Knowledge Base Wiki

1973 - 1974 - 1975 - 1976 - 1977 - 1978 - 1979

1976 waor e sjrikkeljaor dat begos op 'ne dónderdag op de Gregoriaanse kalender.

jannewarie

• 2 - De Salomonseilande kriege zelfbesjtuur en zètte hiejmit eine eësjte sjtap nao ónaafhankelikheid van 't Verenigd Keuninkriek.
• 4 - De eësjte aaflevering van Sesamsjtraot wirt in Nederlandj oetgezónje.
• 21 - In Londen vertrèk ein British Airways Concorde nao Bahrein; In Paries vertrèk ein Air France Concorde nao Rio de Janeiro.

fibberwarie

• 4 - 22.000 luuj kómme óm biej ein aardbeving in Guatemala en Honduras.
• 4 - In Innsbruck wirt 't sjtartsjot gegaeve van de 12e Olympische Wèntjersjpele.
• 21 - In Örnsköldsvik waere de eësjte Paralympische Wèntjersjpele geäöpend.

miert

• 18 - Aruba Dushi Tera wirt gekaoze tot volksleed van Aruba.
• 24 - Militaire putsch in Argentinië, president Isabel Perón wirt aan de kantj gezat, de mach wirt euvergenómme door eine militaire junta ónger leiding van Jorge Videla.
• 27 - Freddy Maertens wint de èlfde editie van de Amstel Gold Race.
• 29 - De lètste Britse militaire verlaote de Maldive.

april

• 1 - Apple Computer Company wirt opgerich door Steve Jobs en Steve Wozniak.
• 5 - In China leije fel proteste op 't Tiananmen-plein tot ein incident wobiej minstes zestig demonsjtrante ómkómme.
• 21 - Eësjte televisieoetzending van Veronica, ónger angere mèt Starsky and Hutch.
• 24 - Tsjechoslowakije wint 't waereldkampioensjap ieshockey veur A-lènj in Pole.

mei

• 4 - Ein treinbótsjing in Schiedam kos 24 luuj 't laeve.
• 9 - Ulrike Meinhof van de RAF wirt doad aangetróffe in häör cel in de gevangenis van Stuttgart-Stammheim.
• 12 - De Sjpaanse supertanker 'Urquiola' löp biej A Coruña aan de gróndj en besjmeurt ruum 100 kilomaeter sjtrand mèt roewe aolie.
• 13 - Óntsjlaag van de Italiaan Angelo Felici es nuntius in Nederlandj en beneuming van de Ier John Gordon tot ziene opvolger.
• 18 – De Nederlandse Justitie lègk in euverlègk mèt minister [Dries van Agt|van Agt]] besjlaag op de apparatuur van de abortuskleniek Bloemenhove in Heemstede.
• 29 - Zuid-Afrika zaet ein besjtèlling veur Rijn-Schelde-Verolme veur de levering van reactorvate aaf. De order geit noe nao Frankriek. Daomit veurkump |t apaartheidsregime 't oeteinvalle van 't kabinet-Den Uyl.

juni

• In Sjpanje waere vriej verkezinge gehawwe. Hiejmit is gans neet-communistisch Europa noe democratisch.
• 6 - Relle in Soweto in Zuid-Afrika kóndige 't begin van de aafsjaffing van apaartheid aan.
• 17 - China tes zien eësjte watersjtofbóm.
• 19 - Huwelik van keuning Karel XVI Gustaaf van Zjwede en Silvia Sommerlath in Sjtockholm.
• 19 - Door 't gaslandj Joegoslavië te versjlaon behaolt 't Nederlands Èlftal de derde plaatsj op 't Europees kampioensjap voetbal.
• 20 - Tsjechoslowakije wint in Belgrado 't EK voetbal door titelverdediger Wes-Duutsjlandj in de finale nao penalties (5-3) te versjlaon.
• 21 - De communistische partiej van Enrico Berlinguer wint de verkezinge in Italië.
• 22 - 't Canadese Lagerhuis sjaf de doadsjtraof aaf.
• 27 - De expresstrein Amsterdam-Paries óntsjpaort in de Belsje gemeinte Neufvilles (biej Zinnik. D'r valle 11 doaje en 24 zjwaorgewónje. De trein verveurde hoofzakelik Nederlandse vakantiegengers.
• 28 - De PLO kaap ein toesjtèl van Air France óngerwaeg van vleegveldj Ben Gurion in Tel Aviv (Israël) nao Paries (Frankriek). Nao eine korte tösjesjtop in Libië wirt 't toesjtèl gedwónge door te vlege nao Entebbe in Uganda.

