Type a search term to find related articles by LIMS subject matter experts gathered from the most trusted and dynamic collaboration tools in the laboratory informatics industry.
  | |
| Nome orixinal | (zh-hant) 毛澤東 (zh-hans) 毛泽东 |
|---|---|
| Biografía | |
| Nacemento | (zh) 毛澤東 26 de decembro de 1893 Shaoshan (Dinastía Qing) |
| Morte | 9 de setembro de 1976 (82 anos) Zhongnanhai, República Popular da China (pt)  |
| Causa da morte | infarto agudo de miocardio |
| Lugar de sepultura | Mausoléu de Mao Tsé-Tung (pt) (1976–) |
| Membro do Comité Permanente do Politburó do Partido Comunista da China | |
| 28 de setembro de 1956 – 9 de setembro de 1976 (morte) | |
 1º Presidente da República Popular da China | |
| 27 de setembro de 1954 – 27 de abril de 1959 ← sen valor – Liu Shaoqi → | |
| Presidente do Comité Nacional da Conferencia Política Consultiva do Pobo Chinés | |
| 21 de setembro de 1949 – 27 de setembro de 1954 ← sen valor – Zhou Enlai → | |
| Presidente da Comisión Militar Central do Partido Comunista Chinés | |
| 23 de agosto de 1945 – 9 de setembro de 1976 ← sen valor – Hua Guofeng → | |
 Presidente do Partido Comunista da China | |
| 19 de xuño de 1945 – 9 de setembro de 1976 ← sen valor – Hua Guofeng → | |
| Membro do Comité Permanente do Politburó do Partido Comunista da China | |
| 17 de xaneiro de 1935 – 19 de xuño de 1945 | |
| Membro do Consello Político Nacional da China | |
| Lexislatura: 1st National Political Council (en) , 2nd National Political Council (en) , 3rd National Political Council (en) , 4th National Political Council (en) | |
| Datos persoais | |
| Residencia | Zhongnanhai (pt) Mao Zedong's Former Residence (en) Former residence of Mao Zedong during his first stay in Beijing (en) |
| Grupo étnico | Pobo han |
| Relixión | Ateísmo e ateo |
| Educación | Hunan First Normal University (en) (1913–1918) The First High School of Changsha, Hunan (en) (1912–1912)Xiangxiang First Senior High School (en) (1911–1911)Dongshan Senior High School (en) (1910–1911) |
| Altura | 180 cm |
| Lateralidade | destro |
| Cor do pelo | Pelo negro |
| Actividade | |
| Campo de traballo | Ensino e política |
| Ocupación | bibliotecario (1918–1919), político, strategist (en) , teórico político, revolucionario, mestre, escritor, filósofo, poeta, calígrafo |
| Período de actividade | - 1976 |
| Empregador | Peking University Library (en) |
| Partido político | Kuomintang (1923–1927) Partido Comunista de China |
| Movemento | Marxismo–Leninismo–Maoismo (pt) |
| Profesores | Li Yuanfu (en) |
| Carreira militar | |
| Rama militar | Exército Popular de Liberación, Exército Vermelho Chinês (pt) e Novo Exército (pt) |
| Conflito | Guerra Civil Chinesa Segunda guerra sino-xaponesa Guerra de Corea Conflito fronteiriço sino-soviético (pt) Guerra do Vietnam Guerra sino-indiana (pt) Expedição do Norte (pt) |
| Obra | |
Obras destacables
| |
| Familia | |
| Cónxuxe | Jiang Qing (1938–1976), morte da persoa He Zizhen (1928–1938) Yang Kaihui (1920–1930), morte do cónxuxe Luo Yixiu (1908–1910) |
| Fillos | Mao Anying (  ) Yang KaihuiMao Anqing ( ) Yang KaihuiMao Anlong ( ) Yang KaihuiYang Yuehua ( ) He ZizhenLi Min ( ) He ZizhenLi Na ( ) Jiang Qing |
| Pais | Mao Yichang e Wen Qimei |
| Irmáns | Mao Zemin Mao Zetan |
| Premios | |
| |
Sinatura  | |
| Descrito pola fonte | Obálky knih,  Medvik >>>:Mao, Zedong, 1893-1976, Grande Enciclopedia Soviética (1926—1947) |
     | |
Mao Tse Tung[1] ou Mao Zedong[2] (chinés tradicional: 毛澤東; chinés simplificado: 毛泽东; pinyin: Máo Zédōng; Wade-Giles: Mao2 Tse2-tung1), nado o 26 de decembro do 1893 e morto o 9 de setembro de 1976, foi o máximo dirixente do Partido Comunista da China (PCCh) e da República Popular da China. Baixo o seu liderado, o Partido Comunista fíxose co poder na China continental en 1949, cando se proclamou a nova República Popular, trala vitoria na guerra civil contra as forzas da República da China. A vitoria comunista provocou a fuxida de Chiang Kai-shek e os seus seguidores do Kuomintang para Taiwán e converteu a Mao no líder máximo da China ata a súa morte en 1976.
