Rządzący państwami w 1943
Rok 1943 ogłoszono
Pozostałe wydarzenia w Polsce
2 stycznia – niemieccy żandarmi zamordowali w kolonii Boiska dwie polskie rodziny udzielające pomocy Żydom .
13 stycznia – w Szydłowcu hitlerowcy zlikwidowali getto żydowskie .
17 stycznia – zamachy Gwardii Ludowej na kina dla Niemców w Warszawie .
18 stycznia – początek drugiej akcji deportacyjnej w getcie warszawskim i pierwsze walki żydowskiej samoobrony pod dowództwem Mordechaja Anielewicza .
19 stycznia – utworzono Związek Walki Młodych .
22 stycznia – generał Stefan Rowecki wydał rozkaz o utworzeniu Kedywu AK .
25 /26 stycznia – powstanie zamojskie : polscy partyzanci stoczyli w nocy bitwę z osiedleńcami niemieckimi we wsi Cieszyn , zabijając 160 z nich.
28 stycznia – niemiecka żandarmeria rozpoczęła dwudniową pacyfikację wsi Dzierążnia na Zamojszczyźnie, w której zginęło ponad 60 mieszkańców.
29 stycznia :
1 lutego – powstanie zamojskie: partyzanci z Batalionów Chłopskich rozbili w bitwie pod Zaborecznem niemiecki oddział mający dokonać pacyfikacji wsi.
2 lutego – Niemcy wymordowali w Imbramowicach wędrowny tabor cygański , ofiarą masakry padło około 50–60 Romów .
3 lutego – gubernator Hans Frank wprowadził trzydniową żałobę po klęsce wojsk niemieckich pod Stalingradem .
4 lutego – porażka oddziału AK w bitwie pod Lasowcami na Zamojszczyźnie.
9 lutego – powstańcy UPA dokonali masakry polskiej ludności we wsi Parośla I na Wołyniu .
19 lutego :
23 lutego – oddział Gwardii Ludowej opanował Głogów Małopolski .
24 lutego – w ramach represji za pomoc udzielaną Żydom okupanci niemieccy spacyfikowali wieś Paulinów , mordując 11 Polaków oraz trzech uciekinierów korzystających z ich wsparcia.
7 marca – około 130 osób zginęło w czasie pacyfikacji wsi Kaszyce na Podkarpaciu przez oddziały niemiecko-ukraińskie.
9 marca – Adolf Hitler zalegalizował aborcję na ziemiach polskich.
12 marca – oddział partyzancki „Jędrusie ” i miejscowa placówka AK rozbiły więzienie w Opatowie , uwalniając około 80 więźniów.
13 –14 marca – likwidacja krakowskiego getta .
15 marca – w Siedliskach pod Miechowem Niemcy zamordowali rodzinę Baranków oraz czterech ukrywanych przez nią Żydów.
18 marca :
21 marca – utworzono Krajową Reprezentację Polityczną .
26 marca – w Warszawie miała miejsce akcja pod Arsenałem , zorganizowana przez Szare Szeregi .
26 /27 marca – w nocy oddział UPA dokonał masakry ponad 180 Polaków we wsi Lipniki na Wołyniu . Z rzezi został ocalony przez ojca 1,5-roczny Mirosław Hermaszewski .
27 marca – w odwecie za przeprowadzoną poprzedniego dnia akcję pod Arsenałem rozstrzelano 140 więźniów Pawiaka .
29 marca :
6 kwietnia – w Kowlu doszło do buntu ukraińskich policjantów, którzy zabili 18 Niemców i uwolnili osoby przetrzymywane w miejscowym więzieniu i obozie pracy przymusowej.
7 kwietnia – w Warszawie powstała Polska Armia Ludowa .
8 kwietnia – rzeź wołyńska : 130 Polaków zostało zamordowanych przez UPA i ludność ukraińską w osadzie Brzezina w powiecie sarneńskim .
15 kwietnia – w getcie w Kopyczyńcach w dawnym województwie tarnopolskim hitlerowcy rozstrzelali około 500 Żydów.
16 kwietnia – Polski Rząd na Uchodźstwie zwrócił się do Międzynarodowego Czerwonego Krzyża o zbadanie okoliczności zbrodni katyńskiej .
17 kwietnia – ponad tysiąc Żydów zostało rozstrzelanych w czasie likwidacji getta w Kozowej w byłym województwie tarnopolskim.
19 kwietnia – wybuchło powstanie w getcie warszawskim .
20 kwietnia :
23 kwietnia :
25 kwietnia :
26 /27 kwietnia – nocą rotmistrz Witold Pilecki , wraz z dwoma współwięźniami uciekł z KL Auschwitz , by złożyć raport o stosunkach panujących w obozie.
28 kwietnia :
3 maja :
5 maja – premier RP na uchodźstwie gen. Władysław Sikorski zaapelował w przemówieniu radiowym do Polaków o pomoc powstańcom z warszawskiego getta .
6 maja :
Florian Marciniak , pierwszy naczelnik Szarych Szeregów, został aresztowany przez gestapo.
oddział AK dokonał masakry ukraińskiej ludności we wsi Mołożów na Lubelszczyźnie.
8 maja :
10 maja – Grupa Specjalna Armii Ludowej przeprowadziła zamach przy użyciu granatów na Bar Podlaski w Warszawie. Zginęło 6 Niemców, a kilkunastu zostało rannych.
11 maja – niemiecka żandarmeria i policja pomocnicza spacyfikowały Skałkę Polską na Kielecczyźnie, mordując 93 osoby.
12 /13 maja :
16 maja :
18 maja – żandarmeria niemiecka i formacje ukraińskie dokonały pacyfikacji wsi Szarajówka koło Biłgoraja , podczas której 58 mieszkańców wepchnięto do kilku domów i stajni i spalono żywcem.
20 maja – Szare Szeregi przeprowadziły pod Celestynowem udaną akcję odbicia więźniów transportowanych do Auschwitz.
21 maja – zlikwidowano getto w Brodach koło Lwowa .
22 maja :
23 maja – na cmentarzu w Kielcach Niemcy dokonali masakry 45 żydowskich dzieci.
24 maja :
27 maja (lub 26 maja) – 126 Polaków zostało zamordowanych przez grupę ukraińskich nacjonalistów we wsi Niemilia na Wołyniu .
27 /28 maja – w nocy patrole dywersyjne Armii Krajowej dokonały likwidacji 28 konfidentów Gestapo w Radomsku .
28 maja – po pacyfikacji Leżajska hitlerowcy rozstrzelali 43 mieszkańców miasta.
29 maja :
30 maja – rozpoczęło się scalanie oddziałów Batalionów Chłopskich z Armią Krajową .
31 maja :
1 czerwca – Niemcy wymordowali ok. 180 mieszkańców wsi Sochy na Zamojszczyźnie.
2 czerwca – około 250 Polaków zostało zamordowanych we wsi Hurby przez oddział UPA.
3 czerwca – w wyniku niemieckiej pacyfikacji wsi Strużki koło Staszowa w województwie świętokrzyskim zginęły co najmniej 74 osoby.
4 czerwca – hitlerowcy dokonali brutalnych pacyfikacji wsi Krajno Pierwsze w powiecie kieleckim i Nasiechowice w powiecie miechowskim w Małopolsce.
5 czerwca :
9 czerwca – w odwecie za zabicie przez AK gestapowców Kappa i Tierlinga Niemcy przeprowadzili masowe aresztowania mieszkańców Jędrzejowa : 11 osób zastrzelono w miejscu ich zamieszkania, a 25 wywieziono do Kielc na śledztwo, w efekcie którego znaleźli się w obozie Auschwitz .
