FAIR and interactive data graphics from a scientific knowledge graph

Miren Agur Meabe
(2007) Irudi gehiago
Ahotsa
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Miren Agur Meabe
Jaiotza	Lekeitio, 1962ko urriaren 7a (62 urte)
Herrialdea	Bizkaia, Euskal Herria
Bizilekua	Santutxu
Hezkuntza
Hizkuntzak	euskara gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	idazlea, itzultzailea, poeta eta irakaslea
Lantokia(k)	Euskal Autonomia Erkidegoa
Lan nabarmenak	ikusi Kristalezko begi bat Urtebete itsasargian Azalaren kodea
Jasotako sariak	ikusi Kritika Saria euskarazko poesiari  (2001) Euskadi saria - Euskarazko haur eta gazte literatura  (2002) : Itsaslabarreko etxea Euskadi saria - Euskarazko haur eta gazte literatura  (2007) : Urtebete itsasargian Euskadi saria - Euskarazko haur eta gazte literatura  (2011) : Errepidea Kritika Saria euskarazko poesiari  (2011) 111 akademia saria  (2013) : Kristalezko begi bat Espainiako Poesia Sari Nazionala  (2021) Lauaxeta Saria  (2007) [[]]  (2012)
Genero artistikoa	olerkigintza haur literatura gazte literatura

Miren Agur Meabe Plaza (Lekeitio, Bizkaia, 1962ko urriaren 7a) euskal idazlea da. Derioko Irakasle Eskolan ikasi zuen, Giza Zientzietan espezializaturik, eta Euskal Filologiako ikasketak egin zituen ondoren. Bilboko Kirikiño ikastolan hainbat urtez ibili zen irakasle, eta 1990 urteaz geroztik Giltza-Edebé argitaletxean argitalpen zuzendaritzako eta kudeaketako lanetan ere aritu zen.^[1] Egun, literatura-sorkuntzan, itzulpengintzan eta idazkuntzari lotutako jardueretan ari da buru-belarri. Idazle gisa, arlo bitan da ezaguna: poesian eta haur eta gazte literaturan. Landu ditu beste genero batzuk ere: ipuingintza eta eleberria, adibidez.

2006. urtetik euskaltzain urgazlea da.^[2]

2021ean, Miren Agur Meabek Espainiako Poesia Saria jaso zuen Nola gorde errautsak kolkoan lanagatik; euskarazko liburu batek sari hori jasotzen zuen lehen aldia izan zen.^[3]

2022ko otsailaren 25ean euskaltzain oso izendatu zuen Euskaltzaindiak, Donostian egin zuen osoko bilkuran; Xabier Kintana euskaltzain emerituaren tokirako. Gehiengoa eskuratu du bozketan.^[4]

2023ko uztailaren 8an Meaberen bizitza aldatu zuen Kristalezko begi bat liburua irakurri zuten 200 lagunek Bilboko Arriaga Antzokian Klasikoen Irakurketa Jarraian. Azken 16 urteetan, besteak beste, Axularren Gero, Mogelen Peru Abarka, Saizarbitoriaren Hamaika pauso, Atxagaren Obabakoak irakurri dira. Laugarren emakume idazlea izango da, aurretik Arantxa Urretabizkaia, Itxaro Borda eta Mariasun Landaren lanak irakurri baitziren.^[5]

Bere lehen lana, ipuingintzaren barnean kokatua, 1986an eman zuen argitara, Uneka... Gaba. Bertan, sinbolismoaren zantzuak eta ondoren, postmodernitateak eratuko duen ideia nagusia ageri dira: uneak bakarrik bizi ditugula eta uneak bizi gaituela. Ideia nagusi horri bidea emateko, Miren Agur Meabek hizkera lirikotik oso hurbil dagoen idazkera erabili zuen, nitasunari eta uneei nagusitasuna emanda.^[6]

Ondoren, poesian murgildu zen, eta Lasarte-Oriako Udalaren Saria irabazi zuen (1991),^[7] Oi hondarrezko emakaitz lanarekin. Peneloperen mitoaren inguruko poema bilduma da, Idatz & Mintz Labayru ikastegiko aldizkariak argitaratua (1999), nahiz eta liburuko testu batzuk Miren Agur Meaberen poema libururik ezagunenean, Azalaren kodea (2000) delakoan, agertu. Lan horretan, bere poetikak adierazten duenez, gorputzean oinarrituriko hizkera berria aurkeztu zuen. Liburuaren sailen izenburuek ere adierazten dute gorputzaren inguruan egindako idazkera desberdinak: Oharrak, Orbainak, Tatuajeak eta Kontrazeinuak. Egileak zehaztasunaren, laburtasunaren eta zuzentasunaren aldeko estiloan dabilela erakusten du.^[6]

Hizkera berri horrek, emakumearen gorpuzkerari loturik agertzen delarik, zerikusia du keinuz osaturiko komunikazio nahiarekin, nahiz eta hitzez eman. Egilearen bizitza da bere poemen abiapuntua. Testuetako batzuk, gaztelaniara, katalanera, ingelesera, etab. itzuli dira.