juli

• 2 - Noord- en Zuid-Vietnam waere gereünificeerd en vorme de Socialistische Republiek Vietnam.
• 3 – Ein Israëlische actie óm ruum hónderd joodse gijzelaers te bevrieje oet de gekaapde lóchböss van Air France op 't vleegveldj van Entebbe.
• 4 - Eine volsjlage ónmeugelik gehawwe bliksemeuverval wirt door 't Israëlisch Defensieleger op 't vleegveldj Entebbe in Uganda oetgeveurd en vriejwaal alle gijzelaars van de PLO waere óngedeërd bevriejd.
• 17 - In Belsj viert keuning Boudewijn zien 25 jaorig keuningsjap. Biej dees gelegeheid wirt de Keuning Boudewijnsjtichting opgerich.
• 17 - In Montréal sjtarte de 21e Olympische Zomersjpele.
• 18 - De Belsje fitserenner Lucien Van Impe wint de 63e Runj van Frankriek, veur Joop Zoetemelk.
• 20 - 't Ónbemande ruumdevaartuug Viking 1 maak ein zachte landjing op de planeet Mars.
• 21 -De Britse ambassadeur in Dublin, Christopher Ewart-Biggs, wirt vermoard door de IRA.
• 28 - Alle zös miljoen inweuners van Peking verblieve daaglank op sjtraot nao bejeuërlik zjwaor aardbevinge, die 't noordoaste van China treffe en 't laeve eise van 240.000 luuj.
• 29 - Giulio Andreotti wirt veur de tweëde keër eësjte minister van Italië.
• 31 juli - Big Thompson Canyon in Denver, Colorado wirt geteisterd door zjwaor ónwaer en ein euversjtreuëming wobiej 139 sjlachoffers valle.

augustus

• 21 - De "Lange Jan", de 135 maeter lange sjaorsjtein van de veurmalige mien Oranje Nassau I in Heërle, wirt opgeblaaze. De sjaorsjtein vilt verkeërd en besjadigt ein kantoargeboew.
• 25 - Harm Wiersma wirt waereldkampioen damme.
• 30 - Biej de viering van 't 40-jaorig besjtaon van 't ABC Cabaret euverhanjigt Wim Kan de Louis Davidsrink aan Herman van Veen.

september

• 3 – De Viking 2 landj op Mars.
• 4 - Palestiense terroriste kapen ein KLM-vleegtuug en eindige op Cyprus.
• 10 - Ein Brits vleegtuug en ein Joegoslavisch vleegtuug bótsje biej Zagreb: 176 luuj kómme óm.
• 20 - Keuning Boudewijn äöpent in Brussel de eësjte metrolien in Belsj.
• 22 - Portugal treujt toe tot de Raad van Europa.

oktober

• 5 - Lou de Jong publiceert ein vernetigend rapport euver Friedrich Weinreb.
• 13 - Ein Boeing 707 vrachvleegtuug sjtort neer op ein sjoal in Santa Cruz, Bolivia. 100 luuj blieve doad, ónger wae 93 sjoalkènjer.
• 26 - Transkei is 't eësjte thoeslandj dat door Zuid-Afrika ónaafhankelik wirt verklaord. Geinein anger landj zal Transkei erkènne.

november

• 2 - De democraat Jimmy Carter wirt tot de 39e president van de Verenigde Sjtate gekaoze. 't Is de eësjte keër saer 1850 dat eine president oet 't depe zuide wirt gekaoze. Baovendeen is 't de eësjte keër saer 1932 dat ein sjtaatshoof in functie (president Gerald R. Ford) versjlage wirt door ziene oetdager. De euverwinning van de 52-jaorige ex-gouverneur van Georgia is aevel miniem. Hae haolt 52% van de oetgebrachde sjtömme. Mèt name de "ónaafhankelike" kandidaat Eugene McCarthy haet häöm beheuërlik dwaesj gezaete.
• 15 - Pieter Menten verdwient sjpaorloos.

