Type a search term to find related articles by LIMS subject matter experts gathered from the most trusted and dynamic collaboration tools in the laboratory informatics industry.
Neuss | |
---|---|
Sambandsland | Norðurrín-Vestfalía |
Flatarmál | |
• Samtals | 99,53 km2 |
Hæð yfir sjávarmáli | 40 m |
Mannfjöldi (2018) | |
• Samtals | 154.000 |
• Þéttleiki | 1.530/km2 |
Vefsíða | www.neuss.de |
Neuss er borg í þýska sambandslandinu Norðurrín-Vestfalíu. Hún er með 154 þúsund íbúa (2018). Hún er hluti af Rín-Ruhr-stórborgarsvæðinu.
Neuss liggur við vesturbakka Rínarfljóts, gegnt Düsseldorf og nokkuð fyrir suðvestan Ruhr-héraðið. Næstu borgir (fyrir utan nágrannaborgina Düsseldorf) eru Duisburg til norðurs (25 km), Mönchengladbach til vesturs (20 km) og Leverkusen til suðausturs (25 km).
Skjaldarmerki Neuss er tvískiptur skjöldur. Til vinstri er gullinn tvíhöfða örn á svörtum grunni. Hann er merki þýska ríkisins. Til hægri er hvítur kross á rauðum grunni (eins og danski fáninn). Hann er sennilega tákn krossferða og var þegar til í borginni 1217. Tvö gullin ljón eru hvort til sinnar handar og efst er gullkóróna. 1550 sameinuðust þessi tvö merki í einn skjöld. Ljónin bættust svo við 1638.
Neuss hét Castra Novesia á tímum Rómverja, Niusse á 11. öld, Nuissa á 12. öld og síðan Neuss. Merking er óljós. [1] 1968 var ritháttur borgarinnar breyttur úr Neuß í Neuss.
Neuss er með elstu borgum Þýskalands. Rómverjar reistu hervirki á staðnum 16 f.Kr. og kölluðu Castra Novesia. Hér var þó aldrei um neina borg í þeim skilningi að ræða, heldur voru þar einungis hermenn. Á 1. öld e.Kr. reis mikið steinhlið við inngang virkisins og steinmúrar leystu virki úr trjábolum af hólmi. Rómverjar yfirgáfu svæðið ekki fyrr en í lok 4. aldar. Á 9. öld myndaðist svo þýskt þorp á staðnum sem óx hratt. 1190 fékk Neuss borgarréttindi og tíu árum síðar var hafist handa við að víggirða borgina með gríðarmiklum varnarmúrum.
1474 voru borgarbúar óánægðir með biskupinn, sem gengið hafði með hörku gegn hagsmunum borgarinnar. Biskupinn hét Ruprecht og var hann settur af. En hann reiddist og fékk hertogann Karl af Búrgúnd í lið með sér. Karl sá sér leik á borði til að útvíkka áhrifasvæði sitt og gekk með 20 þúsund manna lið til Neuss. Í borginni sjálfri voru aðeins 1.500 vopnfærir leiguliðar. Lið Karls frá Búrgúnd hóf umsátur um borgina 29. júlí 1474. Fyrstu árásum hans náðu borgarbúar að verjast. En í september hófst stórsókn Karls með því að skjóta á borgina og reyna jafnframt að komst inn um borgarhliðin. Þessari árás náðu borgarbúar einnig að verjast, en naumlega þó. Þar kom til að bæði konur og börn hjálpuðu til eins og kostur var. Fleiri slíkar árásir voru gerðar og náðu borgarbúar ætíð að verjast. Inn á milli gerðu leiguliðarnir árángursíkar gagnárásir á veika hlekki í umsátrinu og náðu þannig að koma vistum inn í borgina. Á hinn bóginn þraut skotpúðrið og voru þá tveir menn sendir til Kölnar. Þeir sneru til baka með 500 manns hlaðna púðri. Með vélabrögðum komust þeir inn í borgina. Um veturinn fóru vistir í borginn að þrjóta. Upphaflega áttu borgarbúar hundruð kúa en um veturinn var búið að slátra þeim öllum, nema þremur. Þá var byrjað að slátra hestum, en hrossakjöts var yfirhöfuð ekki neytt á þessum tímum. Karli tókst smám saman að brjóta varnarmúra borgarinnar um veturinn. En á meðan hafði Friðrik III keisari safnað liði og kom til Kölnar í mars 1475. Það var þó ekki fyrr en í 23. maí sem fyrsti hluti keisarahersins kom til Neuss og fór að berjast við Karl frá Búrgúnd. Þar hafði keisari betur og dró Karl sig til baka. Borgin var björguð. Fyrir vasklega framgöngu sína veitti Friðrik keisari borginni nýtt skjaldarmerki, rétt til að slá eigin mynt og leyfi til að ganga í Hansasambandið.
1794 hertóku Frakkar borgina og héldu henni til 1814. Á þeim tíma var skipaskurður grafinn sem tengja átti Rín við Maas en ekki tókst að ljúka verkinu. Eftir fall Napoleons varð borgin prússnesk. Neuss óx mikið í iðnbyltingunni á 19. öld, ekki síst í kringum Rínarhöfnina og með tilkomu járnbrautarinnar. 1944 varð borgin fyrir nokkrum loftárásum Breta en eftir stríð var hún síðan á breska hernámssvæðinu. 1984 hélt borgin upp á 2000 ára afmæli sitt með hátíðarhöldum.