No plano ideolóxico, Mao asumiu as formulacións do marxismo-leninismo pero con matices propios baseados nas características da sociedade chinesa, moi diferente da europea. En particular, o comunismo de Mao outorga un papel central á clase campesiña como motor da revolución, formulación que difire da visión tradicional marxista-leninista da Unión Soviética, que vía os campesiños como unha clase con escasa capacidade de mobilización e adxudicaba aos traballadores urbanos o papel central na loita de clases.
A etapa de goberno de Mao estivo caracterizada por intensas campañas de reafirmación ideolóxica, que provocarían grandes conmocións sociais e políticas na China, como o Gran salto adiante e especialmente a Revolución Cultural, momento no que o seu poder alcanzou as cotas máximas ao desenvolverse un intenso culto á personalidade en torno á súa figura. Aínda hoxe en día, o papel histórico de Mao está rodeado dunha gran controversia. Anos logo da súa morte, en 1981, o Partido Comunista da China publicou unha análise oficial sobre a responsabilidade de Mao nos problemas sociais e económicos derivados das súas políticas, no que se lle atribuían erros graves, aínda cando se recoñecía o seu papel como gran líder revolucionario e artífice da subida ao poder do Partido Comunista. A partir de entón, o Partido Comunista da China mantivo esta valoración histórica de Mao como un gran líder, fonte de lexitimidade do propio partido, que con todo cometería algúns erros graves. Fóra da República popular, as valoracións de Mao variaron desde a visión amable que o mostraba como un líder popular [3] ata a percepción da súa etapa no poder como un exemplo de autoritarismo tiránico e brutal.[4][5][6] A maior discrepancia entre estas visións contrapostas da figura de Mao refírese a cal sería o seu nivel de responsabilidade no fracaso de moitas das políticas radicais que se adoptaron durante o seu liderado, así como ás cifras de mortos como consecuencia, directa ou indirecta, desas campañas políticas (os máis alcistas falan de máis de 70 millóns,[7] os máis baixistas dan 10 millóns [Cómpre referencia]. Doutra banda entre 1949 e 1975 a esperanza de vida duplicouse: de 32 a 65 . En principios dos anos 1970, Shanghai tiña unha taxa de mortalidade infantil menor que Nova York.[8] Nunha xeración, a taxa de alfabetización subiu do 15 % en 1949 ao 80 % a mediados dos anos de 1970.[9] Entre 1949 e 1976 a China, o «enfermo de Asia», transformouse nunha potencia industrial importante, cunha taxa de desenvolvemento igualada soamente polos grandes auxes de crecemento da historia.[10]
En 1961 rompeu formalmente co comunismo soviético ao denunciar o revisionismo da URSS e do PCUS. Unha das campañas máis polémicas impulsadas por Mao foi a Revolución Cultural en 1966 para consolidar o maoísmo.
Durante a década de 1920, Mao desenvolveu algunhas das súas teorías políticas, como a teoría da "loita de dúas liñas" no seo do Partido Comunista, xa formulada por Marx, Engels e Lenin. Fixo grandísimas contribucións na área da filosofía, especialmente á dialéctica con obras como "Sobre a contradición". As súas ideas tiveron un grande impacto nas xeracións posteriores e afectaron de modo significativo ó resto do mundo.
Durante a década de 1950, Mao comezou a consolidar a súa visión particular da ideoloxía comunista, que en moitos aspectos se afastaba do discurso dos fundadores do comunismo chinés. As ideas de Mao consolidaríanse como ideoloxía propia do Partido Comunista da China durante a época da ocupación xaponesa, entre 1938 e 1945. Á versión do comunismo inspirada por Mao denomínaselle, fóra da China, «maoísmo»; no uso do propio Partido Comunista da China, prefírese a designación «Pensamento de Mao Zedong». As ideas de Mao han ter unha grande influencia no desenvolvemento doutros movementos comunistas, particularmente en Asia, África e América Latina.[11]
Unha das súas principais ideas era a visión dos campesiños como o motor da revolución. Tradicionalmente, as ideas marxistas-leninistas xiran ao rededor dos obreiros industriais como a forza que conduciría á revolución. Mao deuse conta de que este non era o caso da China, e que a revolución se debía desenvolver desde o campesiñado. Naquel tempo, a China non tiña unha poboación significativa de obreiros, pero si tiña unha gran masa de campesiños descontentos, os cales acabarían apoiando as ideas de Mao.
Segundo a súa teoría, o marxismo-leninismo debía aplicarse aos casos concretos e situacións específicas. Mao partía da idea de que os campesiños debían formar a base da revolución comunista, o que só era posible se os dirixentes políticos absorbían a mensaxe da revolución e a facían comprensible para a poboación campesiña. Isto significaba que os dirixentes políticos debían ser conscientes das realidades locais e tratar de integrar as aspiracións dos campesiños coa política do partido. Mao tamén se baseou nas teorías de Hegel e Marx para desenvolver o materialismo dialéctico, aplicando a teoría da dialéctica aos conflitos reais do mundo, afirmando que só a realidade do conflito era o que tiña importancia. Mao desenvolveu unha teoría da dialéctica que seria analizada por décadas.
Mao tamén desenvolveu teorías como a estratexia de tres fases na guerra de guerrillas e o concepto da ditadura democrática do pobo. Así mesmo, defendeu a Revolución Cultural como mecanismo para evitar a restauración do capitalismo.
Entre 1957 e 1960, Mao dirixe unha ambiciosa campaña de masas denominada Gran salto adiante, política desenvolvementista que marcaba o distanciamento entre o comunismo chinés e o soviético. O Gran salto adiante foi un fracaso, e provocou unha gran fame, que se viu agravada por catástrofes naturais.
Entre 1966 e 1969, alentado por seguidores como Lin Biao e a súa propia esposa Jiang Qing, promoveu unha nova campaña de mobilización social, a Revolución Cultural, co obxectivo, segundo Mao, de profundar a construción do socialismo e impedir a restauración capitalista; no entanto, hai quen considera que, no fondo, os auténticos obxectivos da Revolución Cultural eran apartar do poder a Liu Shaoqi, presidente da República Popular da China, e a Deng Xiaoping, secretario xeral do partido, que o apartaran do poder efectivo após o fracaso do Gran salto adiante. Para iso, socavou os apoios dos dirixentes do partido, creando estruturas de poder paralelas como comités revolucionarios e, de xeito especial, os «Gardas Vermellos», novos adoutrinados que «atacaban» a quen eran considerados reaccionarios ou contrarrevolucionarios. Mao acabaría, con todo, pedindo ao exército que acabase cos desmandos dos gardas vermellos, ante os crecentes actos de intimidación e violencia provocados por estes. En abril de 1969, o IX Congreso Nacional do Partido Comunista da China deu por concluída a Revolución Cultural e suspendéronse as actividades dos Gardas Vermellos. As loitas de poder que se sucederon a continuación levarían a unha situación de grande inestabilidade ata despois da morte de Mao, cando os reformistas liderados por Deng Xiaoping conseguirían facerse co poder.
Como líder ideolóxico do partido, a figura de Mao dominou a política e a sociedade da República Popular da China ata a súa morte o 9 de setembro de 1976 en Pequín.
| |||||||||||||||||||||||||
Mao era fillo dun granxeiro acomodado establecido en Shaoshan (Hunan), coidado pola familia da nai durante a súa infancia[12], traballou logo na granxa de seu pai comezando a escola aos oito anos, seguindo o canon clásico confucianista dos cinco clásicos que só fixo impacto nel de xeito negativo[13] converténdose nun lector voraz [14]. En 1909 foi á cidade de Changsha para comezar os seus estudos de secundaria nun novo tipo de escola de estilo máis occidental[15], influenciado polos sucesos da Revolución de Xinhai (1911) e do Movemento do Catro de Maio (1919) adoptou posicións nacionalistas e antiimperialistas e mentres traballaba na Universidade de Pequin achegouse ao marxismo-leninismo, converténdose nun dos primeiros membros do Partido Comunista da China (PCC) logo da súa fundación en 1921, chegando axiña a posicións de mando. En 1922 os comunistas chegaron a un acordo co Kuomintang, un partido nacionalista revolucionario con máis peso na época; Mao axudou na creación dun exército campesiño e organizou a reforma agraria. En 1927 o líder militar do KMT, Chiang Kai-shek puxo fin á alianza e realizou unha purga dos elementos comunistas, asemade o PCC formou cos elementos fieis a súa propia milicia, o que conduciu á guerra civil. Mao foi responsable do comando dunha parte do Exército Popular de Liberación, e logo de varios reveses, ascendeu ao poder no partido tras dirixir a Longa Marcha. Cando o Imperio do Xapón invadiu a China en 1937 e comezou a Segunda guerra sino-xaponesa, Mao concordou co KMT unha fronte unida que se saldou coa vitoria do CPC-KMT en 1945. Logo estoupou de novo a guerra civil, na cal Mao dirixiu o Exército Popular logrando a vitoria e proclamando Mao a fundación da República Popular da China, un estado socialista de partido único controlado polo PCC, mentres Chiang e os seus seguidores procuraron refuxio en Taiwán. Mao logo da Campaña de Supresión dos Contrarrevolucionarios realizou a reforma agraria coas terras dos antigos señores feudais dividíndoas entre as comunas populares e estableceuse un culto á personalidade baseado na súa persoa[16]. Entre 1958 e 1961 dirixiu a campaña coñecida como o Gran salto adiante deseñado para modernizar e industrializar o país, non obstante os problemas agrarios empeoraron polas súas políticas e houbo fame no país. En 1966 iniciou a Revolución Cultural, un programa para eliminar os elementos contrarrevolucionarios na sociedade chinesa, que continuou ata a súa morte.