10 czerwca – w odwecie za pomoc udzieloną Żydom niemiecka żandarmeria spacyfikowała wieś Hucisko (powiat rzeszowski) , mordując 21 osób (mieszkańców Huciska oraz sąsiedniej wsi Przewrotne ).
12 czerwca – Niemcy rozstrzelali ostatnich 1,4 tys. Żydów z getta w Brzeżanach i ok. tysiąca z getta w Kozowej w byłym województwie tarnopolskim .
13 czerwca – rzeź wołyńska : 68 Polaków, 6 Rosjan i 1 Ukrainiec zostało zamordowanych przez ukraińskich szowinistów w miejscowości Kołki .
15 czerwca – powstanie Centralnego Obozu Pracy w Jaworznie .
16 czerwca – zakończyła się likwidacja lwowskiego getta .
18 czerwca – oddziały Kadry Polski Niepodległej podporządkowały się Armii Krajowej .
19 czerwca :
23 /24 czerwca – nocą rozpoczęła się na Zamojszczyźnie niemiecka akcja pacyfikacyjna o kryptonimie „Werwolf ”, w ramach której do sierpnia ze 171 miejscowości wysiedlono kilkadziesiąt tysięcy Polaków.
24 czerwca :
25 czerwca – wybuchło powstanie w getcie żydowskim w Częstochowie .
28 czerwca :
30 czerwca – wydany przez konfidentów – Blankę Kaczorowską , Ludwika Kalksteina i Eugeniusza Świerczewskiego – komendant główny Armii Krajowej generał Stefan Rowecki ps. „Grot” został aresztowany przez Gestapo.
3 lipca – Niemcy pacyfikują wieś Majdan Stary na Zamojszczyźnie, mordując 75 osób, a także wieś Popówka na Podlasiu (36–37 ofiar).
4 lipca – niemiecka policja i żandarmeria spacyfikowały Bór Kunowski na Kielecczyźnie, mordując 43 osoby.
11 lipca – kulminacja tzw. rzezi wołyńskiej . O świcie sotnie OUN -UPA działając z zaskoczenia zaatakowały 96 wsi i osiedli polskich w trzech powiatach: kowelskim , horochowskim i włodzimierskim . Tego dnia zamordowano kilka tysięcy Polaków.
13 lipca :
14 lipca :
15 lipca – utworzono Kierownictwo Walki Podziemnej – ośrodek dyspozycyjny Komendy Głównej Armii Krajowej .
17 lipca :
21 lipca – Niemcy spacyfikowali wieś Wnory-Wandy w okręgu białostockim, mordując co najmniej 27 osób.
1 sierpnia – rozpoczęło się powstanie w getcie będzińsko-sosnowieckim .
5 /6 sierpnia – w wyniku przeprowadzonej w nocy przez Kedyw akcji „Pensjonat” z więzienia w Jaśle uwolniono 66 więźniów politycznych i umożliwiono ucieczkę 67 więźniom pospolitym.
9 sierpnia – w okolicy wsi Borów (powiat kraśnicki) oddział NSZ rozstrzelał 26-28 partyzantów z oddziału Gwardii Ludowej .
15 sierpnia – Krajowa Reprezentacja Polityczna ogłosiła deklarację programową.
16 sierpnia – hitlerowcy rozpoczęli ostateczną likwidację getta żydowskiego w Białymstoku , w getcie wybuchło powstanie .
26 sierpnia – niemiecka ekspedycja karna spacyfikowała Jasionowo w gminie Lipsk , mordując 58 Polaków.
29 sierpnia – w Woli Ostrowieckiej na Wołyniu grupa powstańców UPA dokonała masakry 628 Polaków, w tym 220 dzieci do lat 14 i 7 Żydów.
30 sierpnia – w kilku wsiach na Ukrainie oddziały UPA dokonały zbiorowych mordów na Polakach.
11 września – likwidacja getta w Przemyślu ; większość zamieszkałych tam Żydów Niemcy wysłali do KL Auschwitz .
18 września – okupujący Gdynię Niemcy uruchomili w mieście działającą do dziś komunikację trolejbusową .
23 września – Niemcy rozpoczęli likwidację getta w Wilnie ; większość mieszkańców wywieziono na Majdanek lub do Sobiboru bądź rozstrzelano w Ponarach .
25 września – Franz Kutschera objął funkcję dowódcy SS i policji na dystrykt warszawski.
27 września – żołnierze AK wysadzili w Choszczówce niemiecki pociąg pancerny jadący z Gdańska na front wschodni.
1 października – w Warszawie podziemie zrealizowało akcję Weffels .
2 października – gubernator Hans Frank wydał rozporządzenie o zwalczaniu zamachów na niemieckie dzieło odbudowy w Generalnym Gubernatorstwie .
8 października :
członkowie złożonego z Żydów „Sonderkommando 1005” , sformowanego w celu zatarcia śladów zbrodni niemieckich, wydobyli zwłoki zamordowanych 2 lata wcześniej profesorów lwowskich i zawieźli je na stos, gdzie następnego dnia zostały spalone.
żołnierze Referatu 993/W w ramach Oddziału II Informacyjno-Wywiadowczego Komendy Głównej AK przeprowadzili akcję w barze „Za kotarą” przy ul. Mazowieckiej 4 w Warszawie , której celem była likwidacja jego właściciela, Józefa Staszauera , oficera Oddziału V KG AK i kolaboranta. Na miejscu doszło do strzelaniny z agentami Gestapo , którzy prawdopodobnie w tym samym czasie odbywali spotkanie w lokalu. Mimo niesprzyjających warunków polscy żołnierze bez strat własnych zlikwidowali Staszauera wraz z jego żoną i szwagrem (nie ma dowodów na to, że rodzina Staszauera również współpracowała z Niemcami), jak również zabili 7 Niemców oraz ich konfidentów (w strzelaninie zginęły także 4 przypadkowe osoby).
9 października – 163 amerykańskie bombowce zbombardowały porty w Gdańsku i Gdyni .
10 października – Legnica : uruchomiono komunikację trolejbusową .
11 października – w KL Auschwitz zostali rozstrzelani podpułkownicy Wojska Polskiego: Mieczysław Dobrzański , dowódca 6 Pułku Strzelców Podhalańskich , szef sztabu Komendy Obszaru Lwów ZWZ -AK , oraz Kazimierz Stamirowski , adiutant Naczelnika Państwa, oficer Oddziału II Sztabu Generalnego , prezes Polskiego Związku Zachodniego – podejrzani o przynależność do konspiracji obozowej.
14 października – powstanie więźniów w niemieckim obozie zagłady w Sobiborze ; w jego rezultacie zbiegło blisko 300 więźniów.
24 października – oddział Gwardii Ludowej Im. gen. J. Bema stoczył całodzienną bitwę z obławą hitlerowską w lasach na Diablej Górze na Kielecczyźnie.
28 października – pod murami Synagogi Starej w Krakowie hitlerowcy rozstrzelali 30 Polaków.
3 listopada – w hitlerowskim obozie koncentracyjnym na Majdanku rozstrzelano 18 400 Żydów w ramach akcji Erntefest (Dożynki).
11 listopada – Witold Pilecki został awansowany do stopnia rotmistrza .
14 listopada – Gestapo aresztowało czołowych działaczy PPR : Małgorzatę Fornalską i Pawła Findera .
23 listopada – Władysław Gomułka został I sekretarzem PPR.
16 grudnia – pod Częstochową hitlerowcy rozstrzelali 20 żołnierzy AL i AK za sabotaż w hucie „Raków” .