december

• 1 - José López Portillo lègk de eëd aaf es president van Mexico.
• 2 - Fidel Castro wirt president van Cuba.
• 3 - Patrick Hillery wirt de zösde president van Ierland.
• 3 - Biej ein fotosessie veur de cover van 't album Animals van Pink Floyd biej Battersea Power Station in Londen raak eine 12 maeter lange ballon in de vorm van ein verke los en zjweef in de aanvleegroute veur vleegtuge nao Heathrow. 't Verke bereik ein heuëgde van 18.000 voot (6 kilomaeter) veurdat 't weer nao beneje kump.
• 6 - De Nederlandse aorlogsmisdadiger Pieter Menten wirt in de buurt van Zürich gearresteerd, mèt dank aan 't sjpeurwerk van journalis Hans Knoop.
• 8 - The Eagles brènge Hotel California oet, ein van de bes-verkoupende albums van alle tieje.
• 17 - Première van de film A star is born mèt Barbra Streisand.

zónger datum

• Sony brink de Betamax videocassette op de mert.

• Natuurkunde: Burton Richter en Samuel Ting "um hun baonbrekend werk in de oontdèkking vaan e zwoer elementair deilke vaan 'n nui soort."
• Sjemie: William Lipscomb "um zien studies nao de structuur vaan borane die leech werpe op de probleme bij sjemische bindinge."
• Geneeskunde: Baruch Samuel Bloomberg en Daniel Carleton Gajdusek "um hun oontdèkkinge umtrint nui mechanismes veur d'n oersprunk en de verspreiing vaan infectiekrenkdes."
• Literatuur: Saul Bellow "veur 't minselek begrip en de subtiel analyse vaan de cultuur vaan allewijl die in zien werk weure gecombineerd."
• Vrei: Betty Williams en Mairead Collegan, "stiechteresse vaan de Noord-Ierse Vreidesbeweging (later umgeduip tot Gemeinsjap vaan Vreideslui)."
• Economie: Milton Friedman "veur zien prestaties op 't gebeed vaan verbruuksanalyse, monetair historie en um zien demonstratie vaan de complexiteit vaan stabiliseringsbeleid."

Jimmy Carter

• 2 jannewarie - Danilo Di Luca, Italiaanse fitserenner
• 20 jannewarie - Gretha Smit, Nederlandse sjaatsster
• 29 jannewarie - Karsten Kroon, Nederlandse fitserenner
• 15 fibberwarie - Óscar Freire, Sjpaanse fitserenner
• 24 fibberwarie - Yuval Noah Harari, Israëlischen historikus
• 4 miert - Regi Penxten, Belsj-Limbörgsen dj
• 22 miert - Teun de Nooijer, Nederlandse hockeyer
• 23 miert - Chris Hoy, Britse fitserenner
• 29 miert - Jennifer Capriati, Amerikaanse tennisster
• 1 april - Clarence Seedorf, Nederlandse voetballer
• 5 april - Simone Inzaghi, Italiaanse voetballer
• 3 mei - Eduard Heger, Slowaokse premier
• 6 mei - Denny Landzaat, Nederlandse voetballer
• 4 juni - Aleksej Navalni, Róssische politicus en aktivis (gestorve 2024)
• 17 juni - Sven Nys, Belsje veldjriejer
• 1 juli - Patrick Kluivert, Nederlandse voetballer
• 1 juli - Ruud van Nistelrooy, Nederlandse voetballer
• 9 juli - Jochem Uytdehaage, Nederlandse sjaatser
• 1 augustus - Ibrahim Babangida, Nigeriaanse voetballer
• 9 augustus - Rogier Wassen, Nederlandse tennisser
• 15 augustus - Boudewijn Zenden, Nederlandse voetballer
• 27 augustus - Mark Webber, Australische autocoureur
• 29 augustus - Jon Dahl Tomasson, Deense voetballer
• 5 september - Carice van Houten, Nederlandse actrice
• 8 september - Sjeng Schalken, Nederlandse tennisser
• 10 september - Reinder Nummerdor, Nederlandse volleyballer
• 24 september - Maud Hawinkels, Nederlandse tv-presentatrice
• 27 september - Francesco Totti, Italiaanse voetballer
• 1 oktober - Wasiu Taiwo, Nigeriaanse voetballer
• 8 oktober - Renate Groenewold, Nederlandse sjaatsster
• 19 oktober - Leopold van Asten, Nederlandse sjprèngruter
• 26 oktober - Jeremy Wotherspoon, Canadese sjaatser
• 7 november - Mark Philippoussis, Australische tennisser
• 8 november - Sylvia Karres, Nederlandse hockeyster
• 13 november - Bob de Jong, Nederlandse sjaatser
• 19 november - Jack Dorsey, Amerikaansen oondernummer
• 25 december - Armin van Buuren, Nederlandse trance-deejay en producer
• datum oonbekind - Bart Oostindie, Nederlands-Limburgse bluesmuzikant

