwajowe składają się:
Twórcą systemu tramwajów linowych w San Francisco był Andrew Smith Hallidie, który 4 sierpnia 1873 przetestował pierwszy tego typu pojazd na ulicy Clay Street. 1 września 1873 firma Clay Street Hill Railroad uruchomiła pierwszą stałą linię tramwaju. W latach 1877–1889 powstało wiele innych linii tramwajowych tego typu obsługiwanych przez 8 niezależnych przedsiębiorstw. W tym czasie zbudowano łącznie 53 mile torów, które pokrywały niemal wszystkie dzielnice San Francisco. 18 kwietnia 1906 wielkie trzęsienie ziemi oraz spowodowany nim pożar zniszczyły miasto, a także prawie całą sieć tramwajów linowych. Na ich miejscu uruchomiono sieć tradycyjnych tramwajów elektrycznych (ang. streetcar) oraz trolejbusów (ang. trolley-coach).
W 1947 burmistrz Roger Lapham zażądał zlikwidowania wszystkich linii tramwajów linowych opierając się na raporcie, z którego wynikało, że ten rodzaj transportu publicznego przynosi straty i lepiej zastąpić go tańszym transportem autobusowym obsługiwanymi przez miasto. Zawiązany lokalny komitet w celu obrony tramwajów linowych, skutecznie przeciwstawił się decyzji burmistrza. Od tego czasu system tramwajów linowych z ulicy Powell Street jest obsługiwany przez miejskiego przewoźnika. W latach pięćdziesiątych XX wieku likwidacji uległo kilka mniejszych linii, a pozostałe uległy reorganizacji. Od tej pory wszystkie działające linie są podłączone do jednej siłowni na skrzyżowaniu ulic Washington Street i Mason Street. 1 października 1964 tramwaj linowy został uznany za „ruchomy”, historyczny obiekt o znaczeniu narodowym dla Stanów Zjednoczonych. Od 1982 do 1984 system został poddany generalnemu remontowi, a 21 czerwca 1984 roku oddano unowocześniony system do użytku mieszkańców i w tej formie działa on do dzisiaj.
Współcześnie sieć tramwajowa złożona jest z ośmiu linii:
Typ | Zdjęcie | Liczba |
---|---|---|
Breda LRV | 151 | |
PCC | 55 | |
Peter Witt | 10 |
Typ | Zdjęcie | Liczba | Uwagi |
---|---|---|---|
? | [2] | 1 | Dwukierunkowy, czteroosiowy wagon roboczy nr #C 1, wyprodukowany w roku 1916[3] |
Hammond Muni Type G | 1 | Holownik nr boczny #C3 | |
Peter Witt | 1 | Wagon do nauki jazdy nr boczny #1834 | |
[4] | 1 | Wagon wieżowy nr boczny #1304, został wyprodukowany w 1901 roku |