25 grudnia – ponad 40 Polaków zostało zamordowanych przez UPA w Janówce .
31 grudnia /1 stycznia – nocą, z inicjatywy Polskiej Partii Robotniczej powstała Krajowa Rada Narodowa – zdominowane przez komunistów ciało polityczne, mające pełnić funkcję „podziemnego parlamentu”.
Pozostałe wydarzenia na świecie
4 stycznia – w trakcie ucieczki z miejsca straceń zginął ujęty przez Niemców Jerzy Iwanow-Szajnowicz , polsko-rosyjskiego pochodzenia agent brytyjskiej SOE , działający w okupowanej przez III Rzeszę Grecji.
9 stycznia – dokonano oblotu amerykańskiego samolotu pasażerskiego Lockheed Constellation .
10 stycznia – zginęło 105 członków załogi w zatopionym przez japońskie niszczyciele okręcie podwodnym USS „Argonaut” .
13 stycznia – Adolf Hitler ogłosił decyzję o rozpoczęciu wojny totalnej .
14 stycznia – rozpoczęła się aliancka konferencja w Casablance .
15 stycznia :
21 stycznia – 19 osób zginęło w katastrofie łodzi latającej w Ukiah w Kalifornii .
23 stycznia – w kotle pod Stalingradem wylądował ostatni niemiecki samolot.
24 stycznia – zakończyła się konferencja w Casablance , gdzie ustalono, że wojna będzie prowadzona aż do bezwarunkowej kapitulacji państw Osi .
27 stycznia – generał Władysław Sikorski powołał Pomocniczą Morską Służbę Kobiet .
30 stycznia – Aerofłot zainaugurował loty z syberyjskiego Krasnojarska do USA .
31 stycznia – feldmarszałek Friedrich Paulus poddał się dowódcy 64. Armii generałowi Szumiłowowi , po klęsce dowodzonej przez siebie 6. Armii w bitwie stalingradzkiej .
2 lutego – klęską wojsk niemieckich zakończyła się bitwa pod Stalingradem , w wyniku której śmierć poniosło ponad półtora miliona ludzi.
4 lutego – całkowite zaćmienie Słońca widoczne było nad wschodnią Azją , Japonią i Alaską .
5 lutego – w Hadze został zamordowany przez ruch oporu generał Hendrik Seyffardt , dowódca kolaboracyjnego Ochotniczego Legionu Holenderskiego .
13 lutego :
14 lutego :
16 lutego – włoskie wojska okupacyjne dokonały masakry 150 mieszkańców greckiej wsi Domenikon.
18 lutego :
20 lutego :
22 lutego :
28 lutego – bitwa o ciężką wodę : norweski ruch oporu zniszczył urządzenie do produkcji i 1,4 tony ciężkiej wody .
1 marca – komuniści polscy w ZSRR powołali Związek Patriotów Polskich .
2 marca – z okupowanej Holandii odszedł pierwszy transport Żydów do obozu zagłady w Sobiborze .
4 marca :
5 marca – dokonano oblotu brytyjskiego myśliwca Gloster Meteor .
9 marca – brytyjskie samoloty zatopiły niemiecki okręt podwodny U-83 na Morzu Śródziemnym .
13 marca – nieudany zamach na Adolfa Hitlera . Bomba umieszczona w jego samolocie nie zadziałała podczas lotu ze Smoleńska do Kętrzyna .
18 marca :
20 marca – Mao Zedong został przewodniczącym Komunistycznej Partii Chin .
21 marca – nieudana próba zamachu na Adolfa Hitlera na wystawie zdobycznego sprzętu wojskowego w Berlinie .
22 marca – 149 osób zginęło w wyniku pacyfikacji przez Niemców białoruskiej wsi Chatyń .
23 marca – Islandia : otwarto lotnisko w Keflavíku , wybudowane przez armię amerykańską.
25 marca – Ata Bej al-Ajjubi został prezydentem Syrii .
27 marca – brytyjski lotniskowiec eskortowy HMS „Dasher” zatonął po wewnętrznej eksplozji u wybrzeży Szkocji , w wyniku czego zginęło 379 spośród 528 członków załogi.
28 marca – brytyjski bombowiec zatopił na Morzu Śródziemnym niemiecki okręt podwodny U-77 ; zginęło 38 spośród 47 członków załogi.
29 marca :
31 marca – na Broadwayu odbyła się premiera musicalu Oklahoma! z muzyką Richarda Rodgersa i librettem Oscara Hammersteina II .
2 kwietnia :
5 kwietnia :
około 900 osób (w tym 209 dzieci) zginęło, a 1300 zostało rannych w wyniku omyłkowego zbombardowania belgijskiego miasta Mortsel przez lotnictwo amerykańskie, którego celem miała być pobliska fabryka.
antynaziści Dietrich Bonhoeffer i Hans von Dohnanyi zostali aresztowani przez Gestapo .
Poon Lim , członek załogi zatopionego brytyjskiego frachtowca, został uratowany po 133 dniach dryfowania na tratwie ratunkowej.
6 kwietnia – została wydana powieść Mały Książę Antoine’a de Saint-Exupéry’ego .
7 kwietnia :
9 kwietnia – niemieckie i ukraińskie jednostki policyjne rozstrzelały 2,3 tys. mieszkańców getta w Zborowie koło Tarnopola .
10 kwietnia – Organizacja Specjalnych Akcji Bojowych Armii Krajowej dokonała zamachu bombowego na Dworcu Głównym w Berlinie , w wyniku którego zginęło 14 osób, a 60 zostało rannych.
11 kwietnia – dokonano oblotu amerykańskiego śmigłowca Piasecki PV-2 .
13 kwietnia – radio berlińskie podało komunikat o odnalezieniu w Lesie Katyńskim zwłok 12 000 polskich oficerów. Tym samym świat dowiedział się o zbrodni katyńskiej .
14 kwietnia – w niemieckim obozie koncentracyjnym Sachsenhausen został zamordowany radziecki jeniec Jakow Dżugaszwili , pierwszy syn Józefa Stalina .
15 kwietnia – w Panamie wprowadzono ruch prawostronny .
16 kwietnia :
19 kwietnia – w Hamilton na Bermudach rozpoczęła się międzynarodowa Konferencja bermudzka , której celem było ustalenie sposobów oraz metod przesiedleń Żydów z terenów znajdujących się pod okupacją III Rzeszy .
21 kwietnia – założono francuski klub piłkarski FC Nantes .
22 kwietnia – Albert Hofmann napisał pierwszy raport dotyczący halucynogennych właściwości LSD.
29 kwietnia – zakończyła się brytyjsko-amerykańska konferencja bermudzka .
30 kwietnia – finał dezinformacyjnej operacji brytyjskiego MI5 znanej jako „Mincemeat ”.
5 maja – premier rządu RP na uchodźstwie Władysław Sikorski zaapelował w przemówieniu radiowym do Polaków o pomoc powstańcom warszawskiego getta .
7 maja – II wojna światowa w Afryce : wojska brytyjskie wyzwoliły Tunis .
12 maja – bitwa o Atlantyk: Brytyjczycy zatopili niemiecki okręt podwodny U-89 ; zginęła cała 48-osobowa załoga.
13 maja – II wojna światowa w Afryce: skapitulowały ostatnie oddziały niemiecko-włoskie.
14 maja :
15 maja :
16 /17 maja – w nocy brytyjski 617. Dywizjon Bombowy dokonał bombardowań zapór w Zagłębiu Ruhry , powodując katastrofalne zniszczenia w dolinie rzeki Ruhry .
19 maja :
24 maja – brytyjski ambasador przy polskim rządzie na uchodźstwie w Londynie Owen O’Malley przesłał do ministra spraw zagranicznych Anthony’ego Edena tajny raport na temat zbrodni katyńskiej , w którym wskazał na wysokie prawdopodobieństwo popełnienia zbrodni przez ZSRR .
29 maja – wojna na Pacyfiku: prawie 3 tys. japońskich żołnierzy na wyspie Attu (Aleuty ) rzuciło się z bagnetami na Amerykanów w samobójczym ataku. Do niewoli zostało wziętych tylko 28 z nich.
31 maja – wojna na Pacyfiku: wojska amerykańskie wyparły Japończyków z archipelagu Aleutów .
2 czerwca – w rosyjskiej Republice Komi Niemcy w ramach operacji Desant na GUŁAG , mającej doprowadzić do wybuchu antysowieckiego powstania na tyłach Armii Czerwonej , zrzucili pierwszą grupę 12 rosyjskich kolaborantów, która tydzień później została zlikwidowana przez NKWD . Po tym niepowodzeniu operacja została zarzucona.
3 czerwca – w Algierze utworzono Francuski Komitet Wyzwolenia Narodowego .
4 czerwca – w Argentynie doszło do wojskowego zamachu stanu.
8 czerwca – wojna na Pacyfiku: w wyniku eksplozji na pokładzie japońskiego pancernika „Mutsu ” na Morzu Wewnętrznym zginęło 1474 osób, uratowano 353.
12 czerwca – bitwa o Atlantyk: niemiecki okręt podwodny U-118 został zatopiony koło Wysp Kanaryjskich amerykańskimi bombami głębinowymi , w wyniku czego zginęło 43 członków załogi, a 16 pozostałych dostało się do niewoli.
16 czerwca – niszczyciel eskortowy ORP „Kujawiak” zatonął po wejściu na minę u wybrzeży Malty ; zginęło 13 członków załogi, a 12 zostało rannych.
18 czerwca – papież Pius XII utworzył metropolię La Paz w Boliwii .
20 czerwca – wojna na Pacyfiku: rozpoczęła się bitwa o Nową Georgię na Wyspach Salomona .
4 lipca :
8 lipca – po śmierci Władysława Sikorskiego Naczelnym Wodzem Polskich Sił Zbrojnych został gen. Kazimierz Sosnkowski .
9 lipca – rozpoczęła się operacja Husky : inwazja aliantów na Sycylię w ramach kampanii śródziemnomorskiej .
13 lipca :
14 lipca – premierem rządu polskiego na uchodźstwie w Wielkiej Brytanii został Stanisław Mikołajczyk .
21 lipca – na podstawie rozkazu i wytycznych Naczelnego Wodza , generała broni Władysława Sikorskiego , w północnym Iraku utworzono z dowództwa i jednostek Armii Polskiej na Wschodzie 2 Korpus Polski pod dowództwem generała Władysława Andersa .
24 lipca – rozpoczęła się operacja Gomora – seria przeprowadzonych przez zachodnich aliantów dywanowych nalotów na Hamburg .
25 lipca – Benito Mussolini został przez Wielką Radę Faszystowską złożony z urzędu premiera Włoch , a następnie – z rozkazu króla Wiktora Emanuela III – aresztowany. Jego następca marszałek Pietro Badoglio sformował rząd bez faszystowskich ministrów.
27 lipca – operacja Gomora: aliancki nalot dywanowy na Hamburg zabił 40 tysięcy ludzi i obrócił w ruinę centrum miasta.
Sierpień – opanowanie Sycylii przez Wielką Brytanię i USA .
1 sierpnia – okupowana przez Japończyków brytyjska kolonia Birma ogłosiła niepodległość; na czele marionetkowego państwa stanął Ba Maw .
17 sierpnia – w Göteborgu , Szwed Arne Andersson ustanowił rekord świata w biegu na 1500 m wynikiem 3.45,0 s.
17 /18 sierpnia – nocą RAF dokonał pierwszego nalotu na produkujący rakiety V-2 Wojskowy Ośrodek badawczy (Heeresversuchsanstalt) w Peenemünde .
28 sierpnia – w Danii rozpoczął się strajk generalny przeciwko okupacji nazistowskiej .
8 września – została publicznie ogłoszona kapitulacja Włoch , którą podpisano 3 września.
10 września – w trzęsieniu ziemi w japońskim Tottori zginęło 1190 osób.
12 września – Benito Mussolini został odbity z niewoli przez niemieckich spadochroniarzy.
14 września – Dobri Bożiłow został premierem Bułgarii .
15 września :
16 września – Szach Iranu Reza Pahlawi – pod naciskiem Wielkiej Brytanii i ZSRR – abdykował na rzecz swego syna .
24 września – powstała kolaboracyjna Słoweńska Domobrana .
30 września – papież Pius XII wydał encyklikę Divino afflante Spiritu .
4 października – grecka wyspa Kos została zdobyta przez wojska niemieckie.
8 października – na północnym Atlantyku zatonął polski niszczyciel ORP „Orkan” , trafiony naprowadzaną akustycznie torpedą wystrzeloną przez niemiecki okręt podwodny U-378 ; uratowano 44 ludzi z liczącej ok. 220 załogi.
12 października – rozpoczęła się bitwa pod Lenino z udziałem I Dywizji gen. Berlinga .
13 października – włoski rząd Pietro Badoglio wypowiedział wojnę Niemcom .
19 października :
28 października – Eksperyment Filadelfia .
30 października – ZSRR, USA, Wielka Brytania i Chiny podpisały tzw. Deklarację Moskiewską .
5 listopada – w transporcie do Konzentrationslager Dachau zmarł berliński ksiądz Bernard Lichtenberg , więziony m.in. za pomoc Żydom, błogosławiony i męczennik Kościoła katolickiego.
6 listopada – w trakcie bitwy o Dniepr Armia Czerwona wyzwoliła Kijów .
21 listopada – skandalizujący amerykański reporter Drew Pearson ujawnił incydent spoliczkowania przez gen. George’a Pattona 2 żołnierzy hospitalizowanych w szpitalu polowym, których oskarżył o symulowanie i tchórzostwo podczas letniej inwazji aliantów na Sycylię .
22 listopada :
26 listopada
28 listopada –1 grudnia – konferencja teherańska .
29 listopada :
4 –7 grudnia – II konferencja kairska
6 grudnia – włoski rząd rozwiązał Milicję Faszystowską .
7 grudnia – ustanowiono flagę Libanu .
8 grudnia – w ośrodku w Bletchley Park w Wielkiej Brytanii uruchomiono pierwszy komputer Colossus , używany do łamania szyfrów niemieckiej maszyny Enigma (zwłaszcza Maszyny Lorenza ).
9 grudnia – w Jesselton na Borneo Północnym wybuchło antyjapońskie powstanie .
19 grudnia – przewrót wojskowy w Boliwii .
24 grudnia – wojska radzieckie rozpoczęły operację dnieprowsko-karpacką .
26 grudnia – w pobliżu północnych wybrzeży Norwegii został zatopiony przez Brytyjczyków niemiecki pancernik „Scharnhorst ”; spośród 1968 członków załogi przeżyło 36.
Urodzili się
1 stycznia :
2 stycznia :
3 stycznia :
4 stycznia :
5 stycznia :
6 stycznia :
7 stycznia
8 stycznia – Jacky Courtillat , francuski florecista
9 stycznia :
10 stycznia :
11 stycznia :
Paweł Antoniewski , ukraiński muzyk, pedagog pochodzenia polskiego
Stan Ivar , amerykański aktor
Jacek Kurczewski , polski socjolog, polityk, poseł na Sejm RP, wicemarszałek
Eduardo Mendoza , hiszpański pisarz
Aleksander Posern-Zieliński , polski etnolog, antropolog kulturowy
12 stycznia :
13 stycznia :
14 stycznia :
15 stycznia :
16 stycznia :
17 stycznia :
18 stycznia :
19 stycznia :
20 stycznia :
21 stycznia :
22 stycznia :
Wilhelm Genazino , niemiecki pisarz (zm. 2018 )
Bogusław Kierc , polski aktor, reżyser, poeta, eseista, krytyk literacki, pedagog
Jim Saxton , amerykański polityk
Ireneusz Sekuła , polski polityk, poseł na Sejm RP, wicepremier (zm. 2000 )
Michał Urbaniak , polski skrzypek i saksofonista jazzowy, kompozytor, aranżer
Ryszard Janik , polski trener koszykówki
23 stycznia :
24 stycznia :
25 stycznia :
26 stycznia – Bernard Tapie , francuski przedsiębiorca, polityk (zm. 2021 )
27 stycznia :
28 stycznia :
John Beck , amerykański aktor
Kim Jung-nam , południowokoreański piłkarz, trener
Romualdas Kozyrovičius , litewski inżynier, polityk, dyplomata
Aleksandr Paszutin , rosyjski aktor
Marcello Pera , włoski filozof, polityk
Dick Taylor , brytyjski muzyk, członek zespołu The Rolling Stones
29 stycznia – January Bień , polski inżynier, specjalista inżynierii środowiska, senator RP (zm. 2021 )
30 stycznia :
31 stycznia :
1 lutego
Elspeth Attwooll , brytyjska prawnik, wykładowczyni akademicka, polityk, eurodeputowana
Marian Opania , polski aktor, artysta kabaretowy, wokalista
Frieder Otto Wolf , niemiecki filozof, politolog, wykładowca akademicki, polityk, eurodeputowany
2 lutego – Per Gahrton , szwedzki socjolog, polityk (zm. 2023 )
3 lutego :
4 lutego :
5 lutego :
6 lutego :
7 lutego :
8 lutego – Willy Roy , amerykański piłkarz
9 lutego :
Dieter Dierks , niemiecki producent muzyczny
László Haris , węgierski fotograf
Jonny Nilsson , szwedzki łyżwiarz szybki (zm. 2022 )
Terje Pedersen , norweski lekkoatleta, oszczepnik, trener
Joe Pesci , amerykański aktor pochodzenia włoskiego
Joseph E. Stiglitz , amerykański ekonomista, laureat Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii
Zbigniew Święch , polski dziennikarz, pisarz
10 lutego – Larry Young , amerykański lekkoatleta, chodziarz
11 lutego :
12 lutego – Manfred Schäfer , australijski piłkarz pochodzenia niemieckiego (zm. 2023 )
13 lutego :
Friedrich Christian Delius , niemiecki pisarz (zm. 2022 )
Heinz Hildebrandt , duński piłkarz, bramkarz, trener
Konstanty Malejczyk , polski generał brygady, szef WSI
Elaine Pagels , amerykańska religioznawczyni
Kendall Rhine , amerykański koszykarz
Bill Szymczyk , amerykański producent muzyczny, inżynier dźwięku pochodzenia polskiego
Józef Węgrzyn , polski dziennikarz, producent telewizyjny
14 lutego – Maceo Parker , amerykański saksofonista
15 lutego :
16 lutego :
17 lutego :
18 lutego :
19 lutego :
20 lutego :
21 lutego :
22 lutego :
Terry Eagleton , brytyjski filozof neomarksistowski, teoretyk kultury, literaturoznawca
Horst Köhler , niemiecki polityk, prezydent Niemiec
Eduard Limonow , rosyjski pisarz, poeta, dziennikarz i polityk (zm. 2020 )
David Skaggs , amerykański polityk
Enju Todorow , bułgarski zapaśnik, medalista olimpijski (zm. 2022 )
Dick Van Arsdale , amerykański koszykarz
Tom Van Arsdale , amerykański koszykarz
23 lutego :
24 lutego :
Catherine Cesarsky , francusko-argentyńska astronom i astrofizyk
Kent Haruf , amerykański pisarz (zm. 2014 )
Nick Krat , amerykański piłkarz pochodzenia ukraińskiego
François Mazet , francuski kierowca wyścigowy
Luigi Meroni , włoski piłkarz (zm. 1967 )
Christo Prodanow , bułgarski alpinista, himalaista (zm. 1984 )
Bolesław Rakoczy , polski paulin, teolog, historyk sztuki
Al Tucker , amerykański koszykarz (zm. 2001 )
Maciej Zarębski , polski lekarz, pisarz, regionalista, wydawca, podróżnik, animator kultury, działacz społeczny
25 lutego :
26 lutego :
27 lutego :
28 lutego :
1 marca :
2 marca :
3 marca :
4 marca :
5 marca :
6 marca – Dominick Lagonegro , amerykański duchowny katolicki
7 marca :
8 marca :
9 marca – Trish Van Devere , amerykańska aktorka
10 marca :
11 marca :
12 marca :
13 marca :
14 marca :
15 marca :
16 marca :
17 marca :
18 marca – Kevin Dobson , amerykański aktor (zm. 2020 )
19 marca :
20 marca :
21 marca :
22 marca :
23 marca :
24 marca :
25 marca – Paul Michael Glaser , amerykański reżyser i aktor
26 marca :
27 marca – Ryszard Rojek , polski inżynier robotyki i automatyki, wykładowca akademicki
28 marca :
29 marca :
30 marca :
31 marca :
1 kwietnia :
2 kwietnia :
3 kwietnia :
4 kwietnia :
Włodzimierz Dreszer , polski artysta, designer, teoretyk sztuk projektowych, pedagog
Mirsad Fazlagić , bośniacki piłkarz, trener
Jiří Paďour , czeski duchowny katolicki, biskup pomocniczy praski , biskup czeskobudziejowicki (zm. 2015 )
John Petersen , duński piłkarz
5 kwietnia :
6 kwietnia :
Gerhard Grimmer , niemiecki biegacz narciarski (zm. 2023 )
Johannes Harviken , norweski biegacz narciarski
Teet Kallas , estoński prozaik, nowelista, dramaturg, krytyk literacki
Blandina Paschalis Schlömer , niemiecka trapistka
Jaromír Štětina , czeski dziennikarz, pisarz, korespondent wojenny, polityk
8 kwietnia :
9 kwietnia :
10 kwietnia
11 kwietnia :
12 kwietnia :
13 kwietnia :
14 kwietnia :
15 kwietnia :
16 kwietnia :
17 kwietnia :
18 kwietnia – Marian Robełek , polski generał
19 kwietnia :
20 kwietnia – John Eliot Gardiner , angielski dyrygent
21 kwietnia – Koichi Wajima , japoński bokser
22 kwietnia :
23 kwietnia :
24 kwietnia :
25 kwietnia :
26 kwietnia :
27 kwietnia :
28 kwietnia :
Arje Bibi , izraelski policjant, polityk
Klaas de Vries , holenderski prawnik, polityk
Jacques Dutronc , francuski piosenkarz, kompozytor, aktor
Michaił Koluszew , radziecki kolarz torowy (zm. 2024 )
Ludmyła Komlewa , radziecka lekkoatletka, skoczkini wzwyż
29 kwietnia :
