FAIR and interactive data graphics from a scientific knowledge graph
İçindekiler
Deri greftleme, deri naklini içeren bir tür cerrahi işlemdir. Transplante edilen dokuya deri grefti denir.[1]
Deri greftleme genellikle şu durumların tedavisi için kullanılır:
- Geniş yara veya travma
- Yanıklar
- Nekrotizan fasiit veya purpura fulminans gibi enfeksiyona bağlı yoğun cilt kaybının olduğu durumlar[2]
- İyileşme için deri grefti gerektirebilecek spesifik ameliyatlar - en sık cilt kanserleri cerrahisi
Deri greftleri genellikle derinin büyük bir kısmı hasar gördüğünde kullanılır. Hasarlı deri gerektiğinde cerrahi olarak çıkarılır (eksizyon veya debridman ) ardından deri grefti o bölgeye uygulanır. Greftleme iki amaç için yapılır: gerekli tedavinin seyrini (ve hastanede geçen zamanı azaltmak) iyileştirmek ve deri grefti yerleştirilen alanın işlevini ve görünümünü iyileştirmek.
İki tip deri grefti vardır, daha yaygın olanı, bir patatesin soyulması gibi vücudun sağlıklı bir kısmından (verici alan) ince bir deri tabakasının çıkarılması şeklinde alınan kısmi kalınlıkta deri greftidir. İkincisi derinin tam kat alınarak verici alanın kendi içinde dikilerek kapatıldığı tam kalınlıkta deri greftidir. Tam kalınlıkta deri grefti, yaşayabilirlik açısında daha risklidir. Ancak, sezaryen izine benzer şekilde verici alanda sadece bir yara izi bırakır. Tam kalınlıkta deri greftlerinde verici alan genellikle alıcı alandan çok daha hızlı iyileşir. Kısmi kalınlıkta deri greftinde verici alan daha ağrılıdır ve iyileşme süresi daha uzundur. Ancak Kısmi kalınlıkta deri greftleri daha büyük miktarlarda alınabilir. Böylece daha fazla alanın onarılması mümkün olur. Kozmetik açıdan tam kalınlıkta deri grefti daha iyi sonuçlar verir.
Tarihçe
İlk deri grefti 1. yüzyılda Hindistan'da yapıldı. En temel anlamıyla deri greftleme, cildin ve bazen de altta yatan diğer doku tiplerinin vücudun başka bir yerine nakledilmesidir. Deri alma ve nakil tekniği ilk olarak yaklaşık 2500-3000 yıl önce Hindularda adli cezalandırma aracı olarak kesilmiş burunların yeniden yapılandırılması için yapıldı.[3] Modern anlamda greft kullanımı 19. yüzyılın ortasında tanımlanmıştır. 1869'da Reverdin pul greft kullanımını tanımlamıştır.[4] Ollier ve Thiersch sırasıyla 1872 ve 1886'da kısmi kalınlıkta deri greftini tanımlamışlardır. Wolfe ve Krause sırasıyla 1875 ve 1893 yıllarında tam kalınlıkta deri greftini tanımlamışlardır.[5] Günümüzde deri greftleme plastik cerrahide yaygın olarak kullanılmaktadır.[6]
Sınıflandırma
Greftler kalınlıklarına, kaynaklarına ve amaçlarına göre sınıflandırılabilir. Kaynağa göre:
- Otogreft : Donör cildi aynı kişinin vücudundaki farklı bir bölgeden (otogreft olarak da bilinir) alınır.
- İzogreft : Donör ve alıcı bireyler genetik olarak aynıdır (örneğin, monozigotik ikizler).
- Allogreft : Donör ve alıcı aynı türdendir (insan → insan, köpek → köpek; allogreft).
- Ksenogreft : Donör ve alıcı farklı türlerden (örneğin sığır kıkırdağı; domuz derisi).
