Infrastructure tools to support an effective radiation oncology learning health system
Inhoud
Zwitsersche Confederoasje Schweizerische Eidgenossenschaft Confédération suisse Confederazione Svizzera Confederaziun svizra | |
---|---|
Liggienge in Europa | |
Officiële toale | Duuts 64%, Frans 19%, Italioans 8%, Reto-Romoans 1% |
Hoofdstad | Bern |
Stoatsvorm | Federoale republiek |
Stoatshoofd | President: Eveline Widmer-Schlumpf |
Êerste minister | Vice-president: Ueli Maurer |
Ippervlak | 41.284 km² |
Inweuners | 7.604.467 (2009) 184,2 inw./km² |
Munte | Zwitsersche frang (CHF) |
Tydzone | UTC+1 (zomertyd: UTC+2) |
Landcode | CH, CHE |
Telefongcode | (+41) |
Internet-TLD | .ch |
Nationale fêestdag | 1 ogustus |
Zwitserland (Duuts: Die Schweiz, Frans: la Suisse, Italioans: la Svizzera, Reto-Romoans: Svizra, Latyn: Confoederatio Helvetica), officieel de Zwitsersche Boundsstoat of Zwitsersche Confederoasje is e land in 't middn van Europa met Duutsland in 't nôordn, Frankryk in 't westn, Italië in 't zuudn, Ôostnryk en Liechtnstein in 't ôostn.
Administratief gezien is 't e federoale republiek die bestoat uut 26 kantongs. Zwitserland hèt e geschiedenisse van neutraliteit: in 1815 is deur 't Congres van Weenn d'êeuwige neutraliteit van 't land deur d'Europeesche grôotmachtn erkend. 't Is gin lid van d'Europeesche Unie, moar economisch wel styf afhankelyk van de EU.
D'n hoofdstad (de facto) is Bern. Andere grôote steedn zyn Zürich, Genève, Bazel, Lausanne, Luzern en Lugano.
Bevolkienge
Zwitserland is gin noatiestoat. Der bestoat gin 'Zwitsersche etniciteit'. In plekke doarvan is Zwitserland e soamnlevienge van surtout vier inhêemsche etnische groepn: Zwitserduutschers (65%), Romandiërs (18%), Italioans-Zwitsers (10%) en Reto-Romoann (1%).
Toaln
De nationoale en officiële toaln van Zwitserland zyn:
- Duuts, ols hoofdtoale geklapt deur 63,7% van de bevolkienge
- Frans, 20,4%
- Italioans, 6,5%
- Reto-Romoans, 0,5%
9,0% van de bevolkienge in Zwitserland sprikt nog een andere êerste toale lyk Albanees, Servo-Kroatisch, Portugees, Spoans, Iengels, Turks, Tamil, Arabisch en Nederlands.
't Duuts dat deur de Duutstoalige Zwitsers gesprookn wordt is Zwitserduuts, dat ip vele puntn verschilt van 't Hoogduuts. 't Zwitsers Frans wykt in details ook of van 't officiëel Frans. 't Reto-Romoans wordt gesprookn in e dêel van 't kantong Graubünden.
Administratieve indêlienge
't Besteur van 't land is decentroal geregeld, mè vele autonomie vo de gemêentes en de kantongs. 't Land telt officieel 26 kantongs.
AG | Aargau | GR | Graubünden | SO | Solothurn | |||
AR | Appenzell Ausserrhoden | JU | Jura | TG | Thurgau | |||
AI | Appenzell Innerrhoden | LU | Luzern | TI | Ticino (Duuts: Tessin) | |||
BL | Basel-Landschaft | NE | Neuchâtel | UR | Uri | |||
BS | Bazel-Stad | NW | Nidwalden | VS | Wallis (Frans: Valais) | |||
BE | Bern | OW | Obwalden | VD | Vaud | |||
FR | Fribourg (Duuts: Freiburg) | SG | Sankt Gallen | ZG | Zug | |||
GE | Genève (Duuts: Genf) | SH | Schaffhausen | ZH | Zürich | |||
GL | Glarus | SZ | Schwyz |
Van al die kantongs zyn de mêeste Duutstoalig. Genève, Vaud, Neuchâtel en Jura zyn Franstoalig, Wallis, Fribourg en Bern zowel Frans- ols Duutstoalig, Ticino Italioanstoalig en Graubünden Duuts-, Italioans- en Retoromoanstoalig.
Ip 't lêegste administratief niveau stoat de gemêente, woarvan dan der circa 2500 in Zwitserland zyn.
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Switzerland van Wikimedia Commons. |
{{{ofb_links}}} | Landn in Europa | {{{ofb_rechts}}} | {{{ofb_groot}}} |
---|---|---|---|
Albanië • Andorra • Armenië • Azerbeidzjan • België • Bosnië-Herzegovina • Bulgareye • Cyprus • Denemarkn • Duutsland • Estland • Finland • Georgië • Grieknland • Holland • Hongareye • Ierland • Itoalië • Kazachstan • Kosovo • Kroatië • Letland • Liechtnstein • Litouwn • Luxemburg • Malta • Moldoavië • Monaco • Montenegro • Noord-Macedonië • Nôorweegn • Oekraïne • Ôostnryk • Pooln • Portugal • Roemenië • Rusland • San Marino • Servië • Slovakeye • Slovenië • Spanje • Tsjechië • Turkeye • Vaticoanstad • Verênigd Keunienkryk • Vrankryk • Wit-Rusland • Ysland • Zweedn • Zwitserland |