FAIR and interactive data graphics from a scientific knowledge graph

← Gimel Dalet He →
Feniziar	Hebrearra	Aramera	Siriakoa	Arabiera
	ד		ܕ	د
Eratorritako hizkiak		Greziarra	Latin	Ziriliko
		Δ	D	Д
Balizko jatorria			Hieroglifiko	Proto-semitiko
Errepresentazio fonemikoa:				NAF: [d, ð]
Kokapena alfabetoan:				4
Zenbakizko (Gematria/Abjad) balioa:				4

Dalet, Daleth edo Daled hizkuntza semitiko gehienetako laugarren hizkia da, adibidez feniziar alfabetikoan, alfabeto aramearran, alfabeto hebrearrean (ד) eta alfabeto siriakoan (ܕ). Arabiar alfabetoan د abjadi ordenan zen laugarren hizkia, gaur egun 8.a baita. Bere balioa ahoskatutako eztandakari albeolarrarena da, NAF: [d].

Hizkia Brontze Aroan erabilitako alfabetoetatik dator, ziurrenik dalt hitzetik "atea", azkenean hieroglifikoetan agertzen den atetik hartua:

Feniziar letrak Greziar alfabetoko delta (Δ), Latineko D eta alfabeto zirilikoko Дra eraldatu zen

Alfabeto hebrearra

א  ב  ג  ד  ה  ו ז  ח  ט  י  כך ל  מם  נן  ס  ע  פף צץ  ק  ר  ש  ת

Aldaera ortografikoak
Inprentako tipografiak			Hebreera Kurtsiboa	Rashi Idazkera
Serif	Sans-serif	Monospace
ד	ד	ד

Dalet letra hebrearra (דָּלֶת) alfabetoko 4.a da. Gaur egungo ahoskeran dalet izena du, baina Ashkenaziek Dales esan ohi dute eta Ekialde Hurbilan daleth ahoskatu ohi da, batez ere diasporako kide askoren artean. ד letra, ingelerazko D letran bezala, NAF: [d] ahoskatzen da. Baina baliteke ahoskera plosiboa izatea. Askotan Resh hizkiarekin nahasten da, itxura antzekoa dutelako.

Dalet hizkiak dagesh bat jaso dezake, eta ahoskera aldaketa txikia ematen da:

• ד dhalet /d/ (/ð/ Teinami, Mizrachi eta Sefardi batzuen artean. Ashkenazi batzuek NAF: [z] ahoskatzen dute.
• דּ dalet /d/.

Hebreera modernoan ד׳ geresh batekin laguntzen da, eta NAF: [ð] soinuarentzat erabiltzen da, atzerriko izenekin.

Alfabeto siriakoa

ܐ  ܒ  ܓ  ܕ  ܗ  ܘ ܙ  ܚ  ܛ  ܝ  ܟܟ  ܠ ܡܡ  ܢܢ  ܣ  ܥ  ܦ ܨ  ܩ  ܪ  ܫ  ܬ

Dalath/Dolath
Madnḫaya Dalath
Serṭo Dolath
Esṭrangela Dalath

Alfabeto siriakoan ܕ laugarren letra da. Mendebaldeko ahoskeran Dolath izena du eta ekialdean Dalath (ܕܵܠܵܬ). Bi soinu ezberdin izan ditzake. Ahoskera indartsua denean (qûššāyâ) NAF: [d] ahoskera du. Dalath/Dolath ahoskera leuna duenean (rûkkāḵâ) NAF: [ð] ahoskera du. Hitza oso ohikoa da siriakoan, askotan hitzen hasieran itsasten delako (izenorde erlatiboa).

Dalath/Dolath beti idazten da puntu batekin azpian, Resh letratik bereizteko ܪ. Letra hau identikoa da, baina puntua gainean du. Zenbakia denean Dalath/Doleth lau balio du eta puntu eta lerroak erabilita 4.000 eta 40.000 izan daiteke.

Arabiar alfabetoa

ا   ب   ت   ث   ج   ح خ   د   ذ   ر   ز   س ش   ص   ض   ط   ظ ع   غ   ف   ق   ك ل   م   ن   ه   و   ي

Arabiar dāl letra modu ezberdinetan idazten da hitzan duen kokapenaren arabera:

Ordezkatzen duen soinua NAF: [d] da.

ḏāl letra (ذ) oinarrizko arabierazko hizkia da ere, baina dāl letraren alderatzat hartzen da.

Punjabin erabiltzen diren alfabeto arabiarretan (shahmukhi) eta urduan dāl letraren gainean ṭā txiki bat jartzen da, ڈ, NAF: [ɖ] soinua adierazteko. Soinu hau pashtu aldaeran dāl letraren azpian zirkulu bat jartzen sortzen da: ډ

Bielorrusiako alfabeto arabiarrean dāl letra azpian hiru puntu dituela idazten da, , NAF: [d͡z] soinua adierazteko.

• D
• Delta