Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di yaro .
La 5ma di septembro esas la 248ma dio di la yaro (249ma en bisextila yari ) segun Gregoriala kalendario . Restas 117 dii til la fino di la yaro.
Dio
Eventi
1876 - William Ewart Gladstone publikigas pamfleto kontre Otomana represo en Bulgaria , nomizita "Bulgariana Horori".1914 - Unesma mondomilito : Granda kombato komencas apud la rivero Marne inter Britaniana e Franca trupi kontre Germani, kun la partopreno di preske du milion soldati de amba flanki.1939 - Prezidanto Franklin Delano Roosevelt deklaras Usa neutra pri duesma mondomilito , ma vendas materio a la federiti.1944 - Duesma mondomilito : Sovietia deklaras milito kontre Bulgaria .1964 - Usa sendas unesma geo-fizikala observatorio OGO-1 ad orbito cirkum Tero .1972 - Dum l'Olimpiala Ludi en München, 1972 , Palestinana teroristi kidnapas 11 membri de Israelana delegaciono. La 11 pose mortigesos, ed anke 5 teroristi ed 1 Germana policisto.1975 - En Usa , Kalifornia , Lynette "Squeaku" Fromme probas mortigar Gerald Ford , prezidanto di Usa.1980 - En Suisia , tunelo St-Gothard, longa de 16,32 km, apertesas.1998 - Japoniana boxisto Takanori Hatakeyama divenas mondala championo dil WBA .1998 - Kim Jong-il divenas supra chefo di Nord-Korea .
2000 - Tuvalu divenas membro dil Unionita Nacioni .2002 - En Afganistan , falias atento kontre prezidanto Hamid Karzai .2011 - India e Bangladesh signatas pakto pri lia frontieri, e 40-yara disputi finas.[ 1] 2012 - Ter-tremo kun forteso 7.6 che skalo di Richter frapas la westala litoro di Kosta Rika .2017 - Ido-konfero en České Budějovice , Chekia finas.2018 - Ter-tremo kun forteso 6,7 che skalo di Richter frapas Hokkaido , Japonia , proxim l'urbi Tomakomai e Sapporo .[ 2] 2019 - Ido-konfero komencas en Berlin , Germania .2022 - Liz Truss divenas chefministrino dil Unionita Rejio .
Naski
1638 - Rejulo Louis la 14ma di Francia (m. 1715)1735 - Johann Christian Bach , Germana kompozisto (m. 1782)1774 - Caspar David Friedrich , Germana piktisto (m. 1840)1836 - Justiniano Borgoño , prezidanto di Peru (m. 1921)1871 - Gilbert H. Richardson , Britaniana Idisto (m. ?)1881 - Otto Bauer , Austriana politikisto (m. 1938)1888 - Sarvepalli Radhakrishnan , duesma prezidanto di India (m. 1975)1905 - Arthur Koestler , Austriana skriptisto (m. 1983)1912 - John Cage , Usana kompozisto (m. 1992)[ 3] 1934 - Ricardo de la Espriella , prezidanto di Panama1939 - Clay Regazzoni , Suisa automobilisto (m. 2006)1940 - Raquel Welch , Usan aktorino1942 - Werner Herzog , Germana filmifisto ed aktoro1946 - Freddie Mercury , Britaniana muzikisto e kantisto (Queen ) (m. 1991)1951 - Michael Keaton , Usan aktoro1951 - Vilson Ahmeti , chefministro di Albania
1959 - Waldemar Pawlak , chefministro di Polonia1980 - Marianna Madia , Italiana politikistino1986 - Kamelia , Rumana kantistino1995 - Sebastian Gorčík , Cheka hokeisto1996 - Jamsaran Cidipov , Rusa shakoludistulo1998 - Caroline Dolehide , Usana tenisistino2004 - Robin Montgomery , Usana tenisistino
Morti
1848 - Mohammad Shah Qajar , Shaho di Persia (n. 1810)1857 - Auguste Comte , Franciana sociologo e filozofo (n. 1798)1876 - Manuel Blanco Encalada , unesma prezidanto di Chili (n. 1790)1877 - Fola Kavalo , chefo dil indijeni Sioux de Usa (n. 1840?)1901 - Mario Scelba , chefministro di Italia (m. 1991)1906 - Ludwig Boltzmann , Austriana fizikisto (n. 1844)1919 - Frigyes Schulek , Hungarian arkitekto ed Idisto (n. 1841)1939 - Jens Bratlie , chefministro di Norvegia (n. 1856)1940 - Charles de Broqueville , chefministro di Belgia (n. 1860)1991 - Louis-Marie Pouka , Kamerunana poeto (n. 1910)1993 - Baek Du-jin , chefministro di Sud-Korea (n. 1908)1997 - Agnes Gonxha Bojaxhiu alias Matro Teresa , Nobel-laureato pri paco[ 4] 2010 - Guillaume Cornelis van Beverloo , Nederlandana piktisto (n. 1922)2015 - Setsuko Hara , Japonian aktorino (n. 1920)2016 - Hugh O'Brian , Usan aktoro (n. 1925)2017 - Nicolaas Bloembergen , Nederlandan-Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1920)2018 - Beatriz Segall , Brazilian aktorino[ 5] 2021 - Jiří Hainý , Chekoslovakiana hokeisto (n. 1927)
Referi