Bere hirugarren poema liburuan, Bitsa eskuetan (2010), bere konstante poetikoak azaleratzen dira: identitatearen bilaketa, eguneroko testuinguruaren erreferentziak, emakume subjektuaren kontzientzia, desiraren esplizitazioa, eta abar.

Kritikaren Saria jaso zuen 2001 eta 2011n aipaturiko bi liburuengatik.

Haur eta gazte literaturan ere jardun du Miren Agur Meabek. Arlo horretakoak dira: Bisita (2001), Joanes eta Bioletaren bihotza (2002), Etxe bitan bizi naiz (2003), Nola zuzendu andereño gaizto bat (2003), Amal (2003), Supositorioak otsoarentzat (2006) eta Izar bat zopan (2008). Ikusten denez, 2000tik aurrera egin du egileak bidea. Liburu horietako batzuen katalanezko, gaztelaniazko eta galizierazko bertsioak ere aurkitzen dira.

Hala ere, Gazte Literaturan izan du oihartzunik zabalena. Hainbat lan argitaratu ditu eta horietatik hiruk irabazi dute Euskadi Saria. Hirurak itzuli dituzte gaztelaniara.^[6]

Itsaslabarreko etxea (2001) nobelak, abentura, amodioa eta izua konbinatzen ditu.^[6] Urtebete itsasargian (2006) liburuan gerra zibila da gaia, mutiko baten ikuspuntutik kontatua. Lan horrek, eguneroko bizitzaren pasarteei eta mutikoaren sentiberatasunari ematen die garrantzia. Gai berari buruz Joseba Sarrionandiak idatzitako lana gogora ekar dezakeen arren, Sarrionandiak idatzitakoarekin alderatuz, Miren Agur Meaberen lanak arreta handiagoa jartzen die eguneroko gorabeherei eta gaztearen barne-munduari, hala nola maitasunaren ezagutzari.^[6]

Zer da, ba, maitasuna? (2008) liburuan, kontakizuna eta poesia uztartuz, gai intimistak eta sozialak jorratu zituen.

Oso luzea eta oparoa da Miren Agur Meabe idazlearen liburuen zerrenda. Poesia, Haur eta Gazte Literatura, narrazioa... denetarik idatzi du.

• Bisita (2001, Gara).
• Itsaslabarreko etxea (2001, Aizkorri).
• Joanes eta Bioletaren bihotza (2002, Elkar).
• Etxe bitan bizi naiz, eta zer? (2003, Elkarlanean).
• Nola zuzendu andereño gaizto bat (2003, Giltza).
• Urtebete Itsasargian (2006, Elkar).
• Supositorioak otsoarentzat (2006, Giltza).
• Izar bat zopan (2008, Giltza).
• Olatu guztien gainetik (2009, Ibaizabal).
• Errepidea (2010, Erein).
• Mila magnolia lore (2010, Gero-Mensajero).
• Bihotzak dun-dun (2015, Elkar).
• Ros (2015, Erein).
• Tipi-tapa-tipi ilunabarrean (2016, Denonartean).
• Maitte-maitte. Negar eta barre, munduan urtebete. (CD). Antxon Sarasuarekin eta Maite Mutuberriarekin lankidetzan (2017, Elkar).
• Itzulerak (2023, Elkar)^[8]

• Oi, hondarrezko emakaitz!: Garraitzetako itsas urak aitorturiko poemak (1999, Labayru Ikastegia).
• Azalaren kodea^[9] (2000, Susa).
• Bitsa eskuetan^[10] (2010, Susa).
• Lurra eta dardara. Zortzi ahots emakumezko antologia poetikoa (2019, Balea Zuria).^[11]
• Begiak zerumugan (2020, Elkar).^[12]
• Nola gorde errautsa kolkoan (2020, Susa).^[13]

• Uneka... Gaba (1986, Labayru). Ipuin bilduma.
• Zazpi orduak (2010, Elkar).
• Kristalezko begi bat (2013, Susa).
• Hezurren erretura (2019, Susa) ISBN 978-84-17051-30-3.

