FAIR and interactive data graphics from a scientific knowledge graph
Maoçuluq və ya maoizm — adını Mao Tszedundan alan, kapitalizmin Avropadakı kimi bir inkişaf seyri izlemediği Uzaq Şərq cəmiyyətlərinə xas Marksizmin praktikası olaraq ifadə edilə bilər. Maoizm, Marksizm-Leninizm siyasət elminin 3. keyfiyyət mərhələsidir və çöllərdə şəhərləri əhatə edərək proletar diktatorluğuna çatmağın tək qızıl açarıdır. Maocuların minimum proqramlarında isə , müstəqilliyin təmin edilməsi və feodalizmin təmizliyi vardır.
Asiya tipi istehsal tərzi olaraq ifadə edilən və Şərq cəmiyyətlərinə xas olan bu vəziyyət Avrupa'dakinden fərqli bir mülkiyyət quruluşlanmasının bir nəticəsidir. Avropada torpaq sahibi Lordlar olduqları bölgədə Kralın səlahiyyətlərini paylaşar öz bölgələrində müstəqil hərəkət edərkən Asiya cəmiyyətlərində belə bir vəziyyət görülməz , mərkəzi avtoritet güclü quruluşunu davam etdirə bilmək üçün torpağı bəzi kəslərə mülk olaraq devretmez , ancaq torpağın istifadə haqqını bəzi şərtlər altında təhvil verər . Beləcə ölkə torpaqlarının hamısı dövlətə ya da eyni mənanı gəlmək üzrə mərkəzi nüfuza asılıdır. Belə bir mülkiyyət quruluşlanmasının nəticəsi olaraq Asiya cəmiyyətlərinin istehsal quruluşu Avropadakı istehsal yapısınından farklılaşmıştır
Mao bu ikili quruluş içərisində Marksizmin həyata keçirilməsi və sosialist iqtidarın qurula bilməsi üçün Asiya cəmiyyətlərinə fərqli bir təşkilatlanma tətbiq etmişdir. Mao dövründə Çin əhalisinin əhəmiyyətli bir hissəsi köylüydü . İşçi sinfi isə bir neçə böyük şəhərdə çox məhdud sayda mövcud idi. Bu konkret vəziyyət içərisində Avropadakı kimi işçi sinfinin əksəriyyətdə olmadığı Çində işçilərin tək başlarına iqtidar mübarizəsi verməsi mümkün deyildi. Bunu görən Mao , kəndli sinfinin gücünə söykənən ancaq işçi sinfinin "ideoloji liderliyində" söykənən bir mübarizəni müdafiə etdi. Buna görə işçi sinfi Çində inkişaf etmədiyi üçün məhdud bir gücə sahib idi. Kəndli sinfi isə cəmiyyətin əksəriyyətini meydana gətirdiyi üçün təsirli bir güc idi. Mao bu konkret şərtlər altında şəhərlərdə işçi sinfinin partizan örgütlenmesinin müvəffəqiyyətsizliyə uğrayacağını bu səbəblə yenə işçi sinfinin "ideoloji liderliyinə " söykənən bir kəndli partizan təşkilatlanması qurdu. Çin Kapitalizminin yalnız mərkəzdə güclü olduğu və ətrafda təsirli bir gücə çata bilmədiyi üçün mübarizə ətrafdan mərkəzə doğru olmalı idi. Mao Çinin ətraflarında kəndli gerilları ilə başlatdığı mübarizə genişlənərək mərkəzə dayandı və Çində Sosyalizm'in müvəffəqiyyətiylə nəticələndi. Ancaq Mao sosialist bir inqilabın iqtidarı ələ almasının kafi olmadığını əsl mübarizənin bundan sonra başlayacağını söylədi.
Kapitalizmin ideoloji təsirlərindən , insan üzərindəki tahribatlarından , yabancılaşmadan xilas ola bilmək üçün sosializmin həyatın hər sahəsinə nüfuz edə bilməsi üçün bir "Mədəniyyət İnqilabı" ni müdafiə etdi.
Lüğətlər və ensiklopediyalar | |
|---|---|
| Normativ yoxlama |