- Prostetik : Kayıp doku, metal, plastik veya seramik (protez implantları) gibi sentetik malzemelerle onarılır.[7]
Allogreftler, ksenograftlar ve protez greftler genellikle geçici deri ikameleri olarak kullanılır, bu greftler enfeksiyonu ve sıvı kaybını önlemek için yara örtüsü görevi görürler. Vücut eninde sonunda bu greftleri reddetmeye başladığında uzaklaştırılmaları gerekecektir. Otolog greftler ve bazı işlenmiş allogreftler reddedilmeden kalıcı olarak vücutta kalabilir.[8] Genetiği değiştirilmiş domuzlardan allogreft eşdeğeri deri materyali üretilebilir[9] Ayrıca bir balık türü olan tilapia'nın derisi de domuz derisinin bulunmadığı durumlarda deneysel çalışmalarda ve veterinerlik alanında ucuz ksenograft olarak kullanılır.[10][11]
Kalınlığa göre:
- Kısmi kalınlıkta
- Kısmi kalınlıkta deri grefti (STSG: Split-thickness skin graft), epidermis ve dermisin bir kısmını içeren deri greftidir . Kalınlığı donör alanına ve uygulanacak alanın ihtiyaçlarına bağlıdır. Greftin üzerine elle veya cihaz (ing: mesher) yardımıyla delikler açılarak greft ağ şekline getirilir. Böylece kapatılacak alan miktarı arttırılabilir. Kısmi kalınlıktaki greftler sıklıkla geniş alanları kapatabildiği ve otorejeksiyon oranının düşük olduğu için sıkça kullanılır. Aynı verici bölgeden ortalama altı hafta sonra tekrar greft alınabilir.[12] Donör bölge dermisten ve etraftaki sağlam deriden epitelizasyon yoluyla iyileşir. İyileşme süresince dönör alana pansuman uygulanması gerekir.
- Tam kalınlık
- Tam kalınlıkta deri grefti epidermis ve dermisin tüm katlarını içerir. Donör bölge ya kendi içine dikilerek ya da kısmi kalınlıkta deri grefti ile kapatılır.
- Kompozit greft
- Kompozit greft birden fazla doku türünü içeren grefttir. Deri ve altında yer alan kıkırdak veya başka bir doku içerir. Burun alar kanat deri ve kıkırdak eksikliği onarımında sıklıkla kullanılır. Dönör alan olarak genellikle kulak seçilir.
Donör seçimi
Diğer hayvanlardan alınan greftler heterogreft veya ksenograft olarak adlandırılır. Tanım olarak, bu greftler vücudun günler ila birkaç hafta içinde reddedeceği geçici biyolojik pansumanlardır ve açık bir yaradaki bakteri yoğunluğu ile sıvı kaybını azaltmada faydalıdırlar.
Daha derin doku kayıplarında derinin tüm katlarını içeren tam kalınlıkta deri grefti gerekli olabilir. Genellikle greftin uzun dönemde kontraksiyonunun en aza indirilmesi gereken yüz ve el kusurları için bu greft tercih edilir. Genel kural, greft ne kadar kalın olursa, kontraksiyon ve deformite o kadar az olur.
Hücre kültürlüyle üretilen epitelyal otogreft (CEA), Greft ihtiyacı olan kişiden deri hücrelerini alınarak laboratuvar ortamında üretilir. Bu hücreler aynı kişiden alındığı için o kişinin bağışıklık sistemi grefti reddetmez. Ancak bu tabakalar çok ince olduğundan (sadece birkaç hücre tabakası kalınlığında) travmalara karşı dayanıksızdırlar ve tutma oranı genellikle %100'den azdır.
İnce ve iyi korunmuş cilt dilimleri ve şeritlerini donörden çıkarmak için cerrahlar dermatom adı verilen özel bir cerrahi alet kullanır. Bu genellikle dermisin sadece bir kısmı ile epidermisi içeren bölünmüş kalınlıkta bir deri grefti üretir. Donör bölgesinde geride kalan dermis, her ikisi de yeni bir epidermis tabakası oluşturmak için yavaş yavaş çoğalan epidermal hücreler içeren saç folikülleri ve yağ bezleri içerir. Donör bölgesi aşırı derecede ağrılı ve enfeksiyona karşı savunmasız olabilir. Donör bölgesi ağrısını tedavi etmenin birkaç yolu vardır. Bunlar arasında deri altı anestezik ajanlar, topikal anestezik ajanlar ve belirli tipte yara örtüleri bulunur.[13]
Greft alındıktan sonra kaplanacak olan bölgeye dikkatlice yayılır. Birkaç küçük sütür veya cerrahi zımba ile yerinde tutulur. Greft başlangıçta, plazmatik imbibisyon adı verilen difüzyonla beslenir. Yeni kan damarları, alıcı bölgeden nakledilen cilde 36 saat içinde kılcal aşılama adı verilen bir süreçte büyümeye başlar. Greft altında sıvı birikmesini önlemek ve revaskülarizasyonu sağlamak için greft alıcı alana dikkatlice sabitlenmeli ve gerekirse greft üzerinde sıvıların dışarıya çıkması için küçük kesiler açılmalıdır. Bu kesiler sıvı drenajı sağlamanın yanısıre greftin kapladığı alanı genişletmektedir. Bununla birlikte, kesiler kozmetik açıdan güzel olmayan kesikli görüntüye neden olmaktadır.[14]