• Tangoa noizean behin (2012, Arian Irakurgaiak, Elkar).
• Zisnea eta uhartea (2013, Arian Irakurgaiak, Elkar).
• Titare bete zorion (2014, Arian Irakurgaiak, Elkar).
• Tximeletak (2016, Arian Irakurgaiak, Elkar).
• Kresalaren Taberna (2017, Arian Irakurgaiak, Elkar).

• Begoña Ibarrolaren Ausarten kluba (El club de los valientes) (2012, Elkar).
• Begoña Ibarrolaren Ehunzango dantzaria (El ciempiés bailarín) (2012, Elkar).
• Begoña Ibarrolaren Adarbakar urdina (El unicornio azul) (2015, Elkar).
• Scholastique Mukasongaren La femme aux pieds nus (Emakume oinutsa) (2017, AEK).^[14]
• Alizia eta antzara jokoa, Alicia et le jeu de l’oie (Lola Moral eta Sergio García) (2017), Vitoria-Gasteiz Saria, Haur Literaturaren kategorian.^[15]

• Uxue Alberdiren El juego de las sillas (Aulki-jokoa) (2012, Alberdania).
• Un ojo de cristal (Kristalezko begi bat) (2014, Pamiela).

• 1991: Lasarte-Oriako Udalaren saria irabazi zuen, Oi, hondarrezko emakaitz! poema liburuarekin.
• 1997: Imajina Ezazu Euskadi saria irabazi zuen, Ohar orokorrak poesia liburuagatik.
• 2001: Espainiako Kritika Saria irabazi zuen, Azalaren kodea liburuagatik.
• 2002: Euskarazko Haur eta Gazte Literaturako Euskadi saria irabazi zuen, Itsaslabarreko etxea lanarekin.
• 2006: Euskaltzain urgazle izendatua 2006ko maiatzaren 26an.^[2]
• 2007: Euskarazko Haur eta Gazte Literaturako Euskadi saria Urtebete itsasargian liburuagatik.
• 2007: Lauaxeta Saria irabazi zuen Ibilbideari emandako ohorezko saria.
• 2008: Liburu Gaztea Saria irabazi zuen Urtebete itsasargian liburuagatik.
• 2011: Euskarazko Haur eta Gazte Literaturako Euskadi saria irabazi zuen, Errepidea lanagatik.
• 2011: Espainiako Kritika Saria irabazi zuen, Bitsa eskuetan poesia liburuagatik.
• 2012: IBBYren ohorezko zerrenda, Mila magnolia-lore liburuagatik.
• 2012: Rosalía de Castro, Ibilbideari emandako saria, Galiziako Pen Cluba.
• 2013: 111 Akademia saria^[16] irabazi zuen, Kristalezko begi bat liburuagatik.
• 2014: Zazpikale Saria, Kristalezko begi bat nobelagatik.
• 2017: Vitoria-Gasteiz Saria, Haur Literaturaren kategorian Lola Moral eta Sergio García-ren Alicia et le jeu de l’oie lanaren itzulpenagatik: Alizia eta antzara jokoa.^[15]
• 2019: Juul saria, 12-16 urte kategorian Zer da, ba, maitasuna? lanagatik.
• 2020: Haur literaturako Mikel Zarate saria. Itsasoaren atea lanagatik.^[17]
• 2021: Espainiako Poesia Sari Nazionala Nola gorde errautsa kolkoan lanagatik.^[3]
• 2022: Euskaltzain oso izendatu zuen Euskaltzaindiak.^[4]
• 2022: Lekeitioko ohorezko herritarra eta alaba kutuna.^[18]

• Zubeldia, Iñaki: Miren Agur Meabe emakume-ahots indartsua euskal literaturan. - Egan, 2004-3/4, 143-162.
• La intimidad, esa bomba. Itxaro Borda^[1]

• Bizkaiko idazleen zerrenda

Wikiesanetan badira aipuak, gai hau dutenak: Miren Agur Meabe

• Haizeak eraman eta ekarritakoak Berria 2023.11.20
• «Miren Agur Meabe», Literaturaren Zubitegia.
• http://111akademia.com/
• Galtzagorri Elkartea
• https://web.archive.org/web/20160316053230/http://www.basqueliterature.com/Katalogoak/egileak/meabe
• Euskal Literaturaren Hiztegia
• Euskal Idazleen Elkartea

1. ↑ «La intimidad, esa bomba» 452 °F: Revista de Teoría de la Literatura y Literatura Comparada, ISSN-e 2013-3294,9. zkia, 2013, 42-55 orr..