Knowledge Base Wiki

Ur pennad Mauritius zo ivez.

Repiblik Moris République de Maurice Republic of Mauritius
Banniel	Skoed-ardamez
Sturienn Stella clavisque maris Indici L'étoile et la clef de l'Océan Indien
Kan broadelMère Patrie — Motherland
20°09'36" S – 57°30'36 R
Douaroniezh
Gorread	2 040 m²[1]
Aodoù	177 km
Uhelderioù • Izelañ • Uhelañ	0 m (Meurvor Indez) 828 m (MenezPiton)
Gwerzhid eur	UTC +4
Poblañs	1 356  388 (Gouere 2017)
Yezh ofisiel	Hini ebet Kreoleg 86,5% Bhojpurieg 5,3% Galleg 4,1% All 2,6%[2]
Gouarnamant
Dizalc'hiezh	12 a viz Meurzh 1968 Diouzh ar R.-U.
Doare	Republik parlamantel (1 gambr hepken)
Penn ar Stad	Prithvirajsing Roopun (2 a viz Kerzu 2019)
Kêr-benn	Port Louis
Melestradur	9 distrig 3 amzalc'h
Moneiz	MUR (Roupi morisian )
Kod pellgomz	+230
Kod Internet	.mu
Internet	www.govmu.org
Andon : The WorldFactbook

Muioc'h a restroù diwar-benn

Moris

a vo kavet e Wikimedia Commons.

Moris^[3] (Moris e kreoleg, Mauritius e saozneg, Maurice e galleg) zo un enezenn hag ur republik e mervent Meurvor Indez, a-vaez da Afrika, nepell diouzh Madagaskar. Port Louis eo anv ar gêr-benn.

Kentañ prouenn istorel eus an enez anvet Mauritius gant Europiz zo war ur gartenn bortugalat laeret gant ar spier italian Alberto Cantino e 1502^[4]

War a seblant e oa anvet Dina Arobi gant moraerion arab war-dro 975, ar re gentañ marteze o teurel troad war an enez.

E 1507 e teuas moraerion eus Portugal da ober un dro war an enez didud. Anvet e voe Cirne ganto war ar c'hartennoù portugalek, marteze diwar anv unan eus o listri pe en abeg d'an evn anavezet evel dodo, a oa stank eno d'ar c'houlz. Ur moraer portugalat all, Pedro de Mascarenhas, a roas e anv d'an enezeg, Mascarenhas.

E 1598 e teuas ul lestraz izelvroat, dindan an amiral Wybrand van Warwijck, da aochañ e Grand Port, hag an amiral da envel an enezenn Mauritius, en enor d'ar priñs Maurits van Nassau, stathouder ("penngouarnour") ar Republik izelvroat. Diwar neuze e voe ul lec'h-arsav da bourveziñ dour ha boued war hent Indez Nederlandat ar Reter.

En enezeg Maskaregnez (Mascarenhas) emañ Moris, a-gevret gant ar Reünion 200 km anezhi er mervent, hag enez Rodrigues 570 km er biz dezhi. Ouzhpenn enez Moris zo er republik : Cargados Carajos (anvet Saint Brandon ivez a-wechoù), un enezeg didud ; Rodrigez ; an Inizi Agalega.

N'eus yezh ofisiel ebet e Moris. Kreoleg dreist-holl, bhojpurieg ha galleg eo yezhoù an dud ; gant ar saozneg e vez graet er gouarnamant.

Klask a ra renerien ar Republik diorren an douristelezh ha sachañ ar re binvidikañ.
Koz a oa bet eus vakañsoù ar prezidant gall Jacques Chirac en hañvezh 2000 en ul leti eus ar re gerañ (ar Royal Palm, 21 972 lur gall bemdez)^[5].

• Jean-Marie Gustave Le Clézio, skrivagner, Priz Nobel al Lennegezh 2008.