30 kwietnia – Bobby Vee , amerykański piosenkarz (zm. 2016 )
1 maja :
2 maja
3 maja :
4 maja :
5 maja :
6 maja :
7 maja :
8 maja :
9 maja – Vince Cable , brytyjski polityk
10 maja :
11 maja :
Jan Englert , polski aktor, reżyser, pedagog, rektor warszawskiej PWST
Nancy Greene , kanadyjska narciarka
Wojciech Karpiński , polski historyk, krytyk literacki i tłumacz (zm. 2020 )
Janusz Pezda , polski polityk, samorządowiec, wicemarszałek województwa dolnośląskiego (zm. 2011 )
12 maja – Stanisława Okularczyk , polska zootechnik, wykładowczyni akademicka, polityk, poseł na Sejm RP, wiceminister rolnictwa
13 maja :
14 maja :
Birodar Abduraimov , uzbecki piłkarz, trener
Andrzej Bogusz , polski aktor, reżyser dubbingu
Alicja Bracławska-Rewera , polska polityk, poseł na Sejm PRL
Jack Bruce , brytyjski wokalista, kompozytor, basista, członek zespołu Cream (zm. 2014 )
Jean-Paul Gobel , francuski duchowny katolicki, arcybiskup, nuncjusz apostolski
Ólafur Ragnar Grímsson , islandzki polityk, prezydent Islandii
Bosco Lin Chi-nan , tajwański duchowny katolicki, biskup Tainan
Alan Mollohan , amerykański polityk
Stephen Reichert , amerykański duchowny katolicki, biskup Mendi i arcybiskup Madang w Papui-Nowej Gwinei
15 maja :
16 maja :
17 maja :
18 maja :
19 maja :
20 maja :
21 maja :
22 maja :
23 maja – Felix Slováček , czeski klarnecista
24 maja :
25 maja :
26 maja :
27 maja :
28 maja – Andrzej Dorosz , polski ekonomista
29 maja :
30 maja :
1 czerwca :
2 czerwca :
3 czerwca :
4 czerwca – Joyce Meyer , amerykańska kaznodziejka, pisarka
5 czerwca – Piotr Matywiecki , polski poeta, krytyk literacki i eseista
6 czerwca :
7 czerwca – Mel Levine , amerykański polityk pochodzenia żydowskiego
8 czerwca :
9 czerwca :
10 czerwca :
11 czerwca – Bronisława Kawalla , polska pianistka
12 czerwca – László Benkő , węgierski klawiszowiec i trębacz (zm. 2020 )
13 czerwca :
14 czerwca :
15 czerwca :
Anna Członkowska , polska lekarz, neurolog, profesor nauk medycznych
Johnny Hallyday , francuski piosenkarz, kompozytor i aktor (zm. 2017 )
Poul Nyrup Rasmussen , duński polityk
Manuel Porto , portugalski polityk
Muff Winwood , brytyjski basista, kompozytor, producent muzyczny, członek The Spencer Davis Group
16 czerwca :
17 czerwca :
18 czerwca :
20 czerwca :
21 czerwca :
22 czerwca :
23 czerwca :
24 czerwca – Winston Dookeran , trynidadzko-tobagijski polityk
25 czerwca :
26 czerwca :
28 czerwca :
Władysław Bieniek , polski prawnik i samorządowiec (zm. 2023 )
Helena Blehárová , słowacko-czeska piosenkarka i aktorka
Pietro Guerra , włoski kolarz
Klaus von Klitzing , niemiecki fizyk, laureat Nagrody Nobla
Ryszard Krynicki , polski poeta i tłumacz
Janusz Michalewicz , polski aktor, ekonomista, przedsiębiorca, publicysta
29 czerwca :
30 czerwca :
1 lipca :
2 lipca
3 lipca :
4 lipca :
5 lipca :
6 lipca :
7 lipca :
8 lipca :
9 lipca :
10 lipca :
11 lipca :
12 lipca :
13 lipca – Miguel Mas , hiszpański kolarz torowy
14 lipca :
15 lipca :
16 lipca :
17 lipca :
19 lipca :
20 lipca :
21 lipca :
22 lipca :
23 lipca :
24 lipca – Ludmiła Bragina , radziecka lekkoatletka
25 lipca :
26 lipca
27 lipca :
28 lipca :
Bill Bradley , amerykański koszykarz, przedsiębiorca, polityk, senator ze stanu New Jersey
Mieczysław Jedoń , polski ekonomista, polityk, poseł na Sejm RP
Richard Wright , brytyjski progresywny muzyk rockowy grający na instrumentach klawiszowych, dętych, a także wiolonczeli i skrzypcach (Pink Floyd ) (zm. 2008 )
29 lipca :
30 lipca :
31 lipca – Paquita Sauquillo , hiszpańska polityk i prawniczka
1 sierpnia :
2 sierpnia :
3 sierpnia :
4 sierpnia :
5 sierpnia :
6 sierpnia :
7 sierpnia – Muhammad Badi , egipski polityk islamistyczny
8 sierpnia – Mario Tassone , włoski polityk i prawnik
9 sierpnia :
10 sierpnia :
11 sierpnia :
12 sierpnia :
13 sierpnia :
14 sierpnia :
16 sierpnia – Staffan Skott , szwedzki pisarz, dziennikarz, tłumacz (zm. 2021 )
17 sierpnia :
18 sierpnia :
19 sierpnia :
20 sierpnia – Sylvester McCoy , brytyjski aktor
21 sierpnia :
22 sierpnia :
23 sierpnia :
Rodney Alcala , amerykański seryjny morderca i gwałciciel (zm. 2021 )
Nelson DeMille , amerykański pisarz (zm. 2024 )
Raúl Cubas Grau , paragwajski polityk
Romuald Piasecki , polski muzyk rockowy, gitarzysta, multiinstrumentalista, wokalista, kompozytor, autor tekstów
Marek Tałasiewicz , polski polityk, wojewoda zachodniopomorski
Bengt Westerberg , szwedzki polityk
24 sierpnia :
25 sierpnia
26 sierpnia :
27 sierpnia :
28 sierpnia :
29 sierpnia :
30 sierpnia :
Anna Adamis , węgierska wokalistka, autorka tekstów, poetka
Robert Crumb , amerykański autor komiksów, muzyk
Colin Dann , brytyjski pisarz
Jean-Claude Killy , francuski narciarz alpejski
Wilfried Kuckelkorn , niemiecki związkowiec, polityk
Terry Simpson , kanadyjski hokeista
31 sierpnia :
1 września :
2 września :
Edmond Alphandéry , francuski ekonomista, wykładowca akademicki, polityk
Hans-Ulrich Grapenthin , niemiecki piłkarz, bramkarz
Jan Karbowski , polski ekonomista, polityk, senator RP (zm. 2016 )
João Nílton dos Santos Souza , brazylijski duchowny katolicki, biskup Amargosy
3 września :
Michael Darr Barnes , amerykański prawnik, polityk
Kazimierz Filipiak , polski chemik, nauczyciel wojewoda sieradzki (zm. 2018 )
Roger Kolo , madagaskarski lekarz, polityk, premier Madagaskaru
Luc Merenda , francuski aktor pochodzenia włoskiego
Valerie Perrine , amerykańska aktorka, modelka
Dagmar Schipanski , niemiecka polityk (zm. 2022 )
4 września :
5 września :
6 września :
7 września :
9 września :
10 września :
11 września – Mickey Hart , amerykański muzyk i perkusista
12 września :
13 września :
14 września – Marcos Valle , brazylijski wokalista, instrumentalista, producent muzyczny
15 września :
16 września :
17 września :
18 września :
19 września :
20 września – Ted Neeley , amerykański aktor
21 września :
22 września :
23 września :
24 września – Claudio Martelli , włoski dziennikarz, polityk
25 września :
Rui Amaral , portugalski ekonomista, wykładowca akademicki, polityk
Annette Du Plooy , południowoafrykańska tenisistka
Robert Gates , amerykański polityk, dyrektor CIA , sekretarz obrony
