Knowledge Base Wiki

10 ოქტომბერი — გრიგორიანული კალენდრის 283-ე დღე (ნაკიან წლებში – 284-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 82 დღე.

დღის მოვლენები

• 680 : ქარბალის ბრძოლა — ხალიფა იაზიდ I-ის ბრძანებით თავი მოკვეთეს შიიტ იმამ ჰუსეინ იბნ ალის, წინასწარმეტყველი მუჰამედის შვილიშვილს. შიიტი მუსლიმები ამ დღეს მოიხსენიებენ როგორც ააშურას.
• 732 : პუატიეს ბრძოლა — პუატიესთან (საფრანგეთი), კარლოს მარტელი თავის მებრძოლებთან ერთად ამარცხებს მავრთა მრავალრიცხოვან არმიას, რითაც ხელს უშლის მუსლიმთა დასავლეთ ევროპაში შეღწევას.
• 1780 : დიდი ურაგანი კარიბებზე 30 000-მდე ადამიანს კლავს.
• 1868 : კუბამ ესპანეთისგან დამოუკიდებლობა გამოაცხადა.
• 1872 : საქართველოს რკინიგზა — პირველი რეისი ხორციელდება თბილისი-ფოთის მიმართულებით.
• 1938 : მეორე მსოფლიო ომი — მიუნხენის შეთანხმებით ზუდეტენლანდი გერმანიას გადაეცა.
• 1944 : ჰოლოკოსტი — აუშვიცის სიკვდილის ბანაკში 800-მდე ბოშა ბავშვი მოკლეს.
• 1964 : ტოკიოში გაიხსნა მე-18 ოლიმპიური თამაშები.
• 1970 : ფიჯიმ დამოუკიდებლობა მიიღო.
• 1987 : ფიჯიში ჩამოყალიბდა რესპუბლიკური წყობა.
• 2006 : ბრიტანელ-ინდოელ მწერალ კირან დესაის 2006 წლის ბუკერის პრემია მიენიჭა საუკეთესო რომანისთვის.
• 2007 : გერჰარდ ერტლი ნობელის პრემიას იღებს ქიმიის დარგში მყარი ზედაპირების ქიმიური პროცესების კვლევისთვის.
• 2008 : ფინეთის ყოფილი პრეზიდენტი და გაეროს დიპლომატი მარტი აჰტისაარი ნობელის მშვიდობის პრემიის ლაურეატი გახდა.
• 2009 :
  • თურქეთმა და სომხეთმა ყარაბაღის ომის შემდეგ გაწყვეტილი დიპლომატიური ურთიერთობები აღადგინეს.
  • პოლონეთის პრეზიდენტმა ლეხ კაჩინსკიმ ხელი მოაწერა ლისაბონის შეთანხმებას. ერთადერთი ევროპული სახელმწიფო, რომელიც ამ ტრაქტატს ჯერ არ შეერთებია, ჩეხეთია.
• 2011 : ნობელის პრემიის ლაურეატები ეკონომიკის დარგში ტომას სარჯენტი და კრისტოფერ სიმსი (აშშ) გახდნენ.
• 2013 :
  • პაკისტანელი აქტივისტი მალალა იუსაფზაი სახაროვის პრემიის ლაურეატი გახდა.
  • კანადელი ელის მანრო ლიტერატურის დარგში ნობელის პრემიის ლაურეატი გახდა.
• 2014 : მალალა იუსაფზაი და კაილაშ სატიართი მშვიდობის დარგში ნობელის პრემიის ლაურეატები გახდნენ.
• 2019 : 2018 და 2019 წლების ნობელის პრემიის ლაურეატები ლიტერატურის დარგში შესაბამისად ოლგა ტოკარჩუკი (პოლონეთი) და პეტერ ჰანდკე (ავსტრია) გახდნენ.
• 2022 : ნობელის პრემიის ლაურეატები ეკონომიკაში ამერიკელები ბენ ბერნანკე, დუგლას დაიმონდი და ფილიპ დიბვიგი გახდნენ.

ამ დღეს დაბადებულნი

• 1728 : ბარათაშვილი, იესე — ქართველი მწერალი (გ.1786)
• 1746 : გიორგი XII — ქართლ-კახეთის უკანასკნელი მეფე (გ.1800)
• 1813 : ჯუზეპე ვერდი — იტალიელი კომპოზიტორი;
• 1832 : ისაბელა II — ესპანეთის დედოფალი (გ.1904)
• 1861 : ნანსენი, ფრიტიოფ — ნორვეგიელი მკვლევარი
• 1870 : ბუნინი, ივან — რუსი მწერალი (გ.1953)
• 1900 : ანთაძე, დოდო — ქართველი რეჟისორი
• 1913 : სიმონი, კლაუდ — ფრანგი მწერალი
• 1917 : მონკი, თელონიუს — ამერიკელი პიანისტი (გ. 1982)
• 1923 : პარსონსი, ნიკოლას — ინგლისელი მსახიობი
• 1930 : პინტერი, ჰაროლდ — ინგლისელი სცენარისტი, რეჟისორი, მსახიობი, ნობელის პრემიის ლაურეატი (გ. 2008)
• 1953 : იური, მიჯ — შოტლანდიელი მომღერალი, სიმღერების ავტორი, მუსიკოსი, პროდიუსერი (Slik, Rich Kids, Thin Lizzy, Visage და Ultravox)
• 1954 : დევიდ ლი როთი — ამერიკელი სიმღერების ავტორი, მომღერალი, პროდიუსერი (Van Halen)
• 1978 : ჯოდი ლინ ო’კიფი — ამერიკელი მოდელი და მსახიობი.

ამ დღეს გარდაცვლილნი

• 19 : ნერონ კლავდიუს დრუზუს გერმანიკუსი — ტიბერიუსის ეპოქის გამოჩენილი რომაელი მხედართმთავარი
• 680 : ჰუსეინ იბნ ალი — არაბი იმამი
• 732 : აბდულ რაჰმან ალ გაფიკი — ანდალუსიის მავრი მმართველი
• 833 : ალ-მამუნი — ბაღდადის ხალიფა
• 1359 : ჰუგო IV — კვიპროსის მეფე
• 1875 : ალექსეი ტოლსტოი — რუსი მწერალი
• 1913 : კაცურა ტარო — იაპონიის პრემიერ-მინისტრი
• 1914 : კარლოს I — რუმინეთის მეფე
• 1934 : ტერენტი გრანელი — ქართველი პოეტი (დ.1897)
• 1973 : ლუდვიგ ფონ მიზესი — ავსტრიელი ეკონომისტი და ლიბერალი
• 1985 : იულ ბრინერი — ამერიკელი მსახიბი
• 2009 : სტივენ გეიტლი — ირლანდიელი სიმღერების ავტორი, მომღერალი, მოცეკვავი და მსახიობი (Boyzone) (დ. 1976)

დღესასწაულები

• მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
  • წმინდა კალისტრატე
  • მარკოზ მახარებელი, არისტარქოსი და ზინა
  • წმინდა ეპიქარია
  • ღირსი ეგნატე
  • საბატი სოლოვკელი

• აგრეთვე:
  • ფიჯი : ეროვნული დღე

იხილეთ აგრეთვე

სხვა თვეები: