Knowledge Base Wiki

Search for LIMS content across all our Wiki Knowledge Bases.

Type a search term to find related articles by LIMS subject matter experts gathered from the most trusted and dynamic collaboration tools in the laboratory informatics industry.

Lapuebla de Labarca
 Araba, Euskal Herria
Lapuebla de Labarcako udaletxea.

Lapuebla de Labarcako armarria

Administrazioa
EstatuaEspainia
ErkidegoaEuskal Autonomia Erkidegoa
LurraldeaAraba
EskualdeaArabako Errioxa
Izen ofiziala Lapuebla de Labarca
AlkateaMaria Teresa Cordoba Fernandez
(Lapuebla Avanza)
Posta kodea01306
INE kodea01033
Herritarralapueblar
Kokapena
Koordenatuak42°29′45″N 2°34′16″W / 42.495833333333°N 2.5711111111111°W / 42.495833333333; -2.5711111111111
Map
Azalera5,99 km²
Garaiera430 metro
Distantzia51 km Gasteiza
Demografia
Biztanleria865 (2023)
−5 (2022)
alt_left 426 (%49,2) (%50,8) 439 alt_right
Dentsitatea144,17 bizt/km²
Hazkundea
(2003-2013)[1]		 -% 4,28
Zahartze tasa[1]% 17,62
Ugalkortasun tasa[1]‰ 50
Ekonomia
Jarduera tasa[1]% 79,09 (2011)
Genero desoreka[1]% 9,21 (2011)
Langabezia erregistratua[1]% 10,49 (2013)
Euskara
Euskaldunak[1]% 26,23 (2010)
Kaleko erabilera [2]%  (2016)
Etxeko erabilera[3]% 8.03 (2016)
Datu gehigarriak
Sorrera data1631
Webguneawww.lapuebladelabarca.eus

Lapuebla de Labarca[4] Arabako hegoalde-hegoaldeko udalerri bat da. Arabako Errioxako kuadrillan dago, lurralde historikoko hegoaldeko mugan, Gasteiztik 51 bat kilometrora, Ebro ibaiaren ezker bazterrean. Herritik bertatik abiatzen da ibaia zeharkatzen duen zubia, 1939an eraikia, Araba eta Errioxa lotzen dituena.

Geografia

Toloñoko mendilerroaren hegoaldean dago, Ebro ibaiaren ezkerraldean. Arabako udalerri hegoaldekoena da.

Udalerri mugakideak

Historia

Ebro ibaia zeharkatzeko gune garrantzitsuan dago, 6 kilometrora iparraldera Guardia baitago, eta hegoaldera Fuenmayor eta San Vicente de la Sonsierra baitaude. Lapuebla de Labarca Guardiako udalerrian barne izan zen 1631ko ekainaren 11ra arte. Garai hartan lortu zuen hiribildu titulua, hiri-izendapena, alegia. Hortaz, Arabar Errioxako udalerririk gazteena dugu Lapuebla.

Ekonomia

Arabako Errioxako herri gehienen antzera, Lapuebla de Labarcako ekonomiaren zutarria ardoaren ekoizpena da. Nabarmentzekoak dira herriko COVILA ardo-kooperatiba eta beste hainbat upeltegi.

Demografia

Herriko biztanleria nahiko konstante mantendu zen XX. mendean zehar. 1900ean 810 biztanle zituen herriak, eta 2019an 865 biztanle.[5] Azken urteetan gorabeherak izan dira biztanlerian, baina inoiz ez dira 900 biztanle baino gehiago izan, ez eta 700 baino gutxiago ere.

Arabako Errioxako biztanleria-dentsitate handiena duen udalerria da.

Lapuebla de Labarcako biztanleria

Politika

Sakontzeko, irakurri: «Hauteskundeak Lapuebla de Labarcan»

Udal hauteskundeak

Lapuebla de Labarcago udalbatza

Alderdia

2019

2023
Zinegotziak Boto kopurua Zinegotziak Boto kopurua
Lapuebla Avanza (LA)
4 / 7
248 (% 43,51)
5 / 7
310 (% 55,76)
Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ)
3 / 7
237 (% 41,58)
2 / 7
181 (% 32,55)
Euskal Herria Bildu (EH Bildu)
0 / 7
59 (% 10,35)
0 / 7
61 (% 10,97)
Euskadiko Alderdi Sozialista-Euskadiko Ezkerra (PSE-EE)
0 / 7
20 (% 3,50)
0 / 7
0 (% 0)
Datuen iturria: Hauteskundeen emaitzak alea.eus webgunean

Alkateak

Hauek izan dira Lapuebla de Labarcako azken alkateak:

Alkatea Agintaldi hasiera Agintaldi amaiera Alderdia[6]
Antonio Muro Aguirre[6][7][8] 1979 1983 Euzko Alderdi Jeltzalea
Alvaro Medrano Fuertes[6][8] 1983 1987 Euzko Alderdi Jeltzalea
Gregorio Garrido Gonzalez[6] 1987 1991 Euzko Alderdi Jeltzalea
Gregorio Garrido Gonzalez[6] 1991 1995 Euzko Alderdi Jeltzalea
Gregorio Garrido Gonzalez[6] 1995 1995 a Euzko Alderdi Jeltzalea
Jesus Francisco Muro Najera[6] 1995 1999 Euzko Alderdi Jeltzalea
Jesus Francisco Muro Najera[6] 1999 2003 Euzko Alderdi Jeltzalea-Eusko Alkartasuna
Francisco Chavarri Grijalba[6] 2003 2007 Euzko Alderdi Jeltzalea-Eusko Alkartasuna
Daniel Espada Garrido[6][9][10][11] 2007 2011 Euzko Alderdi Jeltzalea
Daniel Espada Garrido[6][12][11] 2011 2015 Euzko Alderdi Jeltzalea
Maider Murillo Treviño[6] 2015 2019 Euzko Alderdi Jeltzalea
Maria Teresa Cordoba Fernandez[6][13] 2019 2023 Lapuebla Avanza
Maria Teresa Cordoba Fernandez[13][14] 2023 Jardunean Lapuebla Avanza

a Alkateak ez zuen legegintzaldia bukatu.

Garraioa

Araba Bus sareko  lineak zerbitzua ematen dio udalerri honi:

 Araba Bus
 Zerbitzua   Hasiera   Ibilbidea   Amaiera ⁠
11 Logroño
(geltokia)		 Logroño (Portales) • Casablanca • Serna • Asa • Campillar • Guardia (hotel-gasolindegia) • Guardia • Lapuebla de Labarca (markesina) • Lapuebla de Labarca (Kale Nagusia) • Eltziego • Mañueta Eskuernaga

Gainera, Eskualdeko Garraioa sareak linea bat ditu udalerrian:

 Eskualdeko Garraioa
 Zerbitzua   Hasiera   Ibilbidea   Amaiera ⁠
22 Guardia
Leza Osp.		 Oion • Ekora • Binasperi • Lantziego • Kripan • Bilar • Serna • Asa • Campillar • Mañueta • Eskuernaga • Samaniego • Lapuebla de Labarca • Eltziego • Paganos • Nabaridas • Leza Guardia
Leza Osp.

Kultura

Hizkuntza

Gaur egun gaztelania da nagusi. Ezin dugu zehaztu bertako jatorrizko euskara noiz galdu zen. Hala ere, Lapuebla de Labarcako euskara galtzea nonbait IX. eta XVI. mendeen artean kokatzen da.

Aipatzekoa da 1978. urtetik Assa ikastola dela herriko eskola bakarra. Bertan, eskualde osoko 300 bat ikaslek ikasten dute gaur egun, 2-18 urte bitartekoak. Halaber, Ttiki-Ttaka elkarteak herri honetan du biltokia, Arabar Errioxako euskaldun guztiei zabalik dagoena.

1994, 1999 eta 2014ko Araba Euskaraz festaren ekitaldiak ospatu ziren herrian, Non eta mugan eta Uztaz uzta lelopean, hurrenez hurren. 2014ko Araba Euskaraz ere Lapueblan ospatzekoak dira.

Jaiak

  • Abuztuaren 24an San Bartolome herriko patroiaren omenezko jaiak ospatzen dira. Jaien ikurra Bartolo deituriko pertsonaia da, ardogile gisa jantziriko panpina, ardo-kupelaren eta ikurrinaren alboan ezartzen dena.
  • Uztaberri Eguna: otsaileko bigarren larunbatean ospatzen da urtero. Egun horretan upeltegiek ateak irekitzen dizkiete bisitariei, ardo berria dasta dezaten, eta beste hainbat jarduera antolatzen dira, ardoarekin eta mahastizaintzarekin lotuta.
  • Maiatzaren 15ean, San Isidro eguna ospatzen da, nekazarien zaindaria. San Bartolome Peñak antolatzen du jaia.
  • Herriko beste jai bat La Povedako erromeria da, Ebro ibaitik hurbil dagoen arboladi batean ospatzen dena.

Ondasun nabarmenak

Lapueblar ospetsuak

Erreferentziak

  1. ↑ a b c d e f g Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
  2. ↑ «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
  3. ↑ «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).
  4. ↑ Lapuebla de Labarca Euskaltzaindiaren webgunean
  5. ↑ «Instituto Nacional de Estadística. (Spanish Statistical Institute)» www.ine.es (Noiz kontsultatua: 2020-04-24).
  6. ↑ a b c d e f g h i j k l m (Gaztelaniaz) «Base de datos de Alcaldes y Concejales: Ministerio de Política Territorial y Función Pública:» www.mptfp.gob.es (Noiz kontsultatua: 2020-03-21).
  7. ↑ (Gaztelaniaz) «La ilusión de aquellos Alcaldes de hace 40 años» Blog Rioja Alavesa (Noiz kontsultatua: 2020-03-09).
  8. ↑ a b «Lapuebla de Labarca» Auñamendi Eusko Ikaskuntza (Noiz kontsultatua: 2020-04-13).
  9. ↑ (Gaztelaniaz) «Miles de personas catan en Lapuebla de Labarca la nueva cosecha en el 'Uztaberri Eguna'» El Correo 2008-02-10 (Noiz kontsultatua: 2023-02-11).
  10. ↑ (Gaztelaniaz) «Lapuebla de Labarca ensalza la labor de los regantes con el Racimo de Oro» El Correo 2009-11-15 (Noiz kontsultatua: 2023-02-11).
  11. ↑ a b (Gaztelaniaz) «El Tribunal de Cuentas descarta juzgar la gestión del exalcalde de Lapuebla de Labarca» El Correo 2021-04-26 (Noiz kontsultatua: 2023-02-11).
  12. ↑ (Gaztelaniaz) «Localizan en el Ebro el cadaver del joven desaparecido en Lapuebla de Labarca» El Correo 2013-12-19 (Noiz kontsultatua: 2023-02-11).
  13. ↑ a b (Gaztelaniaz) «Amado Martínez de Iturrate gana en Erriberabeitia con Ribera Baja Bizirik» Gasteiz Hoy 2023-05-28 (Noiz kontsultatua: 2023-05-30).
  14. ↑ (Gaztelaniaz) «Todos los alcaldes y alcaldesas de Álava, pueblo a pueblo» Diario de Noticias de Álava 2023-06-18 (Noiz kontsultatua: 2024-01-21).
  15. ↑ (Gaztelaniaz) «Urkamendiak Euskal Herrian» Eusko Ikaskuntza (Noiz kontsultatua: 2024-10-23).[Betiko hautsitako esteka]
  16. ↑ «Córdoba Samaniego, Pedro» Auñamendi Eusko Ikaskuntza (Noiz kontsultatua: 2020-04-12).

Ikus, gainera

Kanpo estekak

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Euskal Wikiatlasa


source: https://eu.wikipedia.org/wiki/Lapuebla_de_Labarca