• 10 jannewarie - Howlin' Wolf (65), bluesmuzikant
• 12 jannewarie - Agatha Christie (85), Èngelsje detectivesjriefster
• 2 fibberwarie - Johan Kaart (78), Nederlandse acteur
• 9 fibberwarie - Percy Faith (69), Amerikaanse componis en orkesleijer
• 13 miert - Willy Alfredo (77), sjneldichter
• 24 miert - Bernard Montgomery (88), Britse veldjmaarsjalk
• 5 april - Howard Hughes (70), Amerikaanse miljardair-kloezenaer, vlegeneer, filmproducer en -regisseur
• 25 april - Carol Reed (69), Britse filmregisseur
• 28 april - Walther von Seydlitz (87), Duutsje generaal
• 9 mei - Ulrike Meinhof (41), Duutsje journaliste en mede-oprichtster van de Rote Armee Fraktion
• 26 mei - Martin Heidegger (86), Duutsje filosoof
• 3 juli - Han Bentz van den Berg (58), Nederlandse acteur en regisseur
• 5 juli - Antoine (91), Franse kapper van beroemdheden
• 7 juli - Gustav Heinemann (76), Duutsje politicus, president van de Bondsrepubliek Duutsjlandj
• 19 juli - Oskar Leimgruber (90), Zjwitserse politicus
• 24 juli - Julius Döpfner (62), Duutsje kardinaal-aartsbisjhop van München en Freising
• 2 augustus - Fritz Lang (85), Oasteriekse regisseur
• 5 augustus - Adriaan Roland Holst (88), Nederlandse dichter
• 16 augustus - Beppie Nooij sr. (83), Nederlandse actrice
• 9 september - Mao Zedong (82), Chinese politicus en partiejleijer
• 15 september - Petrus Antonius Nierman (75), Nederlandse bisjhop van Groninge
• 20 september - Johan Boskamp (85), Nederlandse acteur
• 15 november - Jean Gabin (72), Franse danser, filmacteur en aorlogsheld
• 15 november - Cor Deneer (59), Nederlands-Limburgse sjriever-dichter
• 23 november - André Malraux (75), Franse sjriever en politicus
• 4 december - Tommy Bolin (25), Amerikaanse rockmuzikant
• 4 december - Benjamin Britten (63), Britse componis
• 28 december - Freddie King (42), Amerikaanse bluesgitaris en zenger
• 29 december - Ivo Van Damme (22), Belsje atleet

• 't Eurovisie Songfestival wirt gewónne door de Britse inzending: "Save your kisses for me", oetgeveurd door de Brotherhood of Man ('t festival wirt gehawwe in 't Nederlandse Den Haag).
• Album top tieën

1. Het Gebeurde In Het Westen - Ennio Morricone
2. Desire - Bob Dylan
3. The Best Of Abba - ABBA
4. First Of All - Pussycat
5. No 7 - Julien Clerc
6. Beautiful Noise - Neil Diamond
7. Introspection 2 - Thijs van Leer
8. Black And Blue - The Rolling Stones
9. Vroeger Of Later - Robert Long
10. Powerful People - Gino Vannelli

• Rocky, van Sylvester Stallone