Type a search term to find related articles by LIMS subject matter experts gathered from the most trusted and dynamic collaboration tools in the laboratory informatics industry.
Enghraifft o'r canlynol | brwydr |
---|---|
Dyddiad | 30 Rhagfyr 1460 |
Rhan o | Rhyfeloedd y Rhosynnau |
Lleoliad | Wakefield |
Gwladwriaeth | Teyrnas Lloegr |
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia |
Ymladdwyd Brwydr Wakefield yn Sandal Magna ger Wakefield, yng Ngorllewin Swydd Efrog yng Ngogledd Lloegr ar 30 Rhagfyr 1460. Roedd yn un o frwydrau pwysicaf Rhyfel y Rhosynnau.[1] Ar y naill law roedd uchelwyr Lancastraidd a oedd yn deyrngar i Harri VI, brenin Lloegr ac ar y llaw arall roedd byddin Rhisiart Plantagenet, 3ydd dug Efrog. Lladdwyd Rhisiart a chwalwyd ei fyddin.
Roedd y frydr hon yn dilyn Brwydr Blore Heath, 23 Medi 1459 a Brwydr Northampton, 10 Gorffennaf 1460 pan laddwyd Siôn Talbot, ail iarll Amwythig ac un o noddwyr Guto'r Glyn.
Gyda Richard, dug Iorc yn ôl yn Lloegr yn Hydref 1460 i hawlio'r Goron unwaith eto, cytunwyd y câi Harri VI barhau'n frenin am weddill ei oes; wedi ei farwolaeth, Richard fyddai'r brenin nesaf. Tybiai llawer y byddai hyn yn dod â'r rhyfeloedd i ben; fodd bynnag, ni chytunodd y Frenhines Marged o Anjou, gan y byddai hyn yn dietifeddu ei mab, Edward o Lancastr.
Hefyd yn bresennol, wrth ochr y brenin roedd ei wraig y frenhines Marged o Anjou a'u mab saith oed: Edward of Westminster, Tywysog Cymru.
Richard oedd un o uchelwyr cyfoethocaf Lloegr ac roedd ganddo diroedd ym mhobman,[2] ac roedd yn ddisgynnydd (ar y ddwy ochr) i Edward III, a mynnai nifer o bobl dylanwadol y dylai gael ei ddyrchafu'n frenin yn lle Harri VI a oedd yn ddi-blentyn.[3] Un o deulu Beaufort oedd ei wrthwynebydd, Somerset.
Honnodd un cofnodydd a fu'n fyw ychydig o flynyddoedd wedi'r frwydr, Gregory's Chronicle, i 2,500 o Iorciaid farw a 200 o Lancastriaid. Ond mae ffynonellau eraill yn dra gwahanol yn honni i rhwng 700 a 2,200 o Iorciaid farw. Wedi'r frwydr hon, ym mhob brwydr yn Rhyfel y Rhosynnau, fe ddaeth yn arferiad i'r fyddin lwyddiannus ddileu pob un copa walltog o'r fyddin anfuddugol, gan greu'r ysfa am ddialedd yn beth melys a chwerw.[4]