Knowledge Base Wiki

2015 estis normala jaro komenciĝanta ĵaŭde (vidu ĉi tie kalendaron).

Dum la jaro 2015 post Kristo okazis, interalie:

Jen resumo de kelkaj gravaj eventoj de la jaro 2015:

1. Teroristaj atakoj en Parizo, inkluzive la atakon kontraŭ Charlie Hebdo kaj la novembrajn atakojn.

2. Eŭropa migrada krizo, kun amasa alfluo de rifuĝintoj kaj migrantoj al Eŭropo.

3. Interkonsento pri nuklea programo de Irano inter Irano kaj mondpotencoj.

4. Leĝigo de samseksa geedziĝo en Usono per decido de la Supera Kortumo.

5. Klimata Konferenco en Parizo (COP21) kun interkonsento pri limigo de tutmonda varmiĝo.

6. Grekio spertis gravan ŝuldan krizon kaj preskaŭ eliris el la eŭrozono.

7. NASA konfirmis la ekziston de likva akvo sur Marso.

8. Malkovro de nova homina specio, Homo naledi, en Sud-Afriko.

9. Eksplodo de ĉemiaĵoj en la haveno de Tianjin, Ĉinio, kaŭzante multajn mortojn.

10. Volkswagen-skandalo pri trompado pri emisioj de aŭtomobiloj.

• Laŭ Unuiĝintaj Nacioj 2015 estas "Internacia Jaro de Lumo kaj de Teknologioj bazitaj je Lumo" (International Year of Light and Light-based Technologies, d:Q15646474)^[1][2]
• Laŭ decido de Pola Sejmo 2015 estas anoncita jaro de:
  • Johano Paŭlo la 2-a (pro la deka datreveno de lia morto kaj ankaŭ la unua datreveno de lia kanonizo)^[3]
  • Jan Długosz (pro sescenta datreveno de naskiĝtago)^[4]
  • pola teatro (pro ducentkvindeka datreveno de kreo de „Teatr Narodowy w Warszawie”)^[5]

• la 10-a Somera Esperanto-Studado okazis ekde la 11-a ĝis la 19-a de julio en Martin, Slovakio
• la 100-a Universala Kongreso de Esperanto okazis de la 25-a de julio ĝis la 1-a de aŭgusto en Lillo, Francio
• la 71-a Internacia Junulara Kongreso okazis de la 2-a ĝis la 9-a de aŭgusto en Wiesbaden, Germanio
• la Kongreso de Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT) okazis en Nitra, Slovakio, inter la 8-a kaj la 15-a de aŭgusto 2015.

• 1-a de januaro – Latvio komencis Prezidanto de la Konsilio de la Eŭropa Unio
• 1-a de januaro – Litovio aliĝas al eŭrozono
• 7-a de januaro – Atako en la redaktejo de Charlie Hebdo
• 22-a de februaro – 87-a enmaniga ceremonio de Oskar-Premioj
• 27-a de februaro – Boris Nemcov estis pafmurdita nokte centre de Moskvo
• 20-a de marto – suna eklipso
• 24-a de marto – kraŝis aviadilo Airbus A320 en franciaj Alpoj
• La kosmosondilo New Horizons, lanĉita la 19-an de januaro 2006 proksimiĝos la Plutonan sistemon ĉirkaŭ la 14-a de julio
• 25-a de septembro: Rusio: komenciĝis fabrikado de la aŭto LADA Vesta
• 21-a de oktobro – Seong-Jin Cho gajnis unuan lokon kaj oran medalon en la 17-a Internacia Pianista Konkurso nome de Frederiko Chopin en Varsovio
• 13-a de novembro – dum teroratako en Parizo mortis pli ol 100 homoj kaj pli ol 300 homoj estis vunditaj
• 8-a de decembro – Papo Francisko komencis la Jubilean Jaron de la Dia Mizerikordo per la malfermo de Sankta Pordo en la Baziliko de Sankta Petro en Vatikano

Ankoraŭ ne vere antaŭvideblaj...