Aram Saroyan , amerykański poeta, prozaik, dramaturg, pamiętnikarz, biograf pochodzenia ormiańskiego
26 września :
27 września :
28 września :
29 września :
Mohammad Chatami , irański teolog, filozof i polityk
Abdul Koroma , polityk i dyplomata ze Sierra Leone
Zbigniew Osenkowski , polski inżynier mechanik
Wolfgang Overath , niemiecki piłkarz
Hubert Skrzypczak , polski bokser
Luis Carlos Galán , kolumbijski dziennikarz i polityk liberalny (zm. 1989 )
Lech Wałęsa , polski działacz związkowy, polityk, laureat Pokojowej Nagrody Nobla , prezydent Polski
30 września :
1 października :
2 października :
3 października :
4 października :
5 października :
Ben Cardin , amerykański polityk, senator ze stanu Maryland
Inna Czurikowa , rosyjska aktorka (zm. 2023 )
Marian Kaźmierkowski , polski elektrotechnik
Andrzej Litwornia , polski historyk literatury, eseista, mieszkający we Włoszech (zm. 2006 )
Michael Morpurgo , brytyjski pisarz
Steve Miller , amerykański gitarzysta, wokalista, kompozytor, założyciel zespołu Steve Miller Band
Stefan Wojtas , polski pianista i pedagog (zm. 2024 )
6 października :
7 października :
8 października :
9 października :
10 października :
11 października – John Nettles , angielski aktor i historyk
12 października :
13 października :
14 października :
15 października :
16 października :
17 października :
18 października :
19 października :
20 października :
21 października – Elżbieta Morciniec , polska olimpijka w jeździectwie , trenerka
22 października :
23 października :
24 października :
25 października :
27 października :
28 października – Jimmy McRae , amerykański kierowca wyścigowy
29 października :
30 października :
31 października :
1 listopada :
Salvatore Adamo , belgijski piosenkarz, kompozytor pochodzenia włoskiego
Jacques Attali , francuski ekonomista, wykładowca akademicki
Alfio Basile , argentyński piłkarz, trener
Fabio Ciani , włoski polityk
Adam Dobroński , polski polityk i samorządowiec, poseł na Sejm RP
Waldemar Słomiany , polski piłkarz
2 listopada :
3 listopada :
4 listopada :
5 listopada :
7 listopada :
Michael Byrne , brytyjski aktor
Silvia Cartwright , nowozelandzka działaczka państwowa
Stephen Greenblatt , amerykański krytyk i teoretyk literatury
Krystian Lupa , polski reżyser teatralny, scenograf, grafik, dramaturg i tłumacz
Joni Mitchell , kanadyjska piosenkarka
Michael Spence , amerykański ekonomista, laureat Nagrody Nobla
8 listopada :
9 listopada – Kazimierz Rzążewski , polski fizyk
10 listopada :
11 listopada :
12 listopada :
13 listopada :
14 listopada :
15 listopada – Czesław Kur , polski judoka
16 listopada :
17 listopada :
18 listopada :
19 listopada – Stanisław Hniedziewicz , polski prawnik, polityk, poseł na Sejm RP (zm. 2017 )
20 listopada :
21 listopada :
22 listopada :
23 listopada :
Günther Beckstein , niemiecki polityk
Tony Bonner , australijski aktor, reżyser i producent filmowy i telewizyjny
Miguel Rodríguez Orejuela , kolumbijski baron narkotykowy
Petar Skansi , chorwacki koszykarz, trener, polityk (zm. 2022 )
Denis Sassou-Nguesso , kongijski generał, polityk, prezydent Konga
24 listopada :
25 listopada :
26 listopada :
27 listopada :
28 listopada
29 listopada – Jerzy Kruża , polski gimnastyk
30 listopada :
Marian Buchowski , polski pisarz
Rolf Edling , szwedzki szpadzista
Kaoru Ikeya , japoński astronom amator
Uwe Laysiepen , niemiecki fotograf, performer (zm. 2020 )
Terrence Malick , amerykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy
Annette Messager , francuska artystka, feministka
Andrula Wasiliu , cypryjska pierwsza dama, polityk
1 grudnia :
2 grudnia :
3 grudnia :
4 grudnia – Pablo Ervin Schmitz Simon , amerykański duchowny katolicki, biskup Bluefields w Nikaragui
5 grudnia :
6 grudnia – Wiesław Kądziela , polski duchowny katolicki
7 grudnia – Nick Katz , amerykański matematyk
8 grudnia :
9 grudnia :
10 grudnia :
11 grudnia :
12 grudnia :
13 grudnia :
14 grudnia – António Simões , portugalski pisarz
15 grudnia :
16 grudnia – Róbert Koltai , węgierski aktor, reżyser i scenarzysta filmowy
17 grudnia :
18 grudnia :
19 grudnia :
20 grudnia :
21 grudnia :
22 grudnia :
23 grudnia :
24 grudnia :
25 grudnia :
26 grudnia – Ekmeleddin İhsanoğlu , egipski naukowiec, polityk pochodzenia tureckiego
27 grudnia :
28 grudnia :
29 grudnia – Wilhelm Kubica , polski gimnastyk
30 grudnia – Linda Thom , kanadyjski strzelec sportowy
31 grudnia :
Data dzienna nieznana:
Izz ad-Din Salim , iracki działacz polityczny, pisarz i filozof (zm. 2004 )
Jacek Hołówka , polski filozof i etyk
Robert Mucha , polski prawnik, kierowca rajdowy i przedsiębiorca
Piotr Soyka , polski przedsiębiorca, menadżer, prezes zarządu Gdańskiej Stoczni „Remontowa” (zm. 2020 )
Rafał Strent , polski malarz i grafik
Adriana Szymańska , polska poetka, eseistka, krytyczka literacka, tłumaczka, autorka książek dla dzieci i dorosłych
Zmarli
1 stycznia :
7 stycznia – Nikola Tesla , amerykański inżynier elektryk pochodzenia chorwackiego (ur. 1856 )
14 stycznia – Laura E. Richards , amerykańska pisarka i poetka (ur. 1850 )
15 stycznia – Eric Knight , brytyjski pisarz, autor powieści o psie Lassie (ur. 1897 )
16 stycznia – Wincenty Rapacki , polski aktor, śpiewak (ur. 1865 )
21 stycznia :
26 stycznia – Michał Kozal , biskup pomocniczy włocławski, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. 1893 )
30 stycznia – Zygmunt Pisarski , polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (ur. 1902 )
3 lutego – Alojs Andricki , serbołużycki duchowny rzymskokatolicki, beatyfikowany jako męczennik w 2011 (ur. 1914 )
5 lutego – Marian Metelski , kapitan piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, skaut, działacz niepodległościowy (ur. 1899 )
12 lutego – Tadeusz Łęgowski , polski żołnierz (ur. 1894 )
14 lutego :
16 lutego – Yngve Holm , szwedzki żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1895 )
17 lutego – Antoni Leszczewicz , polski marianin, męczennik, błogosławiony (ur. 1890 )
18 lutego – Jerzy Kaszyra , polski marianin, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. 1904 )
