Knowledge Base Wiki

El viulin l'è un strüment müsegal de la fameja di arch, cunt quater cord intunaa a intervaj de quinta.

Semm dré a parlà del strüment püssee picinin e cunt la tessidüra püssee güzza in tra i member de la so fameja. La corda püssee bassa (e donca la nota püssee bassa che se pö tö) l'è el sol₂ , el sol sübit de suta al do central (do₃); i olter cord i henn, in orden cressent, el re₃, el la₃ e 'l mi_4.. I part per viulin druven la ciav de viulin (ciav de sol). Quand che i gh'han de vess sunà di not e passagg debon güzz se druva un'indicaziun ch'a la dis de trà sö i not interessaa a l'utava de sura. Fina al XVIII secul, tütavia, a segond de la tessidüra del specifegh bindell o frament müsegal, al l'era druvaa un grand nümer de ciav segundarii: ciav de bass a l'utava de sura^[1], cuntralt, mezusuvran, suvran e ciav de viulin frances ^[2].

El Violinista l'è chel lü che'l suna el viulin; l'omm de mester che 'l fà sö o 'l mett a post l'è el liüter.

El püssee cugnussüü viulinista de tücc i temp l'è staa el Niccolò Paganini, nassüü a Genua ind el 1792 e mort a Nizza ind el 1840. Anca un fracch in tra i liüter püssee celeber e piasüü ind el mond i henn lumbard: tra chest, l'Antonio Stradivari, el Giovanni Paolo Maggini, apus de i famej storegh di Guarneri e Amati.

1. ↑ Cuncert per viulin e urchestra del Vivaldi e 'l Telemann; per esempi, el Georg Philipp Telemann, Cuncert in sol minur, 3° mövement (Alegher), 1ª ed. Wolfenbüttel, Möseler Verlag, 1963.
2. ↑ La prima, per esempi, a l'è druvada in di över del Johann Jakob Walther (Scherz musegaj, Hortulus Chelicus), i olter tre in Modell:Cita liber
   Apus de una grand part di sunaa frances de la prima part del XVIII secul, la ciav de viulin francesa l'è de spess druvada del Johann Sebastian Bach, tra l'olter anca in de la celeber Ciaccona de la Partida n.2 in re minor, BWV 1004.