Hem ameliyat öncesi yara bakımı hem de ameliyat sonrası greft iyileşmesi için giderek yaygınlaşan bir yöntem, negatif basınçlı yara tedavisi kullanımıdır. Bu sistem, yaranın üzerine köpük formunda bir malzeme yerleştirilir, sonra köpüğün üzerine delikli bir tüp yerleştirerek cihaza bağlanır. Düzenek daha sonra bandajlarla sabitlenir. Vakum ünitesi negatif basınç oluşturur, pansuman hava sızdırmaz hale getirilir ve cihaz yara üzerindeki fazla kan ve sıvıları dışarı atar. Bu işlem tipik olarak greft bölgesinde temizliğin korunmasına yardımcı olur, yeni kan damarlarının gelişimini destekler ve greftin başarılı bir şekilde tutma şansını artırır. Negatif basınçlı yara tedavisi ayrıca, enfekte olmuş bir yaranın greft uygulanmadan önce greft uygulanabilir seviyeye gelmesine yardımcı olmak için de kullanılabilir. Deri grefti uygulaması deri nakli olarak da düşünülebilir.
Riskler
Deri greft ameliyatı için riskler:
- Kanama
- Enfeksiyon
- Adapte edilmiş derinin kaybı
- Sinir hasarı
- Greft-versus-host hastalığı
Ksenogreftlarde ret görülebilir. Bunu önlemek için, greft alan kişi genellikle uzun süre immünosüpresan ilaçlarla tedavi edilmelidir.
Gidişat
Çoğu deri grefti operasyonu başarılıdır, ancak bazı durumlarda greftler iyi iyileşmez ve tekrar greftleme gerektirebilir. Greft ayrıca iyi bir dolaşım açısından izlenmelidir.
Deri greftleme sonrası iyileşme süresi uzun olabilir. Greft alıcıları birkaç ay boyunca kompresyon giysisi giyerler ve bu kişiler uzun süreli ağrı ve işlev kaybından kaynaklanan depresyon ve anksiyete riski altındadır.[15]
Kaynakça
- ^ ""Plastic, Aesthetic and Reconstructive Surgery"". 26 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2020.
- ^ ""Necrotizing fasciitis and purpura fulminans"". 16 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2020.
- ^ https://www.derm.theclinics.com/article/S0733-8635(05)70488-5/abstract [yalın URL]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2020.
- ^ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19939539 [yalın URL]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2020.
- ^ Hilko Weerda (2001). Reconstructive Facial Plastic Surgery (İngilizce). George Thieme Verlag. ISBN 1-58890-076-2.
- ^ "General data about burns". Burn Centre Care. 18 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2020.
- ^ Leonard (Aralık 2017). "Skin grafts from genetically modified α-1,3-galactosyltransferase knockout miniature swine: A functional equivalent to allografts". Burns. 43 (8). ss. 1717-1724. Diğer özet – Massachusetts General Hospital (27 Mayıs 2014).
- ^ Lima-Junior (Haziran 2019). "Innovative treatment using tilapia skin as a xenograft for partial thickness burns after a gunpowder explosion". Journal of Surgical Case Reports. 2019 (6).
- ^ "Healing Animals With Fish Skins". UC Davis (İngilizce). 17 Eylül 2018. 8 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2020.
- ^ Juan Barret-Nerin; David N. Herndon (13 Ekim 2004). Principles and Practice of Burn Surgery (İngilizce). CRC Press. ISBN 0824754530.
- ^ "Treating pain on skin graft donor sites: review and clinical recommendations". J Trauma Acute Care Surg. Haziran 2017.
- ^ "Skin Grafts and Biologic Skin Substitutes". Medscape. 10 Mayıs 2018. 19 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2019.
- ^ "Skin Grafting: Aftercare". Encyclopedia of Surgery. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2012.
Dış bağlantılar
- Cilt grefti5 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. . MedlinePlus Tıbbi Ansiklopedi. Bu ABD Federal Hükûmeti kamu malı metninin bir kısmı makalede kullanılmıştır.
- Vakum destekli kapama kullanımına giriş 3 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.