Unha figura fondamente controvertida, é considerado un dos individuos máis importantes na historia do mundo contemporáneo.[17] Os seus partidarios gaban o seu pulo modernizador que levou a China a se converter nun dos poderes mundiais, a promoción do status da muller, a expansión da educación e da saúde, o aumento da esperanza de vida e a consecución da vivenda universal.[18][19] aínda que a China case dobrou a súa poboación durante o liderado de Mao,[20] de 550 a 900 millóns.[19] Como resultado, Mao aínda é considerado por moitos chineses coma un grande estratego político e militar e o salvador da nación. Os maoístas tamén promoven o seu papel como teórico, home de estado, poeta e visionario, que inspirou movementos revolucionarios ao longo do globo.[21] Pola contra, para os seus críticos, foi un ditador que dirixiu un estado que sistematicamente violaba os dereitos humanos, e que causou entre 40 e 70 millóns de mortos por medio da fame, os traballos forzados e execucións.[22][23]
Un elemento preponderante nos anos de liderado de Mao foi o culto á personalidade. Mao presentábase a si mesmo como un inimigo dos terratenentes, homes de negocios e das potencias de Occidente, particularmente dos Estados Unidos. Por outra banda, declaraba ser aliado dos campesiños e traballadores.
En 1962, Mao propuxo a creación do Movemento de Educación Socialista, o cal estaba dirixido a protexer os campesiños das tentacións do feudalismo e capitalismo que pensaba estaban comezado a xurdir nas áreas rurais. Publicouse unha gran cantidade de propaganda na cal Mao era a figura central. Numerosos carteis e cancións referíanse a Mao como o sol vermello no centro dos nosos corazóns e o salvador do pobo.
O culto a Mao foi vital para o lanzamento da Revolución Cultural. A mocidade chinesa crecera baixo o réxime comunista e inculcáraselles o amor por Mao, e na devandita revolución convertéronse nos seus principais seguidores.
O principal impulsor desta política de culto á personalidade, á que Mao se opuxo,[Cómpre referencia] foi Lin Biao, ademais recompilador das Citas do Presidente Mao, libro publicado en outubro de 1966 con citas e devanditos de Mao. Aos membros do partido esixíaselles levar sempre consigo este libro. Ao longo dos anos a imaxe de Mao aparecía en todos os lugares, fogares, oficinas e comercios. Os seus devanditos aparecían en publicacións escritas de calquera natureza, e os gardas vermellos encargábanse de publicar carteis encomiándoo con imaxes súas de achegamento ao pobo chinés. Era común tamén que formacións de gardas, co libro das Citas do Presidente Mao na man esquerda, o citaran en grupo para promover as súas ideas, devanditos e as súas formas de pensar polos pobos e zonas rurai. Este movemento fíxose máis intensivo a medida que avanzaba a Revolución Cultural.
Actualmente, o culto a Mao reduciuse considerablemente na China, especialmente nas zonas non rurais, aínda que sexa verdade que a súa imaxe segue estando moi presente (o exemplo máis claro é o da praza de Tian'anmen). No entanto, a maioría da poboación chinesa considerano, xunto con Marx e Lenin, un dos pais do comunismo e un gran líder socialista. Mao é oficialmente recoñecido polo Partido Comunista como un gran líder revolucionario polo seu papel na loita contra os xaponeses e a creación da República Popular da China, pero o maoísmo é considerado hoxe en día polo Partido como un desastre económico e político.
Fóra da China, o culto a Mao e a preferencia polo maoísmo esténdense principalmente pola zona de Suramérica e os países do sur de Asia. Doutra banda, cabe destacar o teórico comunista francés Charles Bettelheim.
O legado de Mao é obxecto de gran controversia. Moitos chineses consideran a Mao como un gran revolucionario, un gran líder. Reivindican a súa figura, aínda que recoñezan que incorreu en serios erros ao final do seu goberno. De acordo con Deng Xiaoping, quen fora desprazado durante a Revolución Cultural acusado de seguir o camiño da restauración capitalista, «[Mao] estaba as tres cuartas partes no correcto e unha cuarta parte errado e a súa contribución foi primordial e os seus erros secundarios». Algúns membros do Partido Comunista, con todo, acusan a Mao de ser o responsable da ruptura coa Unión Soviética. Tamén se lle crítica o non adoptar políticas relacionadas co control da natalidade, as cales foron desenvolvidas posteriormente polos seus sucesores cando estableceron unha serie de incentivos e programas a fin de lograr que as familias chinesas só tivesen un fillo.
Os críticos de Mao, con todo, afirman que logrou éxitos de grande importancia. Por exemplo, antes de 1949 o índice de analfabetismo era do 80 % e a media de vida da poboación era soa mente de 35 anos. Á súa morte, o índice de analfabetismo baixara ao 6 % e a media de vida duplicouse a 70 anos. A poboación da China durante o período de Mao aumentou en 57 %, chegando a 700 millóns comparado coa cifra de 400 millóns que permanecera constante entre as guerras do opio e a guerra civil chinesa. Tamén din os seus seguidores que baixo Mao a China desfíxose dun «século de humillacións» ás que a someteran as potencias occidentais e xurdiu como unha gran potencia mundial. Tamén afirman que Mao logrou a industrialización do país e asegurou a soberanía da China baixo o seu mando. Dise tamén que Mao terminou co réxime corrupto do Kuomintang. Os opoñentes a Mao indican que os logros na erradicación do analfabetismo e as expectativas de vida, tamén foron alcanzadas polo réxime do Kuomintang en Taiwán. Algúns destes logros obtivéronse debido a que o país non estivo en guerra durante ese período e xa que logo puido dedicarlle recursos ao melloramento da poboación.
Mao suscitaba que o socialismo era a única resposta para a China, debido, entre outros argumentos, a que as potencias occidentais e particularmente os Estados Unidos, nunca permitirían que a China avanzase baixo un réxime capitalista. De feito, esta teoría non estaba lonxe da realidade, por canto Estados Unidos mantivo un embargo comercial á República Popular da China que durou ata 1972, cando Richard Nixon decidiu que a China constituía unha potencia que debía ser considerada favorablemente na guerra fría coa Unión Soviética.
Detractores e seguidores coinciden en afirmar que Mao foi un grande estratexa militar o cal demostrou na guerra civil chinesa e na guerra de Corea. De feito, as tácticas de Mao foron utilizadas constantemente por aqueles que loitan como insurrectos en diferentes lugares do mundo, así como por aqueles que tratan de esmagar a insurrección.
Por outra banda, a ideoloxía maoísta influíu en moitos movementos comunistas do Terceiro Mundo, tales como Sendero Luminoso no Perú, os naxalitas na India e o bando comunista que pelexou na guerra popular de 1996-2006 no Nepal. Con todo, a China apartouse totalmente da liña maoísta cando Deng Xiaoping iniciou as reformas económicas.
Actualmente o seguimento de Mao reduciuse drasticamente á China. De feito, algunhas das súas obras foron moi criticadas posteriormente. O libro Mao: A Historia descoñecida, escrito por Jung Chang e Jon Halliday, sinala que Mao creou moitos mitos en canto aos seus logros e a súa mocidade, a fin de mostrarse como o heroe do pobo. Ata afirman que algunhas incidencias da Gran Marcha, en particular a batalla da Ponte Luding, eran totalmente falsas. Con todo, o libro de Chang e Halliday foi obxecto de numerosas críticas polas súas faltas de rigor histórico.
| Conceptos básicos |  | |
|---|---|---|
| Aspectos | ||
| Variantes |
| |
| Internacionais | ||
| Líderes individuais | ||
| Temas relacionados | ||
| Control de autoridades |
|
|---|
LIMS forum content by LIMS forum members is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License. Based on a work at www.limsforum.com.
