Knowledge Base Wiki

Romániço (ne konfuzu al Romanica) estas esperantido proponita de anonimulo en 1991, kaj estas la praformo de Romanice. La ĉefaj diferencoj inter Romániço kaj Esperanto estas:

• Ĝia pluralo finiĝas per -s, ĝiaj verboj per -n;
• Ĝi havas leksikonon rigore bazita sur la malfrua vulgara latina lingvo;
• Ĝi havas pli simplan gramatikon — t.e. ĝi neniam igas la adjektivojn akordi kun la substantivoj, neniam deklinacias la substantivojn, k.a.;
• Ĝi havas specialan artikolon difinitan (il) por indiki la tutan klason de substantivo: servar la hómino "servi la homon"; servar il hómino "servi la homaron";
• Ĝi havas ambaŭseksan pronomon por indiki nur la homojn;
• Ĝi havas verban sistemon kiun oni povas esprimi sinteze kaj analize.

Alfabeto: A, B, C, D, E, F, G, Ĝ, H, I, J, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, U, V, W, X, Y, Z. Malsamaj al Esperanto:

• CH havas sonon /ĉ/;
• J havas sonon /ĵ/;
• KH havas sonon /ĥ/;
• Q oni uzas nur antaŭ U kaj havas sonon /k/;
• SH havas la sonon /ŝ/;
• W havas sonon /ŭ/;
• X havas sonon /ks/;
• Y havas sonon /j/;

Krom tio, ĝi uzas diakritikon ´ por marki la fortan silabon se ĝi estas la antaŭ-antaŭlasta, kiel en auríkulo.

La akcentado sekvas la regulon de Ido.

Artikolo estas la, sed oni ankaŭ uzas la artikolon il por montri ke oni parolas ne pri individuo, sed pri klaso: il leono ne vere es la maxim potenta bestio en la foresto, pro ke oli ne vivan ilá (la leono ne vere estas la pli potenca besto en la arbaro, ĉar ĝi ne vivas tie).

Substantivoj finas per -o, la pluralon oni faras per -s. Ne estas kazoj.

La adjektivoj finas per -a, sed ne ŝanĝiĝas en pluralo.

La akuzativo en Romániço estas indikata per prepozicio je: Je Julio kolpin Benjamino (Julion frapis Benjamino), sed se la objekto venas post verbo, oni ne metu je: Benjamino kolpin Julio (Benjamino frapis Julion).

Pronomoj estas mi (mi), ti (ci), vi (formala vi), ili (li), eli (ŝi), hi (ri), oli (ĝi), si (si), nos (ni), vos (plurala vi), ilos (vira ili), elos (ina ili), hos (ria ili), olos (ĝia ili). Por formi posedajn pronomojn, oni metu -a.

La verbaj finaĵoj estas tre malsamaj al Esperanto: -ar (infinitivo), -an (prezento), -in (pasinto), -un (futuro) -eban (kondiĉa), -es (imperativo). Oni povas, iomete kiel en la angla do, uzi la finaĵon -en kaj partikulojn has, van, volde, aŭ fay anstataŭ konjugi la verbon: mi skripten (mi skribas); mi here skripten (mi hieraŭ skribis); mi has skripten (mi skribis); mi van skripten (mi skribos); mi volde skripten (mi skribus); mi fay skripten (mi skribu).

• A practical guide to Romániço
• http://www.aprensar-romanico.com Arkivigite je 2016-03-05 per la retarkivo Wayback Machine
• http://www.homunculus.com/babel/aromanico.html Arkivigite je 2005-12-27 per la retarkivo Wayback Machine