• 1-a de januaro:
  • عمر كرامي (d:Q396606), libana politikisto
  • Józef Hałas (d:Q11730338), pola pentristo
  • Mario Cuomo (d:Q521145), usona politikisto
  • Géry Leuliet, franca episkopo
  • Boris Morukov (d:Q281604), rusia kuracisto kaj kosmonaŭto
  • Manfred Kiedorf (d:Q1649989), germana ilustristo
  • Ninón Sevilla (d:Q2419981), aktorino
  • Giovanni Del Rio (d:Q3767119), itala politikisto
  • Bill Keating (d:Q4909669), usona sportisto kaj advokato
  • Eric Cunningham (d:Q5386328)
  • Jeff Golub (d:Q6173909), muzikisto
  • Miller Williams (d:Q6859278)
  • William Lloyd Standish(d:Q8014645), advokato kaj juĝisto
  • Donna Dougla (d:Q3036761), aktorino
• 2-a de januaro
  • 陳仲維 (d:Q9439634),
  • Arthur A. Neu (d:Q4797763), usona politikisto kaj advokato
• 3-a de januaro
  • Jouko Törmänen (d:Q16981), finna sportisto
  • О́льга Николаев́на Кня́зева (d:Q1642898), skermantino
  • Kurt Kuch (d:Q18708848),
  • Edward Brooke (d:Q3276635), usona politikisto kaj advokato
• 8-a de januaro: Kep Enderby, aŭstralia esperantisto (n. 1926)
• 21-a de januaro: Hans Bakker, nederlanda esperantisto (n. 1937)
• 25-a de januaro: Demis Roussos, greka kantisto (n.1946)
• 29-a de januaro:
  • Colleen McCullough (d:Q228801), aŭstralia aŭtorino
  • Kel Nagle (d:Q2196519), aŭstralia golfludisto
  • Amparo Baró (d:Q2844125), aktorino
  • Carles Miralles i Solà (d:Q11912416), poeto
• 2-a de marto:
  • Pierre Babin, franca esperantisto (n. 1919)
  • Dave Mackay (d:Q500417),
  • Charles Muller (d:Q1065572), lingvisto
  • Dieter Muscheid (d:Q1222525), politikisto
  • Fred Düren (d:Q1452262), aktoro
  • Rolf Weber (d:Q1479816), botanikisto
  • Joseph Kohnen (d:Q1488970),
  • Johannes Kunisch (d:Q1697895), historiisto
  • Mal Peet (d:Q1886587), verkisto
  • Rainer Dorwarth (d:Q2128067), artisto
  • Francisco González Ledesma (d:Q2454603), verkisto
  • Henri Lécuyer (d:Q3131528),
  • Marc Taraskoff (d:Q3288426), ilustristo
  • Beverly Hall (d:Q4899532),
  • Dean Hess (d:Q5246210), oficiro
  • Michel Menu (d:Q6012957),
  • Jay Morrish (d:Q6166946),
  • Jem Marsh (d:Q6177045), inĝeniero
  • Kurt Sjöström (d:Q6179181), politikisto
  • Leslie Chamberlain (d:Q6530701,
  • Bettina Graziani (d:Q7520367), manekenino
  • Tom Butters (d:Q7815160), politikisto
  • Đàm Văn Ngụy (d:Q10840428),
  • Stanisław Mrowec (d:Q14915020), sciencisto
  • Dennis Barker (d:Q16204634), ĵurnalisto
  • Delia Salvi (d:Q19507393), aktorino kaj verkistino
  • Jenna McMahon (d:Q19586544),
• 3-a de marto:
  • Otto Kinne (d:Q121762), biologo
  • Ernest Braun (d:Q1356256),
  • Rosemarie Sack-Dyckerhoff (d:Q2166914), skulptistino
  • Claude Dilain (d:Q2977293), politikisto
  • André Brulé (d:Q3616442),
  • Denis Coe (d:Q5257164), politikisto
  • Kerry Ashby (d:Q6394454)
  • Lynn Borden (d:Q6708940), aktorino
  • M. Stanton Evans (d:Q6713167), ĵurnalisto
  • Roy McCrohan (d:Q7373141),
  • Wojciech Giełżyński (d:Q9376484), ĵurnalisto
  • José Rico (d:Q10310411),
  • John Mockler (d:Q16732706), politikisto
  • Jørn Aksel Krog (d:Q17100380),
  • Pál István (d:Q17361756),
  • Juana Patiño (d:Q19405331),
  • Franz Josef Kayser (d:Q19574257), politikisto
  • Gilles Cistac (d:Q19588679), juristo
  • Laxminarayana Mudiraj (d:Q19594834),
  • Layla Dawson (d:Q19689139)
• 4-a de marto:
  • Karl-Alfred Jacobsson (d:Q353345),
  • Fiete Münzner (d:Q1362823), muzikisto
  • Harve Bennett (d:Q1386741), scenaristo, produktoro kaj verkisto
  • Franco Costa (d:Q1442564),
  • Dušan Bilandžić (d:Q3437201), historiisto kaj verkisto
  • Giuseppe Grioli (d:Q3770724), matematikisto kaj fizikisto
  • Leopoldo Mazzarolli (d:Q3830708),
  • Stacey Arceneaŭ (d:Q7595814),
  • Terry Fearnley (d:Q7704368),
  • William King (d:Q8014016),
  • Stanisław Łęgowski (d:Q9343524), fizikisto
  • Wojciech Wąsikiewicz (d:Q9376987),
  • Zbyszko Siemaszko (d:Q9388802), fotisto
  • George Motoi (d:Q12728982), aktoro
  • Ray Hatton (d:Q16092739),
  • Jørgen Jensen (d:Q18044255),
  • Jam Sebastian (d:Q19414291),
  • James Norick (d:Q19428788),
  • George W. Grayson (d:Q19468061),
  • Ted Reinhardt (d:Q19468066),
  • Emory Bass (d:Q19693212)
• 5-a de marto:
  • Karina Kraushaar (d:Q108104), aktorino
  • Dirk Shafer (d:Q225456), aktoro, scenaristo kaj reĝisoro
  • Evelyn Furtsch (d:Q437026),
  • Edward Egan (d:Q712045,
  • Jim McCann (d:Q763108), kantisto kaj gitaristo
  • Klaus Basikow (d:Q1744885)
  • Marielies Riebesel (d:Q1897585), pentristo
• 6-a de marto:
  • Walter Biemel (d:Q78195),
  • Attila Geréb, pastro
  • Claus Scholl (d:Q1098815),
  • Danny Lerner (d:Q1164677),
  • Joe Willenpart (d:Q1691653),
  • Karl-Heinz Forster (d:Q1729850),
• 7-a de marto:
• 8-a de marto:
• 9-a de marto:
• 24-a de aprilo:
  • Władysław Bartoszewski
• 27-a de julio: Abdul Kalam, prezidento de Barato (n. 1931)