27 lutego – María Caridad Brader , szwajcarska zakonnica, założycielka Franciszkanek Sióstr Maryi Niepokalanej, błogosławiona katolicka (ur. 1860 )
marzec – Meier Eidelheit , polski matematyk, przedstawiciel lwowskiej szkoły matematycznej (ur. 1910 )
28 marca :
30 marca :
kwiecień – Witold Rothenburg-Rościszewski , polski adwokat, działacz Obozu Narodowo-Radykalnego (ur. 1901 )
5 kwietnia – Bronisław Onufry Kopczyński , polski muzyk, poeta i publicysta (ur. 1916 )
18 kwietnia :
5 maja :
8 maja :
26 maja – Edsel Ford , syn Henry’ego Forda , prezes Ford Motor Company (ur. 1893 )
31 maja – Helmut Kapp , niemiecki oficer SS, zginął w wyniku zamachu prowadzonego przez Jędrzejowski Obwód AK
4 czerwca – Franciszek Pianzola , włoski duchowny katolicki, błogosławiony (ur. 1881 )
12 czerwca – Eigil Christiansen , norweski żeglarz, olimpijczyk (ur. 1894 )
23 czerwca – Ryszard Danielczyk , polski duchowny luterański, redaktor i działacz narodowy na Górnym Śląsku (ur. 1904 )
26 czerwca – Antoni Gąsiorowski , żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Akcji Bollwerk (ur. 1901 )
29 czerwca – Maria Teresa Oliwia Hochberg von Pless (Księżna Daisy ), angielska i niemiecka arystokratka (ur. 1873 )
lipiec – Stanisław Gustaw Jaster , uciekinier z obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau (ur. 1921 )
2 lipca :
4 lipca – Władysław Sikorski , polityk, premier rządu polskiego, zginął w katastrofie lotniczej w Gibraltarze (ur. 1881 )
5 lipca – Kazimierz Junosza-Stępowski , polski aktor (ur. 1880 )
6 lipca – Nazaria Ignacia March Mesa , założycielka Sióstr Misjonarek Krzyżowych Kościoła, święta katolicka (ur. 1889 )
11 lipca – Karl Ljungberg , szwedzki żeglarz, olimpijczyk (ur. 1868 )
13 lipca – Marianna Biernacka , polska męczennica, błogosławiona katolicka (ur. 1888 )
15 lipca :
17 lipca – Arthur Byron , amerykański aktor filmowy i teatralny (ur. 1872 )
19 lipca :
21 lipca – Charlie Paddock , amerykański lekkoatleta (ur. 1900 )
27 lipca – Maria Klemensa Staszewska , polska urszulanka, męczennica, błogosławiona katolicka (ur. 1890 )
31 lipca – Zdzisław Lubomirski , prezydent Warszawy , członek Rady Regencyjnej (ur. 1865 )
1 sierpnia – Rozstrzelane przez Niemców męczennice z Nowogródka :
Paulina Borowik , polska zakonnica, nazaretanka , błogosławiona (ur. 1905 )
Józefa Chrobot , polska zakonnica, nazaretanka, błogosławiona (ur. 1865 )
Helena Cierpka , polska zakonnica, nazaretanka, błogosławiona (ur. 1900 )
Eleonora Aniela Jóźwik , polska zakonnica, nazaretanka, błogosławiona (ur. 1895 )
Anna Kokołowicz , polska zakonnica, nazaretanka, błogosławiona (ur. 1892 )
Eugenia Mackiewicz , polska zakonnica, nazaretanka, błogosławiona (ur. 1903 )
Adela Mardosewicz , polska zakonnica, nazaretanka, błogosławiona (ur. 1888 )
Leokadia Matuszewska , polska zakonnica, nazaretanka, błogosławiona (ur. 1906 )
Weronika Narmontowicz , polska zakonnica, nazaretanka, błogosławiona (ur. 1916 )
Julia Rapiej , polska zakonnica, nazaretanka, błogosławiona (ur. 1900 )
Jadwiga Karolina Żak , polska zakonnica, nazaretanka, błogosławiona (ur. 1892 )
1 sierpnia – John Joseph Wardell Power , australijski lekarz i malarz modernistyczny (ur. 1881 )
9 sierpnia – Franciszek Jägerstätter , austriacki tercjarz franciszkański, męczennik, błogosławiony (ur. 1907 )
13 sierpnia – Jakub Gapp , austriacki marianista, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. 1897 )
14 sierpnia – August Olsson , szwedzki żeglarz, olimpijczyk (ur. 1878 )
20 sierpnia – Tadeusz Zawadzki , ps. „Zośka”, harcmistrz, oficer Armii Krajowej (ur. 1921 )
21 sierpnia – Henrik Pontoppidan , duński pisarz (ur. 1857 )
28 sierpnia – Borys III , car Bułgarii (ur. 1894 )
30 sierpnia – Eustachy van Lieshout , holenderski sercanin biały, misjonarz, błogosławiony katolicki (ur. 1890 )
wrzesień – Juliusz Paweł Schauder , polski matematyk, przedstawiciel lwowskiej szkoły matematycznej (ur. 1899 )
6 września – Iwan Mitrynga , ukraiński działacz polityczny, publicysta (ur. 1909 )
10 września :
4 października – Irena Iłłakowiczowa , polska podporucznik Narodowych Sił Zbrojnych , agentka wywiadu (ur. 1906 )
7 października – Eugeniusz Bodo , polski aktor (ur. 1899 )
9 października – Pieter Zeeman , fizyk holenderski, laureat nagrody Nobla (ur. 1865 )
12 października :
17 października – Jan Kotrč , czeski szachista, kompozytor szachowy i publicysta (ur. 1862 )
21 października – Dudley Pound , brytyjski admirał, w latach 1939–1943 głównodowodzący brytyjskiej marynarki Royal Navy (ur. 1877 )
25 października – Mieczysław Treter , polski historyk, krytyk i popularyzator sztuki, muzeolog, organizator polskiego muzealnictwa po 1918 r. (ur. 1883 )
27 października – Abdrauf Dawletow , radziecki oficer Armii Czerwonej, Bohater Związku Radzieckiego (ur. 1916 )
31 października – Max Reinhardt , niemiecki reżyser teatralny (ur. 1873 )
3 listopada – Kalman Szapiro , cadyk , rabin Piaseczna , ostatni rabin getta warszawskiego (ur. 1889 )
5 listopada – Bernhard Lichtenberg , proboszcz katedry berlińskiej, błogosławiony, męczennik reżimu hitlerowskiego (ur. 1875 )
10 listopada – męczennicy z Lubeki :
Arminius Lange , niemiecki duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (ur. 1912 )
Edward Muller , niemiecki duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (ur. 1911 )
Jan Prassek , niemiecki duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (ur. 1911 )
Karol Fryderyk Stellbrink , niemiecki duchowny luterański (ur. 1894 )
12 listopada – Andrzej Trzebiński , polski poeta (ur. 1922 )
30 listopada – Aniela Zagórska , polska tłumaczka dzieł Josepha Conrada (ur. 1881 )
3 grudnia – Stefan Bryła , polski inżynier, pionier spawalnictwa , polityk (ur. 1886 )
9 grudnia – Georges Dufrénoy , francuski malarz (ur. 1870 )
22 grudnia – Beatrix Potter , brytyjska ilustratorka, autorka książek dla dzieci (ur. 1866 )
26 grudnia – Erich Bey , niemiecki kontradmirał (ur. 1898 )
data dzienna nieznana:
Zdarzenia astronomiczne
Nagrody Nobla
Święta ruchome
Zobacz też
Przypisy